Στο οικονομικό επιτελείο είναι αποφασισμένοι να μην αφήσουν την αγορά ακινήτων να χάσει το θετικό momentum των τελευταίων μηνών και να πέσει θύμα της κρίσης του κορονοϊού. Ετσι, αν και ο σχεδιασμός για την περαιτέρω μείωση του ΕΝΦΙΑ «πάγωσε» μέχρι νεωτέρας, τα συναρμόδια υπουργεία εργάζονται πυρετωδώς, προκειμένου να ενεργοποιηθούν τα κατάλληλα επενδυτικά «εργαλεία», που θα κρατήσουν ζεστούς όσους έβλεπαν χρυσή ευκαιρία στην ελληνική κτηματαγορά.

Τα στοιχεία από την αγορά ακινήτων πριν ξεσπάσει η πανδημία έδειχναν ότι υπήρχε μια κόπωση μάλλον αναμενόμενη, καθώς η εκτίναξη των τιμών μέσα σε ένα 18μηνο δεν ήταν ούτε ισορροπημένη ούτε προερχόταν εκ των έσω. Κεφάλαια από την Κίνα, το Ισραήλ και αραβικές χώρες εντόπισαν τις ευκαιρίες που υπήρχαν στην υποτιμημένη ελληνική αγορά και από τη στιγμή που έμπαινε στον... αστερισμό του Airbnb τοποθετήθηκαν, φουσκώνοντας τις τιμές έως και 40%, αλλά σε συγκεκριμένες περιοχές και πόλεις. Αυτή η τάση άρχισε να υποχωρεί λίγο πριν μπει το 2020 και από τότε υπήρχε σχεδιασμός στο οικονομικό επιτελείο, αφενός να τονώσει το επενδυτικό ενδιαφέρον από αλλοδαπούς, αφετέρου να ενισχύσει τα μεσαία στρώματα, που ανέκαθεν ήταν ο «αιμοδότης» της κτηματαγοράς. Πλέον, με την πανδημία να δημιουργεί συνθήκες ασφυξίας στην οικονομία, ο σχεδιασμός αυτός μπαίνει μπροστά.
Ο υπουργός Οικονομίας, Χρήστος Σταϊκούρας,είναι αποφασισμένος να μην αφήσει την αγορά ακινήτων να χάσει όλα όσα κέρδισε το τελευταίο ενάμισι έτος.

Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι το πλαίσιο για την Golden Visa θα αναμορφωθεί με στόχο να γίνει πιο ελκυστικό. Σήμερα, το «χρυσό» διαβατήριο ενεργοποιείται με επένδυση σε ακίνητα 250.000 ευρώ και η πρόθεση είναι αυτό να αλλάξει σε δύο κατευθύνσεις: 1) Μείωση αυτού του ορίου, 2) επενδύσεις και σε καταθέσεις, μετοχές ανώνυμων εταιρειών και ομόλογα του ελληνικού Δημοσίου. Η ενεργοποίηση ασφαλιστικών δικλίδων για την αποφυγή του κινδύνου «ξεπλύματος» εκτιμάται ότι θα κάμψει τις όποιες ενδεχόμενες ενστάσεις εκ μέρους των ευρωπαϊκών Αρχών και η πρόθεση είναι το νέο πλαίσιο να τεθεί σε ισχύ πολύ σύντομα, ίσως και πριν από το φθινόπωρο.

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΕΣ ΑΞΙΕΣ

Η δεύτερη κίνηση προγραμματίζεται με στόχευση στη μεσαία τάξη. Ηδη, η πρώτη φάση μείωσης του ΕΝΦΙΑ κατά 22% έδωσε κίνητρο σε χιλιάδες ιδιοκτήτες, ενώ η δεύτερη φάση που ανεστάλη λόγω κορονοϊού προβλέπει περαιτέρω μείωση του φόρου κατά 8%, με αναζήτηση δημοσιονομικού χώρου για τη σταδιακή κατάργηση του συμπληρωματικού φόρου, που σήμερα επιβαρύνει ιδιοκτησίες άνω των 250.000 ευρώ.

Στο καλό σενάριο, το σχέδιο αυτό θα ενεργοποιηθεί το 2021, όταν δηλαδή η οικονομία θα ανακάμπτει με ρυθμούς άνω του 5%, προκαλώντας θετικό σοκ στα μεσαία εισοδήματα. Ο σχεδιασμός αυτός θα «κουμπώσει» με την αναμόρφωση των αντικειμενικών αξιών, λαμβάνοντας, όμως, υπ’ όψιν τα δεδομένα της νέας κρίσης. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η αύξηση των τιμών ζώνης όπου υπάρχουν τέτοιες εισηγήσεις θα είναι λελογισμένη, δημιουργώντας με αυτόν τον τρόπο επενδυτικά κίνητρα για τοποθετήσεις ενόψει μιας δυναμικής ανάκαμψης της κτηματαγοράς από τα μέσα του επόμενου έτους και μετά.
Η ενεργοποίηση των κατάλληλων επενδυτικών «εργαλείων», η μείωση φόρου, η στόχευση στη μεσαία τάξη και ο άγνωστος Χ, οι τράπεζες

Στο κακό σενάριο, οι εξωγενείς παράγοντες θα παραμείνουν αρνητικοί και έτσι το επενδυτικό ενδιαφέρον θα είναι ισχνό. Παράγοντες της κτηματαγοράς σημειώνουν, ότι οι ανατροπές στο εργασιακό περιβάλλον θα επηρεάσουν σημαντικά και τις επενδύσεις σε επαγγελματικά ακίνητα, καθώς μεγάλες και μεσαίες επιχειρήσεις δηλώνουν ότι θα συνεχίσουν το μοντέλο της τηλεργασίας και αυτό σημαίνει στροφή σε πολύ μικρότερους χώρους γραφείων. Επιπλέον, αν δεν επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις για ανάκαμψη τύπου V, τότε ο σχεδιασμός για φοροελαφρύνσεις θα προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα.

Stock

Αγνωστος Χ και εν πολλοίς καταλύτης θα είναι οι τράπεζες και το τεράστιο stock ακινήτων που έχουν «σαρώσει» στους πλειστηριασμούς της τελευταίας διετίας. Οι τράπεζες κράτησαν στα χαρτοφυλάκιά τους αυτά τα ακίνητα, προσδοκώντας στην εγγραφή υπεραξιών με την άνοδο της κτηματαγοράς και τα στοιχεία πριν από την πανδημία δικαίωναν αυτήν τη στρατηγική.

Πλέον, όλα έχουν ανατραπεί και όπως παρατηρούν τραπεζικές πηγές τα σχέδια για τιτλοποιήσεις ή πωλήσεις αυτών των ακινήτων μένουν μετέωρα ελλείψει αγοραστών και ελκυστικών τιμών. Ολοι κρατάνε την ανάσα τους για τη στιγμή που θα λήξει και το νέο προστατευτικό πλαίσιο για τα στεγαστικά δάνεια, όταν δηλαδή θα τεθεί σε ισχύ ο νέος Πτωχευτικός, που βασίζεται στις ρευστοποιήσεις κινητών και ακινήτων.

Αν ο τροχός της οικονομίας έχει γυρίσει, ο κίνδυνος της «πλημμύρας» πλειστηριασμών θα απομακρυνθεί. Σε διαφορετική περίπτωση, το «τσουνάμι» ακινήτων με «σκοτωμένες» τιμές είναι αναπόφευκτο.

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παραπολιτικά