Τα κράτη-μέλη της ΕΕ κάλεσαν σήμερα την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προτείνει «κατάλληλα μέτρα» έναντι της Τουρκίας, λόγω των συνεχιζόμενων εξορύξεων στην κυπριακή ΑΟΖ. Αυτό ανέφερε ο επίτροπος Διεύρυνσης, Γιοχάνες Χαν, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε στο Λουξέμβουργο μετά το πέρας του Συμβουλίου Γενικών υποθέσεων της ΕΕ. Επιπλέον, σύμφωνα με τα συμπεράσματα της σημερινής συνεδρίασης, η ΕΕ αποφάσισε να «παγώσει» πέρα από τις ενταξιακές συνομιλίες και τις εργασίες για την Τελωνειακή Ένωση.

«Το Συμβούλιο σημειώνει ότι η Τουρκία εξακολουθεί να απομακρύνεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Υπενθυμίζοντας τα συμπεράσματά του της 26ης Ιουνίου 2018, το Συμβούλιο σημειώνει ότι οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας έχουν ουσιαστικά σταματήσει και ότι δεν μπορούν να ανοίξουν ή να ολοκληρωθούν περαιτέρω κεφάλαια και δεν προβλέπεται περαιτέρω εργασία για τον εκσυγχρονισμό της Τελωνειακής Ένωσης ΕΕ-Τουρκίας», αναφέρουν τα συμπεράσματα.

Εξάλλου, σε ό,τι αφορά την πρόταση της Επιτροπής για έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Αλβανία και τη Β. Μακεδονία, οι υπουργοί της ΕΕ αποφάσισαν να παραπέμψουν τη λήψη αποφάσεων στη συνεδρίαση του Οκτωβρίου 2019. «Λόγω του περιορισμένου διαθέσιμου χρόνου και της σημασίας του θέματος, το Συμβούλιο θα επανέλθει στο ζήτημα αυτό, με στόχο την επίτευξη σαφούς και ουσιαστικής απόφασης το συντομότερο δυνατόν και όχι αργότερα από τον Οκτώβριο του 2019», αναφέρουν σχετικά τα συμπεράσματα της συνεδρίασης. Ειδικότερα, ο επίτροπος Χαν εξήγησε ότι η καθυστέρηση οφείλεται σε «θεσμικά προβλήματα» που αντιμετωπίζουν κάποιες χώρες, και συγκεκριμένα ανέφερε πως ο Γερμανός υπουργός επικαλέστηκε έλλειψη χρόνου που δεν επέτρεψε στη γερμανική Βουλή να συζητήσει το ζήτημα.

Σε κάθε περίπτωση, ο επίτροπος Χαν δήλωσε «εξαιρετικά αισιόδοξος» ότι τον Οκτώβρη τα κράτη-μέλη θα είναι σε θέση να ανάψουν το πράσινο φως. Τόσο ο επίτροπος, όσο και ο Ρουμάνος υπουργός για ευρωπαϊκά θέματα, Τζορτζ Τσιάμπα που ασκεί την προεδρία του Συμβουλίου για το τρέχον εξάμηνο, τόνισαν τη σημασία της διατήρησης του «μομέντουμ» της Συμφωνίας των Πρεσπών και εξέφρασαν ικανοποίηση για το γεγονός, ότι οι υπουργοί κρατάνε ζωντανή, έστω και με αυτήν την καθυστέρηση, την ευρωπαϊκή προοπτική για τις δύο χώρες.

Το κείμενο συμπερασμάτων της ΕΕ

Αναλυτικά, σύμφωνα με το κείμενο των συμπερασμάτων που υιοθέτησαν οι 28 της ΕΕ:

«Tο Συμβούλιο σημειώνει ότι η Τουρκία εξακολουθεί να απομακρύνεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Υπενθυμίζοντας τα συμπεράσματά του της 26ης Ιουνίου 2018, το Συμβούλιο σημειώνει ότι οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας έχουν ουσιαστικά σταματήσει και ότι δεν μπορούν να εξεταστούν άλλα κεφάλαια για το άνοιγμα ή το κλείσιμό τους και ότι δεν χρειάζεται περαιτέρω εργασία για τον εκσυγχρονισμό της τελωνειακής ένωσης ΕΕ-Τουρκίας».

