Ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, άνοιξε τα χαρτιά του στα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» σε μία συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης. Ο κ. Σταϊκούρας διατυπώνει με απόλυτη σαφήνεια και ακρίβεια ότι «το σχέδιο για την οικονομία που έχει εκπονηθεί από τον πρωθυπουργό εφαρμόζεται απαρέγκλιτα με μείωση φόρων, ανάπτυξη και στήριξη της κοινωνίας».

Αν σας ρωτούσε ο πρωθυπουργός, «Χρήστο, τι κάναμε έως τώρα στην οικονομία και τι άλλο πρέπει να γίνει άμεσα;», τι θα του λέγατε;

Εχουμε ήδη ολοκληρώσει συγκεκριμένα βήματα του σχεδιασμού μας. Ηραμε τους κεφαλαιακούς περιορισμούς που είχαν επιβληθεί το 2015, μέσα στο χαοτικό περιβάλλον που είχε δημιουργήσει τότε η ανερμάτιστη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Εκδώσαμε έντοκα γραμμάτια με το χαμηλότερο κόστος των τελευταίων 15 ετών και 7ετές ομόλογο με κόστος δανεισμού στο μισό της αντίστοιχης έκδοσης του 2018. Θεσμοθετήσαμε άμεσα την πρώτη, γενναία μείωση του ΕΝΦΙΑ. Προχωρήσαμε σε σημαντικές βελτιώσεις του πλαισίου ρυθμίσεων των ληξιπρόθεσμων οφειλών των πολιτών προς την Εφορία. Εκπονούμε νέο φορολογικό νομοσχέδιο. Κάνουμε αποφασιστικά βήματα, με συναρμόδια υπουργεία, για την προώθηση μεταρρυθμίσεων. Επιμελούμαστε με προσοχή την εκτέλεση του Προϋπολογισμού και με ικανοποίηση διαπιστώνουμε ότι τα έσοδα, μετά τον Ιούνιο, ενισχύονται. Σε τελική ανάλυση, προχωρούμε με σχέδιο, χωρίς εκ των προτέρων τυμπανοκρουσίες και πανηγυρισμούς, με μοναδικό στόχο την επάνοδο της οικονομίας και της χώρας στην πλήρη κανονικότητα. Ως αποτέλεσμα εξωτερικής αξιολόγησης της δίμηνης πορείας, σημειώστε ότι ο Δείκτης Οικονομικού Κλίματος ενισχύθηκε, καταγράφοντας την υψηλότερη επίδοση από το 2008, ξεπερνώντας μάλιστα τον μέσο όρο της ευρωζώνης για πρώτη φορά από το 2014. Ως προς το δεύτερο σκέλος του ερωτήματός σας, θα σας πω μόνον ότι το σχέδιο για την οικονομία που έχουμε εκπονήσει με τον πρωθυπουργό εφαρμόζεται απαρέγκλιτα.

Τι αλλάζει για φέτος στους φόρους και τι σημαίνει αυτό για τα χαμηλότερα στρώματα;

Εφέτος, η προηγούμενη κυβέρνηση, με τη στήριξη και της Νέας Δημοκρατίας, επανέφερε τον ΦΠΑ στην εστίαση και στα τρόφιμα στο επίπεδο που τον παρέλαβε το 2015. Επίσης, η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας μείωσε τον ΕΝΦΙΑ μεσοσταθμικά κατά 22%. Μείωση που δίνει, άμεσα, μία πρώτη ανάσα σε εκατοντάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων. Ιδιαίτερα τα χαμηλά και μεσαία εισοδηματικά στρώματα, τα οποία έχουν σηκώσει και το μεγαλύτερο βάρος στα χρόνια της κρίσης, θα αποκομίσουν το 86% της συνολικής φορολογικής ελάφρυνσης που προκύπτει από τη μείωση του φόρου ακίνητης περιουσίας. Τέλος, η μείωση της ελάχιστης μηνιαίας δόσης στα 20 ευρώ, η μείωση του επιτοκίου στο 3%, καθώς και η αναστολή των κατασχέσεων και των αναγκαστικών μέτρων είσπραξης στο θεσμικό πλαίσιο για τις 120 δόσεις, που νομοθέτησε η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, θα βοηθήσουν τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα να ενταχθούν στη ρύθμιση. Συμπερασματικά, όλες οι πολιτικές της σημερινής κυβέρνησης ξετυλίγονται με όρους φοροδοτικής ικανότητας και αναλογικής ισότητας.

Σε ό,τι αφορά το 2020, o σχεδιασμός ποιος είναι;

Βασική μας προτεραιότητα είναι μια συνολική φορολογική μεταρρύθμιση, με τετραετή ορίζοντα υλοποίησης και ισχυρή αναπτυξιακή διάσταση. Ολοκληρώνουμε ένα φορολογικό νομοσχέδιο που, μεταξύ άλλων, θα απλουστεύει και θα απλοποιεί τον φορολογικό κώδικα, θα προβλέπει σταδιακή μείωση φορολογικών συντελεστών νοικοκυριών και επιχειρήσεων, θα ενσωματώνει φορολογικά κίνητρα, συμπεριλαμβανομένων αυτών για την ενίσχυση της οικογένειας και την αναθέρμανση της αγοράς ακινήτων, θα ενισχύει πρωτοβουλίες εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, θα αναμορφώνει το πλαίσιο των παροχών σε είδος, θα ενισχύει τη διαφάνεια στις συναλλαγές, θα εκσυγχρονίζει τις διατάξεις για τη φορολογική κατοικία, θα προωθεί την αποτελεσματικότερη στόχευση των ελέγχων και την υιοθέτηση άλλων έμμεσων τεχνικών, σύμφωνα με τις διεθνείς πρακτικές.

Κατά πόσον οι δανειστές συμφωνούν με τις αλλαγές;

Ο στόχος μας είναι να απαλλάξουμε σταδιακά τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά από τις συνέπειες του «κρεσέντου» υπερφορολόγησης που έζησαν τα τελευταία 4,5 χρόνια με τη διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, υπό τον κ. Τσίπρα. Γι’ αυτό επιμένουμε ότι είναι απαραίτητο να υπάρξουν ελαφρύνσεις στις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά. Και θα τις εφαρμόσουμε το συντομότερο δυνατό, συνεχίζοντας το 2020 αυτό που εφέτος ξεκινήσαμε. Αυτό που μπορώ να σας πω αυτήν τη στιγμή, και το οποίο έχει συζητηθεί και προσδιορισθεί, είναι ότι θα προχωρήσουμε, το 2020, στη μείωση του φόρου στις επιχειρήσεις από το 28% στο 24% για τα εισοδήματα του 2019. Στη ΔΕΘ, βέβαια, θα ακούσετε πολλύ περισσότερα. Οσον αφορά την ερώτησή σας, πιστεύω ότι πρέπει να εξαντλούμε τα περιθώρια συνεννόησης με τους δανειστές μας. Τα περιθώρια για παλληκαρισμούς που εγκυμονούν κινδύνους πισωγυρισμάτων της οικονομίας έχουν προ πολλού χρόνου εξαντληθεί. Μέχρι σήμερα έχουμε αποδείξει ότι μπορούμε να υλοποιούμε την πολιτική μας και να συνεννοούμαστε με τους εταίρους μας.

Πάμε τώρα σε ειδικότερα θέματα… Υπάρχει η δυνατότητα χορήγησης 13ης σύνταξης σε σταθερή βάση κάτω από τις σημερινές οικονομικές συνθήκες;

Κατ’ αρχάς, δεν υπάρχει 13η σύνταξη, δεδομένου ότι το συγκεκριμένο επίδομα, που χορηγήθηκε προεκλογικά, μετράται ως το 1/3 της 13ης σύνταξης. Είναι μάλιστα ισόποσο της περικοπής του ΕΚΑΣ ή των αυξήσεων στις εισφορές υπέρ Υγείας στις κύριες και επικουρικές συντάξεις που ο ΣΥΡΙΖΑ, με μόνιμο τρόπο, τα προηγούμενα χρόνια επέβαλε. Ως τέτοιο επίδομα, δεν προβλέπεται να περικοπεί. Ομως, κυριολεκτικά 13η σύνταξη, επί του παρόντος, δεν υπάρχει η δυνατότητα να χορηγηθεί. Αλλωστε, ούτε ο ΣΥΡΙΖΑ μπόρεσε να τη χορηγήσει. Σε κάθε περίπτωση, εμείς, ως κυβέρνηση, επιμένουμε στην ανάγκη ενίσχυσης του διαθέσιμου εισοδήματος των συνταξιούχων και στη δημιουργία ενός μόνιμου μηχανισμού στήριξης των οικονομικά αδύναμων συμπατριωτών μας, μέσα από την αξιοποίηση όλων των διαθέσιμων εργαλείων δημοσιονομικής και ευρύτερα οικονομικής πολιτικής.

