Προϋπολογισμός: Στα 1.476 ευρώ το κέρδος στο Δημόσιο το 2024 - 2,13 δισ. για αυξήσεις μισθών, συντάξεων, φοροαπαλλαγές

Αυξήσεις μισθών, συντάξεων, φοροαπαλλαγές, ενίσχυση αδύναμων ευάλωτων ομάδων και αύξηση των κοινωνικών επιδομάτων, συνολικού ύψους 2,13 δισεκατομμυρίων ευρώ, θα μοιράσει ο νέος προϋπολογισμός για το 2024. Σύμφωνα με την ενημέρωση του οικονομικού επιτελείου, το 2023 κλείνει με πραγματικές αυξήσεις μισθών και συντάξεων κατά 6,5%, έναντι 5,4% το 2022, γεγονός που δείχνει την τάση ενίσχυσης των πραγματικών εισοδημάτων.

Διαβάστε ακόμα: Προϋπολογισμός 2024: 12 ερωτήσεις και απαντήσεις για το προσχέδιο - Η ''ακτινογραφία'' και τα νέα μέτρα

Προϋπολογισμός: Τι περιλαμβάνει για τη νέα χρονιά

1. Αυξήσεις μισθών δημοσίων υπαλλήλων: Το κόστος του νέου μισθολογίου αγγίζει τα 906.000.000 ευρώ, καθώς είναι η πρώτη φορά έπειτα από 12 χρόνια που δίνονται αυξήσεις στο Δημόσιο. Οι βασικές παρεμβάσεις αφορούν την οριζόντια αύξηση κατά 70 ευρώ στον βασικό μισθό, την αύξηση της οικογενειακής παροχής από 20 έως 50 ευρώ μηνιαίως, την αύξηση των επιδομάτων θέσης ευθύνης κατά 30% και την αύξηση του επιδόματος παραμεθορίου και ειδικών συνθηκών εργασίας στα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας.

Παράλληλα, αυξάνεται το μισθολόγιο των μελών ΔΕΠ, καθώς και τα έξοδα διανυκτέρευσης του πολιτικού και ένστολου προσωπικού. Μεσοσταθμικά η αύξηση στους πανεπιστημιακούς και τους στρατιωτικούς θα υπερβαίνει το 10%. Επίσης, αυξάνεται κατά 170.000.000 ευρώ ο προϋπολογισμός στους ΟΤΑ προκειμένου οι δήμοι να εναρμονίσουν τις αυξήσεις στους μισθούς. Από τον συνυπολογισμό όλων των παρεμβάσεων προκύπτει πως ο κάθε δημόσιος υπάλληλος θα έχει μεσοσταθμικά ετήσια καθαρή ωφέλεια της τάξεως των 1.476 ευρώ (μέσο ετήσιο όφελος 1.292 ευρώ μεικτά και 800 ευρώ καθαρά), δηλαδή πάνω από έναν επιπλέον μισθό κατ’ έτος.

- Παράδειγμα: Δημόσιος υπάλληλος με δύο παιδιά θα δει αύξηση 70 ευρώ στον μισθό, επιπλέον 50 ευρώ στην οικογενειακή παροχή για τα δύο παιδιά, με συνολικό ετήσιο όφελος 1.440 ευρώ. Αν ο υπάλληλος αυτός κατέχει και τη θέση τμηματάρχη, τότε θα έχει επιπλέον όφελος της τάξεως των 87 ευρώ τον μήνα λόγω της αύξησης κατά 30% του επιδόματος θέσης ευθύνης. Επομένως το συνολικό ετήσιο όφελος κυμαίνεται στα 2.484 ευρώ μεικτά ή 1.540 ευρώ καθαρά. Στο συνολικό όφελος θα πρέπει να συνυπολογιστεί και η αύξηση του αφορολόγητου κατά 1.000 ευρώ για κάθε παιδί, που θα αποφέρει επιπλέον όφελος 220 ευρώ τον χρόνο. 

Διαβάστε ακόμα: Προϋπολογισμός: Αυξήσεις στους μισθούς των δημόσιων υπαλλήλων έπειτα από 10 χρόνια

2. Αυξήσεις ειδικών συντάξεων Δημοσίου: Πρόκειται για αυξήσεις που θα λάβουν περίπου 9.000 συνταξιούχοι που υπάγονται στο καθεστώς του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους. Η αύξηση για το 2024 θα είναι 7,75%, με κόστος 56.000.000 ευρώ τον επόμενο χρόνο. 

3. «Υouth pass»: Η οικονομική ενίσχυση περίπου 200.000 νέων, ηλικίας 18 και 19 ετών, με 150 ευρώ για την πραγματοποίηση αγορών από επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους τομείς του πολιτισμού, του τουρισμού και των μεταφορών (συνολικό δημοσιονομικό κόστος 30.000.000 ευρώ για καθένα από τα έτη 2023 και 2024). Το 150άρι θα το πάρουν από φέτος και θα ακολουθήσει η δεύτερη δόση το 2024. 

4. Προσωπική διαφορά: Θα δοθεί σε περίπου 750.000 συνταξιούχους με συντάξεις από 801 έως 1.600 ευρώ που έχουν προσωπική διαφορά άνω των 10 ευρώ και δεν θα λάβουν την αύξηση για το 2024. Η ενίσχυση θα είναι εφάπαξ με 100 έως 200 ευρώ και με δημοσιονομικό κόστος 107.000.000 ευρώ. 

5. Απαλλαγή από τα φάρμακα: Αφορά 200.000 πρώην δικαιούχους του ΕΚΑΣ, που θα έχουν πλέον μηδενική συμμετοχή στη φαρμακευτική δαπάνη (κόστος 38.000.000 €). 

6. Αυξάνεται κατά 8% το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα: Από 200 σε 216 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό και από 500 σε 540 ευρώ για τετραμελή οικογένεια. Αφορά 225.000 ευάλωτα νοικοκυριά με κόστος 43.000.000 €. 

7. Επέκταση του επιδόματος μητρότητας από το 2024 για ελεύθερες επαγγελματίες και αγρότισσες στους εννέα μήνες (κόστος 40.000.000 €). 

8. Αυξάνεται αναδρομικά από την 1η Ιουλίου 2023 το πτητικό επίδομα για τους πιλότους και τα πληρώματα των πυροσβεστικών αεροσκαφών, με δημοσιονομικό κόστος 700.000 ευρώ ετησίως. 

9. Από τον Ιανουάριο του 2024 αίρεται το «πάγωμα» των τριετιών στους μισθωτούς. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση του κατώτατου μισθού (780 ευρώ) κατά 10%-30% για όσους βρίσκονται στον ίδιο εργοδότη για τρίτη χρονιά (δύο έτη υπολογισμένα το 2011-2012) συν ένα έτος μέσα στο 2024. 

10. Καταργείται η μείωση 30% επί των συντάξεων για τους απασχολούμενους συνταξιούχους και αντικαθίσταται με εισφορά 10% επί των πρόσθετων αμοιβών που λαμβάνουν από την εργασία τους. Τα ΑμεΑ που εργάζονται δεν θα πληρώνουν καμία εισφορά. 

11. Αυξάνονται εκ νέου από την 1η Ιανουαρίου 2024 οι συντάξεις κατά 3,05% (μέσος όρος της αύξησης του ΑΕΠ και του πληθωρισμού 2023), με υπολογιζόμενο κόστος 410.000.000 ευρώ. 

12. Αυξάνεται το αφορολόγητο κατά 1.000 ευρώ στους φορολογούμενους με ένα ή περισσότερα εξαρτώμενα τέκνα (κόστος 135.000.000 €). 

13. Μειώνεται ο ΕΝΦΙΑ κατά 10% για κατοικίες που ασφαλίζονται για φυσικές καταστροφές. 

14. Διπλασιάζεται το πρόγραμμα «Σπίτι μου» με επιπλέον 375.000.000 ευρώ. Σημειώνεται ότι ο συνολικός προϋπολογισμός του προγράμματος ανήλθε στο 1 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 750.000.000 ευρώ προέρχονται από τον κρατικό προϋπολογισμό και το υπόλοιπο από τις τράπεζες. 

Πλεόνασμα 1,34 δισ. ευρώ στα Ταμεία στον προϋπολογισμό

Καθαρό πλεόνασμα 189.000.000 ευρώ για το 2024 καταγράφει ο προϋπολογισμός για τα ασφαλιστικά ταμεία, γεγονός που θα διαμορφώσει το γενικό όφελος στο 1,34 δισ. ευρώ, με την κυριότερη αύξηση εσόδων να προέρχεται από τις επιπλέον ασφαλιστικές εισφορές λόγω αύξησης της απασχόλησης και των αμοιβών.

