Η κατάσταση βελτιώνεται στην Ελλάδα όσον αφορά τις εισπράξεις φόρων, όμως η φορολογική βάση παραμένει ακόμη πολύ περιορισμένη και το βάρος πέφτει όλο και περισσότερο στη μεσαία τάξη: αυτό επισημαίνει σε άρθρο της στην εφημερίδα Les Echos (*) η Κατρίν Σατινιού, η οποία συνομίλησε με τον επικεφαλής της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων, Γιώργο Πιτσιλή.

"Ο Γιώργος Πιτσιλής πέρασε ένα ωραίο καλοκαίρι. Ο επικεφαλής της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων εξαπέλυσε στα ελληνικά νησιά ένα κυνήγι της φοροδιαφυγής και της φορολογικής απάτης το οποίο αποδείχθηκε εξαιρετικά καρποφόρο. Οι έφοδοι των στελεχών της Γραμματείας οδήγησαν στην αύξηση των εσόδων από τον ΦΠΑ κατά 253% στη Μύκονο, κατά 238% στη Ρόδο, κατά 92% στην Κέρκυρα... Ο αξιωματούχος, ο οποίος ανέλαβε τον Ιανουάριο τη θέση, η οποία θεωρείται τόσο στρατηγικής σημασίας από τους διεθνείς πιστωτές της Ελλάδας που απαίτησαν να έχει πλήρη ανεξαρτησία έναντι της κυβέρνησης, ώστε να αποφεύγεται οποιαδήποτε παρέμβαση, εκφράζει επίσης ικανοποίηση για τις εισπράξεις των καθυστερούμενων οφειλών των φορολογουμένων. Οι ανεξόφλητες οφειλές είναι κολοσσιαίες, πάνω από 80 δισεκατομμύρια ευρώ, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων δεν θα εισπραχθεί ποτέ, κατά ειδικούς. Ωστόσο μέσα σε έναν χρόνο, πάνω από 2 δισεκατομμύρια ευρώ μπήκαν στα ταμεία, ένα ποσό υψηλότερο του στόχου, ανέφερε με ικανοποίηση ο Γιώργος Πιτσιλής. Υπό την πίεση των πιστωτών, (...) η είσπραξη φόρων και κατά συνέπεια η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη περισσότερο από ποτέ", επισημαίνεται στο άρθρο της Σατινιού.

"Τα εργαλεία είναι πλέον διαθέσιμα: φορολογικές δηλώσεις στο διαδίκτυο, γενικευμένη πρόσβαση των φορολογικών αρχών στα τραπεζικά δεδομένα, που επιτρέπει τη διασταύρωση των δηλούμενων ποσών, συχνότεροι έλεγχοι έως και στα σύνορα με την Βουλγαρία, όπου το λαθρεμπόριο μαίνεται", αναφέρει η Σατινιού, που επισημαίνει στο άρθρο πως βρίσκεται παράλληλα σε εξέλιξη μια "αναδιοργάνωση της φορολογικής διοίκησης και καλύτερη εκπαίδευση" των εφοριακών, που άλλοτε θεωρούνταν "επιρρεπείς στη διαφθορά".

Όμως από τη σκοπιά "του Βερολίνου και του Παρισιού, τα αποτελέσματα φαντάζουν απογοητευτικά", γράφει η ίδια: "τα φορολογικά έσοδα της Ελλάδας, που είχαν ανέλθει σε 53,4 δισεκατομμύρια ευρώ το 2009, τη χρονιά που ξέσπασε η οικονομική κρίση, αναμένεται να φθάσουν στην καλύτερη περίπτωση τα 50,5 δισεκατομμύρια ευρώ φέτος". Αλλά ο λόγος αυτής "της απογοητευτικής απόδοσης δεν είναι αυτός που φαίνεται. Καθώς μέσα στην ίδια χρονική περίοδο η χώρα βυθίστηκε σε μια βαθιά ύφεση η οποία ακρωτηρίασε το ένα τέταρτο του πλούτου της χώρας, αποξηραίνοντας έσοδα και κέρδη. Σε αυτό το πλαίσιο, η σχετική σταθεροποίηση του επιπέδου των φορολογικών εσόδων δείχνει ότι στην πραγματικότητα, η είσπραξη των φόρων βελτιώθηκε", προσθέτει η ίδια.

