ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Η διπλωματική θωράκιση της Ελλάδας απέναντι στην Τουρκία και τα επόμενα βήματα
Μία δέσμη περαιτέρω διπλωματικών ενεργειών ενεργοποιεί από την ερχόμενη κιόλας εβδομάδα ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, σε συνέχεια των ενεργειών της ελληνικής πλευράς απέναντι στην Τουρκία στο μέτωπο του έωλου συμφώνου με τη Λιβύη.
Ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας, μετά το υποστηρικτικό για τις ελληνικές θέσεις κείμενο Συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ενωσης θα πραγματοποιήσει μια σειρά από συναντήσεις, σε διεθνές επίπεδο.
Την ίδια ώρα, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, η Ελλάδα έχει ενημερώσει το Συμβούλιο Ασφαλείας για τις ενέργειες της Τουρκίας με το μνημόνιο συναντίληψης με τη Λιβύη και τις συνέπειες που μπορεί να προκαλέσει. Η ενημέρωση του Συμβουλίου Ασφαλείας, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, έγινε για τυπικούς και προληπτικούς λόγους.
Η αρχή του νέου κύκλου επαφών έγινε από τη Γενεύη, με τον Νίκο Δένδια να συναντάει τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, με αποκλειστικό θέμα τις ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και αναμένεται να ολοκληρωθεί την Παρασκευή στην Ιταλία και τη συνάντηση με τον Ιταλό υπουργό Εξωτερικών, Λουίτζι ντι Μάιο.
Διπλωματικές πρωτοβουλίες
Η προσοχή της ελληνικής πλευράς επικεντρώνεται πάντως στις χώρες του αραβικού κόσμου, κάτι που είναι ξεκάθαρο και από το πρόγραμμα συναντήσεων που θα ακολουθήσουν εκείνη του κ. Γκουτέρες. Την ερχόμενη Τρίτη, ο κ. Δένδιας θα επισκεφθεί τη Σαουδική Αραβία, ενώ θα ακολουθήσουν την Τετάρτη τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και την Πέμπτη το Αμμάν, η πρωτεύουσα της Ιορδανίας.
Στο ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών και στην κυβέρνηση γενικότερα υπάρχει ικανοποίηση από τη στάση που έχουν τηρήσει τόσο η Ευρωπαϊκή Ένωση συνολικά, κάτι που φαίνεται και στο κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής της Ε.Ε., όσο και διακριτά των χωρών όπως η Γερμανία, η Γαλλία και η Ιταλία.
Ενδεικτική ήταν η δήλωση του νέου αντιπρόεδρου της Κομισιόν και νέου ύπατου εκπροσώπου της Ε.Ε. για ζητήματα εξωτερικής πολιτικής, Ζοζέπ Μπορέλ, για προβληματισμό της Κομισιόν από τις κινήσεις της Τουρκίας. Πέραν των ευρωπαϊκών χωρών, ικανοποίηση υπάρχει για τη στάση του Ισραήλ –αντιπροσωπευτική είναι η συνέντευξη του πρέσβη του Ισραήλ στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ- και της Ρωσίας, ενώ για τη στάση των ΗΠΑ διπλωματικές πηγές εξέφραζαν την ικανοποίησή τους «τόσο για τις εμφανείς όσο και για τις αφανείς ενέργειές τους» όπως ανέφεραν χαρακτηριστικά.
Ενδεικτικό είναι ότι την Πέμπτη ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα, Τζέφρι Πάιατ, πήρε σαφή θέση υπέρ της Ελλάδας. Σύμφωνα με όσα ανέφερε ο Αμερικανός διπλωμάτης, η νομική ανάλυση των ΗΠΑ διαφέρει από αυτήν της Τουρκίας, καθώς υποστηρίζουν ότι τα νησιά αντιμετωπίζονται όπως ακριβώς και οι ηπειρωτικές περιοχές από το Διεθνές Δίκαιο. «Η θέση μας είναι ότι τα κατοικημένα νησιά έχουν την ίδια αντιμετώπιση με τις ηπειρωτικές περιοχές», τόνισε χαρακτηριστικά.
