Το θεμέλιο της φορολόγησης της ακίνητης περιουσίας, όπως αποκαλείται ο μηχανισμός των αντικειμενικών αξιών, είναι -λόγω και των πολλαπλών κρίσεων- σαθρό πλέον και η «ψαλίδα» με τις εμπορικές τιμές παραμένει ανοιχτή.

Προκειμένου να βάλει λοιπόν τάξη σε αυτό το τοπίο, η κυβέρνηση φέρνει τρεις κομβικές παρεμβάσεις. Συγκεκριμένα, την επέκταση του συστήματος αντικειμενικών αξιών σε όλη την Ελλάδα, το στοχευμένο «κούρεμα» τιμών σε συγκεκριμένες περιοχές και τη θέσπιση ενός μηχανισμού αυτόματης αναπροσαρμογής των αξιών.

Αναλυτικότερα, το κυβερνητικό σχέδιο δράσης, το οποίο θα ξετυλίγεται σταδιακά, προβλέπει τις εξής αλλαγές στα ακίνητα:

1. «Κουρέματα» σε αντικειμενικές τιμές δήμων: Με εντολή του υφυπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Χάρη Θεοχάρη, η αρμόδια επιτροπή έχει ξεκινήσει την εξέταση των αιτημάτων των δήμων που ζητούν «κούρεμα» στις αντικειμενικές τιμές σε συγκεκριμένες περιοχές, με το επιχείρημα ότι είναι αισθητά υψηλότερες από τις αγοραίες, προκαλώντας άδικες επιβαρύνσεις στους πολίτες και απώλειες εκπτώσεων στον ΕΝΦΙΑ και σε κοινωνικά επιδόματα.

Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, οι αρμόδιες υπηρεσίες καλούνται να ολοκληρώσουν τον έλεγχο πριν από τις αυτοδιοικητικές εκλογές τον Οκτώβριο και, εφόσον διαπιστωθεί ότι υπάρχουν πράγματι αποκλίσεις, οι ιδιώτες εκτιμητές θα εισηγηθούν στην πολιτική ηγεσία τις νέες αντικειμενικές αξίες προκειμένου να λάβει τις τελικές αποφάσεις για το εύρος και την κλίμακα των μειώσεων. Ωστόσο οι νέες αξίες δεν θα έχουν αναδρομική ισχύ και σε κάθε περίπτωση δεν θα επηρεάσουν τον ΕΝΦΙΑ του 2023.

Σημειώνεται ότι περίπου 145 δήμοι ζήτησαν με αιτιολογημένη γνώμη τη μείωση των αντικειμενικών αξιών ακινήτων που τέθηκαν σε ισχύ τον Ιανουάριο του 2022. Τον χορό των αιτημάτων για «κούρεμα» των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων άνοιξε ο Δήμος Αθηναίων που ζήτησε τη μείωση των αυξήσεων στις τιμές ζώνης κατά 50% και ακολούθησαν δεκάδες δήμοι της Αττικής και της υπόλοιπης χώρας. Στην Αττική μόνο, εκτός από τον Δήμο Αθηναίων, αιτήματα για μείωση των τιμών ζώνης έχουν υποβληθεί από τους Δήμους Γλυφάδας, Καλλιθέας, Αμαρουσίου, Βριλησσίων, Ζωγράφου, Αγίου Δημητρίου, Παλλήνης και Μοσχάτου-Ταύρου.

Μεταξύ άλλων, ο Δήμος Αθηναίων έχει αιτηθεί τη μείωση των αυξήσεων που έχουν γίνει κατά 50% σε 30 ζώνες της αρμοδιότητάς του. Στο Μαρούσι ζητείται η γενική μείωση των αντικειμενικών αξιών στις περιοχές με χρήση αμιγούς κατοικίας ώστε αυτές να επιστρέψουν στο επίπεδο που βρίσκονταν το 2018. Με βάση τον σχεδιασμό, ο επανακαθορισμός των αντικειμενικών τιμών θα γίνει στις περιοχές όπου θα αποδειχθεί η βασιμότητα των αιτημάτων των τοπικών δημοτικών Αρχών και οι διορθώσεις στις τιμές αναμένονται το φθινόπωρο.

2. Επέκταση του αντικειμενικού συστήματος σε όλη τη χώρα: Ιδιώτες πιστοποιημένοι εκτιμητές ακινήτων θα προσδιορίζουν τις τιμές ζώνης σε 2.167 περιοχές σε όλη τη χώρα που παραμένουν εκτός αντικειμενικού συστήματος. Πρόκειται για το υπολειπόμενο 1,5% της επικράτειας, όπου έλειπαν τα απαιτούμενα πολεοδομικά στοιχεία για την ένταξή του στο σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού της φορολογητέας αξίας των ακινήτων. Αρμόδιοι παράγοντες σημειώνουν ότι η δουλειά των εκτιμητών δεν είναι καθόλου εύκολη, καθώς σε πολλές περιοχές είναι ιδιαίτερα δύσκολο να αποτυπωθεί η αξία των ακινήτων, δεδομένου ότι δεν γίνονται πράξεις, έχουν πολύ μικρό αριθμό κατοίκων και σε αρκετές περιπτώσεις πρόκειται για ερειπωμένα χωριά.

Στην Αττική οι περιοχές όπου θα επεκταθεί το σύστημα των αντικειμενικών τιμών ζώνης είναι από τη Βάρκιζα έως Λεγραινά, Αγία Μαρίνα, Χάρακα, Δασκαλειό, περιοχές από το Πόρτο Ράφτη, περιοχές σε Σαλαμίνα, Κύθηρα, Αίγινα. Στην υπόλοιπη Ελλάδα αναμένεται να αποκτήσουν για πρώτη φορά αντικειμενικές αξίες περιοχές στην Αχαΐα (Διακοπτό, Αιγείρα, Πλάτανος, Σελιανίτικα, Ψαθόπυργος), στην Ηλεία (Κυλλήνη, Αρχαία Ολυμπία), στα Τρίκαλα (Περτούλι, Ελάτη, Πύλη, Καστράκι) και στη Φλώρινα (Αμύνταιο, Άγιος Παντελεήμονας, Πρέσπες, Φιλώτας, Δροσοπηγή, Πισοδέρι, Κρυσταλλοπηγή, Μελίτη).

3. Αυτόματη αναπροσαρμογή στις εμπορικές τιμές: Ο χρόνος μετρά αντίστροφα για την πιλοτική λειτουργία του πληροφοριακού συστήματος αυτόματης προσαρμογής των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων στις μεταβολές των εμπορικών τιμών. Το νέο πληροφοριακό σύστημα θα παρακολουθεί τις τάσεις της αγοράς των ακινήτων και όπου εντοπίζει αυξομειώσεις στις εμπορικές τιμές θα παρεμβαίνει αυτομάτως και θα αναπροσαρμόζει τις τιμές ζώνης.
Με το νέο σύστημα, η φορολογητέα αξία των ακινήτων θα αλλάζει σχεδόν κάθε χρόνο, ανάλογα με τις εξελίξεις στην κτηματαγορά, και δεν θα προσδιορίζεται -όπως σήμερα- με αποφάσεις της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Οικονομικών. Αυτό σημαίνει ότι όταν οι τιμές στην αγορά ανεβαίνουν, αυτομάτως θα αυξάνονται και οι δεκάδες φόροι που επιβαρύνουν τα ακίνητα. Όπως και το αντίθετο, όταν μειώνονται, θα «ξεφουσκώνει» ο φορολογικός λογαριασμός.

Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή