ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Ένα βίαιο φόνο πριν 33.000 χρόνια αποκάλυψαν Ελληνίδες επιστήμονες
Οι ερευνήτριες εκτιμούν ότι ο δολοφόνος ήταν πρόσωπο με πρόσωπο με το θύμα
Φως στο μυστηριώδη θάνατο ενός άνδρα πριν περίπου 33.000 χρόνια ρίχνει μια νέα επιστημονική έρευνα από Ελληνίδες ερευνήτριες, οι οποίες μελέτησαν το κρανίο του άτυχου ανθρώπου και αποφάνθηκαν ότι βρήκε το θάνατο μετά από διπλό χτύπημα με ένα αντικείμενο σαν ρόπαλο, το οποίο κρατούσε ένας αριστερόχειρας.
Το κρανίο με τα σημάδια πάνω του -ένα από τα πιο πρώιμα, σπάνια και καλοδιατηρημένα που έχουν βρεθεί στην Ευρώπη- είχε ανακαλυφθεί από μεταλλωρύχους το 1941 σε ένα σπήλαιο στη νότια Τρανσυλβανία της Ρουμανίας, μαζί με λίθινα εργαλεία της Ωρινάκιας περιόδου της Ανώτερης Παλαιολιθικής εποχής, καθώς και οστά αρκούδων. Η παλαιότερη μελέτη του κρανίου (γνωστού ως Cioclovina calvaria), που σήμερα φυλάσσεται στο εργαστήριο παλαιοντολογίας του Πανεπιστημίου του Βουκουρεστίου, έδειξε ότι ανήκε σε ενήλικο άνδρα, αλλά οι επιστήμονες δεν μπορούσαν να συμφωνήσουν κατά πόσο η ζημιά στο κρανίο του είχε προκληθεί πριν από το θάνατο του ή μετά.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής την ελληνικής καταγωγής καθηγήτρια παλαιοανθρωπολογίας Κατερίνα Χαρβάτη του γερμανικού Πανεπιστημίου του Τίμπινγκεν και την επίκουρη καθηγήτρια ιατροδικαστικής Έλενα Κρανιώτη της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «PLoS One», μελέτησαν μέσω υπολογιστικής τομογραφίας και άλλων μεθόδων το κρανίο και κατέληξαν ότι επρόκειτο για περίπτωση φόνου.
«Τα ευρήματα μας έδειξαν ότι τα κατάγματα στο κρανίο δεν μπορεί να είχαν δημιουργηθεί μετά το θάνατο ή από μια τυχαία πτώση. Αντίθετα, ταίριαζαν πολύ με τα αναμενόμενα κατάγματα λόγω τραυματισμού στο κεφάλι από ένα αμβλύ αντικείμενο. Η μελέτη μας δείχνει ότι αυτός ο άνδρας σκοτώθηκε από αυτό το χτύπημα. Όσον αφορά το πώς και το γιατί αυτό συνέβη, μόνο υποθέσεις μπορούμε να κάνουμε», δήλωσε η Χαρβάτη στο Live Science.
Οι ερευνήτριες εκτιμούν ότι ο δολοφόνος ήταν πρόσωπο με πρόσωπο με το θύμα (το σώμα του οποίου δεν έχει βρεθεί) και κρατούσε το αντικείμενο μάλλον με το αριστερό του χέρι, άρα ήταν αριστερόχειρας, καθώς το τραύμα που προκάλεσε, ήταν στο δεξί μέρος του κρανίου, αν και δεν αποκλείεται να κρατούσε το φονικό όπλο και με τα δύο χέρια του.
Στην Ανώτερη Παλαιολιθική περίοδο, που άρχισε πριν από 40.000 έως 45.000 χρόνια, οι άνθρωποι ήταν δημιουργικοί και καινοτόμοι τεχνολογικά και πολιτισμικά, καθώς ανέπτυξαν νέα εργαλεία, συμβολικές συμπεριφορές και έργα τέχνης, όμως παράλληλα ζούσαν σε ένα βίαιο μέρος. «Δείξαμε ότι ήσαν επίσης ικανό για φόνο», ανέφερε η Χαρβάτη.
