ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Δένδιας: Η Ελλάδα γέφυρα ανάμεσα σε ΕΕ και αραβικό κόσμο – Η Τουρκία προκαλεί κρίσεις
Την πεποίθηση πως η προσήλωση στο Διεθνές Δίκαιο και στις θεμελιώδεις αρχές του Χάρτη του ΟΗΕ είναι κρίσιμη πτυχή και το σταθερό πλαίσιο πάνω στο οποίο έχουν αναπτυχθεί οι σχέσεις ΕΕ και αραβικού κόσμου σήμερα, εξέφρασε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, στην 5η Ευρω-Αραβική Σύνοδο.
Αμοιβαίος σεβασμός και κατανόηση
Μιλώντας στις εργασίες της διήμερης συνόδου, που πραγματοποιείται ψηφιακά, με τη στήριξη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και υπό την αιγίδα του υπουργείου Εξωτερικών, ο κ. Δένδιας αναφέρθηκε εισαγωγικά στους μακραίωνους ιστορικούς δεσμούς Ευρώπης και αραβικού κόσμου. Συνέχισε πως σήμερα οι κοινωνίες, οι πολιτισμοί και οι οικονομίες της Ευρώπης και του αραβικού κόσμου είναι αλληλένδετοι και ότι αυτό έχει επιτρέψει να ενισχυθούν οι υφιστάμενοι ισχυροί διμερείς δεσμοί και να έχει αυξηθεί περαιτέρω η συνεργασία τους, βάσει αμοιβαίου σεβασμού και κατανόησης.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο υπουργός Εξωτερικών ανέδειξε πως εν μέσω των αυξανόμενων προκλήσεων που αντιμετωπίζουμε στην περιοχή μας, η πολυμέρεια αποτελεί βασική παράμετρο για την εδραίωση της διεθνούς τάξης βάσει κανόνων και την πρόληψη των περιφερειακών εντάσεων. Ως χώρα της οποίας η εξωτερική πολιτική είναι αγκυροβολημένη στον σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου και στα ψηφίσματα του ΟΗΕ /Συμβουλίου Ασφαλείας, η Ελλάδα ανέκαθεν τόνιζε την ανάγκη συμπεριφοράς μεταξύ των περιφερειακών παραγόντων στη βάση αρχών, σημείωσε.
Εταιρική σχέση στην περιοχή
Συνεχίζοντας στο ίδιο μήκος κύματος, ο κ. Δένδιας προσδιόρισε με σαφήνεια πως στόχος της χώρας μας είναι η διασφάλιση της ειρήνης, της ασφάλειας και της ευημερίας για όλες τις χώρες και τους λαούς στην κοινή μας γειτονιά. Για το σκοπό αυτό, διαμήνυσε, η Ελλάδα καταδεικνύει συνεχώς τη δέσμευσή της να δημιουργήσει ένα σταθερό πλαίσιο συνεργασίας και εταιρικής σχέσης με όλες τις χώρες της περιοχής.
«Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η ασφάλεια των εταίρων μας είναι ένα κρίσιμο στοιχείο της δικής μας ασφάλειας» αποκρυστάλλωσε περαιτέρω και υπογράμμισε πως η Ελλάδα έχει υπογραμμίσει επανειλημμένα την ανάγκη σε όλους τους περιφερειακούς εταίρους να εργαστούν για μια κοινή κατανόηση των σημερινών προκλήσεων, τονίζοντας ταυτόχρονα τη σημασία της συντονισμένης δράσης για την αντιμετώπισή τους.
Κοινές προκλήσεις
Εστιάζοντας στις σημερινές προκλήσεις μεταξύ της ΕΕ και του αραβικού κόσμου, σκιαγράφησε πως είναι κοινές και όχι πάντα παραδοσιακές. Ενδεικτικά ανέφερε τη διεθνή τρομοκρατία και τον βίαιο εξτρεμισμό, το διεθνικό οργανωμένο έγκλημα, συμπεριλαμβανομένης της διακίνησης ανθρώπων και ναρκωτικών, τα ζητήματα που σχετίζονται με τη διαχείριση των συνόρων και την ασφάλεια στη θάλασσα, την ανάγκη διατήρησης και προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς από την υποβάθμιση του περιβάλλοντος και την έλλειψη πόρων.
Στο σημείο αυτό, επισήμανε πως τόσο η ΕΕ όσο και ο αραβικός κόσμος κατανοούν ότι η σταθερότητα και η ασφάλεια αποτελούν προϋποθέσεις για βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη και ευημερία.
