Τη δέσμευσή του για ένα «ιδιόκτητο», Εθνικό Σχέδιο Μεταρρυθμίσεων είναι έτοιμος να υλοποιήσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης, με τη σχετική προεργασία να έχει πλέον ολοκληρωθεί. Ο πρωθυπουργός σχεδιάζει μάλιστα να παρουσιάσει το προσεχές διάστημα ολόκληρο το σχέδιο, που αποτελείται συνολικά από 134 μεταρρυθμίσεις. Στο Υπουργικό Συμβούλιο που έγινε προχθές, ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ, αρμόδιος για τον συντονισμό του κυβερνητικού έργου, Άκης Σκέρτσος, παρουσίασε το Εθνικό Σχέδιο Μεταρρυθμίσεων με τον τίτλο «Ελλάδα μπροστά».
Όπως τόνισε κατά τη συνεδρίαση ο Κυριάκος Μητσοτάκης, «πρόκειται για ένα συνεκτικό σχέδιο μεταρρυθμίσεων, που δεν είχε ποτέ η Ελλάδα. Πράγμα που μας βοηθά στην επίτευξη των διαπραγματευτικών μας στόχων». Ο πρωθυπουργός έδωσε συγχαρητήρια σε όλους τους εμπλεκόμενους υπουργούς και στα στελέχη της Προεδρίας της Κυβέρνησης για το φιλόδοξο αυτό πρόγραμμα και τόνισε ότι «θα κριθούμε από την υλοποίησή του». Η εφαρμογή του Εθνικού Σχεδίου Μεταρρυθμίσεων θα παρακολουθείται και θα ανανεώνεται από την Προεδρία της Κυβέρνησης με την αξιοποίηση του πληροφοριακού συστήματος «Μαζί», σε συνεργασία με όλα τα υπουργεία. Μία φορά τον μήνα θα συγκαλούνται Πολιτικές Επιτροπές Παρακολούθησης με τη συμμετοχή των αρμόδιων γενικών γραμματέων και κάθε τρεις μήνες θα υποβάλλεται έκθεση προόδου στο Υπουργικό Συμβούλιο. Ορισμένες από τις μεταρρυθμίσεις που περιλαμβάνει το σχέδιο έχουν ήδη αρχίσει να υλοποιούνται, άλλες θα εξελιχθούν τους επόμενους μήνες, αλλά όλες είναι προγραμματισμένο να έχουν ολοκληρωθεί το αργότερο μέχρι το 2023 και τη λήξη της συνταγματικής θητείας της κυβέρνησης.
Φέρει τον τίτλο «Ελλάδα μπροστά», ενώ θα παρακολουθείται και θα ανανεώνεται από την Προεδρία της Κυβέρνησης με την αξιοποίηση του πληροφοριακού συστήματος «Μαζί»
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ. Το υπουργείο Οικονομικών, το οποίο σηκώνει και ένα μεγάλο βάρος του μεταρρυθμιστικού έργου για την ανάταξη της οικονομίας, έχει 15 μεταρρυθμίσεις συνολικά, μία από τις οποίες είναι η αναμόρφωση και η απλοποίηση του φορολογικού πλαισίου. Στρατηγικός στόχος της νέας φορολογικής πολιτικής είναι η μείωση διοικητικών και φορολογικών βαρών στο πλαίσιο της φορολογικής δικαιοσύνης για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις. Παράλληλα, επιδιώκεται η διαμόρφωση ενός ευνοϊκού φορολογικού περιβάλλοντος για την προσέλκυση επενδύσεων.
