Η Ελλάδα είναι μια οικονομία-ζόμπι και η έξοδος από το πρόγραμμα δεν πρόκειται να το αλλάξει αυτό, εξηγεί με συνέντευξή του στο «Strategies & Politics» των Παραπολιτικών ο φημισμένος οικονομολόγος Στιβ Χάνκε. Καθηγητής Εφαρμοσμένων Οικονομικών στο Hopkins University της Βαλτιμόρης και φημισμένος trader εμπορευμάτων και νομισμάτων, ο Χάνκε υπήρξε μέλος του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων του προέδρου Ρίγκαν, ως «γκουρού» των αποκρατικοποιήσεων. Επίσης, διετέλεσε σύμβουλος πολλών κυβερνήσεων, όπως της Λιθουανίας, του Μαυροβουνίου, της Βουλγαρίας, της Βενεζουέλας και της Ινδονησίας, ενώ συμμετείχε στη δημιουργία νέων νομισματικών συστημάτων σε χώρες όπως η Αργεντινή, η Εσθονία, η Βουλγαρία, η Βοσνία-Ερζεγοβίνη και ο Ισημερινός.

Ήταν ο άνθρωπος που χειρίστηκε την κρίση χρέους του Ντουμπάι για λογαριασμό των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, για αυτό και υπήρξε ένας από τους πρώτους που μίλησε για την ανάγκη αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους από το 2010 κιόλας, σε μια εποχή που το θέμα αυτό θεωρούνταν ταμπού. Σήμερα, δικαιωμένος πια και ενώ οι πιστωτές κάθονται για μία ακόμα φορά στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων χωρίς να μπορούν να συμφωνήσουν σε μια οριστική λύση για το πρόβλημα του χρέους, ο Χάνκε κατηγορεί το ΔΝΤ, τους Ευρωπαίους αλλά και την Αθήνα για ανικανότητα.

Το «clean exit» δεν είναι παρά ένα ρητορικό τέχνασμα, εκτιμά, προβλέποντας ότι η Ελλάδα θα παραμείνει στη σκιά της κρίσης για πολλά ακόμα χρόνια. Αυτό που χρειάζεται πλέον η οικονομία είναι χαμηλότερους φόρους και αποκρατικοποιήσεις, επιμένει με τις συχνές παρεμβάσεις του στο ελληνικό ζήτημα. Και όταν το «SP» του ζήτησε να περιγράψει ένα φορολογικό σχέδιο για την «ανάσταση» της οικονομίας, εκείνος απάντησε με μία ριζοσπαστική ιδέα: Καταργήστε εντελώς τον ΦΠΑ.

Εσείς είχατε υποστηρίξει από την αρχή της κρίσης ότι η Ελλάδα χρειαζόταν αναδιάρθρωση του χρέους. Οκτώ χρόνια αργότερα, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και οι Ευρωπαίοι πιστωτές ακόμα διαφωνούν για τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν. Κατά τη δική σας άποψη, τι πρέπει να γίνει για να λυθεί αποτελεσματικά το πρόβλημα του ελληνικού χρέους και πόσο πιθανό είναι να καταλήξουν οι πιστωτές σε μια τέτοια συμφωνία;

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ελλάδα έχουν αλλάξει γνώμη τόσες πολλές φορές για τις λεπτομέρειες της ελάφρυνσης του χρέους, ώστε είναι αδύνατον να δώσω μια ακριβή απάντηση στην ερώτηση αυτή. Το μόνο βέβαιο είναι πως το ελληνικό χρέος θα έπρεπε να έχει αναδιαρθρωθεί εδώ και καιρό. Αυτό μαρτυρά τη μεγάλη ανικανότητα του ΔΝΤ, της ΕΕ και της Αθήνας.

