ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
«Πονοκέφαλο» σε ιδιοκτήτες 4 εκατ. οικοπέδων και στην κυβέρνηση προκαλεί το σχέδιο νόμου του ΥΠΕΝ για τους όρους δόμησης
Σταματης Ζαχαρος
Αναστάτωση στους ιδιοκτήτες τουλάχιστον 4.000.000 οικοπέδων σε περιοχές εκτός σχεδίου έχει προκαλέσει ο σχεδιασµός του υπουργείου Ενέργειας και Περιβάλλοντος για τους όρους δόµησης. Πρόκειται για µια µεγάλη αλλαγή, η οποία ουσιαστικά βάζει τέλος στην άναρχη εκτός σχεδίου δόµηση και κωδικοποιεί δεκάδες διαφορετικές, διάσπαρτες διατάξεις δεκαετιών, που είχαν ως αποτέλεσµα το οικιστικό αλαλούµ που επικρατεί στις περισσότερες περιοχές της χώρας.
Η έλλειψη, ωστόσο, των προπαρασκευαστικών ενεργειών που απαιτούνται ώστε να µην απαξιωθεί η περιουσία των πολιτών τροµοκρατεί τους ιδιοκτήτες και προκαλεί έναν τεράστιο πονοκέφαλο στην κυβέρνηση, που επιχειρεί να αλλάξει το σχέδιο νόµου πριν έρθει για ψήφιση εντός του Νοεµβρίου στη Βουλή.
Το επίµαχο άρθρο του νοµοσχεδίου αφορά κυρίως στα οικόπεδα άνω των 4 στρεµµάτων, αυτά τα οποία θεωρούνται δηλαδή άρτια και οικοδοµήσιµα. Το συγκεκριµένο καθεστώς ισχύει στη χώρα από το 1929, όταν ο Ελευθέριος Βενιζέλος επέτρεψε την εκτός σχεδίου δόµηση µε συγκεκριµένα κριτήρια. Η κατάσταση περιπλέχθηκε περαιτέρω το 1962, όταν ο Κωνσταντίνος Καραµανλής επέτρεψε την κατά παρέκκλιση δόµηση εκτός σχεδίου και σε οικόπεδα κάτω των 4 στρεµµάτων, ενώ διάφορες υπουργικές αποφάσεις εφεξής δηµιούργησαν ένα εξαιρετικά περίπλοκο σύστηµα νόµων, που ουσιαστικά αποτελούνταν από εκατοντάδες εξαιρέσεις. Τώρα το υπουργείο Περιβάλλοντος επιχειρεί να οργανώσει την εκτός σχεδίου δόµηση µε γνώµονα την προστασία όχι µόνο του περιβάλλοντος, αλλά και της περιουσίας των πολιτών, καθώς η εντατική ανοικοδόµηση περιοχών της χώρας (όπως τα νησιά) ενέχει τον κίνδυνο της απαξίωσης.
ΟΙ ΝΕΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ
Για τον σκοπό αυτόν µπαίνουν νέοι κανόνες για τη δόµηση. Σε ό,τι αφορά τα µικρά οικόπεδα, κάτω των 4 στρεµµάτων, όπου κατ’ εξαίρεση µπορεί να εκδοθεί οικοδοµική άδεια, δίνεται µια µεταβατική περίοδος 2 ετών προκειµένου να εκδοθεί η άδεια και 4 επιπλέον χρόνια (όσα δηλαδή ισχύει η άδεια) για την κατασκευή του ακινήτου.
Στα «άρτια και οικοδοµήσιµα» ωστόσο, σε αυτά δηλαδή που είναι άνω των 4 στρεµµάτων, το σχέδιο νόµου προέβλεπε από την πρώτη ηµέρα νέους κανόνες δόµησης. Όπως, για παράδειγµα, το οικόπεδο να εφάπτεται σε δρόµο, και µάλιστα η πρόσοψη να έχει µήκος τουλάχιστον 45 µέτρα. Η συγκεκριµένη διάταξη «έβαλε φωτιά» στους ιδιοκτήτες, δεδοµένου ότι πολλά οικόπεδα δεν πληρούν τις συγκεκριµένες προδιαγραφές, ενώ αρκετές ιδιοκτησίες είναι «τυφλές», δεν έχουν δηλαδή ούτε καν πρόσβαση σε δρόµο. Εκεί, λοιπόν, υπήρξαν οι µεγαλύτερες αντιδράσεις. Οι ιδιοκτήτες θεώρησαν ότι απαξιώνεται πλήρως η περιουσία τους.