Επιπλέον «το Συμβούλιο εξακολουθεί να αναμένει από την Τουρκία να δεσμευτεί κατηγορηματικά για σχέσεις καλής γειτονίας, διεθνείς συμφωνίες και για την ειρηνική διευθέτηση των διαφορών, προσφεύγοντας, ενδεχομένως, στο Διεθνές Δικαστήριο».

Το Συμβούλιο «υπενθυμίζει και επιβεβαιώνει τα προηγούμενα συμπεράσματα του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, συμπεριλαμβανομένων των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 22ας Μαρτίου 2018, που καταδικάζουν έντονα τις συνεχιζόμενες παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο Πέλαγος».

«Το Συμβούλιο εκφράζει σοβαρές ανησυχίες σχετικά με τις τρέχουσες παράνομες δραστηριότητες γεωτρήσεων της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η Τουρκία δεν έχει ακόμη απαντήσει στις επανειλημμένες εκκλήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης να σταματήσει τέτοιες δραστηριότητες», τονίζουν οι 28, ενώ υπογραμμίζει τις σοβαρές άμεσες αρνητικές επιπτώσεις που έχουν αυτές οι παράνομες ενέργειες στο σύνολο των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας.

Παράλληλα, καλεί την Τουρκία να επιδείξει αυτοσυγκράτηση, να σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου και να απόσχει από τέτοιες ενέργειες. «Η ΕΕ θα παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς τις εξελίξεις και είναι έτοιμη να ανταποκριθεί κατάλληλα και με πλήρη αλληλεγγύη προς την Κύπρο. Το Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης να υποβάλουν χωρίς καθυστέρηση επιλογές για κατάλληλα μέτρα».

Επιπλέον, το Συμβούλιο, όπως δηλώνεται στα συμπεράσματά του της 11ης Δεκεμβρίου 2006 και της 26ης Ιουνίου 2018, το οποίο ακολούθησε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, καθώς και στη δήλωση της 21ης Σεπτεμβρίου 2005, καλεί την Τουρκία «να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της στο πλαίσιο του διαπραγματευτικού πλαισίου, συμπεριλαμβανομένης της πλήρους και άνευ διακρίσεων εφαρμογής του πρόσθετου πρωτοκόλλου της συμφωνίας σύνδεσης προς όλα τα κράτη μέλη. Το Συμβούλιο επαναλαμβάνει ότι η αναγνώριση όλων των κρατών μελών είναι απαραίτητη».

Σύμφωνα με τα συμπεράσματα η Τουρκία «πρέπει να αποφύγει απειλές και ενέργειες που βλάπτουν τις σχέσεις καλής γειτονίας, εξομαλύνουν τις σχέσεις της με την Κυπριακή Δημοκρατία και σέβονται την κυριαρχία όλων των κρατών μελών της ΕΕ στα χωρικά τους ύδατα και τον εναέριο χώρο, καθώς και όλα τα κυριαρχικά τους δικαιώματα, μεταξύ άλλων, και να εκμεταλλεύονται τους φυσικούς πόρους, σύμφωνα με το δίκαιο της ΕΕ και το διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένης της UNCLOS».

Σημειώνεται ότι «η ΕΕ παραμένει πλήρως προσηλωμένη σε μια συνολική διευθέτηση του κυπριακού προβλήματος».

Εν προκειμένω, το Συμβούλιο υπενθυμίζει ότι «εξακολουθεί να είναι ζωτικής σημασίας η Τουρκία να δεσμεύεται και να συμβάλλει σε μια τέτοια διευθέτηση, συμπεριλαμβανομένων των εξωτερικών πτυχών της, στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και σύμφωνα με τις αρχές στις οποίες βασίζεται η ΕΕ και του κεκτημένου».