Όπως γράφουν οι ερευνητές, «η Ανώτερη Παλαιολιθική ήταν μια εποχή αυξανόμενης πολιτισμικής πολυπλοκότητας και τεχνολογικής προόδου. Η μελέτη μας δείχνει ότι η βίαιη διαπροσωπική συμπεριφορά και ο φόνος ήταν επίσης μέρος του "ρεπερτορίου" συμπεριφορών αυτών των πρώτων σύγχρονων Ευρωπαίων».
Το κρανίο με τα σημάδια πάνω του -ένα από τα πιο πρώιμα, σπάνια και καλοδιατηρημένα που έχουν βρεθεί στην Ευρώπη- είχε ανακαλυφθεί από μεταλλωρύχους το 1941 σε ένα σπήλαιο στη νότια Τρανσυλβανία της Ρουμανίας, μαζί με λίθινα εργαλεία της Ωρινάκιας περιόδου της Ανώτερης Παλαιολιθικής εποχής, καθώς και οστά αρκούδων. Η παλαιότερη μελέτη του κρανίου (γνωστού ως Cioclovina calvaria), που σήμερα φυλάσσεται στο εργαστήριο παλαιοντολογίας του Πανεπιστημίου του Βουκουρεστίου, έδειξε ότι ανήκε σε ενήλικο άνδρα, αλλά οι επιστήμονες δεν μπορούσαν να συμφωνήσουν κατά πόσο η ζημιά στο κρανίο του είχε προκληθεί πριν από το θάνατο του ή μετά.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής την ελληνικής καταγωγής καθηγήτρια παλαιοανθρωπολογίας Κατερίνα Χαρβάτη του γερμανικού Πανεπιστημίου του Τίμπινγκεν και την επίκουρη καθηγήτρια ιατροδικαστικής Έλενα Κρανιώτη της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «PLoS One», μελέτησαν μέσω υπολογιστικής τομογραφίας και άλλων μεθόδων το κρανίο και κατέληξαν ότι επρόκειτο για περίπτωση φόνου.
«Τα ευρήματα μας έδειξαν ότι τα κατάγματα στο κρανίο δεν μπορεί να είχαν δημιουργηθεί μετά το θάνατο ή από μια τυχαία πτώση. Αντίθετα, ταίριαζαν πολύ με τα αναμενόμενα κατάγματα λόγω τραυματισμού στο κεφάλι από ένα αμβλύ αντικείμενο. Η μελέτη μας δείχνει ότι αυτός ο άνδρας σκοτώθηκε από αυτό το χτύπημα. Όσον αφορά το πώς και το γιατί αυτό συνέβη, μόνο υποθέσεις μπορούμε να κάνουμε», δήλωσε η Χαρβάτη στο Live Science.
Οι ερευνήτριες εκτιμούν ότι ο δολοφόνος ήταν πρόσωπο με πρόσωπο με το θύμα (το σώμα του οποίου δεν έχει βρεθεί) και κρατούσε το αντικείμενο μάλλον με το αριστερό του χέρι, άρα ήταν αριστερόχειρας, καθώς το τραύμα που προκάλεσε, ήταν στο δεξί μέρος του κρανίου, αν και δεν αποκλείεται να κρατούσε το φονικό όπλο και με τα δύο χέρια του.
Στην Ανώτερη Παλαιολιθική περίοδο, που άρχισε πριν από 40.000 έως 45.000 χρόνια, οι άνθρωποι ήταν δημιουργικοί και καινοτόμοι τεχνολογικά και πολιτισμικά, καθώς ανέπτυξαν νέα εργαλεία, συμβολικές συμπεριφορές και έργα τέχνης, όμως παράλληλα ζούσαν σε ένα βίαιο μέρος. «Δείξαμε ότι ήσαν επίσης ικανό για φόνο», ανέφερε η Χαρβάτη.
Όπως γράφουν οι ερευνητές, «η Ανώτερη Παλαιολιθική ήταν μια εποχή αυξανόμενης πολιτισμικής πολυπλοκότητας και τεχνολογικής προόδου. Η μελέτη μας δείχνει ότι η βίαιη διαπροσωπική συμπεριφορά και ο φόνος ήταν επίσης μέρος του "ρεπερτορίου" συμπεριφορών αυτών των πρώτων σύγχρονων Ευρωπαίων».