ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Οι φοροελαφρύνσεις για το 2021: Πριμοδότηση 1,8 δισ. ευρώ για τη μεσαία τάξη - Πότε θα ψηφιστεί το πακέτο μέτρων
Ελαφρύνσεις περίπου 1,8 δις ευρώ για τη μεσαία τάξη προβλέπει το νέο κυβερνητικό σχέδιο. Η υλοποίηση του κυβερνητικού σχεδίου, όπως αναφέρει και η εφημερίδα «Καθημερινή», συνδέεται με την επίτευξη συμφωνίας για τη μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων ενώ ταυτόχρονα με τις διαβουλεύσεις που θα γίνουν με τους θεσμούς, το οικονομικό επιτελείο θα προετοιμάσει από τώρα ένα «σενάριο ελαφρύνσεων» για το 2021, το οποίο και θα ενσωματώσει στο μεσοπρόθεσμο σχέδιο δημοσιονομικής στρατηγικής. Το μεσοπρόθεσμο –θα καλύπτει όλη την περίοδο μέχρι το 2024– αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή μετά το Πάσχα.
Συγκεκριμένα το πλάνο προβλέπει το 1,8 δισ. ευρώ να διατεθεί κυρίως για τη χρηματοδότηση της πλήρους κατάργησης της εισφοράς αλληλεγγύης –μέτρο που απαιτεί περίπου 1,16 δισ. ευρώ– αλλά και για τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά επιπλέον δύο ποσοστιαίες μονάδες μέσα στο επόμενο έτος ώστε, μαζί με τη μείωση που θα γίνει φέτος τον Ιούνιο, η συνολική να φτάσει στις τρεις ποσοστιαίες μονάδες.
Η υλοποίηση αυτού του πλάνου –το οποίο προϋποθέτει την επίτευξη συμφωνίας με τους θεσμούς για τη μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων κατά τουλάχιστον 1% του ΑΕΠ– θα φέρει αυξήσεις καθαρών αποδοχών έως και 4% σε εκατομμύρια μισθωτούς λόγω της μείωσης των κρατήσεων τόσο από φόρους όσο και από ασφαλιστικές εισφορές.
Το χρονοδιάγραμμα των διαπραγματεύσεων για την επίτευξη συμφωνίας
Στις συζητήσεις που είχε η ελληνική πλευρά με τον Ιταλό επίτροπο Οικονομικών Πάολο Τζεντιλόνι ορίστηκε το χρονοδιάγραμμα των διαπραγματεύσεων για την επίτευξη συμφωνίας επί των αιτημάτων που έχει εγείρει η ελληνική πλευρά για την εξασφάλιση δημοσιονομικού χώρου. Τα θέματα που έχει θέσει η Ελλάδα θα συζητηθούν σταδιακά μέσα στον χρόνο, αλλά οι τελικές αποφάσεις για το αν θα μειωθούν ή όχι οι στόχοι των πρωτογενών πλεονασμάτων για τη διετία 2021-2022 θα ληφθούν το φθινόπωρο ενόψει και της κατάθεσης του κρατικού προϋπολογισμού για το 2021.
Ωστόσο, σύμφωνα με την «Καθημερινή», η ελληνική πλευρά αναμένεται να αποτυπώσει τις προθέσεις της για τις φορολογικές ελαφρύνσεις στις οποίες προτίθεται να προχωρήσει στο μεσοπρόθεσμο σχέδιο. Σε αυτό θα ξεκαθαρίσει το τοπίο όσον αφορά τα ακόλουθα ζητήματα:
1. Η απόφαση να προχωρήσει ως υπ’ αριθμόν ένα προτεραιότητα η πλήρης κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης. Οπως τόνισε ο πρωθυπουργός την Παρασκευή στο συνέδριο της ΕΣΕΕ, θα επιδιωχθεί η μείωση να ξεκινήσει από φέτος εφόσον βρεθεί ο απαιτούμενος δημοσιονομικός χώρος.
