Η Ελλάδα είναι μια «κόλαση» για τους εργαζομένους. Αυτό που ήδη γνώριζαν ή, έστω, αισθάνονταν χιλιάδες Ελληνες επιβεβαιώνεται πια και επίσημα, με στοιχεία και δεδομένα. Η έρευνα της οργάνωσης InterNations δείχνει ότι η Ελλάδα είναι μια από τις χειρότερες χώρες του κόσμου για να δουλεύει κανείς. Μάλιστα, τα αποτελέσματα αυτά είναι ακόμα πιο αποκαρδιωτικά, με δεδομένο ότι η συγκεκριμένη μελέτη εστιάζει στους expatriates, δηλαδή μια μάλλον προνομιούχα κατηγορία εργαζομένων, που αποτελείται κυρίως από στελέχη ξένων πολυεθνικών και επαγγελματίες που βρέθηκαν στην Ελλάδα κατόπιν δικής τους επιλογής. Στην έρευνα της InterNations με τις καλύτερες χώρες για τους εκπατρισμένους, η Ελλάδα έρχεται στην 60ή θέση, σε σύνολο 68 κρατών.

Τα πολύ χαμηλά επίπεδα των μισθών, η εργασιακή ανασφάλεια και οι απογοητευτικές προοπτικές καριέρας φέρνουν τη χώρα μας στον «πάτο» της έρευνας, απλώς επιβεβαιώνοντας μια πραγματικότητα την οποία ήδη γνώριζε όποιος ζει και εργάζεται εδώ. Ομως, η μελέτη καταλήγει και σε πιο απροσδόκητα συμπεράσματα, τα οποία καταρρίπτουν κάποιους από τους μύθους γύρω από τη ζωή στην Ελλάδα. Οι μισθοί είναι χαμηλοί, όμως οι εργαζόμενοι απολαμβάνουν μια ποιότητα ζωής την οποία ζηλεύουν όλοι οι ξένοι, συνηθίζουν να λένε πολλοί.

Στην πραγματικότητα, η Ελλάδα «σκοράρει» αρκετά άσχημα και στον δείκτη της ποιότητας ζωής, όπου κατατάσσεται χαμηλότερα ακόμα και από χώρες όπως η Βουλγαρία, το Ομάν και η Ρουμανία. Το αποτέλεσμα είναι ότι στη συνολική κατάταξη της InterNations με τις καλύτερες χώρες για τους expatriates η Ελλάδα βρίσκεται ένα «σκαλοπάτι» χαμηλότερα ακόμα και από τη Βρετανία, όπου μπροστά στην πιθανότητα ενός άτακτου Brexit, οι ξένοι εργαζόμενοι δεν ξέρουν τι τους... ξημερώνει: Από το καθεστώς που θα διέπει τη διαμονή τους εκεί έως και την παραμονή των πολυεθνικών για τις οποίες εργάζονται, τα πάντα είναι στον αέρα.

Κατά κανόνα, το πρώτο πράγμα για το οποίο ενδιαφέρεται ένας εργαζόμενος είναι το επίπεδο των απολαβών του και η γενικότερη κατάσταση των οικονομικών του. Και στο κριτήριο αυτό, η Ελλάδα έρχεται τελευταία ανάμεσα σε 68 χώρες του κόσμου, και μάλιστα κατέχει τη θλιβερή αυτή θέση για πέμπτη συνεχή χρονιά. Οι expatriates ομολογούν ότι θα κέρδιζαν περισσότερα εάν έκαναν την ίδια δουλειά στην πατρίδα τους, με αποτέλεσμα η χώρα μας να βρίσκεται στον «πάτο» της έρευνας και σε αυτό το κριτήριο. Και ενώ θα περίμενε κανείς ότι οι χαμηλά αμειβόμενοι εργαζόμενοι της Ελλάδας θα αποζημιώνονταν από ένα εξίσου χαμηλό κόστος ζωής, τα συμπεράσματα της έρευνας δείχνουν το αντίθετο. Η Ελλάδα βρίσκεται στην 40ή θέση με βάση το κόστος ζωής, δηλαδή είναι εξίσου ακριβή με τη χώρα του πετροδολαρίου, τη Σαουδική Αραβία, ή με την κοσμοπολίτικη Γαλλία.

