Ολόκληρος ο κόσμος βιώνει μια πρωτόγνωρη -για καιρό ειρήνης- κατάσταση. Ένα ασύμμετρο σοκ, μια ανθρώπινη τραγωδία ασύλληπτων διαστάσεων. Μετρά χιλιάδες θύματα του κοροναϊού και παγώνει σχεδόν όλες τις οικονομικές δραστηριότητες, για να αναχαιτίσει αυτόν τον αόρατο εχθρό.

Όμως, δεν πρόκειται (απλώς) για μια υγειονομική κρίση. Ούτε καν για μια εκκολαπτόμενη οικονομική κρίση. Εν μέσω αυτής της φονικής πανδημίας, η Ε.Ε. αντιμετωπίζει μία από τις μεγαλύτερες κρίσεις ταυτότητας και αλληλεγγύης στην ιστορία της. Και οι παραδοσιακοί μηχανισμοί της είναι αμφίβολο ότι αρκούν για να ανταποκριθεί επαρκώς αυτή τη φορά.

Πράγματι, τις τελευταίες εβδομάδες έγιναν κινήσεις σημαντικές, που λίγα χρόνια πριν αποτελούσαν οικονομικά ταμπού, όπως το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης, το οποίο αναστέλλεται λόγω του COVID-19, ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ετοιμάζει μια πιο φιλόδοξη πρόταση για τον κοινοτικό προϋπολογισμό του 2021-27.
Ωστόσο, σε μια άνευ προηγουμένου κρίση, απαιτείται μια άνευ προηγουμένου απάντηση.

Η Ευρώπη έχει μια ιστορική ευκαιρία να δείξει ότι έμαθε από τα λάθη της. Να μην επαναλάβει τις «αμαρτίες του παρελθόντος», για τις οποί-ες πλήρωσαν η ίδια και τα μέλη της βαρύ τίμημα. Το οφείλει στην ιστορία της και στους ανθρώπους που την οραματίστηκαν. Να μην υιοθετήσει μια μυωπική, λογιστική και γραφειοκρατική λογική, αλλά να αντιληφθεί το αληθινό διακύβευμα και να δράσει εγκαίρως.

Κι αυτό είναι που τόνισε ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, στους ομολόγους του, ζητώντας συντονισμένη δράση, όσο και με την από κοινού επιστολή με άλλους οκτώ αρχηγούς κρατών, ζητώντας κοινή ανάληψη χρέους και έκδοση «κορονο-ομολόγων».

Δεν έχει σημασία πώς θα διαρθρωθεί αυτό το ομόλογο. Αυτό μπο-ρεί να συζητηθεί σε τεχνικό επίπεδο.

Μεγαλύτερη αξία έχει να εκφραστεί σήμερα η πολιτική βούληση ότι η επόμενη μέρα θα μας βρει ενωμένους.

Αν η Ευρώπη δεν εκφράσει τώρα την αλληλεγγύη της, ομόθυμα και αποφασιστικά, κινδυνεύει όχι μόνο να παρασυρθεί σε μια βαθιά οικονομική κρίση, αλλά, ακόμη περισσότερο, να δικαιώσει το αντιευρωπαϊκό πνεύμα που λανθάνει και να οδηγηθεί σε σοβαρό κλονισμό -αν όχι κατάρρευση- του ίδιου του οικοδομήματός της. Ποιος αμφιβάλλει ότι οι ευρωσκεπτικιστικές και λαϊκιστικές φωνές δεν θα αρθρωθούν τότε ηχηρά και ρεβανσιστικά ή ότι οι πολίτες δεν θα γυρίσουν απογοητευμένοι την πλάτη τους στην Ένωση, αναζητώντας στήριξη στα εθνικά τους κράτη;

Αντίθετα, αν η Ένωση δείξει τώρα γνήσια και ουσιαστική αλληλεγγύη, η επομένη αυτής της κρίσης θα τη βρει να προσφέρει στους πολίτες της ένα μέλλον με νόημα, αξία και προοπτική. Το άλμα προς την πολιτική ωρίμανση είναι το μεγάλο στοίχημα της κρίσης του κοροναϊού για την Ε.Ε. Ας τολμήσει, λοιπόν, να καταστρώσει ένα τέτοιο συμβόλαιο, ένα πραγματικό «Coronavirus Deal», πρωτίστως για πολιτικούς κι όχι οικονομικούς λόγους. Αν το καταφέρει, η Ένωση μόνο ενισχυμένη θα βγει από την κρίση. Αν όχι, πολύ φοβάμαι ότι δεν θα αποφύγει βαθιές ρήξεις και απογοητεύσεις.

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παραπολιτικά το Σάββατο 04 Απριλίου