ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Πόλεμος στο Ισραήλ: Δημοσιονομικοί κραδασμοί στην Ελλάδα από τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή
Σε κατάσταση συναγερμού θέτει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης ο πόλεμος στο Ισραήλ, καθώς απειλεί με νέα ανατροπή τον μεσοπρόθεσμο σχεδιασμό
Σε κατάσταση συναγερμού θέτει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης ο πόλεμος στο Ισραήλ
, καθώς απειλεί με νέα ανατροπή τον μεσοπρόθεσμο σχεδιασμό, ενώ βάζει στο τραπέζι πρόσθετα μέτρα στήριξης, υπονομεύοντας τα ταμειακά διαθέσιμα του Δημοσίου.
Σύμφωνα με πληροφορίες, πληθαίνουν και εντείνονται οι ανησυχίες για τους δημοσιονομικούς κραδασμούς και τις επιπτώσεις στην οικονομία από την πολεμική σύρραξη στη Μέση Ανατολή, που αλλάζει βίαια τον ενεργειακό χάρτη, με τις τιμές στο πετρέλαιο να κάνουν άλμα, αγγίζοντας ακόμa και τα 86,65 δολάρια το βαρέλι (μπρεντ).
Να σημειωθεί ότι το προσχέδιο του νέου Προϋπολογισμού συντάχθηκε με την πρόβλεψη για μέση τιμή αργού πετρελαίου στα 81,2 δολάρια το βαρέλι το 2024, από 81,8 δολάρια φέτος, με αποτέλεσμα ο λογαριασμός των νοικοκυριών για το κόστος της θέρμανσης να προμηνύεται «καυτός».
Στελέχη του υπουργείου Οικονομικών, που παρακολουθούν τις εξελίξεις, δεν αποκλείουν μεγαλύτερη χρηματοδοτική δύναμη πυρός για την ανάσχεση των παρενεργειών, αλλά τη δεδομένη στιγμή δεν υπάρχει διαθέσιμος δημοσιονομικός χώρος, με τα περιθώρια να είναι στενά, καθώς, όπως λένε χαρακτηριστικά, ο Προϋπολογισμός «αυτό που είχε να δώσει το έδωσε», οπότε αυτό που βλέπουμε είναι «από εδώ και πέρα», με την ταχύτητα της ανάπτυξης να είναι το βαρόμετρο.
Συνεπώς, αν υπάρξουν κινήσεις, αυτές θα είναι προς το τέλος του χρόνου και εφόσον απελευθερωθεί ταμειακός χώρος πάνω από την πρόβλεψη του 2023 για πρωτογενές πλεόνασμα 1,1% του ΑΕΠ, που θα πρέπει πρώτα να «κλειδώσει», επιτρέποντας στην κυβέρνηση να μοιράσει το παραπάνω.
«Θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί με τον στόχο για το πλεόνασμα, καθώς ο πήχης για το 2024 ανεβαίνει στο 2,1% του ΑΕΠ», τονίζουν οι ίδιες πηγές, χωρίς ωστόσο να υποτιμούν τις άλλες δύο «κόκκινες» γραμμές του προγράμματος σχεδιασμού: να μην υποχωρήσουν τα ταμειακά διαθέσιμα κάτω από τα 35-36 δισεκατομμύρια ευρώ, που αποτελούν ασπίδα για φθηνότερο δανεισμό από τις αγορές, και τα μέτρα στήριξης να είναι στοχευμένα και να έχουν συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα, έτσι ώστε το δημοσιονομικό κόστος να είναι μικρό, καθώς η χώρα έχει μπροστά της δύο αξιολογήσεις από τους ξένους οίκους προκειμένου να εδραιώσει την αναβάθμιση του ελληνικού αξιόχρεου σε καθεστώς επενδυτικής βαθμίδας.
Υπό αυτό το πρίσμα θα εξεταστεί το ακριβό μέτρο της διατήρησης των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ σε εστίαση, μεταφορές, τουρισμό και πολιτισμό για ένα ακόμα εξάμηνο, έως τον Ιούνιο του 2024, με τη διαφορά ότι η επέκταση δεν θα είναι οριζόντια, αλλά στοχευμένη, προκειμένου η «τρύπα» στα ταμεία να μη φτάσει τα 250.000.000 ευρώ. Το σενάριο που κερδίζει έδαφος είναι ο μειωμένος ΦΠΑ να παραταθεί για τα εισιτήρια και τον καφέ, προκειμένου να αποφευχθούν νέες επιβαρύνσεις για τους καταναλωτές.