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ. Η υλοποίηση του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης (ΕΠΑ) είναι μία από τις βασικές προτεραιότητες του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων. Το υπουργείο αναλαμβάνει κεντρικό συντονιστικό ρόλο για την κατάρτιση του ΕΠΑ, το οποίο θα αποτελεί προϊόν διαβούλευσης με τους κοινωνικούς εταίρους, τους παραγωγικούς φορείς, τα υπουργεία και τους φορείς Τοπικής Αυτοδιοίκησης και θα εγκρίνεται στη συνέχεια από το Υπουργικό Συμβούλιο, ενώ τα υπουργεία και οι περιφέρειες θα έχουν την αρμοδιότητα κατάρτισης και διαχείρισης των δικών τους επιχειρησιακών προγραμμάτων. Ο παραπάνω στόχος πρέπει να επιτευχθεί χωρίς να αυξηθεί η γραφειοκρατία και με κατά το δυνατόν απλές διαδικασίες.
ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ. Στο υπουργείο Εξωτερικών θα πραγματοποιηθεί μια μεγάλη, εσωτερική μεταρρύθμιση, με αναβάθμιση της λειτουργίας των Αρχών του εξωτερικού, καθώς και εκσυγχρονισμό της δομής, των λειτουργιών και του προσωπικού του ΥΠ.ΕΞ., συμπεριλαμβανομένης της αναδιάρθρωσης της διπλωματικής ακαδημίας.
ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ. Φιλόδοξο στόχο για το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη αποτελεί ο εκσυγχρονισμός του σωφρονιστικού συστήματος και η δημιουργία μιας σύγχρονης αντεγκληματικής πολιτικής. Η εξασφάλιση συνθηκών ασφάλειας προτείνεται να υλοποιηθεί μέσω της επαναφοράς των φυλακών υψίστης ασφαλείας, καθώς και της δημιουργίας πειθαρχικής και οικονομικής φυλακής. Ακόμα, μέσω της βελτίωσης των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας, καθώς και της παροχής κατάλληλα σχεδιασμένων εκπαιδευτικών προγραμμάτων, που να ανταποκρίνονται στις διαφοροποιημένες ανάγκες του πληθυσμού των κρατουμένων.
ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΜΥΝΑΣ. Ο εκσυγχρονισμός του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου περί προμηθειών είναι από τους κύριους στόχους του υπουργείου Εθνικής Άμυνας, που εκτιμάται ότι θα συντελέσει στην αύξηση της αποτρεπτικής ισχύος των Ενόπλων Δυνάμεων, στην ενίσχυση της διαφάνειας και στην εξοικονόμηση πόρων.
ΠΑΙΔΕΙΑΣ. Στο υπουργείο Παιδείας, η προεργασία για τον νόμο-πλαίσιο για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση είναι σε πλήρη εξέλιξη, αλλά σημαντική είναι η δουλειά που πρέπει να γίνει και στη σχολική εκπαίδευση. Νέα Προγράμματα Σπουδών για Δημοτικά, Γυμνάσια και Λύκεια και νέα Προγράμματα Σπουδών από το Δημοτικό έως το Λύκειο με παράλληλη ανάπτυξη των ψηφιακών δεξιοτήτων και ένταξη στο κανονικό πρόγραμμα θεμάτων είναι στις βασικές προτεραιότητες. Παράλληλα, θα προχωρήσει η ενίσχυση των Πρότυπων και Πειραματικών Σχολείων και η δημιουργία ενός τουλάχιστον Πρότυπου και ενός Πειραματικού Σχολείου σε κάθε περιφερειακή ενότητα.
ΕΡΓΑΣΙΑΣ. Η μεταρρύθμιση της εργατικής νομοθεσίας και του συνδικαλιστικού νόμου (ν.1264/1982) είναι ένα από τα μεγάλα νομοθετικά έργα που έχει μπροστά της η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας. Βασικές ενέργειες αποτελούν η μεταρρύθμιση της εργατικής νομοθεσίας μέσω θεσμοθέτησης νέου εργατικού κώδικα (ατομικό, συλλογικό και ειδικό Δίκαιο) και ο εκσυγχρονισμός του πλαισίου συλλογικών διαπραγματεύσεων και του Οργανισμού Μεσολάβησης και Διαιτησίας (ΟΜΕΔ) με ορίζοντα ολοκλήρωσης τον Ιούνιο. Στόχος της μεταρρύθμισης είναι η δημιουργία ενός εργασιακού νομοθετικού περιβάλλοντος φιλικού προς τις επενδύσεις και τις επιχειρήσεις, αλλά και στη χρήση του από τους εργαζομένους.