Αγκάθι και τα αναδρομικά... Ακούγεται για 72 δόσεις!

Η κυβέρνηση σέβεται τις τελεσίδικες δικαστικές αποφάσεις, στο πλαίσιο όμως των δημοσιονομικών δυνατοτήτων της οικονομίας και των δημοσιονομικών προτεραιοτήτων της χώρας.

Ο σχεδιασμός φέρνει και μείωση 50% των τεκμηρίων το 2020 και κατάργηση το 2021; Με τι θα αντικατασταθούν; Οι δανειστές ζήτησαν να μάθουν πώς θα επιτευχθεί αυτό;

Γενικά, ο οικονομικός σχεδιασμός αφορά τόσο τους στόχους όσο και τις πολιτικές των οποίων η εφαρμογή οδηγεί στην υλοποίησή τους. Στο συγκεκριμένο ζήτημα που θέτετε, σημειώνω ότι η πολιτική που θα σχεδιασθεί πρέπει να εντάσσεται στο γενικότερο πλαίσιο της στρατηγικής μας, που έχει ως γνώμονα την αυστηρή τήρηση των όποιων συμφωνημένων δημοσιονομικών στόχων. Ειδικότερα, το ζήτημα των τεκμηρίων θα συνεκτιμηθεί στον κατάλληλο χρόνο, με δεδομένο τον προαναφερθέντα εκάστοτε δημοσιονομικό περιορισμό, αλλά και την αποδεδειγμένη προετοιμασία των φορολογικών Αρχών να υποκαταστήσουν, με δέσμη ρυθμίσεων, αποτελεσματικά, την κατάργησή τους.

Το αφορολόγητο θα παραμείνει; Πάμε σε διεύρυνση της φορολογικής βάσης με ηλεκτρονικές συναλλαγές, ηλεκτρονικά τιμολόγια και διασταυρώσεις;

Δεν υπάρχει στον οικονομικό σχεδιασμό της κυβέρνησης η μείωση του αφορολόγητου. Πιστεύουμε ότι υπάρχουν αποτελεσματικότεροι τρόποι για τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης. Εργαλείο προς αυτή την κατεύθυνση δύναται να αποτελέσει η σύγχρονη τεχνολογία. Αυτό το ξεκινήσαμε με την εφαρμογή του θεσμού των ηλεκτρονικών βιβλίων και με την ψηφιακή διασύνδεση της ΑΑΔΕ με άλλες υπηρεσίες του ευρύτερου δημόσιου τομέα. Επιπλέον, θα προχωρήσουμε, το συντομότερο δυνατόν, στην εισαγωγή υποχρεωτικών ηλεκτρονικών τιμολογίων και στην ηλεκτρονικοποίηση της φορολογίας κεφαλαίου. Τέλος, το σχέδιό μας είναι να αναπτύξουμε συστήματα για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και του λαθρεμπορίου. Στρατηγικός στόχος μας είναι η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και της φοροαποφυγής και η διεύρυνση της φορολογικής βάσης, αφού πιστεύουμε ότι αυτό συνεπάγεται προώθηση της κοινωνικής δικαιοσύνης.