"Το υψηλότερο επίπεδο του ΦΠΑ, που εφαρμόστηκε κυρίως στην εστίαση, έφτασε από το 19% στο 24%, ενώ οι φόροι στο εισόδημα αυξήθηκαν. Στη βάση, το επίπεδο των εισοδημάτων που απαλλάσσονται από την καταβολή φόρων προοδευτικά μειώνεται: το 2016 οι Έλληνες κατέβαλαν φόρους για ετήσια εισοδήματα από τις 8.000 ευρώ και πάνω, από 9.500 την προηγούμενη χρονιά. Στην κορυφή, ο φορολογικός συντελεστής αυξήθηκε στο 45% από τα 40.000 ευρώ και πάνω (ενώ βρισκόταν μέχρι πέρυσι στο 42% από τις 42.000 ευρώ και πάνω). Έχουν επιβληθεί και άλλοι φόροι: φόρος αλληλεγγύης, φόρος ακίνητης περιουσίας, κοινωνική εισφορά στους μισθωτούς κ.λπ. Μόλις την περασμένη εβδομάδα οι Ευρωπαίοι, αμφισβητώντας ότι η κυβέρνηση θα καταφέρει να επιτύχει τους στόχους για το πρωτογενές δημοσιονομικό πλεόνασμα (πριν από την αποπληρωμή του χρέους) την επόμενη χρονιά, αξίωσαν από την κυβέρνηση Τσίπρα να συγκεντρώνει επιπλέον 180 εκατομμύρια ευρώ από διάφορους φόρους", συνεχίζει το άρθρο.

"Είναι δύσκολο σε αυτές τις συνθήκες να ελπίζει κανείς να συμφιλιωθούν οι Έλληνες με την ‘κουλτούρα του φόρου’", συνεχίζει η Σατινιού: "Καθώς οι φόροι επιβαρύνουν πάνω απ’ όλους τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους –τα δύο τρίτα των φορολογούμενων– η φοροδοτική δυνατότητα των οποίων σήμερα είναι κορεσμένη. Παρότι ο νέος φόρος στα ακίνητα (ΕΝΦΙΑ) επέτρεψε να φορολογηθούν οι μεγαλύτερες περιουσίες, συνέβαλε επίσης να φτωχύνει η μεσαία τάξη. Αντιθέτως, οι άνθρωποι που ασκούν ελευθέρια επαγγέλματα, ανεξάρτητοι επαγγελματίες, έμποροι και επιχειρήσεις συνεχίζουν να υποτιμούν τα έσοδά τους, παρά τις υποσχέσεις της κυβέρνησης της ριζοσπαστικής αριστεράς ότι έχοντες θα πλήρωναν. Ακούει κανείς ακόμη να λέγεται πως οι γιατροί θέλουν να πληρώνονται σε ρευστό, ενώ η ‘λίστα Λαγκάντ’ που περιέχει 2.000 Έλληνες που κατέχουν λογαριασμούς στην Ελβετία, η οποία είχε σταλεί το 2010 από την τότε υπουργό Οικονομίας της Γαλλίας ακόμη τελεί υπό αξιοποίηση: ‘Βρίσκεται στα χέρια του εισαγγελέα ο οποίος θα μας διαβιβάσει εντολές ελέγχου’, διαβεβαιώνει ο Γιώργος Πιτσιλής" τη Σατινιού.

"Η διεύρυνση της φορολογικής βάσης και η πιο σοβαρή καταπολέμηση της φοροδιαφυγής πιθανόν θα επιτρέψει την ελάφρυνση της πίεσης στους πιο αδύναμους, οι οποίοι σήμερα βρίσκονται σε κατάσταση απελπισίας", συνεχίζει η Σατινιού. "‘Γιατί να πληρώνεις φόρους όταν ξέρεις ότι άλλοι δεν πληρώνουν; Ακόμη κι αν σε πιάσουν οι ποινές δεν είναι αποτρεπτικές’, τονίζει ο Γιάννης, αναλυτής σε μια τράπεζα. Η Ελλάδα δεν έχει τελειώσει με τη φορολογική φοβία της", καταλήγει το άρθρο.