ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Όλα τα σενάρια για την αυτοδυναμία της ΝΔ στη Βουλή
Νικος Σιμος
Με τον αέρα της δημοσκοπικής επιτυχίας στις προβλέψεις τους τόσο στην περίπτωση των ευρωεκλογών όσο και στις εκλογές για την Τοπική Αυτοδιοίκηση (ως προβολή της επιρροής της Ν.Δ. στην ελληνική κοινωνία πανελλαδικώς), οι εταιρείες ερευνών τολμούν πλέον να εκτιμούν όχι μόνο την έκταση της διαφοράς στις γενικές εκλογές υπέρ της Ν.Δ., αλλά και την αυξημένη πλέον πιθανότητα και δυνατότητα αυτοδυναμίας του σημερινού κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Πράγματι, για πρώτη φορά από το 2016, η Νέα Δημοκρατία «φλερτάρει» αξιόπιστα με την αυτοδυναμία, καθώς όχι μόνον έχει παραμείνει σταθερά μεγάλη η διαφορά της από τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και οι δύο τελευταίες δημοσκοπήσεις που διενήργησαν οι εταιρείες Pulse και Metron Analysis, μετά τα γνωστά, συντριπτικά σε βάρος του ΣΥΡΙΖΑ αποτελέσματα των ευρωεκλογών και των αυτοδιοικητικών εκλογών, εμφανίζουν είτε σταθερή είτε αυξημένη τη διαφορά υπέρ της Ν.Δ. στην εκτίμηση ψήφου, σε σχέση με τη διαφορά που είχε καταγραφεί μεταξύ των δύο κομμάτων στις πρόσφατες ευρωεκλογές.
Ειδικότερα, στη δημοσκόπηση της Pulse (που είδε το φως της δημοσιότητας στις 2 Ιουνίου) η εκτίμηση της διαφοράς είναι στις 9 ποσοστιαίες μονάδες, με κατώτερο όριο για τη μεν Ν.Δ. το 31,5% και για τον ΣΥΡΙΖΑ το 22,5%. Τα ανώτερα ποσοστά είναι για τη μεν Ν.Δ. το 36,% και για τον ΣΥΡΙΖΑ το 27,5%.
ΟΙ ΤΑΣΕΙΣ
Εκείνο που πρέπει να παρατηρηθεί είναι ότι οι τάσεις του εκλογικού σώματος (συνεκτιμωμένης της επίδρασης που έχει η «χαμένη ψήφος» σε συνδυασμό με την ανάγκη πολιτικής σταθερότητας) είναι να αυξηθεί στην κάλπη η διαφορά. Με άλλα λόγια, ενώ ελάχιστη ή μηδαμινή προοπτική έχει το σενάριο να επιτύχει ο ΣΥΡΙΖΑ το υψηλότερό του ποσοστό (27,5%) και η Ν.Δ. το χαμηλότερό της (31,5%), αντιθέτως ουδόλως απίθανο θεωρείται να φθάσει η Ν.Δ. το ανώτερό της (36,5%) και ο ΣΥΡΙΖΑ το κατώτερό του (22,5%) ή, απλώς, λίγο πιο πάνω από αυτό. Οπότε η διαφορά μπορεί να εκτοξευθεί στις 12 ή και τις 14 ποσοστιαίες μονάδες.
Στη δημοσκόπηση της Metron Analysis oι εκτιμήσεις όσον αφορά στα ποσοστά που είναι δυνατόν να επιτύχουν τα δύο αυτά κόμματα δείχνουν μια σταθερή διαφορά 10 ποσοστιαίων μονάδων, είτε ληφθούν υπ’ όψιν τα κατώτερα όρια Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑ είτε η εκτιμώμενη κεντρική τιμή τους είτε τα ανώτερα όρια που δυνητικώς θα μπορούσαν να πιάσουν. Ειδικότερα, τα κατώτερα όρια για τη Ν.Δ. είναι 37% και για τον ΣΥΡΙΖΑ 27% και η κεντρική τιμή για τη Ν.Δ. είναι 39,8% και για τον ΣΥΡΙΖΑ 29,6%, ενώ το ανώτατο όριο ποσοστού που μπορεί να πιάσει η Ν.Δ. είναι 42,6% και ο ΣΥΡΙΖΑ 32,2%.
