Τον περασμένο Μάρτιο, μιλώντας στο Ευρωκοινοβούλιο, στην εκδήλωση «Η ψήφος των αποδήμων και το φαινόμενο brain drain/brain gain», ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε τονίσει εμφατικά ότι «η Ελλάδα θα χρειαστεί, εκτός από οικονομικό κεφάλαιο, και ανθρώπινο κεφάλαιο». Απευθυνόμενος στους Ελληνες του εξωτερικού, είχε πει χαρακτηριστικά ότι «οι πρώτοι οι οποίοι θα κληθείτε να γεφυρώσετε αυτό το χάσμα (μεταξύ των δεξιοτήτων που ζητούν οι επιχειρήσεις και αυτών που υπάρχουν σήμερα στην Ελλάδα) είστε εσείς». Δύο μήνες μετά την ανάληψη της πρωθυπουργίας, ο κ. Μητσοτάκης έχει δείξει ότι τον δρόμο για την επιστροφή των «μυαλών» από το εξωτερικό χαράσσει πρώτα από όλα το ίδιο το πρωθυπουργικό γραφείο. Με μια σειρά από κομβικές επιλογές για τη στελέχωση καίριων θέσεων, η κυβέρνηση έχει φέρει πίσω στη χώρα Ελληνες με σημαντική διεθνή σταδιοδρομία.

Η πορεία αυτή είναι δύσκολη, καθώς, σύμφωνα με πληροφορίες, αρκετοί είναι εκείνοι που έχουν αρνηθεί (ευγενικά) προτάσεις που τους έχουν γίνει από το Μαξίμου, καθώς οι απολαβές που λαμβάνουν στο εξωτερικό είναι σημαντικά υψηλότερες από εκείνες που θα έπαιρναν από το Δημόσιο. Αρκετοί είναι όμως και αυτοί που εγκατέλειψαν τα πόστα τους και άνοιξαν τον δρόμο ώστε το λεγόμενο «brain drain» να γίνει «brain gain».



Στην πρώτη γραμμή 

Εν αρχή, βέβαια, οι υπουργοί. Υφυπουργός Οικονομικών έγινε ο Γιώργος Ζαββός, ο οποίος τα τελευταία 15 χρόνια ήταν νομικός σύμβουλος στη Νομική Υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων ο Γ. Τσακίρης, προϊστάμενος του τμήματος για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη και τις χώρες γειτονίας της Ευρωπαϊκής Ενωσης, καθώς και πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Global Energy Efficiency and Renewable Energy Fund, ενός καινοτόμου ταμείου δημόσιων και ιδιωτικών κεφαλαίων, που επενδύει σε venture capital funds, εξειδικευμένα σε επενδύσεις ενεργειακής αποδοτικότητας και Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Υφυπουργός Εξωτερικών έγινε ο Αντώνης Διαματάρης, από το 1979 εκδότης του «Εθνικού Κήρυκα» στη Νέα Υόρκη. Στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας υφυπουργός ορίστηκε ο Γεράσιμος Θωμάς, αναπληρωτής γενικός διευθυντής της Γενικής Διεύθυνσης Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων (EFSI). Τέλος, υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης έγινε ο Γρ. Ζαριφόπουλος, που μέχρι πρόσφατα ήταν περιφερειακός διευθυντής Νοτιοανατολικής Ευρώπης της Google. Πέραν των επαναπατρισθέντων μελών του Υπουργικού Συμβουλίου, μία από τις πιο πρόσφατες και χαρακτηριστικές περιπτώσεις είναι αυτή του Αλ. Πατέλη, που ανέλαβε προϊστάμενος στο Οικονομικό Γραφείο της Γενικής Γραμματείας του Πρωθυπουργού.

Κάτοχος διδακτορικού στα οικονομικά από το Πανεπιστήμιο του Πρίνστον στις ΗΠΑ, όπου ολοκλήρωσε τη διατριβή του με επιβλέποντα καθηγητή τον πρώην διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας των ΗΠΑ, Μπεν Μπερνάνκι, ο κ. Πατέλης εργάζεται τις τελευταίες τρεις δεκαετίες ως οικονομολόγος και αναλυτής στον χρηματοπιστωτικό τομέα στο Λονδίνο, τη Νέα Υόρκη και την Αθήνα.

Ο ρόλος του θα είναι να συμβουλεύει τον Κυρ. Μητσοτάκη για θέματα οικονομικής πολιτικής και να λειτουργεί ως συνδετικός κρίκος με την παγκόσμια επενδυτική κοινότητα. Μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, μάλιστα, ο κ. Πατέλης διέκοψε τη λειτουργία της εταιρείας του, Patelis Macro, που παρείχε συμβουλές και αναλύσεις στη μακροοικονομία.

Νωρίτερα, η κυβέρνηση πρότεινε για νέο πρόεδρο της Επιτροπής Ανταγωνισμού τον Ι. Λιανό, έχοντας πείσει τον καθηγητή Δικαίου του Ανταγωνισμού και Δημόσιας Πολιτικής στο Πανεπιστήμιο UCL του Λονδίνου να αφήσει στην άκρη την καριέρα του στην Αγγλία και να αναλάβει τα ηνία της ανεξάρτητης Αρχής. Πέραν των διδακτικών του καθηκόντων, ο κ. Λιανός είναι διευθύνων στο Κέντρο Νομικών, Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών του UCL, εκτελεστικός διευθυντής στο Ινστιτούτο Δικαίου του Ανταγωνισμού και Οικονομικών Jevons του UCL και συνδιευθυντής στο Ινστιτούτο Παγκοσμίου Δικαίου. Με μεταπτυχιακά από τα Πανεπιστήμια του Στρασβούργου και της Νέας Υόρκης και διδακτορικό επίσης από το Στρασβούργο, ο Ι. Λιανός έχει διατελέσει συνεργάτης ερευνητής στη Νομική Σχολή του Yale ενώ είναι μέλος διεθνών συμβουλευτικών επιτροπών σε ερευνητικά ινστιτούτα.

