Αποφασισμένοι να μην τραβήξουν το σκοινί, τόσο στην ενδιάμεση όσο και στη δεύτερη αξιολόγηση, εμφανίζονται οι δανειστές. Σύμφωνα με πηγές πολύ κοντά στη διαπραγμάτευση, εφόσον η Αθήνα πέρασε έστω και με καθυστερήσεις τα προαπαιτούμενα στο μεγαλύτερο μέρος τους, οι Ευρωπαίοι δεν θα μπλοκάρουν την έγκριση της εκταμίευσης της υποδόσης, χρησιμοποιώντας το γνωστό τρικ.

Στο Eurogroup της 10ης Οκτωβρίου, ακόμη και εάν δεν έχει υλοποιηθεί το σύνολο των 15 προαπαιτούμενων, είναι διατεθειμένοι να δώσουν παράταση έως το τέλος του μήνα για τη συνολική υλοποίηση, ώστε να μη χαθούν τα χρήματα ύψους 2,8 δις. ευρώ. Ωστόσο, όπως διαμηνύουν οι ίδιες πηγές αυτή θα είναι η τελευταία. Δηλαδή, εξηγούν, εάν τα χρήματα δεν εκταμιευθούν έως την 31η Οκτωβρίου, τότε δεν θα είναι πια διαθέσιμα, αλλά θα επιστρέψουν στον «κουμπαρά» των 86 δις. ευρώ του συνολικού δανείου.

Σε Βρυξέλλες, Φρανκφούρτη και Ουάσινγκτον, πάντως, αρμόδιοι παράγοντες δεν φοβούνται κάποια μείζονα εμπλοκή, ούτε για τη δεύτερη αξιολόγηση, αφού, όπως εκτιμούν, το πόρισμα της διεθνούς επιτροπής των εμπειρογνωμόνων για τα εργασιακά δεν θα δυσκολέψει ιδιαίτερα την κυβέρνηση, καθώς θα δέχεται και εναλλακτικές λύσεις στην απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων.
«Το ζήτημα, βέβαια, είναι η στάση που θα κρατήσει το ΔΝΤ», υποστηρίζουν κοινοτικοί αξιωματούχοι, σημειώνοντας, τις πρόσφατες επισημάνσεις του Ταμείου τόσο για τα εργασιακά, όσο και για τις συντάξεις, ωστόσο, οι ίδιοι παράγοντες επισημαίνουν πως «εάν οι Ευρωπαίοι είναι αποφασισμένοι να μην ανοίξουν άλλο ένα μέτωπο σε αυτή τη χρονική περίοδο, δεν θα το κάνουν».

Το ΔΝΤ έχει εκφράσει τις επιφυλάξεις του και έχει ξεκάθαρη θέση στο ζήτημα του χρέους, όμως οι Ευρωπαίοι επιμένουν ότι προς το παρόν το μόνο που συζητούν είναι τα μέτρα βραχυπρόθεσμης διευκόλυνσης, που επεξεργάζονται οι εμπειρογνώμονες του ESM. Η Γερμανία δεν χάνει ευκαιρία να ξεκαθαρίσει ότι οποιαδήποτε άλλη ενέργεια για την ελάφρυνση του χρέους μεσοπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα θα συζητηθεί «εάν χρειαστεί», μετά το τέλος του προγράμματος το 2018. Όμως, όπως επισημαίνουν αξιωματούχοι των θεσμών, «κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει μια υποσχετική μετά το τέλος της δεύτερης αξιολόγησης».

Αυτό που υπογραμμίζουν οι ίδιοι αξιωματούχοι είναι πως οι Ευρωπαίοι θα συνδέσουν τις ανακοινώσεις για τα βραχυπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους με την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης. «Εάν, λοιπόν, θέλουν να καθησυχάσουν τα πνεύματα στην ανακοίνωση θα συμπεριλάβουν εκ νέου την υπόσχεση να λάβουν όποια μέτρα χρειαστεί, μετά το τέλος του προγράμματος το 2018»..
Φυσικά, η συγκεκριμένη διαβεβαίωση δεν απαντά στις ανησυχίες του ΔΝΤ, που εξακολουθεί να ζητεί να εξειδικευθούν «εδώ και τώρα» όλα τα μέτρα για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, προκειμένου να εγκρίνει νέο πρόγραμμα βοήθειας προς την Ελλάδα. Για το λόγο αυτό, δεν αποκλείεται να συνεχιστεί η παραμονή του ΔΝΤ ως «εν αναμονή δανειστή» και στη δεύτερη αξιολόγηση.

