η πιο συµφέρουσα λύση για τον φετινό χειµώνα; Τι θα γίνει µε τα επιδόµατα στα καύσιµα και το ρεύµα; Πού θα φτάσουν οι τιµές των καυσόξυλων; Ποιες άλλες προτάσεις υπάρχουν;
Οσο περνούν οι ηµέρες και η ευρωπαϊκή δοµή αδυνατεί να λάβει συγκεκριµένες αποφάσεις για κοινές δράσεις, τόσο η αβεβαιότητα µεγαλώνει, όπως και ο κίνδυνος να βρεθούν οι πολίτες ενώπιον εξαιρετικά δυσάρεστων καταστάσεων. Οποιαδήποτε πρόβλεψη είναι αδύνατη και, ως εκ τούτου, οι ενέργειες για αλλαγές στην επιλογή καυσίµων θεωρούνται από τους ειδικούς έωλες,εάν δεν προηγηθούν επίσηµες και εξειδικευµένες κυβερνητικές ανακοινώσεις.
«Κανείς µηχανισµός δεν µπορεί να καλύψει πλήρως ένα παγκόσµιο κύµα ανατιµήσεων. Εχουµε µπροστά µας µια δύσκολη περίοδο», δήλωσε πρόσφατα από το βήµα της Κοινοβουλευτικής Οµάδας της Ν.∆. ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, δεσµευόµενος ότι οι οικονοµικές παρεµβάσεις θα συνεχιστούν, δηλαδή ότι το φαινόµενο είναι τόσο δυναµικό που οι τρόποι αντιµετώπισής του διαρκώς µεταβάλλονται, χωρίς να αποκλείονται οριζόντια µέτρα, που θα αφορούν το σύνολο της κοινωνίας.
Τα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» καταλογοποίησαν, στο µέτρο του δυνατού, τα ισχύοντα και τις προβλέψεις για την πορεία των τιµών των διαφόρων ενεργειακών µέσων.
Ντίζελ θέρμανσης
Από το επόµενο Σάββατο, 15 του µηνός, ξεκινά η διάθεση του ντίζελ θέρµανσης σε µη καθορισµένη (ακόµη) τιµή. Η πρόεδρος των βενζινοπωλών Αττικής, Μ. Ζιάγκα, υπολογίζει ότι θα διαµορφωθεί στο 1,60 ευρώ το λίτρο και θα πωλείται έως και 40 λεπτά φθηνότερα στους οικονοµικά ασθενέστερους.
∆εδοµένου, όµως, ότι η περυσινή τιµή είχε «κλειδώσει» στο 1,15-1,25 ευρώ το λίτρο, και αυτό στο τέλος της περιόδου, το κόστος και πάλι είναι απαγορευτικό για τους χαµηλόµισθους - χαµηλοσυνταξιούχους. Αποτρεπτικό, δε, είναι και για τους διαµένοντες σε πολυκατοικίες που λειτουργούν µε καυστήρες φυσικού αερίου, αφού η µετατροπή ή η επαναφορά του συστήµατος θέρµανσης στο ντίζελ κοστίζει από 1.500 έως 6.000 ευρώ (αναλόγως εµβαδού, κατάσταση καυστήρα, σωληνώσεων, δεξαµενής κ.λπ.) και ακόµη δεν έχει ανακοινωθεί εάν και πόσο θα επιδοτηθεί.
Καυσόξυλα
Στα καυσόξυλα και το πέλετ τα πράγµατα είναι πιο απλά και πιο δυσάρεστα. Η τιµή του κυβικού τείνει να ξεπεράσει τα 180 ευρώ, από 100 ευρώ πέρυσι, οι περισσότερες µάντρες (ιδίως στην Αττική) δηλώνουν αδυναµία να εξυπηρετήσουν τους πελάτες και πολλοί αναζητούν πρόχειρες και ασύµφορες λύσεις, όπως να προσπαθούν να µεταφέρουν µόνοι τους ξύλα -κυρίως- από τους τόπους καταγωγής τους, πληρώνοντας βέβαια παραπάνω σε µεταφορικά και υλοτόµηση. «Τα αποθέµατα τελειώνουν και οι προµηθευτές µας στην Ελλάδα ή από βαλκανικές χώρες δεν µπορούν να µας εξυπηρετήσουν. Στα Σκόπια και στη Βουλγαρία τα κρατούν για να ζεσταθούν οι ίδιοι. Αυτό συµβαίνει επίσης στην Κρήτη και την Πελοπόννησο... Για πρώτη φορά φέτος δεν θα µας φτάσουν τα ξύλα», υπογραµµίζει στα «Π» ο πρόεδρος των εµπόρων στερεών καυσίµων Αττικής, Γ. Σακελλαράκης.