Θα συνεχιστεί η μείωση του ΕΝΦΙΑ σταδιακά τα επόμενα χρόνια; Πάμε σε σταδιακό ξήλωμα του φόρου;

Εχουμε αναλάβει συγκεκριμένες δεσμεύσεις απέναντι στους πολίτες. Θα τις τηρήσουμε στο ακέραιο. Θα υπάρξει και νέα μείωση του ΕΝΦΙΑ, η οποία θα γίνει πράξη το συντομότερο δυνατόν. Να προσθέσω απλώς ότι ο εκσυγχρονισμός του πλαισίου προσδιορισμού των αντικειμενικών αξιών, μέσα από τη χωρική επέκταση, τον τεχνολογικό εκσυγχρονισμό και την ενίσχυση της αντικειμενικότητας ώστε η φορολογική επιβάρυνση στην ακίνητη περιουσία να κατανεμηθεί πιο δίκαια, δύναται να δημιουργήσει επιπλέον δημοσιονομικό χώρο για περαιτέρω μειώσεις στη φορολογία της ακίνητης περιουσίας. Αυτό θα αξιολογηθεί όταν ολοκληρωθεί η συγκεκριμένη άσκηση του οικονομικού επιτελείου, το 2020.

Τι γίνεται με το νέο πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας;

Δυστυχώς, μέχρι την Τετάρτη μόλις 2 από τις 30 αιτήσεις που έχουν υποβληθεί και διαβιβαστεί σε τράπεζες, σε σύνολο 16.928 αιτήσεων που έχουν ξεκινήσει τη διαδικασία ένταξης στη ρύθμιση προστασίας της πρώτης κατοικίας, έχουν διεκπεραιωθεί. Γι’ αυτό και η κυβέρνηση προχώρησε σε ένα σημαντικό βήμα απλοποίησης των διαδικασιών για την προστασία της πρώτης κατοικίας, προκειμένου χιλιάδες πολίτες να διευκολυνθούν και να ενταχθούν στην ευνοϊκή ρύθμιση για επιδότηση των στεγαστικών, καταναλωτικών και επιχειρηματικών δανείων μέσα από τη σχετική πλατφόρμα της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους. Συγκεκριμένα, με Κοινή Υπουργική Απόφαση, αίρεται η υποχρέωση προσκόμισης του πιστοποιητικού βαρών από τα υποθηκοφυλακεία κατά την αίτηση προστασίας της πρώτης κατοικίας από τους ενδιαφερομένους. Η εν λόγω απόφαση αναμένεται να μειώσει το γραφειοκρατικό κόστος και να δημιουργήσει συνθήκες επιτάχυνσης για την αξιολόγηση των εκκρεμών αιτήσεων πραγματικά ευάλωτων νοικοκυριών.

Ανακοινώσατε άρση των κεφαλαιακών περιορισμών. Τι σηματοδοτεί αυτό για την ελληνική οικονομία;

Η κυβέρνηση, συνεπής στις προγραμματικές δεσμεύσεις της, υλοποίησε ακόμα μία από αυτές, νωρίτερα από το χρονοδιάγραμμα που η ίδια είχε θέσει. Προχώρησε στην πλήρη άρση των κεφαλαιακών περιορισμών οι οποίοι επιβλήθηκαν στο χαοτικό περιβάλλον του 2015, που είχε διαμορφωθεί εξαιτίας της ανερμάτιστης πολιτικής της τότε κυβέρνησης και της ανεύθυνης και τυχοδιωκτικής διαπραγμάτευσης του πρώτου εξαμήνου του 2015. Με αυτόν τον τρόπο αίρεται ένας αποσταθεροποιητικός παράγων, παράγων ανασφάλειας του τραπεζικού συστήματος της ελληνικής οικονομίας. Η αποκατάσταση της ελεύθερης κίνησης κεφαλαίων σηματοδοτεί ένα αποφασιστικό βήμα για την κανονικοποίηση της ελληνικής οικονομίας. Η αποκατάσταση αυτή συμβάλλει σημαντικά στην εδραίωση της εμπιστοσύνης, στην προσέλκυση επενδύσεων, στην προώθηση της ανάπτυξης, στην αύξηση των θέσεων εργασίας και στην περαιτέρω αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας.

