Είναι η πρώτη φορά μετά τον Σεπτέμβριο του 2008 που ο ΟΔΔΗΧ δημοσίευσε ημερολόγιο εκδόσεων ομολόγων για το τρέχον έτος κι αυτό, αν μη τι άλλο, μαρτυρά την αυτοπεποίθηση της χώρας, ακόμα και χωρίς επενδυτική βαθμίδα, σε μια συγκυρία στην οποία ακόμα και οι πιο ισχυρές οικονομίες της Ευρώπης, π.χ. η Ιταλία, φοβούνται το «φτέρνισμα» των αγορών.

Από την άλλη, ουδείς τρέφει ψευδαισθήσεις ότι η Ελλάδα βρίσκεται προστατευμένη σε μια «φούσκα», πόσω μάλλον όταν τους επόμενους μήνες θα κριθούν πολλά για την πορεία που θα ακολουθήσει η Ευρώπη τα επόμενα χρόνια, και μάλιστα σε αχαρτογράφητα νερά.

Οσοι διαβάζουν τα ψιλά γράμματα εκθέσεων και αναλύσεων για τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας ένα πράγμα αντιλαμβάνονται: Η βιωσιμότητα του ογκώδους χρέους είναι το «κλειδί» για να μην ξαναμπεί η χώρα σε περιπέτειες και γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο η στρατηγική που θα χαραχθεί για τα επόμενα χρόνια «απαγορεύεται» να εξυπηρετεί άλλον στόχο. Νέες μετρήσεις και σενάρια της Κομισιόν για το χρέος (και) της Ελλάδας, που έμειναν μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, αποκαλύπτουν την «προίκα» που μπορεί να πάρει η κυβέρνηση η οποία θα αναδειχθεί από τις επικείμενες εκλογές, αλλά και τις «παγίδες» που κρύβονται στην επόμενη δεκαετία. Μια δεκαετία η οποία, πέρα από τις διεθνείς αβεβαιότητες και τις σκιές που φοβίζουν διεθνείς οργανισμούς, θα κρίνει εν πολλοίς αν η Ελλάδα μπορεί να πετύχει το δύσκολο στοίχημα της συρρίκνωσης του χρέους ή θα πυροβολήσει τα πόδια της.

Η «προίκα»

Ενα από τα βασικά στοιχεία του σχεδιασμού της Κομισιόν για την αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας είναι ότι οι δημοσιονομικοί κανόνες θα πάψουν να είναι οριζόντιοι και θα ισχύουν διμερή «συμβόλαια» με τα κράτη-μέλη, έτσι ώστε οι Προϋπολογισμοί να οδηγούν σε καθοδική τροχιά το χρέος τους. Με απλά λόγια, αν οι δείκτες φανερώνουν βιωσιμότητα του χρέους μακροπρόθεσμα, τότε τα κράτη-μέλη θα έχουν μεγαλύτερη ευελιξία στην άσκηση της δημοσιονομικής πολιτικής, δηλαδή μειώσεις φόρων, κοινωνικές ενισχύσεις κ.λπ. Με τις νέες μετρήσεις της η Κομισιόν δίνει, λοιπόν, «προίκα» στην επόμενη κυβέρνηση, σημειώνοντας ότι η Ελλάδα είναι η μία από τις οκτώ χώρες (Δανία, Εσθονία, Κύπρος, Λετονία, Λιθουανία, Πορτογαλία και Σουηδία) όπου η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του χρέους είναι χαμηλού ρίσκου και λόγω των συνταξιοδοτικών μεταρρυθμίσεων που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια. Με αυτό το «παράσημο», η ελληνική ομάδα θα μπει με άλλον «αέρα» στα δύσκολα παζάρια, που θα κορυφωθούν το φθινόπωρο.


Infographics: ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ

Προβληματισμός

Η επόμενη κυβέρνηση οφείλει, όμως, να ξεπεράσει και τις «παγίδες», για να αποφύγει τις δυσάρεστες εκπλήξεις.

Αν και η Ελλάδα με τη σφραγίδα του ΔΝΤ έχει πετύχει τη μεγαλύτερη μείωση χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ (γύρω στις 46 μονάδες) από το σοκ του κορονοϊού έως σήμερα, παραμένει στη ζώνη του υψηλού ρίσκου μεσοπρόθεσμα. Οπως επισημαίνουν αρμόδιες πηγές, αν και το προφίλ του ελληνικού χρέους είναι πολύ πιο ελκυστικό από τις υπόλοιπες χώρες που πέρασαν από Μνημόνια -αυτό αποδείχθηκε σε όλες τις εκδόσεις ομολόγων από το 2020 έως σήμερα-, ο τεράστιος όγκος του προβληματίζει σε αυτή τη συγκυρία των έντονων διεθνών αβεβαιοτήτων. Εδώ ακριβώς κρύβονται δύο «παγίδες».

Κατ' αρχήν, στις προβολές που έχουν κάνει οι τεχνοκράτες της Κομισιόν για την τρέχουσα δεκαετία έχουν ως βασικό σενάριο ότι η Ελλάδα θα πρέπει να πετυχαίνει ολοένα και υψηλότερα πρωτογενή πλεονάσματα, έτσι ώστε το 2033 -όταν τελειώνει η περίοδος χάριτος για τους τόκους από τα δάνεια του EFSF- να έχει ρίξει το χρέος της στο 125,4% του ΑΕΠ. Είναι ενδεικτικό ότι από το 2027 και μετά, ως παραδοχή-στόχος μπαίνουν πρωτογενή πλεονάσματα άνω του 3%. Τι σημαίνει πρακτικά αυτό; Είτε δημοσιονομική πολιτική λιτότητας είτε υψηλή ανάπτυξη που επιτρέπει υψηλά πλεονάσματα. Εδώ κρύβεται η δεύτερη «παγίδα». Σε πραγματικούς όρους, η Κομισιόν εκτιμά ότι η ελληνική οικονομία θα «σέρνεται» με ρυθμούς κάτω από 1% στο δεύτερο μισό της δεκαετίας, παρά τα ευρωπαϊκά κονδύλια που θα ρέουν. Το στοίχημα της επόμενης κυβέρνησης είναι να αποδείξει ότι αυτό το σενάριο δεν είναι το βασικό.

Δημοσιεύτηκε στο MoneyPro των ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΩΝ στις 22/4