Βασική προτεραιότητα της επόµενης κυβέρνησης, στη δεύτερη φάση του µετασχηµατισµού του εγχώριου τραπεζικού συστήµατος , θα είναι η έξοδος των «κόκκινων» δανείων από την πραγµατική οικονοµία.

Ο «Ηρακλής» 1 και 2 καθάρισε τους ισολογισµούς των τεσσάρων συστηµικών τραπεζών από τα «κόκκινα» δάνεια και κατέβασε τον δείκτη µη εξυπηρετούµενων ανοιγµάτων (NPE) από το 45% στο 6%.

Η επόµενη κυβέρνηση θα επιδιώξει νέα παράταση για τον «Ηρακλή 3», προκειµένου να ολοκληρωθεί η εξυγίανση των τραπεζών και, κυρίως, να µειωθούν δραστικά τα «κόκκινα» δάνεια των µικρότερων τραπεζών, που παρουσιάζουν δείκτες NPE σηµαντικά άνω του 50%, έως και 80%. Παράλληλα µε τον στόχο αυτόν, όµως, το µείζον είναι πλέον τα «κόκκινα» δάνεια να φύγουν και από τα χέρια των servicers που τα διαχειρίζονται.

Μεγάλο στοίχημα

Πρόκειται για ένα µεγάλο στοίχηµα, το οποίο µεταφράζεται στην εξυγίανση των δανείων που βρίσκονται σήµερα σε ρύθµιση, ώστε πρώην «προβληµατικοί» δανειολήπτες να µπορέσουν να ενταχθούν ξανά στο πελατολόγιο των τραπεζών και να χρηµατοδοτηθούν µε νέο δανεισµό, εφόσον το επιθυµούν. Οι τράπεζες εξετάζουν συνολικά πολύ σοβαρά το θέµα και εκτιµούν ότι «κόκκινα» δάνεια 50 δισ. ευρώ θα µπορούσαν να επανέλθουν ως υγιή στα χαρτοφυλάκιά τους τα επόµενα χρόνια.

Τα «κλειδιά», πάντως, για την επιτυχία του εγχειρήµατος κρατούν στα χέρια τους οι εταιρείες διαχείρισης στις οποίες έχουν περιέλθει «κόκκινα» δάνεια ύψους 90 δισ. ευρώ προς ρύθµιση και εξυγίανση. Επιπλέον, ο Νόµος 4354/2015 για την αδειοδότηση των εταιρειών διαχείρισης από την Τράπεζα της Ελλάδος προβλέπει και τη δυνατότητά τους να αναχρηµατοδοτούν υπό αναδιάρθρωση βιώσιµες επιχειρήσεις.

Η δυνατότητα αυτή έχει µείνει αναξιοποίητη, καθώς η απευθείας χρηµατοδότηση επιχειρήσεων που βρίσκονται υπό τη διαχείριση-εξυγίανση των servicers δεν προβλέπεται ως δυνατότητα από το καταστατικό λειτουργίας τους. Ωστόσο, αυτό δεν αποκλείει το σχετικό ενδιαφέρον από τους servicers και πληροφορίες του «MoneyPro» αναφέρουν ότι σχετικό ενδιαφέρον έχουν εκδηλώσει στην ΤτΕ τουλάχιστον δύο εταιρείες διαχείρισης.