Μείωση της τάξεως του 20% μπορεί να χρηματοδοτηθεί φέτος ακόμη και αν γίνει δεκτό το αίτημα της Ελλάδας να μη συμπεριληφθούν στον ορισμό του πρωτογενούς πλεονάσματος δαπάνες 200 εκατ. ευρώ για το μεταναστευτικό. Η πλήρης κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης προγραμματίζεται για το 2021, καθώς είναι το υπ’ αριθμόν ένα μέτρο ενίσχυσης του εισοδήματος της μεσαίας τάξης. Και αυτό διότι η εισφορά αλληλεγγύης επιβάλλεται μόνο σε όσους εμφανίζουν ατομικό εισόδημα άνω των 12.000 ευρώ.
2. Η απόφαση να υλοποιηθεί ταχύτερα η κυβερνητική δέσμευση για μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά πέντε ποσοστιαίες μονάδες. Αντί το μέτρο να υλοποιηθεί έως το 2023, θα επιδιωχθεί η μείωση να έχει ολοκληρωθεί έναν χρόνο νωρίτερα δηλαδή μέσα στο 2022.
Αυτό σημαίνει ότι το 2021 θα υπάρξει πρόσθετη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά δύο μονάδες (με τις υπόλοιπες δύο να μετατίθενται για το 2022). Για να χρηματοδοτηθεί το συγκεκριμένο μέτρο μελετάται να αναβληθεί για το 2022 η δεύτερη μείωση του συντελεστή φορολόγησης των επιχειρήσεων από το 24% στο 20%.
Και αυτό διότι κρίνεται ότι από τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών (η οποία θα αφορά και τους εργοδότες και όχι μόνο στους εργαζομένους) θα ωφεληθεί το σύνολο του επιχειρηματικού κόσμου της χώρας σε αντίθεση με τη μείωση του συντελεστή φορολόγησης των επιχειρηματικών κερδών, η οποία ευνοεί μόνο το ένα στα πέντε νομικά πρόσωπα που δηλώνει κέρδη.
3. Για τη διετία 2022-2023 θα δρομολογηθεί η μείωση του συντελεστή φορολόγησης των επιχειρήσεων από το 24% στο 20%, (απαιτεί δημοσιονομικό χώρο περίπου 500 εκατ. ευρώ) αλλά και η μείωση των συντελεστών του ΦΠΑ από το 24% στο 22% και από το 13% στο 11%.
Πότε θα ψηφιστεί το πακέτο μέτρων
Το Φθινόπωρο αναμένεται να ψηφιστεί το πακέτο μέτρων του 2021 μαζί με τον προϋπολογισμό του 2021. Αυτό όμως θα γίνει μόνο υπό την προϋπόθεση ότι η ελληνική πλευρά θα έχει διασφαλίσει τον απαιτούμενο δημοσιονομικό χώρο ύστερα από τις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές. Το 1,8 δισ. ευρώ που θα είναι το όφελος της μεσαίας τάξης, θα ενισχύσει ισόποσα την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών, καθώς το όφελος θα φανεί από τις αρχές της επόμενης χρονιάς μέσα από τη μείωση των κρατήσεων. Αυτή θα είναι και η πρώτη ουσιαστική ελάφρυνση για τη μεσαία τάξη μετά την έξοδο της χώρας από τα μνημόνια, καθώς η καθαρή αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος θα φτάσει ακόμη και στο 4%.
Σε δύο δόσεις οι αυξήσεις στους μισθωτούς
Ως αύξηση των καθαρών αποδοχών σε δύο δόσεις θα αποτυπωθεί στους μισθωτούς το κυβερνητικό σχέδιο ελαφρύνσεων της επόμενης χρονιάς. Η πρώτη δόση θα γίνει φέτος των Ιούνιο –οπότε και θα ενεργοποιηθεί η πρώτη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 0,9%, με το 0,4% να αφορά τον εργαζόμενο και το 0,5% τον εργοδότη– ενώ η δεύτερη δόση θα γίνει με την καταβολή του μισθού του Ιανουαρίου 2021 με την ταυτόχρονη μείωση φόρων και ασφαλιστικών εισφορών.