Επικεφαλής 

Μαζί με τους κ. Πατέλη και Λιανό, που επέστρεψαν από το Λονδίνο, στην Αθήνα επέστρεψε από το Παρίσι ο Αγγελος Μπίνης, που θα είναι ο επικεφαλής της νεοσύστατης Εθνικής Αρχής Διαφάνειας. Ο 45χρονος νομικός, με πτυχίο από το Πανεπιστήμιο Αθηνών και μεταπτυχιακό από το Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ, είναι επίσης απόφοιτος της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης. Εχοντας εμπειρία στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, όπου αρχικά υπηρέτησε ως ελεγκτής σε Υπηρεσία Δημοσιονομικού Ελέγχου και στη συνέχεια στην Επιτροπή Δημοσιονομικού Ελέγχου Συγχρηματοδοτούμενων από την Ε.Ε. Προγραμμάτων, υπηρέτησε στη συνέχεια στο Σώμα Επιθεωρητών-Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης (ΣΕΕΔΔ), αρχικά ως βοηθός επιθεωρητής-ελεγκτής, στη συνέχεια ως επιθεωρητής-ελεγκτής και, τέλος, ως προϊστάμενος επιθεωρητής.

Από τον Σεπτέμβριο του 2015, κατόπιν διεθνούς διαγωνιστικής διαδικασίας, εργάζεται ως σύμβουλος-αναλυτής σε θέματα διαφάνειας και καταπολέμησης της διαφθοράς στον ΟΟΣΑ στο Παρίσι.

«Καυτή πατάτα»

Σημαντική καριέρα στο εξωτερικό άφησε και ο Γιώργος Στάσσης, για να αναλάβει μάλιστα την «καυτή πατάτα» της ΔΕΗ. O κ. Στάσσης από το 2016 έως και σήμερα κατείχε τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου στην ENEL Romania SrL, τη μεγαλύτερη εταιρεία ενέργειας στη Ρουμανία. Ο Ομιλος ENEL είναι μια πολυεθνική εταιρεία ενέργειας και κορυφαίος παίκτης στις παγκόσμιες αγορές ενέργειας, φυσικού αερίου και Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.

Στο παρελθόν ο κ. Στάσσης είχε εργαστεί στον ιταλικό όμιλο ενέργειας ENEL SpA, όπου από το 2007 διετέλεσε επικεφαλής της ENEL Green Power για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή, υπεύθυνος μεταξύ άλλων για τις χώρες Ελλάδα, Βουλγαρία, Ρουμανία, Τουρκία και Αίγυπτο. Διαθέτει, αθροιστικά, περισσότερα από 13 χρόνια εμπειρίας στην αγορά της ενέργειας και έχει αναλάβει σημαντικές θέσεις σε οργανισμούς και φορείς του κλάδου. Δεν είναι τυχαίο ότι μετά την εισήγηση στη Γενική Συνέλευση της ΔΕΗ για την τοποθέτηση του κ. Στάσση στη θέση του προέδρου και διευθύνοντος συμβούλου της Επιχείρησης συνεργάτες του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωστή Χατζηδάκη, τόνιζαν μεταξύ άλλων ότι «είναι ένας Ελληνας που επιστρέφει από το εξωτερικό για να βοηθήσει στην προσπάθεια της κυβέρνησης».

Ελληνες που σταδιοδρομούσαν στο εξωτερικό τοποθετήθηκαν επίσης σε θέσεις γενικών γραμματέων των υπουργείων. Ο γ.γ. Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων και Εξωστρέφειας, Γρηγόρης Δημητριάδης, ήταν μέχρι πρόσφατα εκτελεστικός αντιπρόεδρος ολλανδικής εταιρείας παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών για την αγροτική ανάπτυξη σε αναπτυσσόμενες χώρες. Προηγουμένως ήταν διευθύνων σύμβουλος εταιρείας παραγωγής προϊόντων για την προστασία ηλεκτρονικών συστημάτων, με έδρα τη Σλοβενία, μέλους ελληνικού πολυεθνικού ομίλου. Είναι κάτοχος πτυχίου ηλεκτρολόγου-ηλεκτρονικού μηχανικού (Manchester Metropolitan University) και δύο μεταπτυχιακών, στις τηλεπικοινωνίες (University College London) και στις διεθνείς επιχειρηματικές σχέσεις και διαπραγματεύσεις (The Fletcher School, Tufts University). Μαθηματικός και διδάκτωρ Πληροφορικής είναι ο νέος γενικός γραμματέας Υπηρεσιών Υγείας, Ιωάννης Κωτσιόπουλος, ο οποίος από το 2015 εργάζεται στην Αγγλία, σε θέσεις ευθύνης στο NHS (το βρετανικό ΕΣΥ), όπως αυτή του Chief Information Officer, και είναι μέλος της NHS Digital Academy.

Πέρα από τους Ελληνες, βέβαια, αξιοποιούνται και… ξένοι του εξωτερικού, με τον πρώην πρόεδρο της Εσθονίας, Τόμας Χέντρικ Ιλβές, να αποτελεί την πρώτη ηχηρή «μεταγραφή», καθώς ανέλαβε σύμβουλος του υπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Kυριάκου Πιερρακάκη, στην επιτροπή εμπειρογνωμόνων, η οποία θα συντάξει την «ψηφιακή βίβλο», δηλαδή τη στρατηγική ψηφιακού μετασχηματισμού.

Δημοσιεύθηκε στα Παραπολιτικά 7/9/2019