Το σηµείο-κλειδί ώστε να διατηρηθούν οι αλλαγές αφορά την κατάρτιση του ολοκληρωµένου χωροταξικού σχεδιασµού και κυρίως των τοπικών πολεοδοµικών σχεδίων, µε την αποτύπωση όλων των δρόµων που δίνουν δυνατότητα δόµησης σε ακίνητα εκτός σχεδίου αλλά και οικισµών. Πηγές του υπουργείου Περιβάλλοντος αναφέρουν ότι είναι εφικτή η κατάρτισή τους εντός της επόµενης εξαετίας και γι’ αυτόν τον λόγο έχει πέσει στο τραπέζι η επέκταση της «µεταβατικής περιόδου» που προβλέπεται για τα µικρά και στα «άρτια και οικοδοµήσιµα» οικόπεδα. Προκειµένου να επιταχυνθεί η κατάρτιση των τοπικών πολεοδοµικών σχεδίων (αρχής γενοµένης από τα νησιά), υπάρχει η σκέψη τοποθέτησης µάνατζερ εντός του υπουργείου, ο οποίος θα παρακολουθεί τη διαδικασία την οποία θα αναλάβουν ιδιώτες.
Παράλληλα, υπάρχει η σκέψη να γίνουν πιο ελαστικά τα κριτήρια δόµησης, όπως, για παράδειγµα, το µήκος της πρόσοψης που εφάπτεται σε δρόµο να µειωθεί από τα 45 στα 25 µέτρα, προκειµένου να αποκλειστούν πολύ λιγότερα οικόπεδα.
Η αναστάτωση, ωστόσο, που επικρατεί στις τάξεις των ιδιοκτητών είναι τόσο µεγάλη, ώστε δεν θεωρείται πιθανό οι µικρο-ρυθµίσεις να φέρουν αποτέλεσµα. Τις επόµενες ηµέρες αναµένονται αλλαγές στα επίµαχα 4 άρθρα του σχεδίου νόµου, προκειµένου, όταν έρθει στη Βουλή, να µην προκαλέσει σφοδρές αντιδράσεις.
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ»
Η έλλειψη, ωστόσο, των προπαρασκευαστικών ενεργειών που απαιτούνται ώστε να µην απαξιωθεί η περιουσία των πολιτών τροµοκρατεί τους ιδιοκτήτες και προκαλεί έναν τεράστιο πονοκέφαλο στην κυβέρνηση, που επιχειρεί να αλλάξει το σχέδιο νόµου πριν έρθει για ψήφιση εντός του Νοεµβρίου στη Βουλή.
Το επίµαχο άρθρο του νοµοσχεδίου αφορά κυρίως στα οικόπεδα άνω των 4 στρεµµάτων, αυτά τα οποία θεωρούνται δηλαδή άρτια και οικοδοµήσιµα. Το συγκεκριµένο καθεστώς ισχύει στη χώρα από το 1929, όταν ο Ελευθέριος Βενιζέλος επέτρεψε την εκτός σχεδίου δόµηση µε συγκεκριµένα κριτήρια. Η κατάσταση περιπλέχθηκε περαιτέρω το 1962, όταν ο Κωνσταντίνος Καραµανλής επέτρεψε την κατά παρέκκλιση δόµηση εκτός σχεδίου και σε οικόπεδα κάτω των 4 στρεµµάτων, ενώ διάφορες υπουργικές αποφάσεις εφεξής δηµιούργησαν ένα εξαιρετικά περίπλοκο σύστηµα νόµων, που ουσιαστικά αποτελούνταν από εκατοντάδες εξαιρέσεις. Τώρα το υπουργείο Περιβάλλοντος επιχειρεί να οργανώσει την εκτός σχεδίου δόµηση µε γνώµονα την προστασία όχι µόνο του περιβάλλοντος, αλλά και της περιουσίας των πολιτών, καθώς η εντατική ανοικοδόµηση περιοχών της χώρας (όπως τα νησιά) ενέχει τον κίνδυνο της απαξίωσης.
