Νέο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο θα παρουσιάσει τον Ιούνιο η Κομισιόν, το οποίο θα μοιράζει τα βάρη στα κράτη-μέλη της Ε.Ε., όπως αποκαλύπτει στα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Μαργαρίτης Σχοινάς. Ο ίδιος τονίζει πως η χώρα μας πήρε άριστα στη διαχείριση της πανδημίας και «μπορεί να παίξει στο Τσάμπιονς Λιγκ του τουρισμού μετά την κρίση». Ο Έλληνας επίτροπος στις Βρυξέλλες υπογραμμίζει, επίσης, ότι την προσεχή Τετάρτη η Κομισιόν θα παρουσιάσει επίσημα το Ταμείο Ανάκαμψης, «ένα ευρωπαϊκό υπερόπλο», όπως λέει, «με άνευ προηγουμένου πόρους, που θα είναι ελκυστικό στις αγορές και άμεσα επιχειρησιακό για την πραγματική οικονομία».

Κύριε αντιπρόεδρε, θέλω να ξεκινήσουμε τη συνέντευξη από το Μεταναστευτικό Προσφυγικό, το οποίο ενδέχεται να «φουντώσει» ξανά μέσα στο καλοκαίρι. Σας ανησυχεί η προοπτική αυτή; Πώς θα βοηθήσει η Κομισιόν την Ελλάδα σε μια τέτοια περίπτωση;

Η πρωτοφανής έμπρακτη αλληλεγγύη που επέδειξε σύσσωμη η ευρωπαϊκή ηγεσία την επομένη της Καθαράς Δευτέρας στον Έβρο και το ολοκληρωμένο σχέδιο δράσης, ύψους 700 εκατομμυρίων ευρώ, εκατοντάδων Ευρωπαίων συνοριοφρουρών και πρόσθετων μέσων Frontex, που εγκρίναμε σε χρόνο-ρεκόρ για τη στήριξη της Ελλάδας έδειξαν ότι η Ε.Ε. έχει ανεβάσει ταχύτητα στη διαχείριση μεταναστευτικών κρίσεων.
Αν συνδυάσουμε ασφάλεια και τις απαράμιλλες φυσικές ομορφιές μας, η Ελλάδα μπορεί να παίξει στο Τσάμπιονς Λιγκ του τουρισμού
Στο ανώτατο πολιτικό επίπεδο κατέστη απολύτως σαφές ότι κανένας δεν μπορεί να εκβιάζει ή να εκφοβίζει την Ευρωπαϊκή Ένωση εργαλειοποιώντας τον πόνο δυστυχισμένων ανθρώπων. Διεμηνύθη, επίσης, προς πάσα κατεύθυνση ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει πια την πολιτική βούληση, τη δυνατότητα και τα μέσα να δρα τάχιστα και να προστατεύει τα εξωτερικά της σύνορα. Ο Έβρος έδωσε ένα μήνυμα erga omnes, που ελπίζω να ελήφθη.

Στο ΜεταναστευτικόΠροσφυγικό, από τη μια είναι η Τουρκία, που δεν συνεργάζεται, και από την άλλη τα κράτη-μέλη της Ε.Ε., που δεν δέχονται κατανομή προσφύγων στην επικράτειά τους. Πώς σκοπεύετε να αντιμετωπίσετε τα δύο αυτά ζητήματα;

Η ευρωπαϊκή απάντηση στο Προσφυγικό Μεταναστευτικό θα πρέπει να είναι συνολική, γιατί και οι ρίζες του προβλήματος είναι πολυπαραγοντικές. Κατ’ αρχάς, για τη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών χρειαζόμαστε τη συνεργασία όλων των γειτόνων μας. Παρ’ όλες τις δυσκολίες, εργαζόμαστε με την Τουρκία με στόχο τη διαμόρφωση ενός συναινετικού πλαισίου, που θα αποβλέπει σε μια γερή και σταθερή βάση συνεργασίας, με αμοιβαίες υποχρεώσεις. Θέλω να πιστεύω ότι αυτή η διαδικασία που έχουν αναλάβει από κοινού ο συνάδελφός μου, Ζοσέπ Μπορέλ, με τον Τούρκο ομόλογό του θα καταλήξει σύντομα.

Το νέο Σύμφωνο Μετανάστευσης που προετοιμάζετε θα αίρει τα προβλήματα που δημιουργεί ο Κανονισμός του Δουβλίνου στις χώρες πρώτης υποδοχής, όπως η Ελλάδα; Ποιες είναι οι βασικές μεταρρυθμίσεις που σχεδιάζετε;

Το νέο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο, που θα παρουσιάσουμε τον επόμενο μήνα, αποτελεί μία από τις πιο εμβληματικές πρωτοβουλίες αυτής της Επιτροπής. Θα είναι ένα ολιστικό, συνεκτικό σχέδιο, που θα αντικαθιστά το τωρινό μοντέλο συνεχούς διαχείρισης κρίσεων. Θα μοιάζει με ένα τριώροφο κτίριο.
Το Ταμείο Ανάκαμψης δεν θα «ψεκάζει» πόρους οριζόντια και αναποτελεσματικά, αλλά στοχευμένα σε τομείς της οικονομίας
Ο πρώτος όροφος θα είναι η διαμόρφωση συμφωνιών συνεργασίας με τις χώρες προέλευσης και τράνζιτ, που θα δημιουργεί ευκαιρίες για παραμονή αντί να ωθεί απελπισμένους νέους στα πλοκάμια των διακινητών. Ο δεύτερος θα είναι μια κοινή, ισχυρή διαχείριση των εξωτερικών μας συνόρων και ο τρίτος η αλληλεγγύη και ο επιμερισμός των βαρών ανάμεσα σε όλα τα κράτη-μέλη. Τα κράτη πρώτης υποδοχής δεν μπορεί στο διηνεκές να αναλαμβάνουν όλα τα βάρη στο όνομα των υπολοίπων. Χρειαζόμαστε μόνιμο σύστημα ευρωπαϊκής αλληλεγγύης. Η διαπραγμάτευση θα είναι πολύ δύσκολη, αλλά ελπίζω να τα καταφέρουμε. Η Ευρώπη δεν έχει την πολυτέλεια να αποτύχει για δεύτερη φορά σε ένα τόσο κρίσιμο θέμα.

Δηλώσατε τις προάλλες ότι «ο τουρισμός είναι ζωτικής σημασίας για την ενιαία αγορά και τις τέσσερις ελευθερίες της». Έχει κάνει όλα τα απαραίτητα, πιστεύετε, η Κομισιόν για να διευκολύνει τη μετακίνηση τουριστών εντός της Ε.Ε.; Είστε ικανοποιημένοι από το πώς τα κράτη-μέλη εφαρμόζουν τις συστάσεις σας;

Οδεύουμε προς ένα ευρωπαϊκό καλοκαίρι που θα είναι διαφορετικό, αλλά όχι χαμένο. Οι προτάσεις που υιοθέτησε πρόσφατα η Επιτροπή παρέχουν ένα ασφαλές πλαίσιο για τις κυβερνήσεις και τους κλάδους του τουρισμού και των μεταφορών, προκειμένου να αναπτύξουν έξυπνες λύσεις και να εφαρμόσουν ασφαλείς επιλογές για τουρίστες, ταξιδιώτες αλλά και τόπους υποδοχής. Ιδίως για χώρες όπως η Ελλάδα, που πήραν άριστα στη διαχείριση της πανδημίας, αλλά επλήγησαν και περισσότερο, τώρα είναι η ώρα της επανεκκίνησης. Αν προσέξουμε και συνδυάσουμε ασφάλεια και κίνητρα με την επιτυχημένη διαχείριση και τις απαράμιλλες φυσικές ομορφιές μας, η Ελλάδα μπορεί να παίξει στο Τσάμπιονς Λιγκ του τουρισμού μετά την κρίση.

