ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Έκτακτη σύσκεψη στο ΥΠΕΝ για την επάρκεια σε πετρέλαιο ντίζελ των ηλεκτροπαραγωγών
Η διαθεσιμότητα πετρελαίου ντίζελ στους ηλεκτροπαραγωγούς, ως εναλλακτικού καυσίμου σε περίπτωση διακοπής της ροής του ρωσικού αερίου, θα βρεθεί στο επίκεντρο έκτακτης σύσκεψης που θα πραγματοποιηθεί σήμερα στα υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στην ενημερωτική συνάντηση υπό την Γενική Γραμματέα Περιβάλλοντος και Ενέργειας Αλεξάνδρα Σδούκου και επικεφαλής της Επιτροπής Συντονισμού Μέτρων Έκτακτης Ανάγκης, θα συμμετέχουν στελέχη των Ελληνικών Πετρελαίων και της Motor Oil, ηλεκτροπαραγωγοί αλλά και η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, προκειμένου να διαπιστωθεί η επάρκεια του εναλλακτικού καυσίμου που συνιστά ένα σημαντικό κρίκο της αλυσίδας εναλλακτικών μέτρων λόγω των γεωπολιτικών εξελίξεων.
Όπως αναφέρει το newmoney.gr, η μετατροπή μονάδων φυσικού αερίου σε καύση ντίζελ συμπεριλαμβάνεται μεταξύ των έκτακτων μέτρων για τη διασφάλιση της επάρκειας τροφοδοσίας της χώρας με ηλεκτρική ενέργεια σε περίπτωση έκτακτων συνθηκών.
Τη δυνατότητα αυτή διαθέτουν μόνο η Elpedison, στη Θεσσαλονίκη και τη Θίσβη, οι μονάδες της ΔΕΗ στο Λαύριο IV και την Κομοτηνή, όπως και η μονάδα της Ήρων Θερμοηλεκτρική.
Πέραν των ζητημάτων που έχει θέσει τις τελευταίες εβδομάδες μερίδα των ηλεκτροπαραγωγών για τους όρους λειτουργίας των μονάδων αυτών, στο ΥΠΕΝ υπάρχει προβληματισμός για την διαθεσιμότητα του καυσίμου, καθώς εκκρεμούν οι προβλεπόμενες συμβάσεις προμήθειας ντίζελ μεταξύ ηλεκτροπαραγωγών και διυλιστηρίων, οι οποίες πλέον θα γίνουν υπό άλλους όρους.
Ο προβληματισμός αυτός ενισχύεται και από την μεγάλη ζήτηση που υπάρχει σε πετρέλαιο ντίζελ και από την βιομηχανία, η οποία σχεδόν μαζικά γυρίζει λόγω αυξημένου κόστους τις «μηχανές» της στο εναλλακτικό καύσιμο.
Ωστόσο, στελέχη της αγοράς επισημαίνουν ότι για την μετατροπή των μονάδων φυσικού αερίου προκύπτουν σημαντικές δυσκολίες και στην διαχείριση της εφοδιαστικής αλυσίδας.
Όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά ακόμη και αν υπάρξει το capacity του καυσίμου, το ζητούμενο είναι η χερσαία μεταφορά του στις εγκαταστάσεις των ηλεκτροπαραγωγών καθώς απαιτούνται υποδομές και βυτιοφόρα που σήμερα δεν υπάρχουν στην αγορά.
Υπολογίζεται για παράδειγμα ότι για την μονάδα της ΔΕΗ στην Κομοτηνή χρειάζεται να επιστρατευτούν περί τα 30 βυτιοφόρα και περίπου 20 για την μονάδα της Elpedison στη Θίσβη, που είναι δύσκολο να βρεθούν και να καλύψουν τις αυξημένες ανάγκες της αγοράς.
Όπως μάλιστα αναφέρει η Elpedison σε πρόσφατη αναφορά της στην ΡΑΕ, η λειτουργία των μονάδων αυτών σε εναλλακτικό καύσιμο, ειδικά όταν η χρονική της διάρκεια ξεπεράσει τις λίγες ημέρες που προβλέπει η Ρυθμιστική Απόφαση, συνεπάγεται σημαντική πολυπλοκότητα, προβλήματα ασφαλιστικής κάλυψης, τεχνικές προκλήσεις και μεγάλο κόστος.
Επίσης σύμφωνα με την Elpedison, η λειτουργία των συγκεκριμένων μονάδων με ντίζελ δημιουργεί σοβαρό πρόβλημα ανταγωνισμού καθώς δεν αφορά το σύνολο των μονάδων παραγωγής από φυσικό αέριο.
Για αυτό και η εταιρεία ζητά από τη ΡΑΕ να αναγνωρίσει ότι η αλλαγή καυσίμου δεν αποτελεί επιλογή του ηλεκτροπαραγωγού αλλά ρυθμιστική υποχρέωση που αλλάζει τη θέση του στην αγορά έναντι του ανταγωνισμού και απαιτεί αποζημίωση.