Δεδομένου ότι η κοινωνική δυναμική διαμαρτυρίας απέναντι σε μια κυβέρνηση που εξακολουθεί να παραπλανά το εκλογικό σώμα παραμένει ισχυρή, τα ποσοστά της κεντρικής τιμής του ΣΥΡΙΖΑ (29,6%) και του ανώτατου ορίου του (32,2%) φαντάζουν κυριολεκτικώς εξωπραγματικά και για την ίδια την Κουμουνδούρου. Τούτων δοθέντων και με βάση τα δεδομένα της Metron Analysis, οδηγούμεθα στο συμπέρασμα ότι η διαφορά μεταξύ των δύο κομμάτων στις γενικές εκλογές της 7ης Ιουλίου καθόλου δεν αποκλείεται να είναι ακόμα μεγαλύτερη από εκείνη που διαπιστώθηκε στις ευρωεκλογές
ΕΞΑΚΟΜΜΑΤΙΚΗ
Επίσης, έχουν αυξηθεί οι πιθανότητες η Βουλή να είναι εξακομματική. Παράλληλα, είναι περισσότερα τα κινούμενα στον αριστερό χώρο κομματικά σχήματα που μπορούν να αποσπάσουν ψήφους από τον ΣΥΡΙΖΑ, στην περίπτωση που πιστοί στην Αριστερά ψηφοφόροι είναι απογοητευµένοι από τον τρόπο που πολιτεύθηκε ο ΣΥΡΙΖΑ. Ηδη το κόµµα του κ. Βαρουφάκη, MέΡΑ25, και στις δύο δηµοσκοπήσεις που προαναφέρθηκαν, εκτιµάται ότι µπορεί να είναι στη Βουλή. Και τα όποια ποσοστά συγκεντρώνει προέρχονται κυρίως από τον ΣΥΡΙΖΑ, καθώς φαίνεται ότι το άλλοτε «δεξί χέρι» στα οικονοµικά του κ. Τσίπρα έχει πείσει πρώην ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ για τις ευθύνες του πρωθυπουργού σε ό,τι συνέβη.
Επιπλέον, είναι και πάλι πολύ πιθανό να παραµείνει εκτός Βουλής ένα πολύ υψηλό ποσοστό που θα έχουν συνολικά συγκεντρώσει τα κόµµατα που δεν θα πιάσουν το όριο του 3%. Σε αυτήν την περίπτωση, ως γνωστόν, πέφτει το ποσοστό που απαιτείται ώστε το πρώτο κόµµα να επιτύχει την αυτοδυναµία. Σε σχέση µε τα ποσοστά που οι δύο εταιρείες εκτιµούν ότι θα πιάσουν τα δύο πρώτα κόµµατα έχει σηµασία να παρατηρηθούν τα εξής, διότι συνηγορούν υπέρ των εκτιµήσεων των δύο εταιρειών για τις ψήφους που Ν.∆. και ΣΥΡΙΖΑ προβλέπεται ότι θα επιτύχουν:
Ηδη από το 2017 διαπιστώνεται µια αύξουσα διαφορά µεταξύ τους, όσον αφορά την πρόθεση ψήφου. Από τότε, πλην κυριολεκτικώς σπάνιων εξαιρέσεων, που είχαν σχέση και µε τις εταιρείες που διενεργούσαν τις έρευνες, η κοινωνική τάση ήταν να καταγράφει αυξηµένη διαφορά υπέρ της Ν.∆. Οι διαφορές άρχισαν να εκτινάσσονται από τον Σεπτέµβριο του 2017, καθώς από τις 8 ποσοστιαίες µονάδες της εταιρείας Palmos φτάσαµε στις 16 µονάδες του Πανεπιστηµίου Μακεδονίας ή τις 17 µονάδες της Public Issue.