Παραδείγματα
Εργαζόμενος με μεικτό μισθό 1.350 ευρώ, μέχρι και τον Δεκέμβριο του 2019 εισέπραττε καθαρά 1.020,27 ευρώ μετά την αφαίρεση των ασφαλιστικών εισφορών και του φόρου εισοδήματος. Ο εργαζόμενος του 1.000άρικου θα δει τις ακόλουθες μεταβολές:
1. Τον Ιούνιο οι καθαρές αποδοχές θα αυξηθούν λόγω της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών ενώ είναι πιθανό να ενεργοποιηθεί και η πρώτη δόση μείωσης της εισφοράς αλληλεγγύης. Για τον εργαζόμενο, αυτό σημαίνει μείωση των εισφορών από τα 212,6 ευρώ, στα 207 ευρώ. Η μείωση της εισφοράς αλληλεγγύης μπορεί να επιφέρει πρόσθετη ελάφρυνση κατά περίπου 6 ευρώ τον μήνα.
2. Από την 1/1/2021, οι ασφαλιστικές εισφορές των εργαζομένων αναμένεται ότι θα υπολογίζονται με συντελεστή 13,72%. Αυτό σημαίνει ότι οι ασφαλιστικές εισφορές θα περιοριστούν ακόμη περισσότερο από τα 207 ευρώ ανά μήνα στα 185,22 ευρώ ανά μήνα. Ετσι, και οι καθαρές αποδοχές θα ανέλθουν στα 1.060 ευρώ.
Ύστερα από αυτά τα βήματα, οι καθαρές αποδοχές των 1.020 ευρώ στο τέλος Δεκεμβρίου του 2019 θα γίνουν 1.060 ευρώ στις αρχές του 2021 και η αύξηση των 40 ευρώ ανά μήνα θα σημαίνει ενίσχυση του εισοδήματος κατά περίπου 4%. Για μεικτό μισθό 2.000 ευρώ (1.407 ευρώ καθαρά τον Δεκέμβριο του 2019), οι μειώσεις κρατήσεων για φόρους και εισφορές θα τον φέρουν περίπου στα 1.470 ευρώ.
Συγκεκριμένα το πλάνο προβλέπει το 1,8 δισ. ευρώ να διατεθεί κυρίως για τη χρηματοδότηση της πλήρους κατάργησης της εισφοράς αλληλεγγύης –μέτρο που απαιτεί περίπου 1,16 δισ. ευρώ– αλλά και για τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά επιπλέον δύο ποσοστιαίες μονάδες μέσα στο επόμενο έτος ώστε, μαζί με τη μείωση που θα γίνει φέτος τον Ιούνιο, η συνολική να φτάσει στις τρεις ποσοστιαίες μονάδες.
Η υλοποίηση αυτού του πλάνου –το οποίο προϋποθέτει την επίτευξη συμφωνίας με τους θεσμούς για τη μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων κατά τουλάχιστον 1% του ΑΕΠ– θα φέρει αυξήσεις καθαρών αποδοχών έως και 4% σε εκατομμύρια μισθωτούς λόγω της μείωσης των κρατήσεων τόσο από φόρους όσο και από ασφαλιστικές εισφορές.