Το 2010 δηλώνατε ότι η Ελλάδα έπρεπε να ακολουθήσει το παράδειγμα του Ντουμπάι και να αναδιαρθρώσει το χρέος της. Τι πιστεύετε ότι θα είχε συμβεί εάν η Αθήνα είχε ακούσει τη συμβουλή σας τότε;

Η ελληνική οικονομία θα βρισκόταν σε πολύ καλύτερη κατάσταση και επίσης δεν θα ξοδεύαμε τόσο χρόνο και χρήμα για να ταξιδεύουν πολιτικοί και γραφειοκράτες μπρος-πίσω, για τις διαπραγματεύσεις με σκοπό την αναδιάρθρωση του χρέους.

Εδώ και καιρό επιμένετε ότι η Ελλάδα χρειάζεται χαμηλότερους φόρους. Ποιοι φόροι πιστεύετε ότι θα έπρεπε να μειωθούν;

Από την πρώτη ημέρα έλεγα ότι η Ελλάδα θα έπρεπε να απλουστεύσει, να ενοποιήσει και να χαμηλώσει τον ΦΠΑ ή ακόμα καλύτερα, απλά να καταργήσει εντελώς τον ΦΠΑ. Δυστυχώς, η Ευρώπη έχει μια μοιραία σχέση με τον ΦΠΑ. Στην πραγματικότητα, ο ΦΠΑ είναι μια ανόητη ιδέα. Ένας από τους λόγους για τους οποίους η αμερικανική οικονομία τα πηγαίνει τόσο καλύτερα από τις οικονομίες της Ευρώπης είναι γιατί οι ΗΠΑ δεν έχουν ΦΠΑ.

«Ο Τσίπρας δεν έχει ιδέα πώς να ξυπνήσει μια πεθαμένη οικονομία», είχατε γράψει πριν από λίγο καιρό. Εξακολουθείτε να πιστεύετε ότι η Ελλάδα είναι μια πεθαμένη οικονομία; Τι πρέπει να γίνει για να ξυπνήσει;

Η ελληνική οικονομία είναι ένα ζόμπι. Σύμφωνα με το «Ετήσιο Δείκτη Μιζέριας του Χάνκε», τον οποίο δημοσίευσα στο περιοδικό Forbes στις 28 Φεβρουαρίου, η Ελλάδα είναι η 20η πιο δυστυχισμένη χώρα στον κόσμο. Και είναι η πιο δυστυχισμένη χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Ελλάδα πρέπει να μειώσει σημαντικά το μέγεθος και τη δύναμη του κράτους καθώς και των διεφθαρμένων γραφειοκρατών και πολιτικών της.

Ως γνωστόν, η ελληνική κυβέρνηση επιδιώκει την «καθαρή έξοδο» από το μνημόνιο. Πιστεύετε ότι κάτι τέτοιο είναι εφικτό;

Ο όρος «clean exit» είναι ένα ρητορικό τέχνασμα. Η Ελλάδα θα ζει στη σκιά της πρόσφατης κρίσης για πολύ καιρό.

Δηλαδή πιστεύετε ότι το τέλος του προγράμματος δεν είναι και το τέλος της κρίσης. Πώς βλέπετε την Ελλάδα σε δέκα χρόνια από τώρα;

Σίγουρα, η σκιά της κρίσης θα πλανάται πάνω από την Ελλάδα για πολλά χρόνια. Εάν ο ελληνικός λαός δεν υιοθετήσει μια εντελώς διαφορετική στάση απέναντι στη διαφθορά, τα πράγματα δεν θα αλλάξουν και πολύ, κατά βάθος. Αυτό δεν σημαίνει, ωστόσο, ότι δεν θα υπάρξουν ενδιαφέρουσες επενδυτικές ευκαιρίες στην Ελλάδα. Εμένα, πάντως, μου αρέσουν οι ελληνικές τράπεζες. Πιστεύω ότι είναι σχετικά φθηνές και προσφέρουν καλή αξία για τους επενδυτές που είναι διατεθειμένοι να αναλάβουν το ρίσκο.