Ανοιχτό είναι επίσης το ενδεχόμενο της χορήγησης μιας νέας επιταγής ακρίβειας σε ευάλωτους και άνεργους ή νέες παρεμβάσεις στα καύσιμα με απευθείας επιδοτήσεις στην αντλία, εφόσον οι διεθνείς τιμές του πετρελαίου συνεχίσουν να κινούνται ανοδικά. Υπενθυμίζεται ότι η επιταγή ακρίβειας των 250 ευρώ πέρυσι τα Χριστούγεννα είχε στοιχίσει 232.000.000 ευρώ και άλλα 94.000.000 ευρώ η επιδότηση στο πετρέλαιο θέρμανσης,
*Διαβάστε εδώ: Μεσανατολικό: Έτοιμο το Ισραήλ για τη μεγάλη χερσαία επιχείρηση στη Γάζα - Μπαράζ ρουκετών της Χαμάς στην πόλη Ασκελόν
Λάδι στη φωτιά της ήδη αυξημένης αβεβαιότητας που βιώνουν εδώ και εβδομάδες οι μεγάλες κεφαλαιαγορές του πλανήτη ήρθαν να ρίξουν η πολεμική σύρραξη στο Ισραήλ και η ανησυχία που προκαλούν τα σενάρια κλιμάκωσης της βίας στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής.
Οι επιπτώσεις ήταν άμεσες, με πρώτο «θύμα» τις τιμές του πετρελαίου, που χθες με το άνοιγμα των αγορών έκαναν άλμα έως και 5%, καθώς επικρατεί προβληματισμός για το εάν θα υπάρξει εφοδιαστικό σοκ με τον «μαύρο χρυσό». Η τιμή του αργού ξεπέρασε ενδοσυνεδριακά τα 86,3 δολάρια το βαρέλι, τα συμβόλαια του πετρελαίου τύπου μπρεντ βρέθηκαν μέχρι τα 89 δολάρια, ενώ η αποκλιμάκωσή τους στη συνέχεια ήταν οριακή.
Το ανοδικό ξέσπασμα του πετρελαίου σε συνδυασμό και με την άνοδο του δολαρίου αναμένεται ότι θα επιβαρύνει τις μεταφορές, την επιχειρηματική δραστηριότητα, αλλά ειδικά στην Ελλάδα και τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς, καθώς εκατομμύρια νοικοκυριά θα υποχρεωθούν να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη για να προμηθευτούν από το τέλος της εβδομάδας πετρέλαιο θέρμανσης.
Ανάφλεξη τιμών άνω του 15% καταγράφηκε και στις τιμές του φυσικού αερίου, που κινήθηκαν εκ νέου πάνω από τα 44,15 ευρώ/μεγαβατώρα, καθώς στην «περίεργη» διαρροή σε αγωγό της Βαλτικής ήρθε να προστεθεί και το κλείσιμο -για λόγους ασφαλείας- του κοιτάσματος Ταμάρ που διαχειρίζεται η Chevron.
Στις αγορές μετοχών ΗΠΑ και Ευρώπης η πρώτη αντίδραση των επενδυτών ήταν μάλλον ψύχραιμη, με τις απώλειες να περιορίζονται χαμηλότερα της μίας ποσοστιαίας μονάδας. Δεν συνέβη το ίδιο, ωστόσο, στο Χρηματιστήριο της Αθήνας. το οποίο στη σκιά των γεωπολιτικών εξελίξεων στην ευρύτερη γειτονιά μας αποτέλεσε αρνητικό πρωταγωνιστή, καταγράφοντας διψήφιες απώλειες κατά 2,26%, με τον Γενικό Δείκτη να βυθίζεται στις 1.111,29 μονάδες, που αποτελούν νεότερα χαμηλά πέντε μηνών. Η ελληνική κεφαλαιαγορά, παρότι διατηρεί κέρδη περίπου 19% από τις αρχές του έτους, βρίσκεται εδώ και ένα τρίμηνο σε τροχιά ισχυρής διόρθωσης, με έξι συνεχείς εβδομάδες πτώσης, απώλειες περίπου 14 δισ. ευρώ σε όρους κεφαλαιοποίησης και συνολική υποχώρηση άνω του 18% από τα υψηλά των 1.351,68 μονάδων της 27ης Ιουλίου 2023.