Φυσικό αέριο
Για το φυσικό αέριο υπάρχει οριζόντια επιδότηση, ύψους 90 ευρώ ανά MWh, από τη ∆ΕΠΑ Εµπορίας για τον Οκτώβριο. Αφορά το σύνολο της κατανάλωσης και καλύπτει το 50% της αύξησης στην τιµή του φυσικού αερίου για όλους τους οικιακούς καταναλωτές, ανεξαρτήτως εισοδήµατος, µεγέθους κατοικίας ή παρόχου. Πρόκειται «για µια πολιτική στήριξης των καταναλωτών που ακολουθεί η ∆ΕΠΑ καθ’ όλη τη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης, έχοντας προσφέρει το προηγούµενο διάστηµα εκπτώσεις άνω των 140 εκατ. ευρώ». Η επιδότηση του φυσικού αερίου από την κυβέρνηση σε όλους τους εµπορικούς καταναλωτές και στη βιοµηχανία, ανεξαρτήτως µεγέθους, τζίρου και αριθµού εργαζοµένων, θα φτάσει στα 40 ευρώ ανά θερµική MWh.
Επιδοτήσεις
Στις τιµές του ρεύµατος για τον Οκτώβριο η πάγια χρέωση ενέργειας τον µήνα είναι 3,5 ευρώ. Η χρέωση ενέργειας ηµέρας έως 500 kWh είναι 0,59500 ευρώ και άνω των 500 kWh είναι 0,60700 ευρώ. Η χρέωση ενέργειας νύχτας για όλες τις κιλοβατώρες είναι 0,55400 ευρώ. Σηµειώνεται ότι οι τιµές αλλάζουν ανάλογα µε το τιµολόγιο (κοινωνικό ή νυχτερινό), το συµβόλαιο του καταναλωτή µε τις εταιρείες και το ύψος των επιδοτήσεων.
Για κατανάλωση από 0 έως 500 kWh τον µήνα η επιδότηση είναι 43,6 λεπτά ανά κιλοβατώρα και καλύπτει το 90% της αύξησης και το 90% των νοικοκυριών. Από 501 έως 1.000 kWh, η επιδότηση είναι 38,6 λεπτά ανά κιλοβατώρα (αντιστοιχεί στο 80% της αύξησης), η οποία αυξάνεται στα 43,6 λεπτά (όσο και στο πρώτο κλιµάκιο), αν µειωθεί η κατανάλωση κατά 15% τουλάχιστον σε σχέση µε πέρυσι. Από 1.001 kWh και πάνω (αφορά το 2% των νοικοκυριών) η επιδότηση είναι 33,6 λεπτά ανά κιλοβατώρα. Οµοίως, αν µειωθεί η κατανάλωση τουλάχιστον κατά 15% σε σχέση µε πέρυσι, η επιδότηση αυξάνεται κατά 5 λεπτά και φθάνει στο προηγούµενο κλιµάκιο (38,6 λεπτά). Στο Κοινωνικό Οικιακό Τιµολόγιο η επιδότηση είναι 48,5 λεπτά ανά κιλοβατώρα.
Οποιαδήποτε «ασφαλής πρόβλεψη» είναι αδύνατη και, ως εκ τούτου, αναµένονται µε ιδιαίτερο ενδιαφέρον οι εξειδικευµένες κυβερνητικές ανακοινώσεις
Δικαιούχοι
Όσον αφορά τους δικαιούχους, ο αριθµός τους θα αυξηθεί, όπως και το αντίστοιχο κονδύλι. Ήδη στον Προϋπολογισµό εγγράφηκαν 300 εκατ. ευρώ, έναντι 174 εκατ. ευρώ πέρυσι. Τα εισοδηµατικά κριτήρια αυξάνονται σε 16.000 ευρώ (από 14.000 ευρώ) για τον άγαµο και σε 24.000 ευρώ (από 20.000 ευρώ) για τον έγγαµο, ενώ το «ταβάνι» αναπροσαρµόζεται κατά 3.000 ευρώ για κάθε παιδί.
