Κάθε ημέρα που περνάει χωρίς αρνητικές ειδήσεις στο μέτωπο των εμβολίων μάς φέρνει πιο κοντά στο βασικό σενάριο», τονίζουν στα «Π» αρμόδιες κυβερνητικές πηγές, συμπληρώνοντας ότι αποτελεί ορόσημο για την επιβεβαίωση του βασικού μακροοικονομικού σεναρίου η διάθεση του πολυπόθητου εμβολίου μέσα στον Ιανουάριο. Την ίδια ακριβώς προσέγγιση κάνουν και πηγές από το ευρωπαϊκό στρατόπεδο, επισημαίνοντας ότι, πέρα από τον χρόνο που θα είναι διαθέσιμο το εμβόλιο κατά του κοροναϊού, έχει ιδιαίτερη σημασία από ποια εταιρεία θα έρθει, με δεδομένες τις συμβάσεις που έχει υπογράψει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Το στοίχημα δεν είναι άλλο από το να χτιστεί εγκαίρως ένα τείχος ανοσίας ικανό να ανακόψει το κύμα πανδημίας που σαρώνει τώρα την Ευρώπη και να απομακρύνει τα σύννεφα αβεβαιότητας πάνω από το β’ και το γ’ τρίμηνο του 2021.
Η «έκρηξη» των κρουσμάτων έχει σημάνει, πάντως, συναγερμό, όχι μόνο υγειονομικό, αλλά και οικονομικό, καθώς η επιβολή νέων, αυστηρών περιοριστικών μέτρων δημιουργεί εκ των πραγμάτων ανάγκες για πρόσθετα μέτρα στήριξης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι αερομεταφορές και το συνολικό «πακέτο» του τουρισμού, όπου κινδυνεύουν 46 εκατομμύρια θέσεις εργασίας, ενώ οι χιλιάδες επιχειρήσεις στην εστίαση που άντεξαν στο πρώτο κύμα απειλούνται με τη χαριστική βολή, καθώς ο χειμώνας δεν επιτρέπει δραστηριότητες σε εξωτερικούς χώρους. Με φόντο τις διεργασίες στα κράτη-μέλη για εθνικά μέτρα στήριξης και τις διαδικασίες που «τρέχουν» στις Βρυξέλλες για το Ταμείο Ανάκαμψης, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι στη Φρανκφούρτη βρίσκονται ήδη σε ετοιμότητα για ενίσχυση του οπλοστασίου στη μάχη κατά του κοροναϊού. Οι αποφάσεις αναμένεται να ληφθούν τον Δεκέμβριο, εκτός εάν «τρέξουν» αρνητικές εξελίξεις στο υγειονομικό πεδίο, που θα επιβάλουν επίσπευση αποφάσεων, κάτι που μέχρι τώρα έχει αποδείξει η Κριστίν Λαγκάρντ ότι μπορεί να κάνει. Ποιες είναι οι κινήσεις που βρίσκονται στο τραπέζι της ΕΚΤ;
1. Παράταση του έκτακτου QE για την πανδημία. Το ΡΕΕΡ εκπνέει στο τέλος του Ιουνίου του 2021, αλλά ήδη θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι θα επεκταθεί έως τον Δεκέμβριο του 2021.
2. Ενίσχυση του έκτακτου QE. Το αρχικό πρόγραμμα των 750 δισ. ευρώ ενισχύθηκε τον περασμένο Ιούνιο κατά 600 δισ. ευρώ, ωστόσο είναι πολύ πιθανόν να ενισχυθεί περαιτέρω, κατά 500 δισ. ευρώ, για να φτάσει, έτσι, στα 1,85 τρισ. ευρώ. Η λογική είναι απλή: να διευκολυνθούν οι κυβερνήσεις, έτσι ώστε να δανειστούν φτηνά στις αγορές, προκειμένου να διατηρήσουν τα μέτρα στήριξης επιχειρήσεων - εργαζομένων - ανέργων για όσο χρόνο απαιτηθεί.
Η «ΟΜΠΡΕΛΑ»
Το όφελος για την Ελλάδα είναι ήδη μεγάλο και αυτό αποτυπώνεται σε δύο δείκτες: α) Μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου η ΕΚΤ είχε αγοράσει σχεδόν 13 δισ. ευρώ ελληνικών ομολόγων, βοηθώντας στην αποκλιμάκωση του κόστους δανεισμού. β) Η διατήρηση αυτής της «ομπρέλας» και η προσδοκία επέκτασης και ενίσχυσής της έχει πιέσει την τιμή του ελληνικού 10ετούς στα ιστορικά χαμηλά του 0,77%, ενώ και το 15ετές έπεσε κάτω από το 1%! Τι σημαίνει αυτό πρακτικά; Κατ’ αρχάς, ότι ανοίγει διάπλατα ο δρόμος για ακόμα μία φθηνή έξοδο στις αγορές έως το τέλος του έτους και, εν συνεχεία, για ένα μπαράζ εκδόσεων στη διάρκεια του 2021, προκειμένου να ενισχυθεί η δύναμη πυρός του κρατικού Προϋπολογισμού για μέτρα στήριξης της οικονομίας.
Ο δρόμος δεν είναι, πάντως, στρωμένος με ροδοπέταλα. Η προσδοκία για ρυθμούς ανάπτυξης 7,5% προϋποθέτει την εισροή 5,5 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης το αργότερο μέσα στο επόμενο καλοκαίρι, καθώς και τη σταδιακή επιστροφή στην κανονικότητα από τον Απρίλιο και μετά, ειδικά στο μέτωπο του τουρισμού, από όπου αναμένονται εισπράξεις 9-10 δισ. ευρώ. Οι Ευρωπαίοι «ακούν» τις εκτιμήσεις της Αθήνας, ωστόσο επί του παρόντος θεωρούν πιο ρεαλιστικό το βασικό σενάριο του υπουργείου Οικονομικών, δηλαδή ρυθμούς ανάπτυξης κοντά στο 5,5% για το 2021, με τον πήχη να τίθεται στο 3,5% το 2022. «Άγνωστος x» παραμένει η αύξηση των «κόκκινων» δανείων λόγω κοροναϊού, καθώς ο υπολογισμός των τραπεζών για 5 δισ. ευρώ κινείται στο κατώτερο όριο, με πιο λογική την εκτίμηση για αύξησή τους κατά 10-11 δισ. ευρώ, και το δυσμενές σενάριο ανεβάζει τον λογαριασμό στα 15 δισ. ευρώ.