Από την πλευρά της ΕΕ, διευκρίνισε, αυτό αντικατοπτρίζεται σαφώς στην παγκόσμια στρατηγική της, η οποία στοχεύει να συμβάλλει στη σταθεροποίηση της ευρύτερης γειτονίας της, μέσω της ενίσχυσης των εταίρων της και προσδιόρισε πως στόχος είναι μια ολοκληρωμένη προσέγγιση απέναντι στις συγκρούσεις και τις κρίσεις, μέσω μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης, συμπεριλαμβανομένης της έγκαιρης προειδοποίησης και της αντίδρασης σε κρίσεις.
Τριμερή σχήματα συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο υπουργός Εξωτερικών στο δίκτυο των τριμερών σχημάτων συνεργασίας που έχουν αναπτύξει η Ελλάδα και η Κύπρος με πολλές χώρες της Ανατολικής Μεσογείου, με έμφαση την περιφερειακή σταθερότητα και του τομείς της οικονομίας και της ενέργειας. Αυτά τα τριμερή σχήματα συμβάλλουν σημαντικά στην περιφερειακή σταθερότητα εν μέσω συνεχών προκλητικών ενεργειών από ορισμένους δρώντες που επιθυμούν να επιβάλουν μονομερώς και με τη βία την ατζέντα τους στην περιοχή μας, επισήμανε επιπλέον ο κ. Δένδιας προτάσσοντας την πρόληψη από την ανάγκη αντιμετώπισης μιας κρίσης.
«Έχουμε δει πολλές φορές τις τραγικές συνέπειες που προκύπτουν όταν αποτυγχάνουμε να αποτρέψουμε τις κρίσεις» συμπλήρωσε και ανέφερε ως χαρακτηριστικότερο παράδειγμα το Κυπριακό. Μετά από 46 χρόνια και παρά μια σειρά ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και ακούραστων προσπαθειών υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, η τουρκική κατοχή σχεδόν του 40% του εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας συνεχίζεται, σημείωσε και προσέθεσε ότι το ίδιο ισχύει και για τις κρίσεις στο Ιράκ, τη Συρία και τη Λιβύη.
«Αυτές οι συγκρούσεις έχουν οδηγήσει στην τραγική απώλεια αμέτρητων ζωών και διαιωνίζουν τη δυστυχία των πληθυσμών που αγωνίζονται να επιβιώσουν. Παρά τις αξιέπαινες προσπάθειες της διεθνούς κοινότητας για επίλυση αυτών των συγκρούσεων, είναι ακόμη ανοιχτές. Ως αποτέλεσμα, έχουν προκαλέσει άλλες μεγάλες προκλήσεις, όπως τα αντίστοιχα κύματα μετανάστευσης και την άνοδο του εξτρεμισμού» επισήμανε. Στο σημείο αυτό έσπευσε να αντιτάξει πως απαιτείται επαγρύπνηση, αυξημένος συντονισμός και ετοιμότητα για λήψη γενναίων και έγκαιρων αποφάσεων.
Αξιόπιστος πάροχος ασφάλειας
Παράλληλα, αναφέρθηκε στον ρόλο της ΕΕ, προτρέποντας πως πρέπει να εστιάσει τις πολιτικές της στην πρόληψη των κρίσεων, συμβάλλοντας στην αντιμετώπιση των ριζικών αιτίων όπου είναι δυνατόν.
Η ΕΕ φιλοδοξεί να είναι ένας αξιόπιστος πάροχος ασφάλειας, μέσω των αποστολών της, αλλά και μέσω μιας ευρείας ποικιλίας εργαλείων πολιτικής και χρηματοοικονομικών μέσων που στοχεύουν στην αντιμετώπιση ενός μεγάλου εύρους προκλήσεων, σημείωσε. Περαιτέρω, χαρακτήρισε ως ουσιαστικής σημασίας την «ιδιοκτησία», «τον σεβασμό της κυριαρχίας», «την απόρριψη της εξωτερικής επέμβασης στις εσωτερικές υποθέσεις», «τις ειδικά προσαρμοσμένες λύσεις», αλλά και την προώθηση της κοινής κατανόησης και της αποτελεσματικής αντιμετώπισης της μισαλλοδοξίας. Έσπευσε να υπογραμμίσει πως αυτά πρέπει πάντα να συμβαδίζουν με τον σεβασμό του διεθνούς δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Περαιώνοντας τον χαιρετισμό του στην ευρω-αραβική σύνοδο, ο κ. Δένδιας ανέδειξε τον κομβικό ρόλο της Ελλάδας μεταξύ της ΕΕ και του αραβικού κόσμου. Επισήμανε πως η Ελλάδα βρίσκεται σε μια μοναδική θέση να συνδυάσει τα 40 χρόνια συμμετοχής της στην ΕΕ με μια βαθιά γνώση των φιλοδοξιών των λαών των αραβικών χωρών και σημείωσε πως, διατηρώντας στενές σχέσεις με τον αραβικό κόσμο, η Ελλάδα ήταν και είναι πάντα έτοιμη να βοηθήσει στην εξεύρεση λύσεων σε υπάρχοντα προβλήματα ή διαμάχες.
