Την ανάγκη να υπάρξει μια εθνική γραμμή στην αντιμετώπιση του μεταναστευτικού επισήμανε μιλώντας στα Παραπολιτικά 90,1 και στην εκπομπή “Secret” με το δημοσιογράφο Παναγιώτη Τζένο, ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Νότης Μηταράκης.
Αναφορικά με τον έλεγχο των ΜΚΟ και τις αντιδράσεις που προκάλεσε, ο κ. Μηταράκης σημείωσε χαρακτηριστικά ότι: «Κοιτάμε τη μεταναστευτική κρίση από κάθε οπτική γωνία, και η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν πάρα πολλές ΜΚΟ οι οποίες τα πέντε χρόνια αυτής της κρίσης έπαιξαν ένα θετικό ρόλο στήριξης των τοπικών κοινωνιών, των ανθρώπων οι οποίοι ζητούν διεθνή προστασία».
Την ίδια στιγμή, ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου υπογράμμισε ότι πέρα από τις μεγάλες και γνωστές οργανώσεις, οι οποίες παίξανε ένα πολύ ουσιαστικό ρόλο, «υπάρχει ένας αριθμός οργανώσεων οι οποίες ερευνούνται κατά πόσο υποκίνησαν τα γεγονότα στη Μόρια που έθεσαν σε κίνδυνο τη ζωή των προσφύγων και μεταναστών μέσα από τα επεισόδια που πήγαν να δημιουργηθούν». «Είναι σημαντικό να ξεχωρίσει η ήρα από το στάρι για αυτό θα υπάρχει ένα μητρώο πλέον όχι μόνο των οργανώσεων αλλά και των προσώπων που εμπλέκονται στην πρώτη γραμμή της μεταναστευτικής κρίσης», διευκρίνισε.
Ακόμη, ο υπουργός ανακοίνωσε ότι θα οριστεί και ειδικός γραμματέας για να ελέγχει το μητρώο ΜΚΟ και να έχει και τη σχέση με τις ΜΚΟ «για να ξέρουν και οι αρχές, για να ξέρουν και τα ΚΥΤ ποιοι είναι αυτοί που μπαίνουνε μέσα, ποιοι είναι αυτοί που βγαίνουν και τι ρόλο έχουν και από εκεί και πέρα». «Στο μητρώο θα εγγράφονται οι οργανώσεις οι οποίες συμβάλλουν ουσιαστικά στην επίλυση του προβλήματος», εξήγησε ο ίδιος.
Ερωτηθείς για τη στάση των κομμάτων της αντιπολίτευσης στην τροπολογία για τις ΜΚΟ, ο κ. Μηταράκης δήλωσε: «Θα δω το ΣΥΡΙΖΑ σήμερα, είναι σημαντικό να αποφασίσουμε σε μια εθνική γραμμή για το μεταναστευτικό. Συμφωνούμε όλοι στην ανάγκη φύλαξης των συνόρων, συμφωνούμε όλοι στην ανάγκη διαχωρισμού των προσφύγων από τους οικονομικούς μετανάστες και την επιστροφή των δεύτερων στις χώρες προέλευσης; Συμφωνούμε στην ανάγκη να υπάρξει ένας έλεγχος στις ΜΚΟ; Συμφωνούμε στην ανάγκη να υπάρχουνε νέα κέντρα τα οποία θα προσφέρουνε αφενός αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης και αφετέρου ασφάλεια και στους πρόσφυγες αλλά και στους πολίτες; Αυτά είναι θέματα που πρέπει να αποφασίσουμε ως πολιτικός κόσμος».
Επιπρόσθετα ο υπουργός ανέφερε πως «οι σοβαρές οργανώσεις έχουνε ζητήσει οι ίδιες να υπάρχει αυτό το μητρώο γιατί και οι ίδιες θέλουν να μη συγχέονται με άλλες οργανώσεις οι οποίες δεν έχουνε παίξει τον ίδιο ακριβώς ρόλο». «Πάντα αυτός που είναι ο σωστός θέλει να υπάρχουν καθαροί κανόνες, τον βοηθάει στο δικό του έργο, τον βοηθάει ακόμα και να βρει χρηματοδότηση το γεγονός ότι είναι πιστοποιημένος για τη δράση που κάνει», τόνισε.
Παράλληλα εκτίμησε ότι «θα υπάρξει μια υπουργική απόφαση τις επόμενες λίγες εβδομάδες, ίσως και την άλλη εβδομάδα, η οποία θα καθορίζει τη λειτουργία αυτού του μητρώου και θα χρειαστεί να επανυποβάλλουν οι πάντες γιατί όλοι θα πρέπει να υποβάλλουν και το μητρώο των φυσικών προσώπων τα οποία εμπλέκονται στην πρώτη γραμμή της αντιμετώπισης της κρίσης». «Άρα θα ξέρουμε μέσα στο Φεβρουάριο ποιες είναι οι οργανώσεις και ποια είναι τα πρόσωπα. Οι προθεσμίες στο νέο μητρώο θα είναι ιδιαίτερα σύντομες», πρόσθεσε.