Για την αποζημίωση του κόστους διατήρησης του αποθέματος αυτού και τη διατήρηση της διαθεσιμότητας λειτουργίας της μονάδας με ντίζελ, υπογράφουν με το Διαχειριστή του ΕΣΦΑ υποχρεωτικώς σύμβαση, έναντι ανταλλάγματος.
Το αντάλλαγμα καλύπτει το κεφαλαιουχικό κόστος των εγκαταστάσεων εναλλακτικού καυσίμου της μονάδας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, το κεφαλαιουχικό κόστος διατήρησης αποθεμάτων πετρελαίου, καθώς και τη διαφορά κόστους πετρελαίου και φυσικού αερίου για τη διενέργεια δοκιμών.
Για την ενίσχυση της διαθεσιμότητας εναλλακτικού καυσίμου σε περίοδο κρίσης, οι ηλεκτροπαραγωγοί με υποχρέωση διατήρησης αποθεμάτων ντίζελ υποχρεούνται στην αύξηση του αποθέματός τους, από 5 ημέρες σε 20 ημέρες ή μέχρι την μέγιστη αποθηκευτική ικανότητα της υφιστάμενης δεξαμενής, αν αυτή είναι μικρότερη. Καταληκτική ημερομηνία πλήρωσης των δεξαμενών είναι η 1η Νοεμβρίου 2022.
Με βάση το σύστημα παρακολούθησης που αναφέρει το σχέδιο πρόληψης, τουλάχιστον μια φορά κάθε τρίμηνο, ο ηλεκτροπαραγωγός υποχρεούται να προβαίνει σε έλεγχο του ύψους αποθέματος εναλλακτικού καυσίμου, παρουσία του Διαχειριστή.
Το ύψος του ανταλλάγματος που καταβάλλει ο ΔΕΣΦΑ στις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με εναλλακτικό καύσιμο, αφορά μόνο στο κεφαλαιουχικό κόστος διατήρησης της πρόσθετης ποσότητας πετρελαίου και προϋπολογίζεται ενδεικτικά σε 6,15 εκατ. ευρώ ετησίως (με υπόθεση 1443 €/m3 diesel).
Η ανάκτηση του κόστους αυτού σύμφωνα με την ΡΑΕ πραγματοποιείται μέσω του «Τέλους Ασφάλειας Εφοδιασμού» και σύμφωνα με τους όρους της σύμβασης του ηλεκτροπαραγωγού με τον Διαχειριστή του ΕΣΦΑ.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στην ενημερωτική συνάντηση υπό την Γενική Γραμματέα Περιβάλλοντος και Ενέργειας Αλεξάνδρα Σδούκου και επικεφαλής της Επιτροπής Συντονισμού Μέτρων Έκτακτης Ανάγκης, θα συμμετέχουν στελέχη των Ελληνικών Πετρελαίων και της Motor Oil, ηλεκτροπαραγωγοί αλλά και η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, προκειμένου να διαπιστωθεί η επάρκεια του εναλλακτικού καυσίμου που συνιστά ένα σημαντικό κρίκο της αλυσίδας εναλλακτικών μέτρων λόγω των γεωπολιτικών εξελίξεων.
Όπως αναφέρει το newmoney.gr, η μετατροπή μονάδων φυσικού αερίου σε καύση ντίζελ συμπεριλαμβάνεται μεταξύ των έκτακτων μέτρων για τη διασφάλιση της επάρκειας τροφοδοσίας της χώρας με ηλεκτρική ενέργεια σε περίπτωση έκτακτων συνθηκών.
Τη δυνατότητα αυτή διαθέτουν μόνο η Elpedison, στη Θεσσαλονίκη και τη Θίσβη, οι μονάδες της ΔΕΗ στο Λαύριο IV και την Κομοτηνή, όπως και η μονάδα της Ήρων Θερμοηλεκτρική.
Πέραν των ζητημάτων που έχει θέσει τις τελευταίες εβδομάδες μερίδα των ηλεκτροπαραγωγών για τους όρους λειτουργίας των μονάδων αυτών, στο ΥΠΕΝ υπάρχει προβληματισμός για την διαθεσιμότητα του καυσίμου, καθώς εκκρεμούν οι προβλεπόμενες συμβάσεις προμήθειας ντίζελ μεταξύ ηλεκτροπαραγωγών και διυλιστηρίων, οι οποίες πλέον θα γίνουν υπό άλλους όρους.
Ο προβληματισμός αυτός ενισχύεται και από την μεγάλη ζήτηση που υπάρχει σε πετρέλαιο ντίζελ και από την βιομηχανία, η οποία σχεδόν μαζικά γυρίζει λόγω αυξημένου κόστους τις «μηχανές» της στο εναλλακτικό καύσιμο.
Ωστόσο, στελέχη της αγοράς επισημαίνουν ότι για την μετατροπή των μονάδων φυσικού αερίου προκύπτουν σημαντικές δυσκολίες και στην διαχείριση της εφοδιαστικής αλυσίδας.
Όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά ακόμη και αν υπάρξει το capacity του καυσίμου, το ζητούμενο είναι η χερσαία μεταφορά του στις εγκαταστάσεις των ηλεκτροπαραγωγών καθώς απαιτούνται υποδομές και βυτιοφόρα που σήμερα δεν υπάρχουν στην αγορά.