Τρία άλλα ενδιαφέροντα στοιχεία, που προκύπτουν από τις έρευνες των δύο εταιρειών, έχουν τη σηµασία τους, διότι δείχνουν την κοινωνική δυναµική προς ορισµένη κατεύθυνση. Το πρώτο είναι η παράσταση νίκης. Στην έρευνα της Pulse το 69% θεωρεί βέβαιη τη νίκη της Ν.∆. και µόνο το 20% µια νίκη του ΣΥΡΙΖΑ. Το ενδιαφέρον στοιχείο στο συγκεκριµένο εύρηµα είναι ότι η εκτίµηση των πολιτών, µετά τις ευρωεκλογές, ότι θα κερδίσει οπωσδήποτε η Ν.∆. στις γενικές εκλογές είναι αυξηµένη κατά 9 ποσοστιαίες µονάδες, ενώ όσον αφορά τον ΣΥΡΙΖΑ έχει µειωθεί η αντίστοιχη εκτίµηση κατά 2 µονάδες.
Στην έρευνα της Metron Analysis η παράσταση νίκης υπέρ της Ν.∆. είναι στο 82% (!) και µόνον 8% για τον ΣΥΡΙΖΑ. Μάλιστα, το 55% θεωρεί ότι η διαφορά θα είναι µεγάλη και µόνο το 27% εκτιµά ότι η διαφορά µεταξύ των δύο κοµµάτων θα είναι µικρή.
Η χαμηλή συσπείρωση και οι μετακινήσεις
ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ στοιχείο που προκύπτει από τις έρευνες των δύο εταιρειών είναι οι µετακινήσεις. Στην έρευνα της Metron έχει αυξήσει τη συσπείρωσή του ΣΥΡΙΖΑ µετά τις ευρωεκλογές, αλλά και πάλι υπολείπεται της συσπείρωσης που επιτυγχάνει η Ν.∆. και που φτάνει το 94%.
Η συσπείρωση του ΣΥΡΙΖΑ, µε αναγωγή επί του ποσοστού που πήρε στις ευρωεκλογές, του δίνει ένα ποσοστό λίγο πιο πάνω από το 20%. Επίσης, είναι µεγαλύτερο το συνολικό ποσοστό όσων µετακινούνται από τον ΣΥΡΙΖΑ προς άλλο κόµµα (5,2%) έναντι του αντίστοιχου ποσοστού της Ν.∆. (3,5%). Οµως από το ΚΙΝ.ΑΛ. φεύγουν σχεδόν οι διπλάσιοι προς τη Ν.∆. (13,2%) έναντι εκείνων που προτιµούν να κατευθυνθούν προς τον ΣΥΡΙΖΑ (6,9%).
Ενα τρίτο στοιχείο που πρέπει να συνεκτιµηθεί είναι η πλειοψηφική τάση για πρόωρες εκλογές. Σύµφωνα µε την έρευνα της Metron Analysis, το 65% τις εκτιµά θετικά και µόνο το 28% αρνητικά. Να σηµειωθεί ότι και οι αριστερής απόκλισης ψηφοφόροι υπερτερούν όσων βλέπουν θετικά τις πρόωρες εκλογές (48% έναντι 47%), ενώ οι αυτοπροσδιοριζόµενοι ως κεντροαριστεροί διάκεινται θετικά υπέρ των πρόωρων εκλογών σε ποσοστό 60%. Τα ποσοστά αυτά δεν δείχνουν παρά την έντονη λαϊκή απαίτηση να φύγει αυτή η κυβέρνηση και να έλθει µία άλλη. Ούτε τότε είχαν πιάσει οι εξαγγελίες.
Μετά την παράσταση που εδόθη στο αίθριο του Μεγάρου Μουσικής και τα όσα προεκλογικώς υποσχέθηκε ο κ. Τσίπρας, είναι ίσως σηµαντικό να υπενθυµίσουµε κάτι από το σχετικά πρόσφατο παρελθόν. Οταν είχε εξαγγείλει 13η εφάπαξ σύνταξη για τους συνταξιούχους το 2017, δύο έρευνες της MRB, που είχαν διενεργηθεί πριν και µετά τα µέτρα, έδειξαν ότι η διαφορά των 12,9 ποσοστιαίων µονάδων πριν τα µέτρα µειώθηκε ελάχιστα, κατά 1,5 ποσοστιαία µονάδα. Και η διαφορά παρέµεινε διψήφια υπέρ της Ν.∆. Που σηµαίνει ότι λίγοι είχαν πεισθεί από τη «γαλαντοµία» Τσίπρα. Το ίδιο συµβαίνει και σήµερα.
