Η προκλητική συμπεριφορά της Τουρκίας μπορεί να διαρκέσει για μήνες, μέχρι και τον Ιανουάριο». Η εκτίμηση αυτή, που μετέφερε στο Μέγαρο Μαξίμου υψηλόβαθμος ξένος αξιωματούχος με άμεση γνώση των εξελίξεων στα Ελληνοτουρκικά, αποτυπώνει την ανησυχία που επικρατεί σε μεγάλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες για τη στάση του Ταγίπ Ερντογάν. Ο Τούρκος πρόεδρος επιχειρεί, σύμφωνα με αυτήν την προσέγγιση, να αξιοποιήσει την αδράνεια που υπάρχει στην αμερικανική πολιτική σκηνή λόγω της προεκλογικής περιόδου και μπορεί να συνεχιστεί και μετά τις κάλπες της 3ης Νοεμβρίου.

Παρά την ανησυχία αυτή, ωστόσο, η Ευρώπη δεν είναι διατεθειμένη να κάνει προς το παρόν ένα αποφασιστικό βήμα ρήξης με την Αγκυρα, είτε επιβάλλοντας αυστηρές κυρώσεις είτε προχωρώντας σε εμπάργκο όπλων, όπως ζητά επισήμως πλέον η ελληνική πλευρά. Στο Μαξίμου, ωστόσο, εκτιμούν ότι το ζήτημα της πώλησης όπλων σε μια χώρα εκτός Ε.Ε., η οποία μπορεί να τα χρησιμοποιήσει κατά της Ελλάδας, δημιουργεί ήδη αντίκτυπο στην ευρωπαϊκή κοινή γνώμη και δίνει πόντους σταδιακά στις ελληνικές θέσεις. Είναι προετοιμασμένοι, παράλληλα, για έναν «πόλεμο νεύρων» διαρκείας με την Αγκυρα, που ασφυκτιά, όπως τονίζουν, στο πλαίσιο διαλόγου που έχει θέσει η Ελλάδα με τη «σφραγίδα» της Ε.Ε. και επιχειρεί, ανεπιτυχώς, να φέρει την ελληνική κυβέρνηση στη δική της ατζέντα.

Η ΠΙΕΣΗ

Την ίδια ώρα, η κυβέρνηση έχει βάλει και ένα δεύτερο μείζον ζήτημα στο τραπέζι, που είναι το ενδεχόμενο πάγωμα της τελωνειακής ένωσης Ε.Ε. - Τουρκίας, κάτι που θα είχε πολύ σοβαρές συνέπειες για την οικονομία της γειτονικής χώρας, αν εφαρμοζόταν. Μια πρώτη «νίκη», σύμφωνα με πληροφορίες, ήρθε με την ακύρωση της προγραμματισμένης για τις 22 Οκτωβρίου συνεδρίασης της μεικτής επιτροπής Ε.Ε. - Τουρκίας για την πρόοδο της τελωνειακής ένωσης, κάτι που έγινε έπειτα από πίεση της ελληνικής διπλωματίας και έστειλε ένα μήνυμα προς την Αγκυρα στην κατεύθυνση αυτή.

Το εμπάργκο όπλων, το πάγωμα της τελωνειακής ένωσης και η ενίσχυση των συμμαχιών στη Μεσόγειο

Παράλληλα, η κυβέρνηση συνεχίζει την ενίσχυση των διμερών και περιφερειακών σχέσεων με τα κράτη της ευρύτερης «γειτονιάς» μας και όχι μόνο. Τη Δευτέρα αναμένεται στην Αθήνα ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, Σεργκέι Λαβρόφ, που θα συναντηθεί με τους κ. Μητσοτάκη και Δένδια στο πλαίσιο της αναθέρμανσης των ελληνορωσικών σχέσεων. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, το «λιώσιμο των πάγων» ξεκίνησε πέρυσι το καλοκαίρι, με την αντικατάσταση της πρέσβεως στη Μόσχα, ένα πόστο όπου είχε τοποθετηθεί η Τασία Αθανασίου, πρώην διευθύντρια του γραφείου του πρώην υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Κοτζιά, στον οποίο αποδίδεται σημαντικό μερίδιο ευθύνης για την επιδείνωση των ελληνορωσικών σχέσεων. Ακολούθησαν σημαντικά βήματα τους τελευταίους μήνες, επιστέγασμα των οποίων είναι η επίσκεψη του κ. Λαβρόφ στην Αθήνα.

Την ίδια ημέρα έρχονται, επίσης, στην Αθήνα οι υπουργοί Εξωτερικών της Κύπρου και του Ισραήλ, Νίκος Χριστοδουλίδης και Γκάμπι Ασκενάζι, σε ακόμα μία ένδειξη της ενίσχυσης και αναβάθμισης των περιφερειακών συνεργασιών στην Ανατολική Μεσόγειο, με το βλέμμα στην τουρκική προκλητικότητα. Ήδη χθες, Παρασκευή, υπήρξε σημαντική στήριξη της Ελλάδας και της Κύπρου από το Ισραήλ με ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών του. Μετά την τριμερή στη Λευκωσία Ελλάδας - Κύπρου - Αιγύπτου, ακολουθεί λοιπόν η τριμερής (σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών) Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ, το σχήμα «3+1», όπως έχει ονομαστεί, λόγω της ενεργού υποστήριξης των ΗΠΑ.

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ

Η ελληνική πλευρά έναντι των συμμάχων της στην ευρύτερη περιοχή δεν προβάλλει μόνο τις παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά και τα γενικότερα προβλήματα που δημιουργεί η στάση της στην περιοχή. Με μεταφορά Σύρων μισθοφόρων στη Λιβύη -όπως επισήμανε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη συνάντησή του με τους Προέδρους της Αιγύπτου και της Κύπρου στη Λευκωσία- η Τουρκία διασπείρει τρομοκρατικούς πυρήνες στη Βόρεια Αφρική, απειλώντας την ασφάλεια της Ευρώπης και υπονομεύοντας τελικά την κοινή προσπάθεια για εξάρθρωση της τρομοκρατίας. Πρόκειται, όπως συμφώνησαν οι τρεις ηγέτες, για μια συμπεριφορά που παραβιάζει κατάφωρα το Διεθνές Δίκαιο, αμφισβητεί διεθνείς Συνθήκες και υπονομεύει την περιφερειακή ασφάλεια. Η ψήφιση το προσεχές διάστημα στη Βουλή της επέκτασης των χωρικών υδάτων στο Ιόνιο στα 12 ν.μ. και η συμφωνία με την Αλβανία για την προσφυγή στο Δικαστήριο της Χάγης για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών των δύο χωρών στέλνουν ένα μήνυμα τόσο προς την Αγκυρα όσο και προς τη διεθνή κοινότητα για το πώς εννοεί στην πράξη η χώρα μας τον σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο και στην ανάγκη των σχέσεων καλής γειτονίας.


Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παραπολιτικά το Σάββατο 24 Οκτωβρίου