ΥΓΕΙΑΣ. Η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας είναι ένα από τα μεγάλα στοιχήματα του υπουργείου Υγείας. Το υπουργείο έχει εκπονήσει συγκεκριμένο πλάνο ανάπτυξης, στο οποίο ουσιαστικό σημείο είναι η εμπλοκή των ιδιωτών μέσα από τα λεγόμενα group practices, στα οποία θα συμμετέχουν ιδιώτες στη βάση 24ωρης λειτουργίας.
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ. Εντός του 2020 προγραμματίζονται παρεμβάσεις για την απλοποίηση και τον εκσυγχρονισμό του πλαισίου για τον χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό από το υπουργείο Περιβάλλοντος. Ειδικότερα, με νομοσχέδιο που θα κατατεθεί τον Απρίλιο θα υπάρξουν παρεμβάσεις απλοποίησης των διαδικασιών για την εκπόνηση και έγκριση Τοπικών Χωρικών Σχεδίων, θεσμοθέτησης της ηλεκτρονικής ταυτότητας κτιρίων και της Ψηφιακής Τράπεζας Γης για την αντιμετώπιση της αυθαίρετης δόμησης, και απλοποίησης των διαδικασιών έκδοσης αδειών δόμησης.
Ανακατανομή αρμοδιοτήτων σε περιφέρειες και δήμους
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ. Η αλλαγή του θεσμικού πλαισίου και του μοντέλου λειτουργίας των μουσείων είναι μία από τις μεταρρυθμίσεις που προωθεί το υπουργείο Πολιτισμού. Το θεσμικό πλαίσιο και το μοντέλο λειτουργίας των κρατικών αρχαιολογικών υπηρεσιών της επικράτειας έχει παραμείνει ουσιαστικά αναλλοίωτο από τον 19ο αιώνα, όταν ιδρύθηκαν και τα πρώτα ελληνικά μουσεία! Το νέο πλαίσιο προορίζεται να εκσυγχρονίσει τη συνολική λειτουργία των μεγάλων κρατικών μουσείων (συνολικά 6-7 σε σύνολο 330 κρατικών αρχαιολογικών μουσείων και συλλογών), παρέχοντας τα εργαλεία, τη στελέχωση και το κίνητρο να σταθούν ισότιμα στο ανταγωνιστικό διεθνές μουσειακό γίγνεσθαι, ενσωματώνοντας νέους τρόπους διοίκησης και διαχείρισης των πόρων, υιοθετώντας νέες τεχνολογίες, προωθώντας την εξωστρέφεια και αναπτύσσοντας την αξιολόγηση, την πιστοποίηση και τη λογοδοσία.
ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ. Για το υπουργείο Δικαιοσύνης, η επέκταση της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, της ψηφιοποίησης των υπηρεσιών και του ολοκληρωμένου συστήματος για τη διαχείριση των πολιτικών-ποινικών υποθέσεων είναι έργο εμβληματικής σημασίας. Πέρα από την προαιρετική δυνατότητα ηλεκτρονικής κατάθεσης δικογράφου, το υπουργείο ξεκινά τη διαδικασία για την ηλεκτρονική κατάθεση έφεσης.
ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ. Το υπουργείο Εσωτερικών θα σηκώσει το βάρος της δημιουργίας μιας νέας, πολυεπίπεδης διακυβέρνησης στη χώρα. Επιδιώκονται η πλήρης χαρτογράφηση, ο εξορθολογισμός και η ανακατανομή αρμοδιοτήτων μεταξύ κυβέρνησης, αποκεντρωμένων διοικήσεων, περιφερειών και δήμων, στη βάση των αρχών της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης, της χάραξης αποτελεσματικών πολιτικών για τους ΟΤΑ και της ενίσχυσης των αρμοδιοτήτων των περιφερειών και των δήμων.
ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ. Η επιτάχυνση των διαδικασιών απονομής ασύλου είναι η άμεση προτεραιότητα για το νεοσύστατο υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής. Η επιτάχυνση επιτυγχάνεται με την εφαρμογή των προβλέψεων του νόμου περί διεθνούς προστασίας, ο οποίος φέρνει ένα σαφές και εύχρηστο θεσμικό πλαίσιο. Στο πλαίσιο αυτό προτεραιοποιείται η εξέταση συγκεκριμένων κατηγοριών, ορίζονται σαφείς διαδικασίες και προθεσμίες ανά διαδικασία, προβλέπεται αυτοπρόσωπη παρουσία σε στάδια της διαδικασίας και αναδιαρθρώνεται λειτουργικά η Αρχή Προσφυγών.
ΨΗΦΙΑΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ. Ακόμα μία σημαντική μεταρρύθμιση στο Εθνικό Σχέδιο είναι ο Ενιαίος Αριθμός Πολίτη, που υλοποιεί το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Έως το τέλος του έτους σχεδιάζεται η ολοκλήρωση της υλοποίησης της διαδικασίας διασύνδεσης των βασικών μητρώων του πολίτη, που θα απλουστεύσει την παροχή υπηρεσιών προς τους πολίτες και θα εξυπηρετεί τους σκοπούς της ταχύτερης και ορθότερης λειτουργίας του Δημοσίου.
ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ. Νέα εργαλεία για τη βελτίωση της ποιότητας των έργων και τη μείωση του κόστους και του χρόνου ολοκλήρωσής τους καλείται να θεσμοθετήσει το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών. Τέτοια είναι η ανεξάρτητη επαλήθευση μελετών σκοπιμότητας για ένταξη των έργων στον εθνικό σχεδιασμό καθώς και η επίβλεψη δημόσιων έργων και από τον ιδιωτικό τομέα, ανάλογα με τον τύπο του έργου και τη διαθεσιμότητα του Δημοσίου. ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ. Το Εθνικό Σχέδιο Μεταρρυθμίσεων περιλαμβάνει φυσικά και το υπουργείο Ναυτιλίας, με την αναβάθμιση της ναυτικής εκπαίδευσης μέσα από βελτιωμένες δημόσιες σχολές, που θα παρέχουν προγράμματα σπουδών υψηλής ποιότητας, αλλά και από ανταγωνιστικές ιδιωτικές σχολές, να είναι μία από τις προτεραιότητες.
ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ. Ο νόμος για τους αγροτικούς συνεταιρισμούς είναι μία από τις πιο κρίσιμες παρεμβάσεις του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης. Δίνονται αυξημένες δυνατότητες στα μέλη των αγροτικών συνεταιρισμών ώστε, μέσω των διατάξεων του καταστατικού που εκείνα θα ορίσουν, να διαμορφώσουν το κατάλληλο γι’ αυτούς πλαίσιο λειτουργίας του συνεταιρισμού ως ιδιωτικής και αυτόνομης επιχείρησης, η οποία θα έχει πρόσβαση σε όλες τις επιχειρηματικές δραστηριότητες που δεν αλλοιώνουν τον αγροτικό χαρακτήρα της.
ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ. Τέλος, η δημιουργία νέου νομοθετικού πλαισίου, με άμεση εφαρμογή σημαντικών θεσμικών μεταρρυθμίσεων για την αξιοποίηση, ενίσχυση και προβολή των ειδικών μορφών τουρισμού, είναι στον άμεσο σχεδιασμό του υπουργείου Τουρισμού, με νέο νομοσχέδιο για τον καταδυτικό τουρισμό, ενίσχυση του λεγόμενου «Silver Τουρισμού», για τους τουρίστες άνω των 55 ετών, και μεταρρυθμίσεις στον αναρριχητικό τουρισμό, με χωροθέτηση των αναρριχητικών πεδίων.
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» στις 1/2