Συγκεκριμένα, η αύξηση της απασχόλησης δημιουργεί και αύξηση εσόδων κατά 900.000.000 ευρώ, με τις δαπάνες των Ταμείων να είναι επίσης αυξημένες κατά 221.000.000 ευρώ σε σχέση με το 2023. Η μεταβολή αυτή οφείλεται κατά κύριο λόγο στην αύξηση κατά 401.000.000 ευρώ των κοινωνικών παροχών, η οποία αποτυπώνει:

• Την προβλεπόμενη αύξηση κατά 859.000.000 ευρώ της συνταξιοδοτικής δαπάνης και, πιο συγκεκριμένα, της δαπάνης για τις κύριες συντάξεις, καθώς και την προβλεπόμενη αύξηση του ρυθμού απονομής νέων συντάξεων.
• Την αναμενόμενη αύξηση των παροχών της ΔΥΠΑ, εξαιτίας της επίδρασης της αύξησης του κατώτατου μισθού από 1/4/2023, αλλά και της αύξησης του επιδόματος μητρότητας στους ελεύθερους επαγγελματίες και τους αγρότες στους εννέα μήνες. Οι παραπάνω αυξήσεις αντισταθμίζονται εν μέρει από την προβλεπόμενη μείωση, σε σχέση με το 2023, της δαπάνης για την καταβολή εφάπαξ παροχών, καθώς εκτιμάται ότι το μεγαλύτερο ύψος των σχετικών απλήρωτων υποχρεώσεων θα εξοφληθεί εντός του τρέχοντος έτους.
• Επιπροσθέτως, προβλέπεται αύξηση κατά 133.000.000 ευρώ και κατά 81.000.000 ευρώ των κοινωνικών παροχών σε είδος (φαρμακευτική δαπάνη, δαπάνη παροχών υγείας) του ΕΟΠΥΥ και των επενδυτικών δαπανών της ΔΥΠΑ αντιστοίχως.

Προσχέδιο Προϋπολογισμού: Πάνω από 5.000.000 οι απασχολούμενοι το 2024

Υπεραισιόδοξο είναι το προσχέδιο του προϋπολογισμού για την απασχόληση, καθώς εκτιμά ότι ο αριθμός των απασχολούμενων θα ξεπεράσει τα 5.000.000 το 2024, με το εργατικό δυναμικό να κινείται στα επίπεδα του 1995 και την ανεργία να διαμορφώνεται στο 9%. Τα 5.090.000 απασχολούμενων που προβλέπονται κατά μέσο όρο για το 2024 στο σύνολο της οικονομίας αντιστοιχούν σε ιστορικό υψηλό για όλη την περίοδο διαθέσιμων εθνικολογιστικών στοιχείων από το 1995, με αντίστοιχη εικόνα για τους μισθωτούς (η αύξηση του αριθμού των τελευταίων υπολογίζεται σε 1% το 2024 σε ετήσια βάση).

Ο αριθμός των ανέργων αναμένεται να πέσει σε επίπεδα προ της οικονομικής προσαρμογής, παρά το εκτιμώμενο ιστορικά υψηλό ποσοστό συμμετοχής του πληθυσμού 15-64 ετών στο εργατικό δυναμικό (85,1%). Η διατήρηση της βελτιωτικής τάσης στη συνολική απασχόληση, αν και με μικρή επιβράδυνση έναντι του προηγούμενου έτους λόγω της αυξανόμενης στενότητας στην αγορά εργασίας (+0,9% το 2024 έναντι +1,4% το 2023), αναμένεται να συνεχίσει να στηρίζει το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών και την πραγματική ιδιωτική κατανάλωση, με τον ρυθμό αύξησης της τελευταίας να προβλέπεται σε 1,6% έναντι του 2023.

Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία των τριμηνιαίων εθνικών λογαριασμών της ΕΛΣΤΑΤ, το σύνολο των αμοιβών εξαρτημένης εργασίας παρουσιάζει αύξηση 7,6% το δεύτερο τρίμηνο του 2023 έναντι του αντίστοιχου τριμήνου του 2022. Επιπλέον, ο αριθμός των απασχολούμενων το δεύτερο τρίμηνο του 2023 ανήλθε σε 4.236.526 άτομα, παρουσιάζοντας αύξηση 3,4% έναντι του προηγούμενου τριμήνου και αύξηση 1,7% σε ετήσια βάση, σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους. Ο αριθμός των ανέργων ανήλθε σε 533.341 άτομα, χαμηλότερος σε σύγκριση με τον αριθμό των 550.535 ατόμων του πρώτου τριμήνου, παρουσιάζοντας μείωση 3,1%, ενώ σε ετήσια βάση κατεγράφη μείωση 9,9%.

Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή