ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Διπλωματικό τρίγωνο της Ελλάδας με Γαλλία και Αίγυπτο απέναντι στην τουρκική προκλητικότητα
Εντονη υπήρξε η διπλωματική κινητικότητα την εβδομάδα που κλείνει, παράλληλα με την επίσκεψη του πρωθυπουργού και ενός πολύ διευρυμένου κυβερνητικού κλιμακίου στο Ισραήλ. Με επίκεντρο τη Γαλλία και την παρουσία του κ. Δένδια τη Δευτέρα στο Παρίσι για την τηλεδιάσκεψη των υπουργών Εξωτερικών της Ε.Ε., με τη συμμετοχή όμως και του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, κ. Πομπέο, επιχειρήθηκε μια σημαντική παρέμβαση στα ζητήματα της επιθετικότητας της Τουρκίας σε σχέση με την οριοθέτηση των ΑΟΖ στην Αν. Μεσόγειο, αλλά και την κατάσταση στη Λιβύη.
Η Γαλλία από τις ευρωπαϊκές δυνάμεις απέναντι στην όλως ατυχή επιχειρησιακά και πολιτικά ευρωπαϊκή προσπάθεια να επιβάλει εμπάργκο όπλων με την επιχείρηση «Ειρήνη» στον λιβυκό εμφύλιο δείχνει ότι αναλαμβάνει όλο και πιο ενεργό ρόλο για τον περιορισμό της Τουρκίας. Αυτό έγινε φανερό και με την πολύ σοβαρή παρέμβαση σε επίπεδο ΝΑΤΟ από τον Γάλλο πρόεδρο, Εμ. Μακρόν, μία ημέρα πριν φθάσει στο Παρίσι ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών, όπου κατηγόρησε την Αγκυρα για τον ρόλο που επιχειρεί να παίξει στη Λιβύη, τονίζοντας ότι η Γαλλία δεν θα επιτρέψει την «εργαλειοποίηση» του ΝΑΤΟ από την Τουρκία. Ενα μήνυμα πολύ σαφές και πιεστικό και για τον γνωστό για τις φιλοτουρκικές διαθέσεις του γενικό γραμματέα, Γ. Στόλτενμπεργκ, αλλά και για τις δομές του ΝΑΤΟ που βλέπουν το χάσμα μεταξύ των μελών της Συμμαχίας να διευρύνεται, και όχι πλέον στον κλασικού τύπου «καμβά» της ελληνοτουρκικής διένεξης στα θέματα του Αιγαίου. Δεν θεωρείται, μάλιστα, άσχετη με το κλίμα αυτό η επίδειξη ασυνήθιστων αντανακλαστικών από το ΝΑΤΟ στην καταγγελία της Γαλλίας για παρενόχληση πλοίου της από τουρκικές φρεγάτες σε επιχείρηση ελέγχου για το εμπάργκο όπλων στη Λιβύη, τα επόμενα 24ωρα, με την ανακοίνωση από τον γενικό γραμματέα της έναρξης σχετικής έρευνας από τη Συμμαχία.
Στο πολύ ευνοϊκό αυτό περιβάλλον έθεσε το θέμα της κλιμάκωσης της τουρκικής προκλητικότητας στη Μεσόγειο ο κ. Δένδιας τόσο κατά τη συνάντησή του με τον Γάλλο ομόλογό του, ΖανΙβ λε Ντριάν, όσο και στο Συμβούλιο των Υπουργών Εξωτερικών της Ε.Ε., στο οποίο συμμετείχαν από κοινού μέσω τηλεδιάσκεψης από το Παρίσι.
Σε ό,τι αφορά τη διμερή συνάντησή του με τον Γάλλο υπουργό Εξωτερικών, κ. Λε Ντριάν, ο κ. Δένδιας δήλωσε πως συζήτησαν για την εμβάθυνση της στρατηγικής σχέσης Ελλάδας Γαλλίας, το Μεταναστευτικό και την ανάγκη αποτροπής κάθε επανάληψης των γεγονότων του περασμένου Φεβρουαρίου, καθώς και για την ενταξιακή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων.
Πολύ θετικό, ταυτόχρονα, εκτιμάται από ελληνικής πλευράς ότι ο επίτροπος επί των Εξωτερικών Υποθέσεων της Ε.Ε., Ζοζέπ Μπορέλ, που προήδρευε της τηλεδιάσκεψης, ανταποκρινόμενος σε πρόταση του κ. Δένδια ανακοίνωσε ότι το θέμα της Τουρκίας θα συζητηθεί στο επόμενο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων τον Ιούλιο, που θα διεξαχθεί κανονικά στις Βρυξέλλες και θα υιοθετήσει συμπεράσματα.
ΣΤΟ ΚΑΪΡΟ
Σε μια προσπάθεια να αξιοποιηθεί η θετική δυναμική στο πεδίο του καθορισμού των ΑΟΖ, μετά τη συμφωνία- συμβιβασμό Ελλάδας Ιταλίας, ο κ. Δένδιας βρέθηκε την Πέμπτη στην Αίγυπτο. Ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας έγινε δεκτός από τον πρόεδρο της Αιγύπτου, Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι, και αμέσως μετά συναντήθηκε με τον Αιγύπτιο υπουργό Εξωτερικών, Σαμέχ Σούκρι, με τον οποίο συζητήθηκαν ζητήματα διμερούς και περιφερειακού ενδιαφέροντος, με έμφαση στην οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών και τις εξελίξεις στη Λιβύη και την ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Το πρόβλημα με την Αίγυπτο, παρά το γεγονός ότι εντάσσεται στον βασικό πυρήνα της «Μεσογειακής Συμμαχίας», ενώ απειλείται σθεναρά από την Τουρκία και από το σύμφωνο Ερντογάν Σάρατζ στη Λιβύη, όπου η Μουσουλμανική Αδελφότητα εμπεδώνει την παρουσία της στο μέτωπο της Αφρικής, απειλώντας με καλύτερες προϋποθέσεις το καθεστώς Σίσι, είναι ότι αποφεύγει να καθορίσει ΑΟΖ με την Ελλάδα και την Κύπρο, αποκλείοντας με τον τρόπο αυτόν την Τουρκία από την Ανατολική Μεσόγειο.
Είναι γνωστό ότι το υπουργείο Εξωτερικών της Αιγύπτου επηρεάζεται άμεσα από τη Μουσουλμανική Αδελφότητα και, με πρόσχημα την επήρεια των ελληνικών νησιών, αποφεύγει μια οριστική λύση, που θα φέρει τη χώρα σε τελική σύγκρουση με την Αγκυρα. Ετσι, συνεχίζει να προβάλλει αντιπαραγωγικές προτάσεις, όπως να χωριστεί η ΑΟΖ που τη συνδέει με την Ελλάδα 6040 υπέρ της Αιγύπτου, αποτρέποντας μια συμφωνία. Όμως, οι νέες συνθήκες επιπλέον πίεσης και πολιορκίας της Αιγύπτου από την Τουρκία, με εργαλείο τη Λιβύη, δεν αφήνουν πολλά χρονικά περιθώρια για αναβολές.
Η Γαλλία από τις ευρωπαϊκές δυνάμεις απέναντι στην όλως ατυχή επιχειρησιακά και πολιτικά ευρωπαϊκή προσπάθεια να επιβάλει εμπάργκο όπλων με την επιχείρηση «Ειρήνη» στον λιβυκό εμφύλιο δείχνει ότι αναλαμβάνει όλο και πιο ενεργό ρόλο για τον περιορισμό της Τουρκίας. Αυτό έγινε φανερό και με την πολύ σοβαρή παρέμβαση σε επίπεδο ΝΑΤΟ από τον Γάλλο πρόεδρο, Εμ. Μακρόν, μία ημέρα πριν φθάσει στο Παρίσι ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών, όπου κατηγόρησε την Αγκυρα για τον ρόλο που επιχειρεί να παίξει στη Λιβύη, τονίζοντας ότι η Γαλλία δεν θα επιτρέψει την «εργαλειοποίηση» του ΝΑΤΟ από την Τουρκία. Ενα μήνυμα πολύ σαφές και πιεστικό και για τον γνωστό για τις φιλοτουρκικές διαθέσεις του γενικό γραμματέα, Γ. Στόλτενμπεργκ, αλλά και για τις δομές του ΝΑΤΟ που βλέπουν το χάσμα μεταξύ των μελών της Συμμαχίας να διευρύνεται, και όχι πλέον στον κλασικού τύπου «καμβά» της ελληνοτουρκικής διένεξης στα θέματα του Αιγαίου. Δεν θεωρείται, μάλιστα, άσχετη με το κλίμα αυτό η επίδειξη ασυνήθιστων αντανακλαστικών από το ΝΑΤΟ στην καταγγελία της Γαλλίας για παρενόχληση πλοίου της από τουρκικές φρεγάτες σε επιχείρηση ελέγχου για το εμπάργκο όπλων στη Λιβύη, τα επόμενα 24ωρα, με την ανακοίνωση από τον γενικό γραμματέα της έναρξης σχετικής έρευνας από τη Συμμαχία.
Στο πολύ ευνοϊκό αυτό περιβάλλον έθεσε το θέμα της κλιμάκωσης της τουρκικής προκλητικότητας στη Μεσόγειο ο κ. Δένδιας τόσο κατά τη συνάντησή του με τον Γάλλο ομόλογό του, ΖανΙβ λε Ντριάν, όσο και στο Συμβούλιο των Υπουργών Εξωτερικών της Ε.Ε., στο οποίο συμμετείχαν από κοινού μέσω τηλεδιάσκεψης από το Παρίσι.
Σε ό,τι αφορά τη διμερή συνάντησή του με τον Γάλλο υπουργό Εξωτερικών, κ. Λε Ντριάν, ο κ. Δένδιας δήλωσε πως συζήτησαν για την εμβάθυνση της στρατηγικής σχέσης Ελλάδας Γαλλίας, το Μεταναστευτικό και την ανάγκη αποτροπής κάθε επανάληψης των γεγονότων του περασμένου Φεβρουαρίου, καθώς και για την ενταξιακή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων.
Πολύ θετικό, ταυτόχρονα, εκτιμάται από ελληνικής πλευράς ότι ο επίτροπος επί των Εξωτερικών Υποθέσεων της Ε.Ε., Ζοζέπ Μπορέλ, που προήδρευε της τηλεδιάσκεψης, ανταποκρινόμενος σε πρόταση του κ. Δένδια ανακοίνωσε ότι το θέμα της Τουρκίας θα συζητηθεί στο επόμενο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων τον Ιούλιο, που θα διεξαχθεί κανονικά στις Βρυξέλλες και θα υιοθετήσει συμπεράσματα.
ΣΤΟ ΚΑΪΡΟ
Σε μια προσπάθεια να αξιοποιηθεί η θετική δυναμική στο πεδίο του καθορισμού των ΑΟΖ, μετά τη συμφωνία- συμβιβασμό Ελλάδας Ιταλίας, ο κ. Δένδιας βρέθηκε την Πέμπτη στην Αίγυπτο. Ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας έγινε δεκτός από τον πρόεδρο της Αιγύπτου, Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι, και αμέσως μετά συναντήθηκε με τον Αιγύπτιο υπουργό Εξωτερικών, Σαμέχ Σούκρι, με τον οποίο συζητήθηκαν ζητήματα διμερούς και περιφερειακού ενδιαφέροντος, με έμφαση στην οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών και τις εξελίξεις στη Λιβύη και την ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Το πρόβλημα με την Αίγυπτο, παρά το γεγονός ότι εντάσσεται στον βασικό πυρήνα της «Μεσογειακής Συμμαχίας», ενώ απειλείται σθεναρά από την Τουρκία και από το σύμφωνο Ερντογάν Σάρατζ στη Λιβύη, όπου η Μουσουλμανική Αδελφότητα εμπεδώνει την παρουσία της στο μέτωπο της Αφρικής, απειλώντας με καλύτερες προϋποθέσεις το καθεστώς Σίσι, είναι ότι αποφεύγει να καθορίσει ΑΟΖ με την Ελλάδα και την Κύπρο, αποκλείοντας με τον τρόπο αυτόν την Τουρκία από την Ανατολική Μεσόγειο.
Είναι γνωστό ότι το υπουργείο Εξωτερικών της Αιγύπτου επηρεάζεται άμεσα από τη Μουσουλμανική Αδελφότητα και, με πρόσχημα την επήρεια των ελληνικών νησιών, αποφεύγει μια οριστική λύση, που θα φέρει τη χώρα σε τελική σύγκρουση με την Αγκυρα. Ετσι, συνεχίζει να προβάλλει αντιπαραγωγικές προτάσεις, όπως να χωριστεί η ΑΟΖ που τη συνδέει με την Ελλάδα 6040 υπέρ της Αιγύπτου, αποτρέποντας μια συμφωνία. Όμως, οι νέες συνθήκες επιπλέον πίεσης και πολιορκίας της Αιγύπτου από την Τουρκία, με εργαλείο τη Λιβύη, δεν αφήνουν πολλά χρονικά περιθώρια για αναβολές.