Μπορεί η έρευνα και η καινοτομία να αποτελέσει την κινητήριο δύναμη για νέες επενδύσεις; Μπορούν τα ελληνικά ερευνητικά κέντρα να ανοίξουν τις πόρτες τους στους επενδυτές και να γίνουν οι ελληνικές Silicon Valley; Η εξαγορά της Innoetics των 8 ατόμων,  που αναπτύχθηκε στο ερευνητικό κέντρο «Αθηνά», από τη Samsung την εβδομάδα που πέρασε  αποδεικνύει στην πράξη την μεγάλη προστιθέμενη αξία του ανθρώπινου κεφαλαίου, αλλά και τις δυνατότητες της έρευνας όταν ανταποκρίνεται στις ανάγκες της αγοράς.

 Η εξαγορά αυτή αποτελεί τη μεγαλύτερη επένδυση του κορεάτικου κολοσσού στην Ευρώπη, ο οποίος θα διατηρήσει την εταιρεία στην Ελλάδα για να συνεχίσει την καλή της δουλειά από τη χώρα μας. Η κίνηση αυτή  μάλιστα έγινε σε μια εποχή, που ο,τιδήποτε ελληνικό στο διεθνές περιβάλλον δημιουργεί αμφιβολία και έτσι  η επιτυχία της μικρής ελληνικής εταιρείας που αποτελεί πλέον μια R&D θυγατρική της Samsung είναι ακόμη μεγαλύτερη.

Πριν λίγες μέρες το Research Fund της  ΑΧΑ χρηματοδότησε με 1.200.000 ευρώ το  Ινστιτούτου Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας του ΙΤΕ , στην Κρήτη εγκρίνοντας για πρώτη φορά στην Ελλάδα, πλήρη επιχορήγηση δωδεκαετούς ακαδημαϊκής έρευνας ύψους 1.200.000 ευρώ  στην Επιγενετική – Επιγονιδιωματική .

«Η ασφαλέστερη στρατηγική για ένα ερευνητικό φορέα όπως το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) είναι η επιδίωξη της Επιστημονικής Αριστείας. Με όπλο αυτή ακριβώς την Επιστημονική Αριστεία, το ΙΤΕ έχει καταφέρει ακόμα και σε περίοδο κρίσης, να εξασφαλίσει σημαντικότατες ερευνητικές και χρηματοδοτικές επιτυχίες. Μας κάνει υπερήφανους το γεγονός ότι και οι 2 σημαντικές χρηματοδοτήσεις που δόθηκαν φέτος από την ΑΧΑ στην Ελλάδα έχουν έρθει στο ΙΤΕ. Αυτό, καταδεικνύει την υψηλότατη στάθμη της Έρευνας που διεξάγεται στο ΙΤΕ» επεσήμανε ο Νεκτάριος Ταβερναράκης, Πρόεδρος ΔΣ στο Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας.

Ο κ. Γιάννης Ιωαννίδης, Πρόεδρος και Γενικός Διευθυντής του Ερευνητικού Κέντρου «Αθηνά», και καθηγητής στο Τμήμα Πληροφορικής & Τηλ/νιών του ΕΚΠΑ, σημεώνει «είναι η πρώτη φορά που ερευνητικό κέντρο στην Ελλάδα προχωρά στην πώληση μιας εταιρείας που έχει δημιουργήσει, και αυτό μας ενισχύει να συνεχίσουμε . Στόχος μας είναι με τα νέα κεφάλαια, μέρος των οποίων αναλογούν και στο Αθηνά, να ενισχύσουμε τις δομές που θα συνδέουν το ερευνητικό έργο με τις ανάγκες της αγοράς, ώστε να δημιουργήσουμε και νέα προϊόντα και εταιρείες και θα συνδέουν την καινοτομία και την έρευνα με την επιχειρηματικότητα». Τα δύο αυτά  υποδειγματικά ερευνητικά κέντρα το «Αθηνά» και το ΙΤΕ στην Κρήτη, ανοίγουν  την πόρτα στην αγορά και μπορούν να δημιουργήσουν τις βάσεις για να αλλάξει η αξία της έρευνας, και να  κλείσει το χάσμα μεταξύ έρευνας και αγοράς. Η αδυναμία  εμπορικής αξιοποίησης της έρευνας είναι ένα πανευρωπαϊκό φαινόμενο, το λεγόμενο "ευρωπαϊκό παράδοξο" και βέβαια ισχύει και στη χώρα μας σε μεγάλο βαθμό. Αν γεφυρωθεί αυτό το χάσμα, τότε η  έρευνα  μπορεί να πάψει να είναι  ακαδημαϊκή υπόθεση και να γίνει ένα  ουσιαστικό εργαλείο οικονομικής ανασυγκρότησης. Τα ΑΕΙ και τα ερευνητικά κέντρα αναζητούν εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης, επανεξετάζοντας τις στρατηγικές τους. Εξάλλου, προς την ίδια κατεύθυνση τοποθετείται και το νέο πλαίσιο της εταιρικής σχέσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ελλάδας για την περίοδο 2014-2020, όπου βάση της χρηματοδότησης από τα Διαρθρωτικά Ταμεία της ΕΕ αποτελεί η αρχή της "έξυπνης εξειδίκευσης" που προϋποθέτει την υλοποίηση της διαδικασίας της επιχειρηματικής ανακάλυψης, με απώτερο σκοπό την ενίσχυση της συνεργασίας των ΑΕΙ με τις επιχειρήσεις σε περιφερειακό κυρίως, αλλά και σε εθνικό επίπεδο.