Αμοιβαίος σεβασμός και κατανόηση
Μιλώντας στις εργασίες της διήμερης συνόδου, που πραγματοποιείται ψηφιακά, με τη στήριξη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και υπό την αιγίδα του υπουργείου Εξωτερικών, ο κ. Δένδιας αναφέρθηκε εισαγωγικά στους μακραίωνους ιστορικούς δεσμούς Ευρώπης και αραβικού κόσμου. Συνέχισε πως σήμερα οι κοινωνίες, οι πολιτισμοί και οι οικονομίες της Ευρώπης και του αραβικού κόσμου είναι αλληλένδετοι και ότι αυτό έχει επιτρέψει να ενισχυθούν οι υφιστάμενοι ισχυροί διμερείς δεσμοί και να έχει αυξηθεί περαιτέρω η συνεργασία τους, βάσει αμοιβαίου σεβασμού και κατανόησης.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο υπουργός Εξωτερικών ανέδειξε πως εν μέσω των αυξανόμενων προκλήσεων που αντιμετωπίζουμε στην περιοχή μας, η πολυμέρεια αποτελεί βασική παράμετρο για την εδραίωση της διεθνούς τάξης βάσει κανόνων και την πρόληψη των περιφερειακών εντάσεων. Ως χώρα της οποίας η εξωτερική πολιτική είναι αγκυροβολημένη στον σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου και στα ψηφίσματα του ΟΗΕ /Συμβουλίου Ασφαλείας, η Ελλάδα ανέκαθεν τόνιζε την ανάγκη συμπεριφοράς μεταξύ των περιφερειακών παραγόντων στη βάση αρχών, σημείωσε.
Εταιρική σχέση στην περιοχή
Συνεχίζοντας στο ίδιο μήκος κύματος, ο κ. Δένδιας προσδιόρισε με σαφήνεια πως στόχος της χώρας μας είναι η διασφάλιση της ειρήνης, της ασφάλειας και της ευημερίας για όλες τις χώρες και τους λαούς στην κοινή μας γειτονιά. Για το σκοπό αυτό, διαμήνυσε, η Ελλάδα καταδεικνύει συνεχώς τη δέσμευσή της να δημιουργήσει ένα σταθερό πλαίσιο συνεργασίας και εταιρικής σχέσης με όλες τις χώρες της περιοχής.
«Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η ασφάλεια των εταίρων μας είναι ένα κρίσιμο στοιχείο της δικής μας ασφάλειας» αποκρυστάλλωσε περαιτέρω και υπογράμμισε πως η Ελλάδα έχει υπογραμμίσει επανειλημμένα την ανάγκη σε όλους τους περιφερειακούς εταίρους να εργαστούν για μια κοινή κατανόηση των σημερινών προκλήσεων, τονίζοντας ταυτόχρονα τη σημασία της συντονισμένης δράσης για την αντιμετώπισή τους.
Κοινές προκλήσεις
Εστιάζοντας στις σημερινές προκλήσεις μεταξύ της ΕΕ και του αραβικού κόσμου, σκιαγράφησε πως είναι κοινές και όχι πάντα παραδοσιακές. Ενδεικτικά ανέφερε τη διεθνή τρομοκρατία και τον βίαιο εξτρεμισμό, το διεθνικό οργανωμένο έγκλημα, συμπεριλαμβανομένης της διακίνησης ανθρώπων και ναρκωτικών, τα ζητήματα που σχετίζονται με τη διαχείριση των συνόρων και την ασφάλεια στη θάλασσα, την ανάγκη διατήρησης και προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς από την υποβάθμιση του περιβάλλοντος και την έλλειψη πόρων.
Στο σημείο αυτό, επισήμανε πως τόσο η ΕΕ όσο και ο αραβικός κόσμος κατανοούν ότι η σταθερότητα και η ασφάλεια αποτελούν προϋποθέσεις για βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη και ευημερία.
Από την πλευρά της ΕΕ, διευκρίνισε, αυτό αντικατοπτρίζεται σαφώς στην παγκόσμια στρατηγική της, η οποία στοχεύει να συμβάλλει στη σταθεροποίηση της ευρύτερης γειτονίας της, μέσω της ενίσχυσης των εταίρων της και προσδιόρισε πως στόχος είναι μια ολοκληρωμένη προσέγγιση απέναντι στις συγκρούσεις και τις κρίσεις, μέσω μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης, συμπεριλαμβανομένης της έγκαιρης προειδοποίησης και της αντίδρασης σε κρίσεις.