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ», 14/06/2019
Πράγματι, για πρώτη φορά από το 2016, η Νέα Δημοκρατία «φλερτάρει» αξιόπιστα με την αυτοδυναμία, καθώς όχι μόνον έχει παραμείνει σταθερά μεγάλη η διαφορά της από τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και οι δύο τελευταίες δημοσκοπήσεις που διενήργησαν οι εταιρείες Pulse και Metron Analysis, μετά τα γνωστά, συντριπτικά σε βάρος του ΣΥΡΙΖΑ αποτελέσματα των ευρωεκλογών και των αυτοδιοικητικών εκλογών, εμφανίζουν είτε σταθερή είτε αυξημένη τη διαφορά υπέρ της Ν.Δ. στην εκτίμηση ψήφου, σε σχέση με τη διαφορά που είχε καταγραφεί μεταξύ των δύο κομμάτων στις πρόσφατες ευρωεκλογές.
Ειδικότερα, στη δημοσκόπηση της Pulse (που είδε το φως της δημοσιότητας στις 2 Ιουνίου) η εκτίμηση της διαφοράς είναι στις 9 ποσοστιαίες μονάδες, με κατώτερο όριο για τη μεν Ν.Δ. το 31,5% και για τον ΣΥΡΙΖΑ το 22,5%. Τα ανώτερα ποσοστά είναι για τη μεν Ν.Δ. το 36,% και για τον ΣΥΡΙΖΑ το 27,5%.
ΟΙ ΤΑΣΕΙΣ
Εκείνο που πρέπει να παρατηρηθεί είναι ότι οι τάσεις του εκλογικού σώματος (συνεκτιμωμένης της επίδρασης που έχει η «χαμένη ψήφος» σε συνδυασμό με την ανάγκη πολιτικής σταθερότητας) είναι να αυξηθεί στην κάλπη η διαφορά. Με άλλα λόγια, ενώ ελάχιστη ή μηδαμινή προοπτική έχει το σενάριο να επιτύχει ο ΣΥΡΙΖΑ το υψηλότερό του ποσοστό (27,5%) και η Ν.Δ. το χαμηλότερό της (31,5%), αντιθέτως ουδόλως απίθανο θεωρείται να φθάσει η Ν.Δ. το ανώτερό της (36,5%) και ο ΣΥΡΙΖΑ το κατώτερό του (22,5%) ή, απλώς, λίγο πιο πάνω από αυτό. Οπότε η διαφορά μπορεί να εκτοξευθεί στις 12 ή και τις 14 ποσοστιαίες μονάδες.
Στη δημοσκόπηση της Metron Analysis oι εκτιμήσεις όσον αφορά στα ποσοστά που είναι δυνατόν να επιτύχουν τα δύο αυτά κόμματα δείχνουν μια σταθερή διαφορά 10 ποσοστιαίων μονάδων, είτε ληφθούν υπ’ όψιν τα κατώτερα όρια Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑ είτε η εκτιμώμενη κεντρική τιμή τους είτε τα ανώτερα όρια που δυνητικώς θα μπορούσαν να πιάσουν. Ειδικότερα, τα κατώτερα όρια για τη Ν.Δ. είναι 37% και για τον ΣΥΡΙΖΑ 27% και η κεντρική τιμή για τη Ν.Δ. είναι 39,8% και για τον ΣΥΡΙΖΑ 29,6%, ενώ το ανώτατο όριο ποσοστού που μπορεί να πιάσει η Ν.Δ. είναι 42,6% και ο ΣΥΡΙΖΑ 32,2%.