Πολλές είναι οι απορίες μετά την κατ’ αρχήν συμφωνία Γαλλίας και Γερμανίας για το Ταμείο Ανάκαμψης, ύψους 500 δισ. ευρώ. Πότε και υπό ποιες προϋποθέσεις θα ενεργοποιηθεί; Με ποιον τρόπο θα καμφθούν οι αντιδράσεις; Πώς θα κατανεμηθούν τα χρήματα και εν προκειμένω πόσα θα λάβει η Ελλάδα;

Εργαζόμαστε εντατικά για το Ταμείο Ανάκαμψης, που θα παρουσιάσουμε επίσημα την ερχόμενη Τετάρτη, 27 Μαΐου, στην οριστικοποίηση του οποίου η ιστορικής σημασίας γαλλογερμανική πρόταση συμβάλλει καθοριστικά. Θα πρόκειται για ένα ευρωπαϊκό υπερόπλο, με άξονα τον Κοινοτικό Προϋπολογισμό, με άνευ προηγουμένου πόρους, που θα είναι ελκυστικό στις αγορές και άμεσα επιχειρησιακό για την πραγματική οικονομία. Ένας μηχανισμός που δεν θα «ψεκάζει» πόρους οριζόντια και αναποτελεσματικά, αλλά στοχευμένα σε τομείς της οικονομίας και σε χώρες που υπέφεραν δυσανάλογα από τις συνέπειες της πανδημίας, όπως η Ελλάδα. Καθοριστικό είναι, επίσης, να διασφαλιστεί το κατάλληλο μείγμα μεταξύ επιδοτήσεων και δανείων, ώστε να αναδεικνύεται το σωστό αναπτυξιακό πρόσημο, που δεν θα εξαναγκάζει τον Νότο της Ευρώπης σε δανεισμό, αλλά θα τον ανακουφίζει με άμεση βοήθεια.

Είναι ικανοποιητική η ενίσχυση που προσφέρει η Ε.Ε. ως απάντηση στην παρούσα κρίση; Ορισμένοι τη συγκρίνουν, π.χ., με το πακέτο βοήθειας ύψους 3 τρισ. στις ΗΠΑ και τη βρίσκουν ανεπαρκή.

Είναι γεγονός ότι στο πεδίο της οικονομικής επανεκκίνησης έχουν γίνει ήδη αρκετά, αλλά όχι ακόμη όλα. Σας υπενθυμίζω το πρόγραμμα αγοράς τίτλων των ελληνικών συμπεριλαμβανομένων από την ΕΚΤ, ύψους 750 δισ. ευρώ, τα 500 δισ. ευρώ χωρίς όρους μνημονιακής αιρεσιμότητας από τον ΕΜΣ, τα 100 δισ. ευρώ του προγράμματος SURE για την αντιμετώπιση της βραχυπρόθεσμης ανεργίας, την ευελιξία στους κανόνες των διαρθρωτικών ταμείων και, φυσικά, την κατάργηση των περιορισμών στο Σύμφωνο Σταθερότητας.
Έχουμε εγκρίνει σημαντικές κρατικές ενισχύσεις ύψους πάνω από ένα δισ. για στήριξη των επιχειρήσεων και εξασφάλιση ρευστότητας στην ελληνική οικονομία
Ένα αποφασιστικό κομμάτι του συνολικού παζλ θα είναι βεβαίως το Ταμείο Ανάκαμψης, που θα έχει τα χωρίς προηγούμενο χαρακτηριστικά που προανέφερα και θα είναι «ύψους τρισ., όχι δισ.» όπως τόνισε η πρόεδρος της Κομισιόν. Αν προστεθούν όλα αυτά, νομίζω ότι η ευρωπαϊκή απάντηση θα είναι απολύτως συγκρίσιμη αν όχι ανώτερη με αυτή των ανταγωνιστών μας σε παγκόσμιο επίπεδο.