Ακόμα και έπειτα από την πρόσφατη αποκλιμάκωση της ανεργίας, οι ξένοι εργαζόμενοι στην Ελλάδα δηλώνουν ότι τόσο οι προοπτικές καριέρας όσο και η ικανοποίηση από την εργασία τους είναι τόσο φτωχές, ώστε η χώρα βρίσκεται στην τελευταία θέση της έρευνας και σε αυτό το κριτήριο. Οπως στον «πάτο» της έρευνας φιγουράρει και στο ερώτημα των οικονομικών συνθηκών και της εργασιακής ασφάλειας. Πιο απροσδόκητη είναι η πολύ χαμηλή θέση (61η ανάμεσα στις 68 χώρες) την οποία έλαβε η Ελλάδα στο κριτήριο της ισορροπίας μεταξύ εργασίας και προσωπικής ζωής. Επειτα από αυτά, η συνολική εμπειρία την οποία έχουν οι expatriates από την εργασία τους φέρνει την Ελλάδα στην τελευταία θέση της έρευνας.

Στο ναδίρ η ποιότητα ζωής

Η μελέτη της InterNations αποδεικνύει ότι και η ποιότητα ζωής στη χώρα δεν είναι τόσο καλή όσο πολλοί θα ήθελαν να πιστεύουν. Η Ελλάδα βρίσκεται στην 41η θέση της συνολικής κατάταξης, καθώς το μοναδικό από τα κριτήρια αυτής της κατηγορίας στο οποίο «σκοράρει» καλά είναι εκείνο των επιλογών αναψυχής (στη 14η θέση). Αντίθετα, η χώρα μας έρχεται 42η στο κριτήριο της προσωπικής ευτυχίας και 40ή σε εκείνο της υγείας και ευεξίας, στο οποίο προσμετρώνται παράγοντες όπως η ποιότητα και το κόστος της περίθαλψης, το κλίμα, το περιβάλλον κ.ά. Η ανυπόφορη κίνηση στις ελληνικές μεγαλουπόλεις μάλλον εξηγεί τη χαμηλή (44η) θέση στο κριτήριο των μετακινήσεων και μεταφορών, ενώ ακόμα πιο φτωχές είναι οι επιδόσεις της Ελλάδας στο κεφάλαιο της ψηφιακής ζωής.

Οι ταχύτητες των συνδέσεων στο Ιντερνετ, η online πρόσβαση σε κρατικές υπηρεσίες, η ευκολία στις πληρωμές χωρίς μετρητά και η γραφειοκρατική διαδικασία για την απόκτηση ενός αριθμού κινητού τηλεφώνου φέρνουν την Ελλάδα στην 52η θέση, δηλαδή μόλις ένα «σκαλοπάτι» υψηλότερα από τη Γερμανία, η οποία θεωρείται ο ψηφιακός «δεινόσαυρος» της Ευρώπης. Βέβαια, από την ίδια έρευνα προκύπτει ότι η Ελλάδα δεν είναι μια καλή χώρα για να κάνει κάποιος οικογένεια ή να μεγαλώνει παιδιά. Για την ακρίβεια, έρχεται 43η στο κριτήριο της οικογενειακής ζωής, και αυτό παρότι τον τελευταίο χρόνο κατάφερε να κερδίσει 18 ολόκληρες θέσεις. Τα άλματα που έγιναν στα θέματα της ασφάλειας των παιδιών και της συμπεριφοράς των ντόπιων απέναντι στις οικογένειες με παιδιά δεν βελτιώνουν ιδιαίτερα τη συνολική εικόνα. Και αυτό γιατί η Ελλάδα βρίσκεται στην 44η θέση στη διαθεσιμότητα παιδικής μέριμνας και εκπαίδευσης, στην 46η θέση στην ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης και στην 31η θέση στο κόστος των υπηρεσιών αυτών. Τουλάχιστον, ανεβαίνει λίγο υψηλότερα, στην 28η θέση, στο κριτήριο της ευημερίας των οικογενειών. «Στην Ελλάδα, τα παιδιά μπορούν να είναι παιδιά», είπε στους ερευνητές της InterNations ένας Βρετανός expatriate.

Ενα από τα κριτήρια της έρευνας στο οποίο η Ελλάδα κατάφερε να μπει στην πρώτη 20άδα είναι εκείνο της ευκολίας με την οποία καταφέρνουν οι ξένοι εργαζόμενοι να τακτοποιηθούν στη χώρα. Οι περισσότεροι νιώθουν ότι η ελληνική κουλτούρα τούς ταιριάζει, γι’ αυτό και η Ελλάδα φιγουράρει στην 18η θέση στο κριτήριο αυτό. Οι Ελληνες είναι αρκετά φιλικοί, λένε οι expatriates (20ή θέση) και η ανάπτυξη φιλικών σχέσεων είναι μάλλον εύκολη (13η θέση). Ωστόσο, οι ξένοι εργαζόμενοι δυσκολεύονται να μάθουν την ελληνική γλώσσα, αλλά και να επικοινωνήσουν χωρίς να τη γνωρίζουν, με αποτέλεσμα η Ελλάδα να κατατάσσεται στην 41η θέση στο κριτήριο της γλώσσας.

Δημοσιεύθηκε στα Παραπολιτικά 8/3/2019