*Δημοσιεύθηκε στην «Απογευματινή»
Σύμφωνα με πληροφορίες, πληθαίνουν και εντείνονται οι ανησυχίες για τους δημοσιονομικούς κραδασμούς και τις επιπτώσεις στην οικονομία από την πολεμική σύρραξη στη Μέση Ανατολή, που αλλάζει βίαια τον ενεργειακό χάρτη, με τις τιμές στο πετρέλαιο να κάνουν άλμα, αγγίζοντας ακόμa και τα 86,65 δολάρια το βαρέλι (μπρεντ).
Να σημειωθεί ότι το προσχέδιο του νέου Προϋπολογισμού συντάχθηκε με την πρόβλεψη για μέση τιμή αργού πετρελαίου στα 81,2 δολάρια το βαρέλι το 2024, από 81,8 δολάρια φέτος, με αποτέλεσμα ο λογαριασμός των νοικοκυριών για το κόστος της θέρμανσης να προμηνύεται «καυτός».
Στελέχη του υπουργείου Οικονομικών, που παρακολουθούν τις εξελίξεις, δεν αποκλείουν μεγαλύτερη χρηματοδοτική δύναμη πυρός για την ανάσχεση των παρενεργειών, αλλά τη δεδομένη στιγμή δεν υπάρχει διαθέσιμος δημοσιονομικός χώρος, με τα περιθώρια να είναι στενά, καθώς, όπως λένε χαρακτηριστικά, ο Προϋπολογισμός «αυτό που είχε να δώσει το έδωσε», οπότε αυτό που βλέπουμε είναι «από εδώ και πέρα», με την ταχύτητα της ανάπτυξης να είναι το βαρόμετρο.
Πρωτογενές πλεόνασμα
Συνεπώς, αν υπάρξουν κινήσεις, αυτές θα είναι προς το τέλος του χρόνου και εφόσον απελευθερωθεί ταμειακός χώρος πάνω από την πρόβλεψη του 2023 για πρωτογενές πλεόνασμα 1,1% του ΑΕΠ, που θα πρέπει πρώτα να «κλειδώσει», επιτρέποντας στην κυβέρνηση να μοιράσει το παραπάνω. «Θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί με τον στόχο για το πλεόνασμα, καθώς ο πήχης για το 2024 ανεβαίνει στο 2,1% του ΑΕΠ», τονίζουν οι ίδιες πηγές, χωρίς ωστόσο να υποτιμούν τις άλλες δύο «κόκκινες» γραμμές του προγράμματος σχεδιασμού: να μην υποχωρήσουν τα ταμειακά διαθέσιμα κάτω από τα 35-36 δισεκατομμύρια ευρώ, που αποτελούν ασπίδα για φθηνότερο δανεισμό από τις αγορές, και τα μέτρα στήριξης να είναι στοχευμένα και να έχουν συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα, έτσι ώστε το δημοσιονομικό κόστος να είναι μικρό, καθώς η χώρα έχει μπροστά της δύο αξιολογήσεις από τους ξένους οίκους προκειμένου να εδραιώσει την αναβάθμιση του ελληνικού αξιόχρεου σε καθεστώς επενδυτικής βαθμίδας.
Υπό αυτό το πρίσμα θα εξεταστεί το ακριβό μέτρο της διατήρησης των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ σε εστίαση, μεταφορές, τουρισμό και πολιτισμό για ένα ακόμα εξάμηνο, έως τον Ιούνιο του 2024, με τη διαφορά ότι η επέκταση δεν θα είναι οριζόντια, αλλά στοχευμένη, προκειμένου η «τρύπα» στα ταμεία να μη φτάσει τα 250.000.000 ευρώ. Το σενάριο που κερδίζει έδαφος είναι ο μειωμένος ΦΠΑ να παραταθεί για τα εισιτήρια και τον καφέ, προκειμένου να αποφευχθούν νέες επιβαρύνσεις για τους καταναλωτές.