Υπολογίζεται για παράδειγμα ότι για την μονάδα της ΔΕΗ στην Κομοτηνή χρειάζεται να επιστρατευτούν περί τα 30 βυτιοφόρα και περίπου 20 για την μονάδα της Elpedison στη Θίσβη, που είναι δύσκολο να βρεθούν και να καλύψουν τις αυξημένες ανάγκες της αγοράς.
Ο προβληματισμός των παραγωγών
Σύμφωνα με το newmoney.gr, τη μετατροπή των μονάδων αερίου σε ντίζελ αντιμετωπίζουν με σκεπτικισμό και οι ηλεκτροπαραγωγοί, επισημαίνοντας ότι οι μονάδες αυτές έχουν δυνατότητα λειτουργίας μόνο για 240 ώρες το χρόνο η κάθε μια και ως εκ τούτου μπορούν να αξιοποιηθούν για την κάλυψη μόνο των αιχμών.Όπως μάλιστα αναφέρει η Elpedison σε πρόσφατη αναφορά της στην ΡΑΕ, η λειτουργία των μονάδων αυτών σε εναλλακτικό καύσιμο, ειδικά όταν η χρονική της διάρκεια ξεπεράσει τις λίγες ημέρες που προβλέπει η Ρυθμιστική Απόφαση, συνεπάγεται σημαντική πολυπλοκότητα, προβλήματα ασφαλιστικής κάλυψης, τεχνικές προκλήσεις και μεγάλο κόστος.
Επίσης σύμφωνα με την Elpedison, η λειτουργία των συγκεκριμένων μονάδων με ντίζελ δημιουργεί σοβαρό πρόβλημα ανταγωνισμού καθώς δεν αφορά το σύνολο των μονάδων παραγωγής από φυσικό αέριο.
Για αυτό και η εταιρεία ζητά από τη ΡΑΕ να αναγνωρίσει ότι η αλλαγή καυσίμου δεν αποτελεί επιλογή του ηλεκτροπαραγωγού αλλά ρυθμιστική υποχρέωση που αλλάζει τη θέση του στην αγορά έναντι του ανταγωνισμού και απαιτεί αποζημίωση.
Τι προβλέπει η ΡΑΕ
Σύμφωνα με το σχέδιο πρόληψης για την ασφάλεια εφοδιασμού της χώρας που εκπόνησε η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, οι κάτοχοι άδειας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με δυνατότητα εναλλαγής καυσίμου οφείλουν να διατηρούν αποθέματα εναλλακτικού καυσίμου.Για την αποζημίωση του κόστους διατήρησης του αποθέματος αυτού και τη διατήρηση της διαθεσιμότητας λειτουργίας της μονάδας με ντίζελ, υπογράφουν με το Διαχειριστή του ΕΣΦΑ υποχρεωτικώς σύμβαση, έναντι ανταλλάγματος.
Το αντάλλαγμα καλύπτει το κεφαλαιουχικό κόστος των εγκαταστάσεων εναλλακτικού καυσίμου της μονάδας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, το κεφαλαιουχικό κόστος διατήρησης αποθεμάτων πετρελαίου, καθώς και τη διαφορά κόστους πετρελαίου και φυσικού αερίου για τη διενέργεια δοκιμών.
Για την ενίσχυση της διαθεσιμότητας εναλλακτικού καυσίμου σε περίοδο κρίσης, οι ηλεκτροπαραγωγοί με υποχρέωση διατήρησης αποθεμάτων ντίζελ υποχρεούνται στην αύξηση του αποθέματός τους, από 5 ημέρες σε 20 ημέρες ή μέχρι την μέγιστη αποθηκευτική ικανότητα της υφιστάμενης δεξαμενής, αν αυτή είναι μικρότερη. Καταληκτική ημερομηνία πλήρωσης των δεξαμενών είναι η 1η Νοεμβρίου 2022.
Με βάση το σύστημα παρακολούθησης που αναφέρει το σχέδιο πρόληψης, τουλάχιστον μια φορά κάθε τρίμηνο, ο ηλεκτροπαραγωγός υποχρεούται να προβαίνει σε έλεγχο του ύψους αποθέματος εναλλακτικού καυσίμου, παρουσία του Διαχειριστή.
Το ύψος του ανταλλάγματος που καταβάλλει ο ΔΕΣΦΑ στις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με εναλλακτικό καύσιμο, αφορά μόνο στο κεφαλαιουχικό κόστος διατήρησης της πρόσθετης ποσότητας πετρελαίου και προϋπολογίζεται ενδεικτικά σε 6,15 εκατ. ευρώ ετησίως (με υπόθεση 1443 €/m3 diesel).
Η ανάκτηση του κόστους αυτού σύμφωνα με την ΡΑΕ πραγματοποιείται μέσω του «Τέλους Ασφάλειας Εφοδιασμού» και σύμφωνα με τους όρους της σύμβασης του ηλεκτροπαραγωγού με τον Διαχειριστή του ΕΣΦΑ.