Θα προχωρήσετε σε αποπληρωμή του δανείου του ΔΝΤ;

Πράγματι, στον άμεσο σχεδιασμό μας είναι η αποπληρωμή του ακριβού τμήματος των δανείων του ΔΝΤ, το ύψος του οποίου ανέρχεται σήμερα περίπου στα 3 δισ. ευρώ. Αυτή η πρωτοβουλία, η οποία θα εδράζεται στην πιστή τήρηση των όρων, προϋποθέσεων και διαδικασιών που προβλέπονται από τις σχετικές συμβάσεις, υπηρετεί πολλούς στόχους. Καταρχήν, τη σημαντική εξοικονόμηση που θα προκύψει από τη μείωση δαπανών τόκων. Επίσης, τη θετική απήχησή της στην επενδυτική κοινότητα, αφού θα προεξοφληθεί εκείνο το τμήμα των δανείων που έχει επιτόκιο άνω του 5%, το οποίο αντικαθίσταται από δανεισμό, το επιτόκιο του οποίου, σύμφωνα με την πρόσφατη έκδοση ομολόγων, ανέρχεται σε 1,9%. Επιπλέον, τη μείωση των κινδύνων αγοράς που ενυπάρχουν στα υφιστάμενα δάνεια του ΔΝΤ, αφού αυτά είναι κυρίως σε ξένο νόμισμα και με κυμαινόμενο επιτόκιο. Επιπρόσθετα, τη συνέπεια και την ολοκλήρωση της επιστροφής στην κανονικότητα, αφού η Ελλάδα θα προβεί σε ενέργεια αντίστοιχη αυτής άλλων χωρών που ήταν σε πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής. Και, τέλος, τη διασφάλιση της αγαστής συνεργασίας με όλα τα μέρη του επίσημου τομέα καθ’ όλη την περίοδο ενισχυμένης εποπτείας στην οποία βρίσκεται η χώρα μας.

Το κράτος συνεχίζει να χρωστάει 2 δισ. ευρώ στους ιδιώτες. Πότε θα τους αποπληρώσει και πώς;

Πιστεύω βαθύτατα ότι στη σχέση οικοδόμησης αμοιβαίας εμπιστοσύνης μεταξύ κράτους και πολιτών, το Δημόσιο οφείλει να δίνει πρώτο το καλό παράδειγμα. Είμαι βαθιά πεπεισμένος ότι η καταβολή των ληξιπρόθεσμων οφειλών στους ιδιώτες, εκτός από ζήτημα κοινωνικής δικαιοσύνης, θα αποτελέσει εξέλιξη η οποία θα εμπεδώνει την κανονικότητα στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις και θα συμβάλλει στην τόνωση της εγχώριας αγοράς. Οι πολίτες ας γνωρίζουν ότι έχει ξεκινήσει ήδη η κατάρτιση νέου πλάνου αποπληρωμής των ληξιπρόθεσμων οφειλών, σε συνεργασία με τις οικονομικές υπηρεσίες των συναρμόδιων υπουργείων και φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, ενσωματώνοντας παρατηρήσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Ταυτόχρονα, θα υπάρχει και αδιάλειπτη παρακολούθηση της πορείας αποπληρωμής των τρεχουσών υποχρεώσεων του Δημοσίου προς τρίτους, ώστε να αποφευχθούν φαινόμενα συσσώρευσης ληξιπρόθεσμων οφειλών στο μέλλον.

Η προηγούμενη κυβέρνηση είχε μιλήσει για έξοδο από τα Μνημόνια. Οι δανειστές για πόσα χρόνια θα μας επιτηρούν;

Η αλήθεια είναι ότι δεν είχαμε αντιμετωπίσει εγκαίρως διαχρονικές παθογένειες του οικονομικού συστήματος και ακόμη ότι ως πολιτικό σύστημα καθυστερήσαμε να κάνουμε τις αναγκαίες πολιτικές συνεννοήσεις για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της παγκόσμιας κρίσης, οι οποίες θα οδηγούσαν τόσο σε ηπιότερες πολιτικές κατά την ένταξή μας στα Μνημόνια όσο και στην ταχύτερη έξοδο από την κρίση. Η παρούσα κυβέρνηση εργάζεται με σχέδιο και αποφασιστικότητα για να απαλλαγεί η οικονομία και η Ελλάδα και από την ενισχυμένη εποπτεία και να καταστεί μία πλήρως κανονική χώρα της Ευρωπαϊκής Ενωσης και της ευρωζώνης.

Δημοσιεύθηκε στα Παραπολιτικά 31/8/2019