Reuters: Η ΕΕ ετοιμάζει απλή προειδοποίηση

«Καμπανάκι» στην Τουρκία αναμένεται να κρούσουν οι υπουργοί Ευρωπαϊκών Υποθέσεων των κρατών - μελών της ΕΕ σε ανακοίνωσή τους, με το τρέχον προσχέδιο να αναφέρει, σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, ότι η Άγκυρα «συνεχίζει να απομακρύνεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση». Παράλληλα την καλούν να σταματήσει τις «παράνομες γεωτρήσεις» στην ανατολική Μεσόγειο.

Διπλωμάτες σημείωναν πως η Κύπρος επιδιώκει να υπάρξει πολύ πιο αυστηρή προειδοποίηση, ότι δηλαδή εάν η Τουρκία δεν αλλάξει πορεία, θα τερματιστούν επίσημα οι συνομιλίες για την αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης και την κατάργηση των θεωρήσεων διαβατηρίου για τους Τούρκους που κινούνται προς και από κράτη-μέλη της ΕΕ, καθώς και ότι θα διακοπεί η χρηματοδότηση εντός των ορίων διαφόρων προγραμμάτων.

Σύμφωνα με ευρωπαϊκή πηγή, η Κυπριακή Δημοκρατία έχει προειδοποιήσει ότι δεν αποκλείει το ενδεχόμενο να προβάλει βέτο στη λήψη αποφάσεων εάν η ΕΕ δεν σκληρύνει τη στάση της μπροστά στις τουρκικές κινήσεις, ιδίως τη γεώτρηση που φέρεται να έκανε τουρκικό πλοίο-γεωτρύπανο στην κυπριακή υφαλοκρηπίδα/ΑΟΖ.

Bloomberg: Η Τουρκία θα έχει κυρώσεις

Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρόκειται να απειλήσει με αντίποινα την Τουρκία για τις εξορυκτικές της δραστηριότητες στην Ανατολική Μεσόγειο, σε μια ακόμη ένδειξη επιδείνωσης των σχέσεων μεταξύ της Άγκυρας και των Βρυξελλών, μεταδίδει το πρακτορείο Bloomberg.

Οι κυβερνήσεις των μελών της ΕΕ θα διακηρύξουν ότι θα παγώσουν τις διαπραγματεύσεις για την αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης, ενώ θα επαναλάβουν ότι οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις έχουν περιέλθει σε τέλμα, σύμφωνα με σχέδιο ανακοινωθέντος του οποίου έλαβε γνώση το Bloomberg. Επίσης, η ΕΕ θα αποστείλει το μήνυμα ότι ενδέχεται να υπάρξει κλιμάκωση, καθώς «η Ένωση είναι έτοιμη να απαντήσει υποστηρίζοντας πλήρως την Κύπρο», εφόσον συνεχιστούν οι γεωτρήσεις. Το σχέδιο πρόκειται να υποβληθεί σήμερα προς έγκριση στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων.

Η υβριστική απάντηση του τουρκικού ΥΠΕΞ

Η Τουρκία κατηγόρησε την ΕΕ ότι είναι «εκτός πραγματικότητας» και τόνισε ότι κανείς δεν πρέπει να αμφιβάλει πως θα υπερασπιστεί τα δικαιώματά της στην ανατολική Μεσόγειο, απαντώντας στις προειδοποιήσεις για κυρώσεις.

Το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων της ΕΕ, που συνεδρίασε την Τρίτη, κάλεσε την Κομισιόν και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης να προτείνουν μέτρα κατά της Τουρκίας και με αυστηρή γλώσσα καταδίκασε τις παράνομες ενέργειες της Αγκυρας αναφορικά με τις γεωτρήσεις στην ανατολική Μεσόγειο. Στην πρώτη αντίδραση της Τουρκίας, το υπουργείο Εξωτερικών της γειτονικής χώρας απέρριψε την ανακοίνωση του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων.