Την ίδια στιγμή, η ελληνική πλευρά επιθυμεί να διαμηνύσει στην Αγκυρα, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, ότι δεν ενεργεί υπό το καθεστώς πίεσης και ότι είναι αποφασισμένη να προστατεύσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα και όσα απορρέουν από το Σύνταγμα για την εδαφική ακεραιότητα της χώρας. Πρόκειται, άλλωστε, για κάτι που, σύμφωνα με πληροφορίες, έχει διαμηνύσει ήδη ο Νίκος Δένδιας στον Τούρκο ομόλογό του, Μεβλούτ Τσαβούσογλου.
«Παραβάτης εξ επαγγέλματος η Τουρκία»
Σταθμίζοντας όσα έχουν συμβεί από τα τέλη Νοεμβρίου και τη σύναψη του μνημονίου συναντίληψης Τουρκίας - Λιβύης μέχρι σήμερα, διπλωματικοί κύκλοι εκτιμούν ότι η Τουρκία απέδειξε ότι είναι «παραβάτης εξ επαγγέλματος», με επιχειρήματα τα οποία «στερούνται σοβαρότητας» και αγνοούν όσα προβλέπονται στο Διεθνές Δίκαιο και το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας. «Απόδειξη των παραπάνω είναι ότι δεν κατάφερε και πολλά πράγματα», όπως προσθέτουν. Προς επίρρωση όσων υποστηρίζουν, οι ίδιες διπλωματικές πηγές επικαλούνται ένα παράδοξο.
Σύμφωνα με όσα υποστηρίζει η Τουρκία στις επιστολές της, τα νησιά δεν διαθέτουν υφαλοκρηπίδα, κάτι που στην τουρκική λογική σημαίνει ότι η Πελοπόννησος, λόγω της διώρυγας της Κορίνθου, δεν μπορεί να έχει υφαλοκρηπίδα, κάτι που είναι παράδοξο.
Η ενίσχυση και η αντεπίθεση
Η ελληνική πλευρά εμφανίζεται έτοιμη, σύμφωνα με πληροφορίες, να περάσει στην αντεπίθεση, επιταχύνοντας τη διαδικασία για τη χάραξη θαλάσσιων ζωνών με την Ιταλία και την Αίγυπτο. Με το Κάιρο, μάλιστα, οι σχετικές διαπραγματεύσεις βρίσκονται ήδη στον 10ο γύρο, με τον Νίκο Δένδια να εμφανίζεται διατεθειμένος να αναλάβει πρωτοβουλίες σε επίπεδο υπουργών για να προχωρήσει η διαδικασία, η οποία είναι απαραίτητο στάδιο πριν από την ανακήρυξη της ΑΟΖ.
Σύμφωνα με πληροφορίες, δεν υπήρξε ανάλογος φάκελος για διαπραγματεύσεις με την Κύπρο, ενώ με την Αλβανία κόλλησαν σε εσωτερικά προβλήματα της γειτονικής χώρας. Σχολιάζοντας το ενδεχόμενο προσφυγής στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, διπλωματικές πηγές σχολίαζαν ότι η ελληνική πλευρά δεν είναι επί της αρχής αντίθετη στην προσφυγή σε διεθνές δικαιοδοτικό όργανο.
Τα επιχειρήματα της Ελλάδας απέναντι στην Τουρκία ενισχύονται και από στοιχεία που έχει στη διάθεσή της η Αθήνα για αποστολή τεθωρακισμένων οχημάτων στο λιμάνι της Τρίπολης, της Λιβύης γνωρίζοντας, σύμφωνα με πληροφορίες, τον χρόνο της παράδοσης και το πλοίο με το οποίο έγιναν
Ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας, μετά το υποστηρικτικό για τις ελληνικές θέσεις κείμενο Συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ενωσης θα πραγματοποιήσει μια σειρά από συναντήσεις, σε διεθνές επίπεδο.
Την ίδια ώρα, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, η Ελλάδα έχει ενημερώσει το Συμβούλιο Ασφαλείας για τις ενέργειες της Τουρκίας με το μνημόνιο συναντίληψης με τη Λιβύη και τις συνέπειες που μπορεί να προκαλέσει. Η ενημέρωση του Συμβουλίου Ασφαλείας, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, έγινε για τυπικούς και προληπτικούς λόγους.
Η αρχή του νέου κύκλου επαφών έγινε από τη Γενεύη, με τον Νίκο Δένδια να συναντάει τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, με αποκλειστικό θέμα τις ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και αναμένεται να ολοκληρωθεί την Παρασκευή στην Ιταλία και τη συνάντηση με τον Ιταλό υπουργό Εξωτερικών, Λουίτζι ντι Μάιο.
Διπλωματικές πρωτοβουλίες
Η προσοχή της ελληνικής πλευράς επικεντρώνεται πάντως στις χώρες του αραβικού κόσμου, κάτι που είναι ξεκάθαρο και από το πρόγραμμα συναντήσεων που θα ακολουθήσουν εκείνη του κ. Γκουτέρες. Την ερχόμενη Τρίτη, ο κ. Δένδιας θα επισκεφθεί τη Σαουδική Αραβία, ενώ θα ακολουθήσουν την Τετάρτη τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και την Πέμπτη το Αμμάν, η πρωτεύουσα της Ιορδανίας.
Το έντονο ενδιαφέρον για τις αραβικές χώρες, η ικανοποίηση για τη στάση των μεγάλων δυνάμεων και η επαφή με τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο ΓκουτέρεςΣύμφωνα με διπλωματικές πηγές, πρόκειται για ακόμα μία πτυχή των διπλωματικών πρωτοβουλιών της ελληνικής πλευράς, με στόχο τη μεγαλύτερη απομόνωση της Τουρκίας και την ενίσχυση της θέσεως και των συμμαχιών της Ελλάδας στη Μεσόγειο και την Εγγύς Ανατολή.
Στο ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών και στην κυβέρνηση γενικότερα υπάρχει ικανοποίηση από τη στάση που έχουν τηρήσει τόσο η Ευρωπαϊκή Ένωση συνολικά, κάτι που φαίνεται και στο κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής της Ε.Ε., όσο και διακριτά των χωρών όπως η Γερμανία, η Γαλλία και η Ιταλία.
Ενδεικτική ήταν η δήλωση του νέου αντιπρόεδρου της Κομισιόν και νέου ύπατου εκπροσώπου της Ε.Ε. για ζητήματα εξωτερικής πολιτικής, Ζοζέπ Μπορέλ, για προβληματισμό της Κομισιόν από τις κινήσεις της Τουρκίας. Πέραν των ευρωπαϊκών χωρών, ικανοποίηση υπάρχει για τη στάση του Ισραήλ –αντιπροσωπευτική είναι η συνέντευξη του πρέσβη του Ισραήλ στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ- και της Ρωσίας, ενώ για τη στάση των ΗΠΑ διπλωματικές πηγές εξέφραζαν την ικανοποίησή τους «τόσο για τις εμφανείς όσο και για τις αφανείς ενέργειές τους» όπως ανέφεραν χαρακτηριστικά.
Ενδεικτικό είναι ότι την Πέμπτη ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα, Τζέφρι Πάιατ, πήρε σαφή θέση υπέρ της Ελλάδας. Σύμφωνα με όσα ανέφερε ο Αμερικανός διπλωμάτης, η νομική ανάλυση των ΗΠΑ διαφέρει από αυτήν της Τουρκίας, καθώς υποστηρίζουν ότι τα νησιά αντιμετωπίζονται όπως ακριβώς και οι ηπειρωτικές περιοχές από το Διεθνές Δίκαιο. «Η θέση μας είναι ότι τα κατοικημένα νησιά έχουν την ίδια αντιμετώπιση με τις ηπειρωτικές περιοχές», τόνισε χαρακτηριστικά.