Δεδομένου ότι η κοινωνική δυναμική διαμαρτυρίας απέναντι σε μια κυβέρνηση που εξακολουθεί να παραπλανά το εκλογικό σώμα παραμένει ισχυρή, τα ποσοστά της κεντρικής τιμής του ΣΥΡΙΖΑ (29,6%) και του ανώτατου ορίου του (32,2%) φαντάζουν κυριολεκτικώς εξωπραγματικά και για την ίδια την Κουμουνδούρου. Τούτων δοθέντων και με βάση τα δεδομένα της Metron Analysis, οδηγούμεθα στο συμπέρασμα ότι η διαφορά μεταξύ των δύο κομμάτων στις γενικές εκλογές της 7ης Ιουλίου καθόλου δεν αποκλείεται να είναι ακόμα μεγαλύτερη από εκείνη που διαπιστώθηκε στις ευρωεκλογές
ΕΞΑΚΟΜΜΑΤΙΚΗ
Επίσης, έχουν αυξηθεί οι πιθανότητες η Βουλή να είναι εξακομματική. Παράλληλα, είναι περισσότερα τα κινούμενα στον αριστερό χώρο κομματικά σχήματα που μπορούν να αποσπάσουν ψήφους από τον ΣΥΡΙΖΑ, στην περίπτωση που πιστοί στην Αριστερά ψηφοφόροι είναι απογοητευµένοι από τον τρόπο που πολιτεύθηκε ο ΣΥΡΙΖΑ. Ηδη το κόµµα του κ. Βαρουφάκη, MέΡΑ25, και στις δύο δηµοσκοπήσεις που προαναφέρθηκαν, εκτιµάται ότι µπορεί να είναι στη Βουλή. Και τα όποια ποσοστά συγκεντρώνει προέρχονται κυρίως από τον ΣΥΡΙΖΑ, καθώς φαίνεται ότι το άλλοτε «δεξί χέρι» στα οικονοµικά του κ. Τσίπρα έχει πείσει πρώην ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ για τις ευθύνες του πρωθυπουργού σε ό,τι συνέβη.
Επιπλέον, είναι και πάλι πολύ πιθανό να παραµείνει εκτός Βουλής ένα πολύ υψηλό ποσοστό που θα έχουν συνολικά συγκεντρώσει τα κόµµατα που δεν θα πιάσουν το όριο του 3%. Σε αυτήν την περίπτωση, ως γνωστόν, πέφτει το ποσοστό που απαιτείται ώστε το πρώτο κόµµα να επιτύχει την αυτοδυναµία. Σε σχέση µε τα ποσοστά που οι δύο εταιρείες εκτιµούν ότι θα πιάσουν τα δύο πρώτα κόµµατα έχει σηµασία να παρατηρηθούν τα εξής, διότι συνηγορούν υπέρ των εκτιµήσεων των δύο εταιρειών για τις ψήφους που Ν.∆. και ΣΥΡΙΖΑ προβλέπεται ότι θα επιτύχουν:
Ηδη από το 2017 διαπιστώνεται µια αύξουσα διαφορά µεταξύ τους, όσον αφορά την πρόθεση ψήφου. Από τότε, πλην κυριολεκτικώς σπάνιων εξαιρέσεων, που είχαν σχέση και µε τις εταιρείες που διενεργούσαν τις έρευνες, η κοινωνική τάση ήταν να καταγράφει αυξηµένη διαφορά υπέρ της Ν.∆. Οι διαφορές άρχισαν να εκτινάσσονται από τον Σεπτέµβριο του 2017, καθώς από τις 8 ποσοστιαίες µονάδες της εταιρείας Palmos φτάσαµε στις 16 µονάδες του Πανεπιστηµίου Μακεδονίας ή τις 17 µονάδες της Public Issue.
Τρία άλλα ενδιαφέροντα στοιχεία, που προκύπτουν από τις έρευνες των δύο εταιρειών, έχουν τη σηµασία τους, διότι δείχνουν την κοινωνική δυναµική προς ορισµένη κατεύθυνση. Το πρώτο είναι η παράσταση νίκης. Στην έρευνα της Pulse το 69% θεωρεί βέβαιη τη νίκη της Ν.∆. και µόνο το 20% µια νίκη του ΣΥΡΙΖΑ. Το ενδιαφέρον στοιχείο στο συγκεκριµένο εύρηµα είναι ότι η εκτίµηση των πολιτών, µετά τις ευρωεκλογές, ότι θα κερδίσει οπωσδήποτε η Ν.∆. στις γενικές εκλογές είναι αυξηµένη κατά 9 ποσοστιαίες µονάδες, ενώ όσον αφορά τον ΣΥΡΙΖΑ έχει µειωθεί η αντίστοιχη εκτίµηση κατά 2 µονάδες.