Ανοιχτό είναι επίσης το ενδεχόμενο της χορήγησης μιας νέας επιταγής ακρίβειας σε ευάλωτους και άνεργους ή νέες παρεμβάσεις στα καύσιμα με απευθείας επιδοτήσεις στην αντλία, εφόσον οι διεθνείς τιμές του πετρελαίου συνεχίσουν να κινούνται ανοδικά. Υπενθυμίζεται ότι η επιταγή ακρίβειας των 250 ευρώ πέρυσι τα Χριστούγεννα είχε στοιχίσει 232.000.000 ευρώ και άλλα 94.000.000 ευρώ η επιδότηση στο πετρέλαιο θέρμανσης,
*Διαβάστε εδώ: Μεσανατολικό: Έτοιμο το Ισραήλ για τη μεγάλη χερσαία επιχείρηση στη Γάζα - Μπαράζ ρουκετών της Χαμάς στην πόλη Ασκελόν
Πόλεμος στο Ισραήλ: «Ρουκέτες» αβεβαιότητας για πετρέλαιο, μεταφορές και μετοχές
Λάδι στη φωτιά της ήδη αυξημένης αβεβαιότητας που βιώνουν εδώ και εβδομάδες οι μεγάλες κεφαλαιαγορές του πλανήτη ήρθαν να ρίξουν η πολεμική σύρραξη στο Ισραήλ και η ανησυχία που προκαλούν τα σενάρια κλιμάκωσης της βίας στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής. Οι επιπτώσεις ήταν άμεσες, με πρώτο «θύμα» τις τιμές του πετρελαίου, που χθες με το άνοιγμα των αγορών έκαναν άλμα έως και 5%, καθώς επικρατεί προβληματισμός για το εάν θα υπάρξει εφοδιαστικό σοκ με τον «μαύρο χρυσό». Η τιμή του αργού ξεπέρασε ενδοσυνεδριακά τα 86,3 δολάρια το βαρέλι, τα συμβόλαια του πετρελαίου τύπου μπρεντ βρέθηκαν μέχρι τα 89 δολάρια, ενώ η αποκλιμάκωσή τους στη συνέχεια ήταν οριακή.
Το ανοδικό ξέσπασμα του πετρελαίου σε συνδυασμό και με την άνοδο του δολαρίου αναμένεται ότι θα επιβαρύνει τις μεταφορές, την επιχειρηματική δραστηριότητα, αλλά ειδικά στην Ελλάδα και τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς, καθώς εκατομμύρια νοικοκυριά θα υποχρεωθούν να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη για να προμηθευτούν από το τέλος της εβδομάδας πετρέλαιο θέρμανσης.
«Περίεργη» διαρροή σε αγωγό
Ανάφλεξη τιμών άνω του 15% καταγράφηκε και στις τιμές του φυσικού αερίου, που κινήθηκαν εκ νέου πάνω από τα 44,15 ευρώ/μεγαβατώρα, καθώς στην «περίεργη» διαρροή σε αγωγό της Βαλτικής ήρθε να προστεθεί και το κλείσιμο -για λόγους ασφαλείας- του κοιτάσματος Ταμάρ που διαχειρίζεται η Chevron. Στις αγορές μετοχών ΗΠΑ και Ευρώπης η πρώτη αντίδραση των επενδυτών ήταν μάλλον ψύχραιμη, με τις απώλειες να περιορίζονται χαμηλότερα της μίας ποσοστιαίας μονάδας. Δεν συνέβη το ίδιο, ωστόσο, στο Χρηματιστήριο της Αθήνας. το οποίο στη σκιά των γεωπολιτικών εξελίξεων στην ευρύτερη γειτονιά μας αποτέλεσε αρνητικό πρωταγωνιστή, καταγράφοντας διψήφιες απώλειες κατά 2,26%, με τον Γενικό Δείκτη να βυθίζεται στις 1.111,29 μονάδες, που αποτελούν νεότερα χαμηλά πέντε μηνών. Η ελληνική κεφαλαιαγορά, παρότι διατηρεί κέρδη περίπου 19% από τις αρχές του έτους, βρίσκεται εδώ και ένα τρίμηνο σε τροχιά ισχυρής διόρθωσης, με έξι συνεχείς εβδομάδες πτώσης, απώλειες περίπου 14 δισ. ευρώ σε όρους κεφαλαιοποίησης και συνολική υποχώρηση άνω του 18% από τα υψηλά των 1.351,68 μονάδων της 27ης Ιουλίου 2023.
*Δημοσιεύθηκε στην «Απογευματινή»