Το χρονοδιάγραμμα των διαπραγματεύσεων για την επίτευξη συμφωνίας
Στις συζητήσεις που είχε η ελληνική πλευρά με τον Ιταλό επίτροπο Οικονομικών Πάολο Τζεντιλόνι ορίστηκε το χρονοδιάγραμμα των διαπραγματεύσεων για την επίτευξη συμφωνίας επί των αιτημάτων που έχει εγείρει η ελληνική πλευρά για την εξασφάλιση δημοσιονομικού χώρου. Τα θέματα που έχει θέσει η Ελλάδα θα συζητηθούν σταδιακά μέσα στον χρόνο, αλλά οι τελικές αποφάσεις για το αν θα μειωθούν ή όχι οι στόχοι των πρωτογενών πλεονασμάτων για τη διετία 2021-2022 θα ληφθούν το φθινόπωρο ενόψει και της κατάθεσης του κρατικού προϋπολογισμού για το 2021.
Ωστόσο, σύμφωνα με την «Καθημερινή», η ελληνική πλευρά αναμένεται να αποτυπώσει τις προθέσεις της για τις φορολογικές ελαφρύνσεις στις οποίες προτίθεται να προχωρήσει στο μεσοπρόθεσμο σχέδιο. Σε αυτό θα ξεκαθαρίσει το τοπίο όσον αφορά τα ακόλουθα ζητήματα:
1. Η απόφαση να προχωρήσει ως υπ’ αριθμόν ένα προτεραιότητα η πλήρης κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης. Οπως τόνισε ο πρωθυπουργός την Παρασκευή στο συνέδριο της ΕΣΕΕ, θα επιδιωχθεί η μείωση να ξεκινήσει από φέτος εφόσον βρεθεί ο απαιτούμενος δημοσιονομικός χώρος.
Μείωση της τάξεως του 20% μπορεί να χρηματοδοτηθεί φέτος ακόμη και αν γίνει δεκτό το αίτημα της Ελλάδας να μη συμπεριληφθούν στον ορισμό του πρωτογενούς πλεονάσματος δαπάνες 200 εκατ. ευρώ για το μεταναστευτικό. Η πλήρης κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης προγραμματίζεται για το 2021, καθώς είναι το υπ’ αριθμόν ένα μέτρο ενίσχυσης του εισοδήματος της μεσαίας τάξης. Και αυτό διότι η εισφορά αλληλεγγύης επιβάλλεται μόνο σε όσους εμφανίζουν ατομικό εισόδημα άνω των 12.000 ευρώ.
2. Η απόφαση να υλοποιηθεί ταχύτερα η κυβερνητική δέσμευση για μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά πέντε ποσοστιαίες μονάδες. Αντί το μέτρο να υλοποιηθεί έως το 2023, θα επιδιωχθεί η μείωση να έχει ολοκληρωθεί έναν χρόνο νωρίτερα δηλαδή μέσα στο 2022.
Αυτό σημαίνει ότι το 2021 θα υπάρξει πρόσθετη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά δύο μονάδες (με τις υπόλοιπες δύο να μετατίθενται για το 2022). Για να χρηματοδοτηθεί το συγκεκριμένο μέτρο μελετάται να αναβληθεί για το 2022 η δεύτερη μείωση του συντελεστή φορολόγησης των επιχειρήσεων από το 24% στο 20%.
Και αυτό διότι κρίνεται ότι από τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών (η οποία θα αφορά και τους εργοδότες και όχι μόνο στους εργαζομένους) θα ωφεληθεί το σύνολο του επιχειρηματικού κόσμου της χώρας σε αντίθεση με τη μείωση του συντελεστή φορολόγησης των επιχειρηματικών κερδών, η οποία ευνοεί μόνο το ένα στα πέντε νομικά πρόσωπα που δηλώνει κέρδη.
3. Για τη διετία 2022-2023 θα δρομολογηθεί η μείωση του συντελεστή φορολόγησης των επιχειρήσεων από το 24% στο 20%, (απαιτεί δημοσιονομικό χώρο περίπου 500 εκατ. ευρώ) αλλά και η μείωση των συντελεστών του ΦΠΑ από το 24% στο 22% και από το 13% στο 11%.