Ακόµα µία ευνοϊκή ρύθµιση προβλέπει τη δυνατότητα λήψης διπλάσιου επιδόµατος για όσους δικαιούχους καταναλώσουν πρώτη φορά πετρέλαιο ή υγραέριο ή άλλες µορφές καυσίµου πλην φυσικού αερίου. Γι’ αυτή την κατηγορία το επίδοµα θα καθοριστεί στα 700 ευρώ.
Αλλαγή Καυσίμου
Η αλλαγή καυσίµου θέρµανσης δεν είναι απλή υπόθεση, αν λάβει κανείς υπόψη ότι περίπου 2 εκατοµµύρια νοικοκυριά θερµαίνονταν έως τώρα µε ηλεκτρικό ρεύµα, ακούσια ή εκούσια, ενώ 700 χιλιάδες χρησιµοποιούν φυσικό αέριο. Σύµφωνα µε πληροφορίες, στα σενάρια εργασίας που εκπόνησε το υπουργείο Οικονοµικών, προκειµένου να καταλήξει στο αυξηµένο επίδοµα θέρµανσης για περίπου 1,3 εκατ. νοικοκυριά, εκτίµησε ότι τουλάχιστον 200 χιλιάδες νοικοκυριά που «έκαιγαν» ρεύµα θα στραφούν στο πετρέλαιο θέρµανσης, ενώ περίπου 100 χιλιάδες είναι τα νοικοκυριά που πρώτη φορά θα έχουν δυνατότητα επιδότησης µετά τη διεύρυνση των εισοδηµατικών κριτηρίων.
Μέσες τιμές
Σύµφωνα µε το επίσηµο ενηµερωτικό καλεντάρι του Τεχνικού Επιµελητηρίου, η συνολική κατανάλωση ενέργειας (όλων των ειδών) κατ’ έτος για έναν µέσο καταναλωτή (περίπου 3.500-4.000 kWh το ηλεκτρικό ρεύµα) φθάνει τις 14.000 kWh και κατανέµεται ως εξής: α) για θέρµανση 63,7%, β) για µαγείρεµα 17,3%, γ) για παραγωγή ζεστού νερού χρήσης 5,7% και δ) για ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές 10,2%. Στον σχετικό οδηγό ενεργειακής εξοικονόµησης σηµειώνονται, µεταξύ άλλων, τα ακόλουθα:
1) Η µείωση της θερµοκρασίας κατά 1°C περιορίζει 5%-10% την ενεργειακή κατανάλωση.
2) Η επιλογή κατάλληλης θερµοκρασίας το βράδυ µπορεί να µειώσει την κατανάλωση έως και 10%.
3) Η κατάλληλη επιλογή θερµοκρασίας στο ψυγείο µπορεί να µειώσει την κατανάλωση έως και 5%.
4) Η απενεργοποίηση της «κατάστασης αναµονής» των συσκευών εξασφαλίζει πρόσθετο καταναλωτικό όφελος 7%.
Εξοικονόμηση ενέργειας
Αναφορικά µε τους πιο ανέξοδους τρόπους εξοικονόµησης ενέργειας, οι ειδικοί τονίζουν ότι σηµαντικό ρόλο παίζει το να στεγανοποιηθούν πόρτες και παράθυρα, να αποµονωθούν χώροι που δεν χρησιµοποιούνται και να τοποθετηθούν οικιακές συσκευές σε κατάλληλη απόσταση από θερµαντικά σώµατα. Επιπλέον, είναι κοµβικής σηµασίας να αφήνουµε ελεύθερα τα θερµαντικά σώµατα και καλό είναι να τα εξαερώνουµε τακτικά. Σύµφωνα µε τους ειδικούς, θα πρέπει επίσης να κλείνουµε τις συσκευές όταν είναι σε κατάσταση αναµονής ή να τις βγάζουµε από την πρίζα και να ρυθµίζουµε τον θερµοστάτη των συσκευών στην κατάλληλη θερµοκρασία.
