O πρωθυπουργός εξέφρασε και πάλι την οδύνη και τα συλλυπητήριά του στις οικογένειες των θυμάτων. Μετά την αυτοψία στις πληγείσες περιοχές και τη συνάντηση με κατοίκους και διασώστες τόνισε ότι «η Πολιτεία θα είναι δίπλα τους και θα συμπαρασταθεί σε όσους έχασαν τις περιουσίες τους -είτε μιλάμε για νοικοκυριά, είτε μιλάμε για επιχειρήσεις- μέσα σε αυτή την ξαφνική καταστροφή».
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης πραγματοποίησε αρχικά εναέρια αυτοψία των πληγεισών περιοχών με ελικόπτερο της Πυροσβεστικής, συνοδευόμενος από τον υπουργό Εσωτερικών Τάκη Θεοδωρικάκο, τον υφυπουργό Προστασίας του Πολίτη Νίκο Χαρδαλιά, τον Γενικό Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας Βασίλη Παπαγεωργίου και τον Γενικό Γραμματέα Υποδομών, Γιώργο Καραγιάννη.
Ο πρωθυπουργός προσγειώθηκε στην περιοχή του Αγίου Νικολάου, όπου συναντήθηκε με άνδρες της ΕΜΑΚ, τους οποίους ευχαρίστησε και συνεχάρη για τις πολλές και δύσκολες διασώσεις πολιτών. Στη συνέχεια, ο πρωθυπουργός συζήτησε με κατοίκους της περιοχής στην παραλία του Αγίου Νικολάου, όπου έχουν σημειωθεί μεγάλες ζημιές κι έχουν συσσωρευτεί φερτά υλικά.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεσμεύτηκε από την Εύβοια ότι οι αποζημιώσεις για τη στήριξη των πληγέντων θα διατεθούν ταχύτατα από το εθνικό αποθεματικό, ειδικά σε περιπτώσεις πολιτών που έχασαν το βιός τους λόγω της σφοδρής κακοκαιρίας. Το χρονοδιάγραμμα για τη χορήγηση αποζημιώσεων θα ανακοινωθεί αύριο, Τρίτη, από κυβερνητικό κλιμάκιο που θα κάνει αυτοψία στις πλημμυροπαθείς περιοχές της κεντρικής Εύβοιας.
«Ειδικά σε ζητήματα που αφορούν στην οικοσκευή των συμπολιτών μας, που έχασαν τις περιουσίες τους, θα επιμείνω και θα πιέσω ώστε οι εκταμιεύσεις να είναι ταχύτατες, ώστε να μπορέσουν να καλύψουν τις μεγάλες ζημιές που υπέστησαν από την πρωτοφανή αυτή θεομηνία», ανέφερε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, προσθέτοντας ότι θα επιτηρήσει προσωπικά τα χρονοδιαγράμματα ώστε να πιστωθούν το ταχύτερο δυνατό πόροι στους δικαιούχους.
Στήριξη θα παρασχεθεί επίσης σε επιχειρήσεις οι οποίες αδυνατούν να συνεχίσουν τη δραστηριότητά τους, ενώ θα εξεταστούν και τρόποι αποζημίωσης αγροτών, ειδικά εάν κριθεί ότι τα χωράφια τους έχουν υποστεί ζημιές που μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα σε βάθος χρόνου.
«Θα ζητήσω παρουσία και του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης αύριο, στην επίσκεψη του κυβερνητικού κλιμακίου, ώστε να δούμε με ποιον τρόπο μπορούν να δρομολογηθούν αποζημιώσεις σε αγρότες. Γιατί καταλαβαίνω ότι μπορεί να μην χάθηκε μόνο η σοδειά, αυτή που είχαν σπείρει, αλλά μπορεί να έχει γίνει πιο δομική ζημιά στα χωράφια τους», είπε ο Πρωθυπουργός.
Μεγάλη η συνεισφορά της Πολιτικής Προστασίας
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης εξέφρασε παράλληλα την αμέριστη στήριξή του στους διασώστες, τους πυροσβέστες και στο προσωπικό της Πολιτικής Προστασίας που αγωνίστηκαν με αυτοθυσία για την προστασία ανθρώπινων ζωών, τονίζοντας ότι δεν θα ανεχθεί την αμφισβήτηση της συνεισφοράς τους, ειδικά σε μία εποχή που η χώρα αντιμετωπίζει ταυτόχρονα σειρά προκλήσεων.
«Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η Πολιτική Προστασία τους τελευταίους μήνες δίνει πολλαπλές μάχες σε πολλά επίπεδα, πιστοποιεί τη μεγάλη χρησιμότητά της σε όλα τα επίπεδα, στην πανδημία, σε φωτιές, σε πλημμύρες και έχει τη στήριξη όλων μας. Όπως και *ο Υφυπουργός, ο κύριος Χαρδαλιάς, έχει την απόλυτη προσωπική μου στήριξη στον αγώνα τον οποίο κάνει*», δήλωσε.
«Η καλόπιστη κριτική για την κυβέρνησή μας είναι πάντα καλοδεχούμενη», τόνισε ο Πρωθυπουργός και προσέθεσε: «Ποτέ δεν είπαμε ότι είμαστε εκεί που θέλουμε και μπορούμε. Γνωρίζετε, πολύ καλά, ότι ειδικά για την Πολιτική Προστασία έχει ανακοινωθεί ένα πολύ φιλόδοξο πρόγραμμα σε ορίζοντα τετραετίας. Δεν μπορώ, όμως, να δεχτώ ότι με ένα απόλυτο και πάρα πολύ εύκολο τρόπο θα αφορίζεται ή θα καταδικάζεται μια πολύ σημαντική δουλειά που έχει γίνει σε εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες τον τελευταίο χρόνο».
Ολόκληρη η τοποθέτηση του πρωθυπουργού
«Κύριε Περιφερειάρχα, κύριοι Δήμαρχοι, κύριοι Υπουργοί, στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, της Πολιτικής Προστασίας.
Θέλω, καταρχάς, να εκφράσω και πάλι την οδύνη μου και τα συλλυπητήριά μου στις οικογένειες των θυμάτων. Η πολιτεία θα είναι δίπλα τους, όπως και θα συμπαρασταθεί σε όσους έχασαν τις περιουσίες τους -είτε μιλάμε για νοικοκυριά, είτε μιλάμε για επιχειρήσεις- μέσα σε αυτή την ξαφνική καταστροφή.
Θέλω με την ευκαιρία αυτή να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ στους διασώστες μας. Στελέχη της Πυροσβεστικής, της ΕΜΑΚ, της Πολιτικής Προστασίας, της Περιφέρειας, των Δήμων. Μέσα σε εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες έγιναν 96 απεγκλωβισμοί συμπολιτών μας, 46 έγιναν την ώρα που εξελισσόταν αυτή η πλημμύρα.
Και επειδή έγινε μια μεγάλη συζήτηση κατά το πόσο η Πολιτική Προστασία είχε ή δεν είχε ειδοποιηθεί για τα ακραία αυτά φαινόμενα τα οποία κλήθηκε να αντιμετωπίσει, η Πολιτική Προστασία είχε τεθεί σε επιφυλακή, παρά ταύτα, όλες οι προβλέψεις οι μετεωρολογικές δεν έδειχναν μία νεροποντή αυτής της έντασης. Ούτε οι προβλέψεις του Εθνικού Αστεροσκοπείου, ούτε οι προβλέψεις της ΕΜΥ, ούτε καν οι προβλέψεις του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Ειδοποίησης για Πλημμύρες -flash floods του EFAS- δεν έδειχναν ότι στην περιοχή θα καλούμασταν να αντιμετωπίσουμε τέτοια ακραία φαινόμενα. Και πιστεύω ότι αυτό είναι κοινός τόπος, δεν χρειάζεται να το πούμε εμείς, το λένε οι ίδιοι οι κάτοικοι των περιοχών, οι Δήμαρχοι, ότι βρεθήκαμε μπροστά σε μια πρωτοφανή νεροποντή, μια καταιγίδα η οποία έριξε σε περιοχές παραπάνω από 300 χιλιοστά όταν οι προβλέψεις ήταν για κάτω από 100. Έβρεξε με άλλα λόγια στην Εύβοια, σε λίγες ώρες, όσο βρέχει στην Αθήνα ολόκληρο τον χειμώνα.
Υπάρχει ένα ζήτημα, εδώ, το οποίο πρέπει το οποίο πρέπει να το δούμε κύριε Υφυπουργέ και αγαπητά στελέχη της Πολιτικής Προστασίας. Αφορά την ακρίβεια των προβλέψεων. Θα πρέπει να μάθουμε από τις όποιες αστοχίες του παρελθόντος και να βλέπουμε με ποιο τρόπο μπορούμε να κάνουμε πιο ακριβείς, στοχευμένες προβλέψεις για τέτοιου είδους ακραία φαινόμενα τα οποία -όπως έχουμε πει πολλές φορές- θα είναι ολοένα και πιο συχνά.
Εκ των υστέρων όλοι κάνουν υποθέσεις για την χρήση του “112”. Η αλήθεια είναι ότι κανείς δεν γνωρίζει τι θα είχε συμβεί αν είχε επιλεγεί η μία ή η άλλη λύση. Αυτό που είναι βέβαιο είναι ότι η Πολιτική Προστασία δεν είχε -όπως σας είπα- ενημέρωση για ακραία πλημμυρικά φαινόμενα. Έθεσε τον μηχανισμό της σε εφαρμογή και έγινε μια επιλογή της φυσικής παρέμβασης της Πολιτικής Προστασίας, χωρίς να αποσταλεί ειδοποιητήριο μήνυμα, το οποίο μπορεί -δεν το ξέρουμε- να προκαλούσε και παραπάνω πανικό.
Η αλήθεια είναι ότι θρηνούμε σήμερα οκτώ συμπολίτες μας οι οποίοι χάθηκαν, αλλά κανείς δεν μπορεί με βεβαιότητα τι θα είχε συμβεί και αν αυτές οι ζωές θα είχαν σωθεί ή αν θα είχαμε, ενδεχομένως, άλλες απώλειες αν είχε αποσταλεί το συγκεκριμένο μήνυμα. Πρέπει, όμως, αυτό το περιστατικό να είναι αντικείμενο μελέτης για το πώς αντιδρούμε και πώς χρησιμοποιούμε το μηχανισμό “112” από εδώ και στο εξής. Αν το χρησιμοποιούμε, μόνο, σε εξαιρετικές περιπτώσεις ή αν είναι πιο διαδεδομένα και πιο συχνά τα μηνύματα, είναι κάτι το οποίο θα το μελετήσουμε.
Σε κάθε περίπτωση καλοπροαιρετη κριτική, είμαστε πάντα έτοιμοι να ακούσουμε, αλλά σε καμία περίπτωση -θα ήταν πολύ άδικο- μία δήλωση που μπορεί να εκληφθεί και ως άστοχη μέσα στην πίεση των γεγονότων, να γίνει αφορμή για να αμφισβητηθεί η τεράστια προσφορά όλων των στελεχών της Πολιτικής Προστασίας. Και αυτό προσωπικά είναι κάτι που δεν είμαι διατεθειμένος να το ανεχτώ. Κριτική μπορεί να ασκείται σε εμένα, μπορεί να ασκείται στον Υφυπουργό, δεν μπορεί να ασκείται ούτε στους Πυροσβέστες μας, ούτε στα στελέχη της Πολιτικής Προστασίας, ούτε στα στελέχη των Δήμων τα οποία κατά γενική ομολογία δούλεψαν καλά και συντονισμένα για να αντιμετωπίσουν μια πρωτοφανή καταστροφή.
Και δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η Πολιτική Προστασία τους τελευταίους μήνες δίνει πολλαπλές μάχες σε πολλά επίπεδα, πιστοποιεί τη μεγάλη χρησιμότητά της σε όλα τα επίπεδα, στην πανδημία, σε φωτιές, σε πλημμύρες και έχει τη στήριξη όλων μας. Όπως και ο Υφυπουργός, ο κύριος Χαρδαλιάς, έχει την απόλυτη προσωπική μου στήριξη στον αγώνα τον οποίο κάνει.
Όπως είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε και με τους Δημάρχους και με τον Περιφερειάρχη το πρώτο μέλημά μας αυτή τη στιγμή είναι οι πολίτες και οι περιουσίες τους. Άμεσα, θα φροντίσουμε να επανέλθει η υδροδότηση καθώς και η ηλεκτροδότηση των περιοχών. Υπάρχει ένα ζήτημα το οποίο ετέθει που αφορά τον καθαρισμό των δρόμων από τη λάσπη, καθώς η Πυροσβεστική, τυπικά, είναι υπεύθυνη για να αντλεί νερά, είναι ένα ζήτημα το οποίο πρέπει να το δούμε μαζί με την περιφέρεια και τους Δήμους, με γρήγορες εργολαβίες να εξασφαλίσουμε ότι θα καθαρίσουν οι δρόμοι από την λάσπη και θα αποκατασταθεί μια κανονικότητα. Ενώ, αύριο, θα βρίσκεται εδώ ο Υπουργός Οικονομικών και ο Υπουργός Υποδομών -εφόσον χρειαστεί θα ξανάρθει και ο Υπουργός Εσωτερικών- για να ανακοινώσουν το πλήρες χρονοδιάγραμμα των αποζημιώσεων, οι οποίες -μπορώ να σας δεσμευτώ- ότι θα διατεθούν ταχύτατα από το εθνικό αποθεματικό.
Ειδικά σε ζητήματα που αφορούν στην οικοσκευή των συμπολιτών μας που έχασαν τις περιουσίες τους, θα επιμείνω και θα πιέσω ώστε οι εκταμιεύσεις να είναι ταχύτατες, ώστε να μπορέσουν να καλύψουν τις μεγάλες ζημιές που υπέστησαν από την πρωτοφανή αυτή θεομηνία.
Αλλά είναι σαφές ότι το έργο μας δεν τελειώνει εδώ. Υπάρχουν επιχειρήσεις οι οποίες πρέπει να μπουν σε ευνοϊκά προγράμματα στήριξης, καθώς θα πρέπει να αναστείλουν τις δραστηριότητές τους γιατί, πολύ απλά, δεν μπορούν να λειτουργήσουν. Είδα και εγώ στο παράκτιο μέτωπο ταβέρνες όπου στην κυριολεξία έχει σαρωθεί πλήρως όλη η ακτή μπροστά τους και είναι σαφές ότι δεν μπορούν να λειτουργήσουν για σημαντικό χρονικό διάστημα. Θα στηρίξουμε, λοιπόν, και τις επιχειρήσεις εκείνες που για απολύτως προφανείς λόγους δεν μπορούν να συνεχίσουν να ασκούν την επιχειρηματική τους δραστηριότητα.
Ειδική μέριμνα, και χαίρομαι που το ανέδειξαν και οι δύο Δήμαρχοι, θα δοθεί στους αγρότες μας. Ναι, υπάρχει ζήτημα με τον κανονισμό του ΕΛΓΑ για τις περιπτώσεις αυτές. Θα ζητήσω άμεση ενημέρωση και άμεση παρέμβαση και του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης. Θα ζητήσω παρουσία και του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης αύριο, στην επίσκεψη του κυβερνητικού κλιμακίου, ώστε να δούμε με ποιον τρόπο μπορούν να δρομολογηθούν αποζημιώσεις σε αγρότες. Γιατί καταλαβαίνω ότι μπορεί να μην χάθηκε μόνο η σοδειά, αυτή που είχαν σπείρει, αλλά μπορεί να έχει γίνει πιο δομική ζημιά στα χωράφια τους.
Είναι κάτι που πρέπει να διαγνωστεί, κι αν είναι έτσι θα πρέπει οι άνθρωποι αυτοί, μέχρι που να μπορούν να ξανασπείρουν στα χωράφια τους και να παράγουν κηπευτικά που σε σημαντικές ποσότητες τροφοδοτούν και την αγορά της Αθήνας, να μπορούν να έχουν μία οικονομική κάλυψη.
Για τα ζητήματα των υποδομών. Όπως ξέρετε, αυτά μοιράζονται μεταξύ των Δήμων, της Περιφέρειας και του Υπουργείου. Σε συνεννόηση με το Υπουργείο Εσωτερικών το Πρόγραμμα «Τρίτσης» είναι στη διάθεση των Δήμων για να υποβάλουν γρήγορες προτάσεις που αφορούν -παραδείγματος χάρη- την ανάπλαση των παράκτιων περιοχών. Αλλά να μην έχουμε καμία αμφιβολία ότι, επειδή οι ζημιές είναι σημαντικές, ένα σημαντικό κομμάτι της δουλειάς θα γίνει από το Υπουργείο Υποδομών, ειδικά όσον αφορά τις βασικές γέφυρες και μέρη του οδικού δικτύου τα οποία έχουν υποστεί μεγάλη καταστροφή.
Βέβαια είναι και μία ευκαιρία να ξαναδούμε σημαντικές εκκρεμότητες του κυβερνητικού μας έργου, όπως η παράκαμψη της Χαλκίδας, εμβληματικό έργο, για το οποίο πιστεύω ότι τον Σεπτέμβριο θα είμαστε έτοιμοι να μπορούμε να προχωρήσουμε πια στην προκήρυξή του. Όταν ολοκληρωθεί θα είναι το πρώτο μεγάλο δημόσιο έργο που γίνεται στην Εύβοια μετά την υψηλή γέφυρα, η οποία θυμίζω ότι είχε εγκαινιαστεί πριν από ακριβώς 30 χρόνια. Άρα, θα έχουμε μεγαλύτερη παρέμβαση του Υπουργείου Υποδομών στα ζητήματα αυτά.
Θέλω να κλείσω με μία γενική παρατήρηση. Είμαστε μία κυβέρνηση που δεν έχουμε καμία δυσκολία όλοι μας (να παραδεχτούμε) και δεν κρύβουμε τυχόν επιχειρησιακές μας αδυναμίες. Έχουμε πει ότι ανά πάσα στιγμή είμαστε εδώ για να τις διορθώσουμε. Ποτέ δεν είπαμε ότι είμαστε εκεί που θέλουμε και μπορούμε. Γνωρίζετε πολύ καλά ότι ειδικά για την Πολιτική Προστασία έχει ανακοινωθεί ένα πολύ φιλόδοξο πρόγραμμα σε ορίζοντα τετραετίας. Δεν μπορώ, όμως, να δεχτώ ότι με έναν απόλυτο και πάρα πολύ εύκολο τρόπο θα αφορίζεται ή θα καταδικάζεται μια πολύ σημαντική δουλειά που έχει γίνει σε εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες τον τελευταίο χρόνο. Η καλόπιστη κριτική για την κυβέρνησή μας είναι πάντα καλοδεχούμενη. Είμαστε εδώ για να γινόμαστε συνέχεια καλύτεροι.
Θα κληθούμε στο μέλλον -και αυτή θα είναι η μεγάλη πρόκληση της Πολιτικής Προστασίας- να διαχειριστούμε ολοένα και πιο ακραία φαινόμενα, τα οποία πρέπει να μελετηθούν επιστημονικά με μεγάλη επάρκεια. Και οι επιστήμονες θα μας υποδείξουν ποια είναι τα προστατευτικά έργα τα οποία πρέπει να γίνουν. Ήδη είχαν δρομολογηθεί σημαντικά αντιπλημμυρικά έργα και θέλω να τονίσω ότι το μεγαλύτερο κομμάτι της καταστροφής που έγινε, άκουσα -οι ειδικοί το είπαν, δεν το λέω εγώ- δεν σχετίζεται με την πυρκαγιά, την καταστροφική, η οποία έπληξε τον Δήμο σας κύριε Δήμαρχε πέρυσι. Ένα μικρό κομμάτι μόνο μπορεί να αποδοθεί σε, ενδεχομένως, μη καλή αντιπλημμυρική θωράκιση από τη ζημιά που είχε γίνει από την πυρκαγιά αυτή.
Σε κάθε περίπτωση και στα ζητήματα της πρόληψης αλλά και στα ζητήματα της άμεσης ενημέρωσης ο σκοπός μας είναι να γινόμαστε ολοένα και καλύτεροι.
Κλείνω λέγοντας και πάλι στους φορείς της περιοχής, στον Περιφερειάρχη, στους Δημάρχους, στους Βουλευτές μας, ότι θα είμαστε κοντά σας. Νομίζω, ότι έχουμε αποδείξει ως κυβέρνηση ότι είμαστε αξιόπιστοι και γρήγοροι και υλοποιούμε με ταχύτητα της κεντρικές πολιτικές επιλογές. Και τουλάχιστον στα ζητήματα των οικονομικών αποζημιώσεων ώστε οι άνθρωποι που επλήγησαν να πάρουν μια πρώτη ανακούφιση, με μεγάλη αυστηρότητα θα επιτηρήσω προσωπικά τα χρονοδιαγράμματα έτσι ώστε να εξασφαλίσουμε ότι οι άνθρωποι αυτοί -αφού καταγραφούν με ταχύτητα όλες οι ζημιές και έχουμε ένα πλήρες μητρώο όσων δικαιούνται αποζημίωση- να την πάρουν το συντομότερο δυνατό.
Και πάλι τα θερμά μου συλλυπητήρια στις οικογένειες των θυμάτων και εύχομαι στην Εύβοια και στους Δήμους οι οποίοι επλήγησαν καλή δύναμη. Να ξέρετε ότι θα είμαστε κοντά σας.
Ευχαριστώ πολύ».
Μετά την αυτοψία ο Κυριάκος Μητσοτάκης και η αποστολή που τον συνόδευε μετέβησαν στις εγκαταστάσεις της Περιφέρειας στην Χαλκίδα, όπου προήδρευσε σε ευρεία σύσκεψη, με τη συμμετοχή και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, για τις ανάγκες της περιοχής και τα μέτρα στήριξης των κατοίκων. Στην σύσκεψη έλαβαν μέρος ο κ. Θεοδωρικάκος, ο Υπουργός Υγείας Βασίλης Κικίλιας, ο κ. Χαρδαλιάς, ο κ. Παπαγεωργίου, ο κ. Καραγιάννης, ο Περιφερειάρχης Στερεάς Ελλάδας Φάνης Σπανός, ο Αντιπεριφερειάρχης για την Εύβοια Γιώργος Κελαϊδίτης, η Δήμαρχος Χαλκιδέων Έλενα Βάκα, ο Δήμαρχος Ψαχνών Γιώργος Ψαθάς, ο Αστυνομικός Διευθυντής Εύβοιας Απόστολος Κουφός, ο Περιφερειακός Διοικητής Στερεάς Ελλάδας της Πυροσβεστικής, Αρχιπύραρχος Σωτήρης Κορέλας, ο διοικητής πυροσβεστικών υπηρεσιών της Εύβοιας Πύραρχος Σίμος Αποστόλου, ο Πρόεδρος του ΕΚΑΒ Νίκος Παπαευσταθίου, ο Πρόεδρος του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας, Ευθύμιος Λέκκας, και οι τρεις Βουλευτές Ευβοίας της Νέας Δημοκρατίας, Σίμος Κεδίκογλου, Θανάσης Ζεμπίλης και Σπύρος Πνευματικός.