Συγκεκριμένα ο κ. Μηταράκης ξεκαθάρισε πως «οι ΜΚΟ που δεν θα καταγραφούν δεν θα συνεργάζονται πλέον με τις ελληνικές αρχές και δεν θα τους επιτρέπεται η πρόσβαση στα κέντρα, δεν θα τους επιτρέπεται η πρόσβαση σε χώρους δημόσιους εμπλεκόμενοι με τα πρόσωπα με τη μεταναστευτική κρίση».
Για τις μεταναστευτικές ροές, σημείωσε ότι «η πολιτική της ταχείας λήψης της απόφασης ασύλου και των επιστροφών όσων δεν δικαιούνται άσυλο σε εβδομαδιαία βάση στέλνει ένα μήνυμα σε αυτούς που βρίσκονται ανατολικά της χώρας και δεν έχουν προσφυγικό προφίλ ότι είναι άσκοπη η διαδρομή προς την Αθήνα, περνάνε μεγάλο κίνδυνο διέλευσης στα νερά του Αιγαίου». «Πρέπει να φανεί καθαρά το μήνυμα ότι αυτή η διαδρομή είναι αδιέξοδη», συμπλήρωσε.
Ακόμη ο κ. Μηταράκης εξήγησε πως «ο στόχος των 10 χιλιάδων επιστροφών που είχε μπει για το 2020, δεν έχει στόχο μόνο να μειώσει την παρουσία στα νησιά όσων δεν δικαιούνται διεθνούς προστασίας αλλά να στείλει και ένα μήνυμα αποτροπής ότι η χώρα μας πλέον εφαρμόζει μια διαφορετική μεταναστευτική πολιτική».
Ερωτηθείς ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα για τις κλειστές δομές, απάντησε ότι «είναι θέμα πολύ σύντομου χρονικού διαστήματος να ξεκινήσουν οι διαδικασίες κατασκευής αυτών των κέντρων». Ακόμη εξήγγειλε ότι «στα τέλη Φεβρουαρίου αρχές Μαρτίου θα ολοκληρωθεί στη Σάμο ένα κέντρο το οποίο όμως δεν ανταποκρίνεται στην ανάγκη χωρητικότητας που υπάρχει». «Ήταν ένα παλιότερο έργο, ανταποκρίνεται στις προδιαγραφές αλλά όχι στο μέγεθος που χρειάζεται για να κλείσει άμεσα η ανοιχτή δομή εκεί αλλά στόχος μας είναι μέσα στο 2020, ελπίζω να το προλάβουμε μες το καλοκαίρι, να κλείσουμε τις ανοιχτές δομές οι οποίες δημιουργούν τεράστιο θέμα ασφάλειας και πρόβλημα στις τοπικές κοινωνίες», υπογράμμισε.
Αναφερόμενος στον πλωτό φράχτη, δήλωσε ότι «πρόκειται για ένα πιλοτικό μέτρο και θα δούμε στην πράξη αν μπορεί να φέρει αποτέλεσμα». «Αυτό που μου κάνει εντύπωση είναι ότι υπάρχουν πολιτικές ομάδες που διαφωνούν με την προσπάθεια που γίνεται να βρούμε νέες τεχνολογίες για την ασφαλή προστασία των συνόρων», υπογράμμισε ο κ. Μηταράκης και πρόσθεσε πως «το αν θα δουλέψει τεχνικά μια πιλοτική διαδικασία θα φανεί στην πράξη».
«Δεν είναι το μοναδικό μέτρο...Το πλωτό φράγμα είναι μέρος ενός συνολικότερου σχεδίου και θέλω να πιστέψω ότι θα υπάρξουν και άλλες τεχνολογίες που θα βρεθούν και θα χρησιμοποιηθούν», ξεκαθάρισε.
Ερωτηθείς για τη μετακίνηση μεταναστών και προσφύγων στην ηπειρωτική χώρα, απάντησε ότι «μιλώντας με όλη την ηπειρωτική Ελλάδα όλοι συμφωνούνε με την ανάγκη να υπάρξουν νέες δομές απλώς όλοι θέλουν να γίνουν κάπου αλλού». Επίσης τόνισε πως «μέσα στο Φεβρουάριο πρέπει να έχουμε επιλέξει τα τελικές τοποθεσίες για όπου χρειάζεται να τοποθετηθούνε νέες εγκαταστάσεις, δεν έχουμε στόχο να δημιουργήσουμε υπερδομές στην ηπειρωτική Ελλάδα, αντίθετα μικρότερες δομές ώστε να υπάρχει μια πιο ισορροπημένη κατανομή των αιτούντων άσυλο σε όλη τη χώρα».
Αναφορικά με το αίτημα να κηρυχτούν τα νησιά σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, ο υπουργός επισήμανε ότι «έχουνε ληφθεί έκτακτα μέτρα και θα ληφθούν έκτακτα μέτρα τις επόμενες ημέρες για την προστασία των νησιών το κατά πόσο αυτό απαιτεί και τεχνικά να κηρυχτούν τα νησιά σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης είναι κάτι το οποίο εξετάζουμε αλλά μέχρι στιγμής δεν θεωρούμε ότι είναι επιβεβλημένο».