Περίπλοκο

Στις αρχικές συζητήσεις που έχουν γίνει µε την ΤτΕ διαπιστώθηκε ότι το θέµα είναι αρκετά περίπλοκο και ότι θα απαιτηθεί ενδελεχής µελέτη για το πώς θα µπορούσε η πρόβλεψη του νόµου να γίνει πράξη. Σύµφωνα µε τις πληροφορίες, οι ενδιαφερόµενες εταιρείες διαχείρισης έχουν εξετάσει τρεις εναλλακτικές διεξόδους, τις οποίες έθεσαν και στην ΤτΕ, προκειµένου να παρακαµφθούν οι αντικειµενικές δυσκολίες και να µπορέσουν να αναχρηµατοδοτήσουν µε ίδια διαθέσιµα τις υπό αναδιάρθρωση επιχειρήσεις που κρίνονται βιώσιµες:
  • α) Την έκδοση οµολογιακού δανείου για την άντληση χρηµατοδότησης, προκειµένου αυτή να κατευθυνθεί σε δανεισµό οφειλετών.
  • β) Την αύξηση µετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας διαχείρισης, µε χρήση των αντληθέντων κεφαλαίων για αναχρηµατοδότηση επιχειρήσεων.
  • γ) Τη σύναψη συνεργασιών µε capital - credit providers, δηλαδή µε τρίτους, οι οποίοι θα µπορούσαν να παράσχουν κεφάλαια στην ίδια την εταιρεία διαχείρισης, συµµετέχοντας στο σχήµα, και αυτά τα κεφάλαια θα διοχετεύονται στη συνέχεια στις υπό αναδιάρθρωση επιχειρήσεις.
Η πρώτη από τις τρεις επιλογές περιορίζει το ύψος της χρηµατοδότησης που θα µπορούσε να χορηγήσει η εταιρεία διαχείρισης στο ύψος του ποσού της οµολογιακής έκδοσης. Οι δύο άλλες εναλλακτικές παρέχουν σαφώς µεγαλύτερη ευελιξία στους servicers.

«Περιτύλιγμα»

Όμως, θα απαιτήσουν ισχυρό νοµικό «περιτύλιγµα», καθώς επίσης είτε την εξεύρεση από τις εταιρείες διαχείρισης «προµηθευτών» κεφαλαίων για δανεισµό επιχειρήσεων είτε την επίτευξη συµφωνίας των µετόχων των εταιρειών διαχείρισης και την κατάρτιση business plan, στη βάση του οποίου οι εταιρείες θα µπορέσουν να προχωρήσουν σε αυξήσεις µετοχικού κεφαλαίου µε προοπτική το «refi nancing» των επιχειρήσεων.

Ρόλο χρηµατοδότη, πάντως, για την επιστροφή πρώην «κόκκινων» δανείων που εξυγιαίνονται, ώστε να µπορέσουν να τα επανεντάξουν στους ισολογισµούς τους ως «πράσινα», ενδιαφέρονται να αναλάβουν και οι τράπεζες. Και αυτό διότι ο «επαναπατρισµός» των δανειοληπτών στον φυσικό τους χρηµατοδότη είναι ζωτικής σηµασίας για τις τράπεζες, οι οποίες έχουν να αντιµετωπίσουν τον ανταγωνισµό από τις fi ntech, οι οποίες διεκδικούν κοµµάτια από την ίδια πελατειακή «πίτα».

Νέα ομάδα

Σύµφωνα µε πληροφορίες του «MP», η Εθνική Τράπεζα έχει συστήσει νέα οµάδα εντός της τράπεζας, µε αποκλειστικό στόχο τη χρηµατοδότηση των περιουσιακών στοιχείων, τα οποία οι διαχειριστές των «κόκκινων» δανείων θα πουλήσουν σε νέους επενδυτές. Προσβλέπει, έτσι, να συµβάλει ενεργά στην επανένταξή τους στην υγιή οικονοµία.

Η ειδική οµάδα της Εθνικής Τράπεζας θα χρηµατοδοτεί µε επιχειρηµατικά ή στεγαστικά δάνεια επενδυτές (επιχειρήσεις, ιδιώτες, funds) που θα ενδιαφέρονται να αποκτήσουν αυτά τα στοιχεία ενεργητικού είτε ως χαρτοφυλάκια είτε ως real estate assets είτε ως δάνεια, όταν αυτά θα βγαίνουν στην αγορά µέσω πλειστηριασµών, διαγωνισµών κ.λπ., επανεντάσσοντάς τα, έτσι, υγιή στην οικονοµία.

*Δημοσιεύτηκε στο Money Pro στις 17 Ιουνίου 2023.