Πότε θα ψηφιστεί το πακέτο μέτρων
Το Φθινόπωρο αναμένεται να ψηφιστεί το πακέτο μέτρων του 2021 μαζί με τον προϋπολογισμό του 2021. Αυτό όμως θα γίνει μόνο υπό την προϋπόθεση ότι η ελληνική πλευρά θα έχει διασφαλίσει τον απαιτούμενο δημοσιονομικό χώρο ύστερα από τις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές. Το 1,8 δισ. ευρώ που θα είναι το όφελος της μεσαίας τάξης, θα ενισχύσει ισόποσα την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών, καθώς το όφελος θα φανεί από τις αρχές της επόμενης χρονιάς μέσα από τη μείωση των κρατήσεων. Αυτή θα είναι και η πρώτη ουσιαστική ελάφρυνση για τη μεσαία τάξη μετά την έξοδο της χώρας από τα μνημόνια, καθώς η καθαρή αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος θα φτάσει ακόμη και στο 4%.
Σε δύο δόσεις οι αυξήσεις στους μισθωτούς
Ως αύξηση των καθαρών αποδοχών σε δύο δόσεις θα αποτυπωθεί στους μισθωτούς το κυβερνητικό σχέδιο ελαφρύνσεων της επόμενης χρονιάς. Η πρώτη δόση θα γίνει φέτος των Ιούνιο –οπότε και θα ενεργοποιηθεί η πρώτη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 0,9%, με το 0,4% να αφορά τον εργαζόμενο και το 0,5% τον εργοδότη– ενώ η δεύτερη δόση θα γίνει με την καταβολή του μισθού του Ιανουαρίου 2021 με την ταυτόχρονη μείωση φόρων και ασφαλιστικών εισφορών.
Παραδείγματα
Εργαζόμενος με μεικτό μισθό 1.350 ευρώ, μέχρι και τον Δεκέμβριο του 2019 εισέπραττε καθαρά 1.020,27 ευρώ μετά την αφαίρεση των ασφαλιστικών εισφορών και του φόρου εισοδήματος. Ο εργαζόμενος του 1.000άρικου θα δει τις ακόλουθες μεταβολές:
1. Τον Ιούνιο οι καθαρές αποδοχές θα αυξηθούν λόγω της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών ενώ είναι πιθανό να ενεργοποιηθεί και η πρώτη δόση μείωσης της εισφοράς αλληλεγγύης. Για τον εργαζόμενο, αυτό σημαίνει μείωση των εισφορών από τα 212,6 ευρώ, στα 207 ευρώ. Η μείωση της εισφοράς αλληλεγγύης μπορεί να επιφέρει πρόσθετη ελάφρυνση κατά περίπου 6 ευρώ τον μήνα.
2. Από την 1/1/2021, οι ασφαλιστικές εισφορές των εργαζομένων αναμένεται ότι θα υπολογίζονται με συντελεστή 13,72%. Αυτό σημαίνει ότι οι ασφαλιστικές εισφορές θα περιοριστούν ακόμη περισσότερο από τα 207 ευρώ ανά μήνα στα 185,22 ευρώ ανά μήνα. Ετσι, και οι καθαρές αποδοχές θα ανέλθουν στα 1.060 ευρώ.
Ύστερα από αυτά τα βήματα, οι καθαρές αποδοχές των 1.020 ευρώ στο τέλος Δεκεμβρίου του 2019 θα γίνουν 1.060 ευρώ στις αρχές του 2021 και η αύξηση των 40 ευρώ ανά μήνα θα σημαίνει ενίσχυση του εισοδήματος κατά περίπου 4%. Για μεικτό μισθό 2.000 ευρώ (1.407 ευρώ καθαρά τον Δεκέμβριο του 2019), οι μειώσεις κρατήσεων για φόρους και εισφορές θα τον φέρουν περίπου στα 1.470 ευρώ.
