Νέο κύκλο ενισχύσεων σε εκατοντάδες χιλιάδες αγρότες και κτηνοτρόφους , με αιχμή την επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) στο πετρέλαιο, την επιχορήγηση της αγοράς λιπασμάτων, την καταβολή ενισχύσεων ήσσονος σημασίας («de minimis») και τη χρηματοδότηση του ΕΛΓΑ, ώστε να καταβάλει τις αποζημιώσεις για τις ζημιές του 2022 στο σύνολό τους, προωθεί η κυβέρνηση τους πρώτους μήνες του 2023.

Υπολογίζεται ότι περισσότερα από 230-235 εκατ. ευρώ θα καταβληθούν στους παραγωγούς έως το Πάσχα μέσω των τεσσάρων αυτών πηγών χρηματοδότησης, ενώ ανοικτό είναι το ενδεχόμενο χορήγησης και νέας ενίσχυσης, της τρίτης κατά σειρά, από την άνοιξη του 2022 στους κτηνοτρόφους για την αγορά ζωοτροφών.

Αναπτυξιακά προγράμματα

Επιπρόσθετα, οι παραγωγοί πρόκειται να επιδοτηθούν μέσω σειράς αναπτυξιακών προγραμμάτων, όπως τα σχέδια βελτίωσης και η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών, και οι νέοι αγρότες για την αναβάθμιση της υλικοτεχνικής υποδομής τους. Η αρχή των πληρωμών πρόκειται να γίνει με τις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας («de minimis»), συνολικού ύψους 45 εκατ. ευρώ, για την κάλυψη της απώλειας εισοδήματος λόγω των καιρικών συνθηκών και της ουκρανικής κρίσης.

Ήδη υπεγράφη από τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γιώργο Γεωργαντά, η απόφαση για τη στήριξη των καστανοπαραγωγών στην Πιερία, που είχαν τη μεγαλύτερη απώλεια εισοδήματος και θα λάβουν 590,4 χιλιάδες ευρώ, ακολουθούν οι καστανοπαραγωγοί στη Λάρισα και την Αρκαδία και παίρνουν σειρά καλλιεργητές μήλων, αχλαδιών, σταφυλιών και ροδάκινων σε συγκεκριμένες περιοχές. Πρόκειται για χρήματα που προέρχονται από τον κρατικό προϋπολογισμό και για τα οποία ενημερώνονται οι Βρυξέλλες.

Αποζημιώσεις

Το πρώτο τρίμηνο του νέου έτους έχει προγραμματιστεί να καταβληθούν στο σύνολό τους οι αποζημιώσεις για τις ζημιές που καλύπτει ο ΕΛΓΑ και οι οποίες ανήλθαν το 2022 στο ύψος των 200 εκατ. ευρώ.

Προς την κατεύθυνση αυτή ο οργανισμός πρόκειται να λάβει επιδότηση 52 εκατ. ευρώ από τον Προϋπολογισμό του 2023. Πρόκειται για οφειλές από την περίοδο 2011-2019, όταν το Δημόσιο δεν κατέβαλλε στον ΕΛΓΑ ποσό ίσο με το 20% των ετήσιων εσόδων του από τις εισφορές των παραγωγών για την κάλυψη των λειτουργικών δαπανών του, όπως προβλέπει ο ιδρυτικός νόμος του. Αμέσως μετά δρομολογείται η δεύτερη κατά σειρά επιδότηση για την αγορά λιπασμάτων (τα τελευταία 24ωρα κατεβλήθησαν στους παραγωγούς 60 εκατ. ευρώ από την επιδότηση λιπασμάτων του 2022).



Η διαφορά είναι ότι τη νέα χρονιά ένα μέρος της επιδότησης, περίπου 20-25 εκατ. ευρώ, θα προέλθουν από την Ευρωπαϊκή Ενωση, καθώς έχει ήδη αποφασισθεί τα 450 εκατ. ευρώ του Ευρωπαϊκού Ταμείου Κρίσης για τον αγροτικό τομέα να διατεθούν αναλογικά στα κράτη-μέλη για τη στήριξη των παραγωγών που πλήττονται από τις αυξημένες, ως συνέπεια του ράλι τιμών στο φυσικό αέριο, τιμές λιπασμάτων.

Όπως το 2022

Συνεπώς, με επιπλέον 35-40 εκατ. από τον κρατικό προϋπολογισμό, το ύψος της επιδότησης στα λιπάσματα το 2023 θα ανέλθει στα ίδια επίπεδα με αυτά του 2022. Τέταρτη κατά σειρά σχεδιάζεται να καταβληθεί η επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) στο πετρέλαιο που χρησιμοποιούν οι αγρότες. Το 2022 κατεβλήθησαν συνολικά 76,8 εκατ. ευρώ σε 340,5 χιλιάδες ΑΦΜ.

Εκτιμάται ότι στα ίδια επίπεδα θα κινείται και η νέα, δεύτερη κατά σειρά, επιδότηση στο αγροτικό πετρέλαιο, την οποία προανήγγειλε ο ίδιος ο πρωθυπουργός, κ. Κυριάκος Μητσοτάκης, επισημαίνοντας κατά την ομιλία του επί του Προϋπολογισμού: «Τριακόσιες χιλιάδες κτηνοτρόφοι και αγρότες θα συνεχίσουν να έχουν χαμηλό ΦΠΑ στα λιπάσματα και στις ζωοτροφές. Θα εξακολουθούν να έχουν επιστροφές φόρου στο πετρέλαιο κίνησης και, βέβαια, ειδικές επιδοτήσεις».

«Έκρηξη»

Οσον αφορά το ενδεχόμενο καταβολής και τρίτης κατά σειράς ενίσχυσης στους κτηνοτρόφους, το εισόδημα των οποίων έχει συμπιεστεί από τη μεγάλη άνοδο στις τιμές των ζωοτροφών, στην κυβέρνηση θα αναμένουν πρώτα να εκταμιευθούν -εντός του Ιανουαρίου- τα 89 εκατ. ευρώ από ευρωπαϊκούς πόρους (Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης), που έχουν ήδη δρομολογηθεί, καθώς και την πορεία των τιμών του γάλακτος και των δημητριακών, προκειμένου να αξιολογήσουν την κατάσταση.

Η βούληση για ενίσχυση των κτηνοτρόφων είναι δεδομένη, ωστόσο η τελική απόφαση συναρτάται και με τα δημοσιονομικά περιθώρια. Σε κάθε περίπτωση, στόχος είναι οι πληρωμές να γίνουν έως το Πάσχα, ώστε να ενισχυθούν οι παραγωγοί ακριβώς την περίοδο κατά την οποία οι δαπάνες τους είναι αυξημένες. Για παράδειγμα, το 70%- 75% του συνολικού ετήσιου τζίρου στα λιπάσματα πραγματοποιείται το πρώτο 4μηνο του έτους.

*Δημοσιεύτηκε στο Money Pro στις 23 Δεκεμβρίου 2023.