Νέες ενστάσεις από την Μπούντεσταγκ

Όσο κι αν έχει αρχίσει να κουράζει, η παραμονή του Ταμείου έστω και σε ρόλο τεχνικού συμβούλου, είναι απαραίτητη προϋπόθεση κατευνασμού των Γερμανών βουλευτών, που ήδη έχουν αρχίσει να εγείρουν αντιρρήσεις, ζητώντας την πλήρη συμμετοχή του στο πακέτο στήριξης της Ελλάδας. Τις προηγούμενες ημέρες, μάλιστα, ομάδα βουλευτών του κόμματος των Χριστιανοδημοκρατών της Άνγκελας Μέρκελ, απείλησαν ότι εάν το ΔΝΤ δεν συμμετάσχει στο ελληνικό πρόγραμμα, θα ζητήσουν νέα ψηφοφορία στην Μπούντεσταγκ, καθώς θεωρούν ότι παραβιάζεται μία από τις βασικές αρχές σύναψης της δανειακής σύμβασης με την Ελλάδα, που είναι η συμμετοχή και του ΔΝΤ στο δάνειο των 86 δις. ευρώ.

Με στοχευμένη πίεση και υπομονή γίνεται το δικό τους

Το κλίμα που διαμορφώνεται ενόψει της δεύτερης αξιολόγησης δεν είναι ψυχροπολεμικό. Κοινοτικές πηγές επισημαίνουν πως «τα μέτωπα για τους Ευρωπαίους είναι πολλά και το ελληνικό έχει αρχίσει να τους κουράζει». Η στρατηγική που έχει υιοθετηθεί το τελευταίο διάστημα είναι η πίεση στοχευμένα σε επιμέρους ζητήματα και η αναμονή όσο διάστημα χρειαστεί μέχρι να επέλθει ο αναγκαίος συμβιβασμός. «Οι Ευρωπαίοι έχουν καταλάβει πως όσο αφήνουν το χρόνο να κυλάει τόσο πιέζεται η Αθήνα να κάνει αυτά που πρέπει, αφού τελειώνουν και τα χρήματα», είναι η εξήγηση που δίνουν πηγές με άμεση γνώση των συζητήσεων. Οι ίδιες πηγές συμπληρώνουν πως «όσο η κυβέρνηση εξαντλείται σε μάχη χαρακωμάτων προκειμένου να αποφύγει κάποιες μεταρρυθμίσεις, απλώς χάνει χρόνο και χρήμα, με αποτέλεσμα να φθάνουμε στο…και πέντε με τα ταμεία άδεια και τότε να συμφωνούμε».

Τα πρωτογενή πλεονάσματα

Η ίδια στρατηγική ακολουθείται και στο αίτημα της Αθήνας για μείωση των στόχων για τα πρωτογενή πλεονάσματα. Οι Ευρωπαίοι αρνούνται να ανοίξουν τη συζήτηση και η κυβέρνηση ελπίζει πως θα τους πείσει με τη διαπραγμάτευση για το δίκαιο των επιχειρημάτων της. Για το λόγο αυτό το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα για την περίοδο 2017-2019 δεν έχει κατατεθεί ακόμη στη Βουλή, ενώ ο αρχικός προγραμματισμός ήταν για το Μάιο. Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος ήδη από τον Ιούλιο, παρουσία του Επιτρόπου Οικονομικών, Πιερ Μοσκοβισί, άφησε να εννοηθεί ότι η κατάθεσή του θα είναι αποτέλεσμα διαπραγμάτευσης και μπορεί να πάρει μήνες, προκαλώντας την αντίδραση παραγόντων των θεσμών, που δήλωναν, πως «εάν το γνώριζαν οι δανειστές, θα είχαν συμπεριλάβει την κατάθεση του Μεσοπρόθεσμου στα προαπαιτούμενα του Σεπτεμβρίου».
Η νέα διαρροή από πλευράς υπουργείου Οικονομικών πως πράγματι η κατάθεση του Μεσοπρόθεσμου στη Βουλή μπορεί να καθυστερήσει έως και το Δεκέμβριο, «οδηγεί σε σκέψεις ότι οι δανειστές θα το συμπεριλάβουν στα προαπαιτούμενα της δεύτερης αξιολόγησης», τονίζουν με νόημα αξιωματούχοι των θεσμών.

Από την εφημερίδα "Επένδυση"