Στην έρευνα της Metron Analysis η παράσταση νίκης υπέρ της Ν.∆. είναι στο 82% (!) και µόνον 8% για τον ΣΥΡΙΖΑ. Μάλιστα, το 55% θεωρεί ότι η διαφορά θα είναι µεγάλη και µόνο το 27% εκτιµά ότι η διαφορά µεταξύ των δύο κοµµάτων θα είναι µικρή.
Η χαμηλή συσπείρωση και οι μετακινήσεις
ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ στοιχείο που προκύπτει από τις έρευνες των δύο εταιρειών είναι οι µετακινήσεις. Στην έρευνα της Metron έχει αυξήσει τη συσπείρωσή του ΣΥΡΙΖΑ µετά τις ευρωεκλογές, αλλά και πάλι υπολείπεται της συσπείρωσης που επιτυγχάνει η Ν.∆. και που φτάνει το 94%.
Η συσπείρωση του ΣΥΡΙΖΑ, µε αναγωγή επί του ποσοστού που πήρε στις ευρωεκλογές, του δίνει ένα ποσοστό λίγο πιο πάνω από το 20%. Επίσης, είναι µεγαλύτερο το συνολικό ποσοστό όσων µετακινούνται από τον ΣΥΡΙΖΑ προς άλλο κόµµα (5,2%) έναντι του αντίστοιχου ποσοστού της Ν.∆. (3,5%). Οµως από το ΚΙΝ.ΑΛ. φεύγουν σχεδόν οι διπλάσιοι προς τη Ν.∆. (13,2%) έναντι εκείνων που προτιµούν να κατευθυνθούν προς τον ΣΥΡΙΖΑ (6,9%).
Ενα τρίτο στοιχείο που πρέπει να συνεκτιµηθεί είναι η πλειοψηφική τάση για πρόωρες εκλογές. Σύµφωνα µε την έρευνα της Metron Analysis, το 65% τις εκτιµά θετικά και µόνο το 28% αρνητικά. Να σηµειωθεί ότι και οι αριστερής απόκλισης ψηφοφόροι υπερτερούν όσων βλέπουν θετικά τις πρόωρες εκλογές (48% έναντι 47%), ενώ οι αυτοπροσδιοριζόµενοι ως κεντροαριστεροί διάκεινται θετικά υπέρ των πρόωρων εκλογών σε ποσοστό 60%. Τα ποσοστά αυτά δεν δείχνουν παρά την έντονη λαϊκή απαίτηση να φύγει αυτή η κυβέρνηση και να έλθει µία άλλη. Ούτε τότε είχαν πιάσει οι εξαγγελίες.
Μετά την παράσταση που εδόθη στο αίθριο του Μεγάρου Μουσικής και τα όσα προεκλογικώς υποσχέθηκε ο κ. Τσίπρας, είναι ίσως σηµαντικό να υπενθυµίσουµε κάτι από το σχετικά πρόσφατο παρελθόν. Οταν είχε εξαγγείλει 13η εφάπαξ σύνταξη για τους συνταξιούχους το 2017, δύο έρευνες της MRB, που είχαν διενεργηθεί πριν και µετά τα µέτρα, έδειξαν ότι η διαφορά των 12,9 ποσοστιαίων µονάδων πριν τα µέτρα µειώθηκε ελάχιστα, κατά 1,5 ποσοστιαία µονάδα. Και η διαφορά παρέµεινε διψήφια υπέρ της Ν.∆. Που σηµαίνει ότι λίγοι είχαν πεισθεί από τη «γαλαντοµία» Τσίπρα. Το ίδιο συµβαίνει και σήµερα.
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ», 14/06/2019