ΟΙ ΝΕΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ
Για τον σκοπό αυτόν µπαίνουν νέοι κανόνες για τη δόµηση. Σε ό,τι αφορά τα µικρά οικόπεδα, κάτω των 4 στρεµµάτων, όπου κατ’ εξαίρεση µπορεί να εκδοθεί οικοδοµική άδεια, δίνεται µια µεταβατική περίοδος 2 ετών προκειµένου να εκδοθεί η άδεια και 4 επιπλέον χρόνια (όσα δηλαδή ισχύει η άδεια) για την κατασκευή του ακινήτου.
Στα «άρτια και οικοδοµήσιµα» ωστόσο, σε αυτά δηλαδή που είναι άνω των 4 στρεµµάτων, το σχέδιο νόµου προέβλεπε από την πρώτη ηµέρα νέους κανόνες δόµησης. Όπως, για παράδειγµα, το οικόπεδο να εφάπτεται σε δρόµο, και µάλιστα η πρόσοψη να έχει µήκος τουλάχιστον 45 µέτρα. Η συγκεκριµένη διάταξη «έβαλε φωτιά» στους ιδιοκτήτες, δεδοµένου ότι πολλά οικόπεδα δεν πληρούν τις συγκεκριµένες προδιαγραφές, ενώ αρκετές ιδιοκτησίες είναι «τυφλές», δεν έχουν δηλαδή ούτε καν πρόσβαση σε δρόµο. Εκεί, λοιπόν, υπήρξαν οι µεγαλύτερες αντιδράσεις. Οι ιδιοκτήτες θεώρησαν ότι απαξιώνεται πλήρως η περιουσία τους.
Το σηµείο-κλειδί ώστε να διατηρηθούν οι αλλαγές αφορά την κατάρτιση του ολοκληρωµένου χωροταξικού σχεδιασµού και κυρίως των τοπικών πολεοδοµικών σχεδίων, µε την αποτύπωση όλων των δρόµων που δίνουν δυνατότητα δόµησης σε ακίνητα εκτός σχεδίου αλλά και οικισµών. Πηγές του υπουργείου Περιβάλλοντος αναφέρουν ότι είναι εφικτή η κατάρτισή τους εντός της επόµενης εξαετίας και γι’ αυτόν τον λόγο έχει πέσει στο τραπέζι η επέκταση της «µεταβατικής περιόδου» που προβλέπεται για τα µικρά και στα «άρτια και οικοδοµήσιµα» οικόπεδα. Προκειµένου να επιταχυνθεί η κατάρτιση των τοπικών πολεοδοµικών σχεδίων (αρχής γενοµένης από τα νησιά), υπάρχει η σκέψη τοποθέτησης µάνατζερ εντός του υπουργείου, ο οποίος θα παρακολουθεί τη διαδικασία την οποία θα αναλάβουν ιδιώτες.
Παράλληλα, υπάρχει η σκέψη να γίνουν πιο ελαστικά τα κριτήρια δόµησης, όπως, για παράδειγµα, το µήκος της πρόσοψης που εφάπτεται σε δρόµο να µειωθεί από τα 45 στα 25 µέτρα, προκειµένου να αποκλειστούν πολύ λιγότερα οικόπεδα.
Η αναστάτωση, ωστόσο, που επικρατεί στις τάξεις των ιδιοκτητών είναι τόσο µεγάλη, ώστε δεν θεωρείται πιθανό οι µικρο-ρυθµίσεις να φέρουν αποτέλεσµα. Τις επόµενες ηµέρες αναµένονται αλλαγές στα επίµαχα 4 άρθρα του σχεδίου νόµου, προκειµένου, όταν έρθει στη Βουλή, να µην προκαλέσει σφοδρές αντιδράσεις.
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ»