Όσον αφορά τη λογική του Περιφερειάρχη, κ. Μουτζούρη, ο κ. Μηταράκης ανέφερε αντιλαμβάνεται «την αγωνία που έχουν και οι συμπατριώτες μου και τα άλλα νησιά του Αιγαίου», ωστόσο εξήγησε ότι «η κυβέρνηση και το υπουργείο κινούνται σε λογική έκτακτης κατάστασης και την ενίσχυση των μέτρων ασφαλείας». «Υπήρχε ειδική μονάδα της ΕΜΑΚ στη Μυτιλήνη και διάφορα άλλα μέτρα που λαμβάνονται και θα ληφθούν τις επόμενες μέρες», διευκρίνισε εξηγώντας παράλληλα ότι «έχουν τη λογική του έκτακτου χωρίς αυτό να σημαίνει την επίσημη σηματοδότηση της κατάστασης εκτάκτου ανάγκης».
Αναφορικά με τις επιστροφές μεταναστών, σημείωσε ότι «ο σχεδιασμός είναι τουλάχιστον μια φορά την εβδομάδα να υπάρχει μεταφορά προς την Τουρκία». «Το πιάσαμε αυτό τον Ιανουάριο», είπε χαρακτηριστικά. Την ίδια στιγμή επισήμανε ότι στόχος είναι «να αυξηθούν οι επιστροφές, αυτό που συμβαίνει βέβαια καθώς αυξάνονται οι επιστροφές είναι ότι αυξάνονται τα μεταγενέστερα, ενστάσεις, προσφυγές και φυσικά όσοι είναι να επιστραφούν έχουμε απόλυτο σεβασμό στα νομικά τους δικαιώματα απλώς η διαφορά με τις προηγούμενες χρονιές είναι ότι ενώ αυτά τα αιτήματα της τελευταίας στιγμής παίρναν παλιά 12 μήνες τώρα παίρνουνε λίγες μέρες για να αντιμετωπιστούν με τη σοβαρότητα που απαιτεί ο νόμος αλλά κινούμαστε υπερβολικά πιο γρήγορα ώστε να μη λειτουργήσουν ως τροχοπέδη επιστροφών αυτών που δεν δικαιούνται παραμονή στη χώρα μας».
«Είμαστε σε διαρκή επαφή με την ΕΕ και τους συμμάχους μας ώστε να εξασφαλίσουμε τη μέγιστη δυνατή συμμόρφωση της Τουρκίας στις υποχρεώσεις που απορρέουν από την κοινή ανακοίνωση ΕΕ –Τουρκίας», τόνισε ο υπουργός.
Παράλληλα ο κ. Μηταράκης δήλωσε ότι «μέχρι στιγμής στο θέμα των επιστροφών δεν έχουμε αντιμετωπίσει εμπόδια και πρόσθεσε πως «μέχρι στιγμής δεν είναι η Τουρκία τροχοπέδη για επιστροφές». «Ελπίζω μέσα στο 2020 να μην αλλάξει αυτή η εικόνα», συμπλήρωσε.
Αναφορικά με τη στήριξη των τοπικών κοινωνιών ο κ. Μηταράκης ανέφερε ότι ψηφίστηκε προχθές μια τροπολογία του υπουργείου Μετανάστευσης σε συνεργασία με τον κ. Θεοδωρικάκο όπου δίνει στην Ελλάδα ένα κονδύλι ανταποδοτικών τελών.
«Αυτό δεν είναι για να βοηθήσουμε τις κοινωνίες, είναι για να αναλάβει η πολιτεία την ευθύνη της για τα έξοδα που έχουν οι δήμοι από το γεγονός ότι υπάρχουν δομές», εξήγησε και συνέχισε λέγοντας πως «δεν είναι μια συνδιαλλαγή, είναι μια υποχρέωση της πολιτείας να καλύψει τα έξοδα, τα δημοτικά τέλη των προσώπων που διαμένουν σε δομές για τις οποίες «οικοδεσπότης» είναι το υπουργείο Μετανάστευσης».
Εν κατακλείδι ο υπουργός δήλωσε: «Δημιουργήσαμε ένα κονδύλι το ταμείο αλληλεγγύης για να στηρίξουμε τοπικά έργα και αποζημιώσεις όπου χρειάζεται για τους κατοίκους που έχουν επηρεαστεί. Είναι σημαντικό να αυξήσουμε τη στήριξη των κοινωνιών που δέχονται το βάρος, όχι με τη λογική συνδιαλλαγής θα ήταν προσβλητικό για τους κατοίκους των νησιών να πει κάποιος κάτι τέτοιο αλλά για τη μείωση των επιπτώσεων που επιβαρύνονται από μια κρίση η οποία δυστυχώς είναι σημαντική».