Στην ανακοίνωση που εξέδωσε, το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας χαρακτηρίζει «μεγάλο λάθος» της ΕΕ την απόφασή της να γίνει μέλος της η Κύπρος το 2004. «Τώρα, συνεχίζει αυτό το λάθος και γίνεται όμηρος του προβλήματος. Φαίνεται ότι η ΕΕ έχει γράψει τις αποφάσεις της σήμερα από μία εντελώς ελληνική προοπτική», αναφέρει.

Η Αγκυρα κατηγορεί την ΕΕ ότι με τις σημερινές αποφάσεις της «δεν ενήργησε ως σύνολο αρχών και αξιών, αλλά ως ομάδα διαπραγμάτευσης συμφερόντων, κάτι που αντιβαίνει την ιδρυτική φιλοσοφία της ΕΕ». Ακόμη, καταγγέλλει ότι η ΕΕ, «με το επιχείρημα της Ενωσης αλληλεγγύης, ενεργεί ως δικαστήριο σε διμερείς διαφωνίες για την κυριαρχία και δίνει μεροληπτικές ερμηνείες σε ευαίσθητα πολιτικά ζητήματα, όπως η θαλάσσια οριοθέτηση. Είναι γνωστό ότι η ΕΕ δεν ήταν ποτέ μέρος διμερών ζητημάτων στο παρελθόν, αναφορικά με την θαλάσσια δικαιοδοσία των μελών της». Παράλληλα κάνει λόγο για «σφετερισμό των δικαιωμάτων των Τούρκων και των Τουρκοκυπρίων» και κάνει λόγο για «αβάσιμες, μαξιμαλιστικές θέσεις», τις οποίες απορρίπτει η Τουρκία.

«Οι αποφάσεις για την ανατολική Μεσόγειο στερούνται νομικής βάσης. Καλούμε την ΕΕ να αλλάξει αυτή τη στάση που είναι μεροληπτική και δεν έχει σχέση με την πραγματικότητα», τονίζει το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας.

«Η Τουρκία στο Αιγαίο και τη ανατολική Μεσόγειο είναι υπέρ της ειρήνης και της σταθερότητας. Οι Τουρκοκύπριοι πρότειναν τη δημιουργία κοινής επιτροπής ενέργειας για τους φυσικούς πόρους του νησιού, την οποία απέρριψαν οι Ελληνες. Μέχρι να βρεθεί η λύση στο νησί, η κοινή επιτροπή θα είναι ένα θετικό βήμα και θα ενισχύσει την εμπιστοσύνη ανάμεσα στις πλευρές και θα διευκολύνει την ολοκληρωμένη λύση», επισημαίνει.

Παράλληλα η Αγκυρα, για μία ακόμη φορά, διαμηνύει ότι θα υπερασπιστεί τα δικαιώματά της. «Κανείς δεν πρέπει να αμφιβάλει ότι η Τουρκία θα παραμείνει δεσμευμένη στη λήψη των απαραίτητων μέτρων, προκειμένου να υπερασπιστεί τα νόμιμα δικαιώματά της και τα συμφέροντα των Τουρκοκυπρίων», αναφέρει χαρακτηριστικά.

Τέλος, η Αγκυρα επιτίθεται στην ΕΕ γιατί επανέλαβε σήμερα ότι η Τουρκία απομακρύνεται από την Ενωση.

«Παρά τη μεροληπτική στάση, η φιλική Τουρκία θα συνεχίσει να κάνει αποφασιστικά βήματα για την ΕΕ. Αντίθετα με αυτό που ισχυρίζονται, η Τουρκία δεν απομακρύνεται από την ΕΕ», αναφέρει και καλεί την Ενωση να «εγκαταλείψει τη μεροληψία και να ενεργήσει με στρατηγικό όραμα».