Την ίδια στιγμή, η ελληνική πλευρά επιθυμεί να διαμηνύσει στην Αγκυρα, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, ότι δεν ενεργεί υπό το καθεστώς πίεσης και ότι είναι αποφασισμένη να προστατεύσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα και όσα απορρέουν από το Σύνταγμα για την εδαφική ακεραιότητα της χώρας. Πρόκειται, άλλωστε, για κάτι που, σύμφωνα με πληροφορίες, έχει διαμηνύσει ήδη ο Νίκος Δένδιας στον Τούρκο ομόλογό του, Μεβλούτ Τσαβούσογλου.
«Παραβάτης εξ επαγγέλματος η Τουρκία»
Σταθμίζοντας όσα έχουν συμβεί από τα τέλη Νοεμβρίου και τη σύναψη του μνημονίου συναντίληψης Τουρκίας - Λιβύης μέχρι σήμερα, διπλωματικοί κύκλοι εκτιμούν ότι η Τουρκία απέδειξε ότι είναι «παραβάτης εξ επαγγέλματος», με επιχειρήματα τα οποία «στερούνται σοβαρότητας» και αγνοούν όσα προβλέπονται στο Διεθνές Δίκαιο και το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας. «Απόδειξη των παραπάνω είναι ότι δεν κατάφερε και πολλά πράγματα», όπως προσθέτουν. Προς επίρρωση όσων υποστηρίζουν, οι ίδιες διπλωματικές πηγές επικαλούνται ένα παράδοξο.
Σύμφωνα με όσα υποστηρίζει η Τουρκία στις επιστολές της, τα νησιά δεν διαθέτουν υφαλοκρηπίδα, κάτι που στην τουρκική λογική σημαίνει ότι η Πελοπόννησος, λόγω της διώρυγας της Κορίνθου, δεν μπορεί να έχει υφαλοκρηπίδα, κάτι που είναι παράδοξο.
Η ενίσχυση και η αντεπίθεση
Η ελληνική πλευρά εμφανίζεται έτοιμη, σύμφωνα με πληροφορίες, να περάσει στην αντεπίθεση, επιταχύνοντας τη διαδικασία για τη χάραξη θαλάσσιων ζωνών με την Ιταλία και την Αίγυπτο. Με το Κάιρο, μάλιστα, οι σχετικές διαπραγματεύσεις βρίσκονται ήδη στον 10ο γύρο, με τον Νίκο Δένδια να εμφανίζεται διατεθειμένος να αναλάβει πρωτοβουλίες σε επίπεδο υπουργών για να προχωρήσει η διαδικασία, η οποία είναι απαραίτητο στάδιο πριν από την ανακήρυξη της ΑΟΖ.
Σύμφωνα με πληροφορίες, δεν υπήρξε ανάλογος φάκελος για διαπραγματεύσεις με την Κύπρο, ενώ με την Αλβανία κόλλησαν σε εσωτερικά προβλήματα της γειτονικής χώρας. Σχολιάζοντας το ενδεχόμενο προσφυγής στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, διπλωματικές πηγές σχολίαζαν ότι η ελληνική πλευρά δεν είναι επί της αρχής αντίθετη στην προσφυγή σε διεθνές δικαιοδοτικό όργανο.
Τα επιχειρήματα της Ελλάδας απέναντι στην Τουρκία ενισχύονται και από στοιχεία που έχει στη διάθεσή της η Αθήνα για αποστολή τεθωρακισμένων οχημάτων στο λιμάνι της Τρίπολης, της Λιβύης γνωρίζοντας, σύμφωνα με πληροφορίες, τον χρόνο της παράδοσης και το πλοίο με το οποίο έγιναν