Κάντο όπως η.. Innoetics

O Κώστας Μάλλιος συνιδρυτής του Peiraeus Jeremyn Tech. Fund  και πρώην Γενικός Διευθυντής της Microsoft στις ΗΠΑ είναι η δύναμη πίσω από την επιτυχημένη πώληση της Innoetics και τονίζει στην «Ε»,  για να βοηθήσουμε τη χώρα μας, οι εταιρείες πρέπει να διεθνοποιηθούν, να βρουν κεφάλαια και πελάτες από το εξωτερικό για να μεγαλώσουν. Ο τομέας της έρευνας πρέπει να ανοίξει τις πόρτες του  στην αγορά και να μιλήσει τη γλώσσα τους. Οι ερευνητές να ξεφύγουν από το μικρόκοσμό τους, να τολμήσουν να αλλάξουν δομές για να μπορούν να αναδείξουν την αξία της εταιρείας τους. Πρέπει η δομή των εταιρειών να είναι τέτοια ώστε με μια ματιά ο επενδυτής να μπορεί να καταλάβει την αξία της. Εμείς συμβουλεύουμε τις ελληνικές εταιρείες να αποκτήσουν έδρα στις ΗΠΑ για να μπορέσουν να προσελκύσουν κεφάλαια. Είναι πολύ δύσκολο μια ελληνική εταιρεία να πείσει για την αξία της σήμερα, όταν το brand της χώρας έχει υποστεί τόσο μεγάλη ζημιά. Όμως η Innoetics το πέτυχε, και η Samsung όχι μόνο την επέλεξε ως την καλύτερη εταιρεία στον κόσμο στη τεχνολογία φωνής».  

Η έρευνα στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα εκτός από την τριτοβάθμια εκπαίδευση με την έρευνα ασχολούνται 10 ερευνητικά κέντρα: Ο Δημόκριτος, το Αστεροσκοπείο, το Ινστιτούτο Παστέρ, το Φλέμιγκ, το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, το ΕΛΚΕΘΕ (Θαλλασίων ερευνών), το ΕΚΕΤΑ (Ερευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης), το ΙΤΕ στην Κρήτη, το Αθηνά, και το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών. Σύμφωνα με τη μελέτη του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ) με τίτλο "Έρευνα, Εκπαίδευση, Καινοτομία. Διαστάσεις του Τριγώνου της Γνώσης στην Ελλάδα», ο αριθμός τoυ ανθρώπινου δυναμικού που απασχολείται σε αυτές τις δραστηριότητες υπερβαίνει τις 82.000, με τη μεγάλη πλειονότητα αυτών να απασχολείται στον τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, σημαντική ερευνητική δραστηριότητα έχουν τα ελληνικά πανεπιστήμια, τα ερευνητικά κέντρα και τα ΤΕΙ, που διεξάγεται κυρίως με δημόσια χρηματοδότηση, τακτική και κονδύλια ΕΣΠΑ, ενώ πρόσθετοι πόροι προέρχονται από τα ανταγωνιστικά προγράμματα Ε&Α της ΕΕ.

Το ποσοστό δαπανών για Έρευνα και Ανάπτυξη το 2015, παρουσιάζοντας σημαντική αύξηση σε σχέση με τα προηγούμενα έτη, σύμφωνα με τα προκαταρκτικά στοιχεία του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης. Βάσει των στοιχείων, οι δαπάνες για Έρευνα και Ανάπτυξη (Ε&Α) στη χώρα παρουσιάζουν αυξητική τάση τα τελευταία έτη. Το 2015 ανήλθαν σε 1,68 δισ. ευρώ, από 1,49 εκατ. ευρώ το 2014 και 1,39 δισ. ευρώ το 2011. Ο δείκτης «Ένταση Ε&Α», που εκφράζει τις δαπάνες για Έρευνα και Ανάπτυξη ως ποσοστό του ΑΕΠ, διαμορφώνεται το 2015 στο 0,96%, από 0,84% το 2014 και 0,67% το 2011, προσεγγίζοντας το 1% για πρώτη φορά.