Τριμερή σχήματα συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο υπουργός Εξωτερικών στο δίκτυο των τριμερών σχημάτων συνεργασίας που έχουν αναπτύξει η Ελλάδα και η Κύπρος με πολλές χώρες της Ανατολικής Μεσογείου, με έμφαση την περιφερειακή σταθερότητα και του τομείς της οικονομίας και της ενέργειας. Αυτά τα τριμερή σχήματα συμβάλλουν σημαντικά στην περιφερειακή σταθερότητα εν μέσω συνεχών προκλητικών ενεργειών από ορισμένους δρώντες που επιθυμούν να επιβάλουν μονομερώς και με τη βία την ατζέντα τους στην περιοχή μας, επισήμανε επιπλέον ο κ. Δένδιας προτάσσοντας την πρόληψη από την ανάγκη αντιμετώπισης μιας κρίσης.
«Έχουμε δει πολλές φορές τις τραγικές συνέπειες που προκύπτουν όταν αποτυγχάνουμε να αποτρέψουμε τις κρίσεις» συμπλήρωσε και ανέφερε ως χαρακτηριστικότερο παράδειγμα το Κυπριακό. Μετά από 46 χρόνια και παρά μια σειρά ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και ακούραστων προσπαθειών υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, η τουρκική κατοχή σχεδόν του 40% του εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας συνεχίζεται, σημείωσε και προσέθεσε ότι το ίδιο ισχύει και για τις κρίσεις στο Ιράκ, τη Συρία και τη Λιβύη.
«Αυτές οι συγκρούσεις έχουν οδηγήσει στην τραγική απώλεια αμέτρητων ζωών και διαιωνίζουν τη δυστυχία των πληθυσμών που αγωνίζονται να επιβιώσουν. Παρά τις αξιέπαινες προσπάθειες της διεθνούς κοινότητας για επίλυση αυτών των συγκρούσεων, είναι ακόμη ανοιχτές. Ως αποτέλεσμα, έχουν προκαλέσει άλλες μεγάλες προκλήσεις, όπως τα αντίστοιχα κύματα μετανάστευσης και την άνοδο του εξτρεμισμού» επισήμανε. Στο σημείο αυτό έσπευσε να αντιτάξει πως απαιτείται επαγρύπνηση, αυξημένος συντονισμός και ετοιμότητα για λήψη γενναίων και έγκαιρων αποφάσεων.
Αξιόπιστος πάροχος ασφάλειας
Παράλληλα, αναφέρθηκε στον ρόλο της ΕΕ, προτρέποντας πως πρέπει να εστιάσει τις πολιτικές της στην πρόληψη των κρίσεων, συμβάλλοντας στην αντιμετώπιση των ριζικών αιτίων όπου είναι δυνατόν.
Η ΕΕ φιλοδοξεί να είναι ένας αξιόπιστος πάροχος ασφάλειας, μέσω των αποστολών της, αλλά και μέσω μιας ευρείας ποικιλίας εργαλείων πολιτικής και χρηματοοικονομικών μέσων που στοχεύουν στην αντιμετώπιση ενός μεγάλου εύρους προκλήσεων, σημείωσε. Περαιτέρω, χαρακτήρισε ως ουσιαστικής σημασίας την «ιδιοκτησία», «τον σεβασμό της κυριαρχίας», «την απόρριψη της εξωτερικής επέμβασης στις εσωτερικές υποθέσεις», «τις ειδικά προσαρμοσμένες λύσεις», αλλά και την προώθηση της κοινής κατανόησης και της αποτελεσματικής αντιμετώπισης της μισαλλοδοξίας. Έσπευσε να υπογραμμίσει πως αυτά πρέπει πάντα να συμβαδίζουν με τον σεβασμό του διεθνούς δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Περαιώνοντας τον χαιρετισμό του στην ευρω-αραβική σύνοδο, ο κ. Δένδιας ανέδειξε τον κομβικό ρόλο της Ελλάδας μεταξύ της ΕΕ και του αραβικού κόσμου. Επισήμανε πως η Ελλάδα βρίσκεται σε μια μοναδική θέση να συνδυάσει τα 40 χρόνια συμμετοχής της στην ΕΕ με μια βαθιά γνώση των φιλοδοξιών των λαών των αραβικών χωρών και σημείωσε πως, διατηρώντας στενές σχέσεις με τον αραβικό κόσμο, η Ελλάδα ήταν και είναι πάντα έτοιμη να βοηθήσει στην εξεύρεση λύσεων σε υπάρχοντα προβλήματα ή διαμάχες.