Το 51% των κρατικών ενισχύσεων που έχουν δοθεί εκτάκτως από τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. αντιστοιχεί στη Γερμανία. Δεν προκαλεί αυτό αθέμιτο ανταγωνισμό εις βάρος φτωχότερων κρατών, όπως είναι η Ελλάδα;

Το προσωρινό πλαίσιο που ενέκρινε η Επιτροπή στις 3 Απριλίου και θα εφαρμοστεί τουλάχιστον έως το τέλος Δεκεμβρίου 2020 δίνει τη δυνατότητα σε όλα τα κράτη-μέλη, αδιακρίτως, να κάνουν χρήση της πλήρους ευελιξίας που προβλέπουν οι κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις, με στόχο τη στήριξη της οικονομίας από τις επιπτώσεις της πανδημίας. Σε αυτό το ίδιο πλαίσιο έχουμε εγκρίνει και σημαντικές κρατικές ενισχύσεις, ύψους πάνω από 1 δισ., για τη στήριξη των επιχειρήσεων και την εξασφάλιση ρευστότητας στην ελληνική οικονομία. Θέλω, όμως, να είμαι σαφής: Το ισχύον πλαίσιο αποτελεί μια έκτακτη συνθήκη σε καιρούς κρίσης. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να γίνει κερκόπορτα στρέβλωσης του υγιούς ανταγωνισμού υπέρ των πλουσιότερων. Η Επιτροπή δεν θα το επιτρέψει.

Πού οφείλεται, κατά τη γνώμη σας, η μεγάλη διαφορά στην πρόβλεψη του υπουργείου Οικονομικών και της Κομισιόν για το ύψος της ύφεσης στην Ελλάδα το 2020;

Οι αποκλίσεις μεταξύ εθνικών και κοινοτικών προβλέψεων είναι αρκετά σύνηθες φαινόμενο και συνδέονται με μεθοδολογίες και στατιστικές μεθόδους. Στη συγκεκριμένη, μάλιστα, δυσμενή συγκυρία συνιστούν επιβεβαίωση μιας ιδιαίτερα δύσκολης κατάστασης, η οποία δεν προκαλεί, όμως, έκπληξη και την οποία περιμέναμε. Οι διαπιστώσεις αυτές αποτελούν την αφετηρία για την ανάγκη συνολικής, συνεκτικής και πανίσχυρης ευρωπαϊκής απάντησης προς όφελος των οικονομιών μας και των συμπολιτών μας

Έχετε προαναγγείλει μια νέα στρατηγική εσωτερικής ασφάλειας για την Ε.Ε. Πόσο σοβαρά είναι τα προβλήματα τρομοκρατίας και οργανωμένου εγκλήματος που αντιμετωπίζει η Ευρώπη και πώς μπορούν να αντιμετωπιστούν;

Σε αυτόν τον ολοένα και πιο αβέβαιο κόσμο, με όλο και πιο εξελιγμένες απειλές ασφαλείας, στόχος μας είναι να αναδείξουμε την Ευρώπη ως ασπίδα των ελευθεριών και των αξιών μας. Τα τελευταία χρόνια έχει επιτευχθεί σημαντική πρόοδος στην ανταλλαγή πληροφοριών και στο να περιοριστεί ο χώρος στον οποίο επιχειρούν τρομοκράτες και εγκληματίες. Ωστόσο, η πραγματικότητα είναι ότι η προσέγγιση της Ευρώπης στον τομέα της ασφάλειας παραμένει κατακερματισμένη. Για αυτό απαιτείται νέο ευρωπαϊκό οικοσύστημα ασφάλειας. Στα τέλη Ιουλίου θα παρουσιάσουμε μια νέα Στρατηγική Ένωσης Ασφάλειας, για να συνδράμουμε τα κράτη-μέλη πάντα και παντού, από την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του οργανωμένου εγκλήματος μέχρι την πρόληψη και τον εντοπισμό υβριδικών απειλών, την κυβερνοασφάλεια και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των κρίσιμων υποδομών μας. Με πλήρη σεβασμό στις κοινές μας αρχές, τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις Συνθήκες, αλλά με επίκεντρο πάντα τον πολίτη. Θέλουμε μια πραγματική Ένωση Ασφάλειας, η οποία θα προστατεύει τους Ευρωπαίους πολίτες, τις υποδομές και τις εταιρείες μας.


Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παραπολιτικά το Σάββατο Μαΐου