Τον Ιούνιο του 2026, όταν θα λήγει η (εξαετής) δεύτερη θητεία του, ο Γιάννης Στουρνάρας θα έχει συμπληρώσει 12 χρόνια στη θέση του διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος. Θα είναι, τότε, ο δεύτερος μακροβιότερος διοικητής από συστάσεως της Τραπέζης, το 1927. Το ρεκόρ κατέχει, φυσικά, ο Ξενοφώντας Ζολώτας, ο οποίος κάθισε στη θέση αυτή συνολικά 20 χρόνια και θεωρείται εμβληματικό πρόσωπο στα οικονομικά δρώμενα της χώρας.

Η λιτή ανακοίνωση του κυβερνητικού εκπροσώπου, Στέλιου Πέτσα, για την ανανέωση της θητείας του κ. Στουρνάρα ήταν, εν πολλοίς, αναμενόμενη.

Αφού από χρόνια είναι δεδομένη η σχέση εμπιστοσύνης με τον πρωθυπουργό, τον υπουργό Οικονομικών, Χρήστο Σταϊκούρα, ενώ αξιοσημείωτες είναι οι επαφές, όπως επίσης και η αποδοχή που απολαμβάνει σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) και υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης. Είναι χαρακτηριστικό ότι πριν από λίγους μήνες και με τη στήριξη της επικεφαλής της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, εξελέγη πρόεδρος της Επιτροπής Επιθεώρησης της ΕΚΤ.

Ο κ. Στουρνάρας ουσιαστικά δόμησε το προφίλ του απολετεσματικού τεχνοκράτη οικονομικών ζητημάτων στη ζώνη του ευρώ την περίοδο 20122014, όταν διαχειρίστηκε από τη θέση του υπουργού Οικονομικών της κυβέρνησης συνασπισμού Σαμαρά, Βενιζέλου και Κουβέλη τις τύχες της (τότε) υπό καθεστώς «επιλεκτικής χρεοκοπίας» οικονομίας. Οι γνωρίζοντες λένε πως το καλοκαίρι του 2012 τα ταμεία της χώρας ήταν άδεια και οι δύο διαδοχικές εκλογικές αναμετρήσεις είχαν φέρει την οικονομία σε κατάσταση πλήρους αδιεξόδου και κατ’ επέκταση ένα βήμα πριν από την έξοδο από το ευρώ. Ο τότε πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς στη συνέχεια τον αντάμειψε τον Ιούνιο του 2014 με την ανάθεση των καθηκόντων του διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος.

Ούτε ο ίδιος ο κ. Στουρνάρας, ωστόσο, δεν φανταζόταν όσα θα διαχειριζόταν λίγους μήνες αργότερα, όταν ο Αλέξης Τσίπρας έγινε πρωθυπουργός. Ουσιαστικά, από τον Φεβρουάριο του 2015 έπρεπε να αντιμετωπίσει τους επικίνδυνους ακροβατισμούς της κυβέρνησης, τις επιλογές Βαρουφάκη και τα σενάρια για επιστροφή στη δραχμή. Απολύτως διασταυρωμένες πληροφορίες αναφέρουν ότι σε διαρκή συνεννόηση με τον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Προκόπη Παυλόπουλο, αλλά και κάποια στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, του οικονομικού κύκλου όπως ο Γιάννης Δραγασάκης και ο Γιώργος Χουλιαράκης, είχε κάνει όλες τις απαραίτητες ενέργειες για να μην απειληθεί η συμμετοχή της Ελλάδας στην ευρωζώνη και οδηγηθεί η χώρα σε ολιστική χρεοκοπία. Η σχέση του, βεβαίως, με τον Αλέξη Τσίπρα ουδέποτε αποκαταστάθηκε και η καχυποψία του ΣΥΡΙΖΑ απέναντί του ήταν πάντοτε ισχυρή. Στο πλαίσιο αυτό, ήταν ενδεικτική η ειρωνική αντίδραση της Κουμουνδούρου μόλις έγινε γνωστή η ανανέωση της θητείας του κ. Στουρνάρα.

ΚΚΕ ΚΑΙ ΣΗΜΙΤΗΣ

Ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος, με (λαϊκή) καταγωγή από τη Φθιώτιδα και το Ρέθυμνο, είχε έντονο το μικρόβιο της πολιτικής από την οικογένειά του. Ο πατέρας του ήταν ηγετικό στέλεχος του ΚΚΕ και επί χρόνια γραμματέας του ΕΑΜ Κεντρικής Ελλάδος. Κάτι που βεβαίως επηρέασε και τον ίδιο, καθώς, όπως συνηθίζει να λέει, ήταν για αρκετά χρόνια ψηφοφόρος του ΚΚΕ, πιθανότατα έως το 1989.

Σήμερα δηλώνει με την ευρεία έννοια σοσιαλδημοκράτης, που πιστεύει στην ελευθερία της αγοράς, αλλά σε συνδυασμό με ένα ισχυρό κοινωνικό κράτος. Το σκανδιναβικό μοντέλο και ιδιαίτερα αυτό της Σουηδίας είναι εκείνο που θεωρεί ως το πλέον ιδανικό.
Παιδί του δημόσιου σχολείου της Φιλοθέης και ακολούθως του Πανεπιστημίου της Αθήνας, αλλά και με μεταπτυχιακές σπουδές στην Οξφόρδη, βρέθηκε στα μέσα της δεκαετίας του ’90 στο περιβάλλον του πρώην πρωθυπουργού Κώστα Σημίτη, αναλαμβάνοντας επιτελικά πόστα. Αξιολογεί, σήμερα, ως ιδιαίτερα σημαντική τη θητεία του στο υπουργείο Οικονομικών, καθώς τον βοηθάει πάρα πολύ το ότι γνωρίζει πώς σκέφτονται υπουργοί και κυβερνήσεις.

Στο πλαίσιο αυτό, πρέπει να επισημανθεί ότι γίνεται σχεδόν μόδα τις θέσεις κεντρικών τραπεζιτών σε μια σειρά από χώρες να τις αναλαμβάνουν πρώην υπουργοί Οικονομικών, όπως ο πρώην και η νυν επικεφαλής της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι και Κριστίν Λαγκάρντ, ο Ολι Ρεν, ο Πίτερ Κάζιμιρ κ.ά. «Είναι πολύ σημαντικό να έχει περάσει κανείς και από τις δύο πλευρές του λόφου», συνηθίζει να λέει επ’ αυτού ο κ. Στουρνάρας.

Φύσει αισιόδοξος, θεωρεί πως η χώρα μας θα ξεπεράσει τον σκόπελο της υγειονομικής κρίσης και θα αντιμετωπιστούν οι συνέπειές της στο οικονομικό πεδίο. Επιμένει ότι το μεγάλο θέμα για τη χώρα είναι, αφενός, το δημόσιο χρέος και το πώς θα καλυφθούν τα κενά και, ιδιαίτερα, τι θα συμβεί με τα «κόκκινα» δάνεια. Σε ό,τι αφορά τη συζήτηση για τη ρευστότητα στην αγορά από τις τράπεζες, επιμένει ότι δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να γυρίσουμε στην εποχή των θαλασσοδανείων και ότι χρειάζεται να στηριχθούν οι επιχειρήσεις που ήταν βιώσιμες έως το τέλος του 2019.


Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παραπολιτικά το Σάββατο 16 Μαΐου