Ο πραγματικός αντίπαλος για την κυβέρνηση δεν είναι η αντιπολίτευση και οι αμήχανες ή αντιφατικές πρακτικές της, αλλά η πραγματική κατάσταση, τα προβλήματα που συρρέουν», τονίζει ο Ευ. Βενιζέλος στη συνέντευξή του στα «Π», εκτιμώντας πως εν όψει της υποδοχής του δεύτερου κύματος της πανδημίας δεν έγινε επαρκής προετοιμασία του συστήματος Υγείας και επικράτησε ένας αδικαιολόγητος εφησυχασμός.

Ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ δηλώνει μάχιμος στο μέτωπο της πολιτικής, χωρίς υστεροβουλίες και ανταλλάγματα, ξεκαθαρίζοντας πως δεν ενδιαφέρεται να συμπεριληφθεί στην κυβέρνηση του Κ. Μητσοτάκη.

«Με ενδιαφέρει η εγκυρότητα ενός πολιτικού λόγου που δεν “εξαργυρώνεται” με συμβατικό τρόπο, κομματικά και κυβερνητικά», υπογραμμίζει χαρακτηριστικά.

Χαρακτηρίζει σοβαρές τις καταγγελίες του επιχειρηματία Χρ. Καλογρίτσα σε βάρος του πρώην υπουργού του ΣΥΡΙΖΑ Ν. Παππά, αφήνοντας να εννοηθεί πως εναπόκεινται στη Ν.Δ. αν θα εκκινήσει τις σχετικές διαδικασίες για την κοινοβουλευτική διερεύνηση της υπόθεσης «White house», ενώ αναφορικά με τη σκευωρία που επιχείρησε να μεθοδεύσει ο ΣΥΡΙΖΑ στο θέμα της Novartis θεωρεί πως η Ν.Δ. εμφανίστηκε «γενναιόδωρη» απέναντι στον Αλ. Τσίπρα, που τον εξαίρεσε και περιορίστηκε μόνο στην παραπομπή του Δ. Παπαγγελόπουλου στο Ειδικό Δικαστήριο. Κατά την άποψή του, αν ο Δ. Παπαγγελόπουλος ήταν ο ηθικός αυτουργός, ο Αλ. Τσίπρας ήταν «ηθικός αυτουργούς του ηθικού αυτουργού».

Κύριε πρόεδρε, με την υγειονομική κρίση δοκιμάζονται ποικιλοτρόπως οι αντοχές της ελληνικής κοινωνίας, καθώς, εκτός από την επικινδυνότητα του ιού και την πίεση στο ΕΣΥ, οι επιπτώσεις εκδηλώνονται και στον οικογενειακό προϋπολογισμό. Θεωρείτε πως η κυβέρνηση ανταποκρίνεται ικανοποιητικά στα δύο αυτά μέτωπα ή έχει χαθεί ο έλεγχος;

Η κατάσταση είναι πολύ δύσκολη. Στη Θεσσαλονίκη και σε πολλές άλλες περιοχές της Β. Ελλάδας η κατάσταση είναι εκτός ελέγχου ως προς τον ρυθμό μετάδοσης του ιού και έχει ήδη υπερβεί τα όρια αντοχής του συστήματος Υγείας. Η επιτυχία στην ανάσχεση του πρώτου κύματος την άνοιξη προκάλεσε μια αδικαιολόγητη χαλάρωση των αντανακλαστικών μας. Η επιτυχία της άνοιξης βασίστηκε, πρώτον, στην έγκαιρη αντίδραση και, δεύτερον στην αυστηρή εφαρμογή των περιοριστικών μέτρων. Από τον Ιούνιο, όμως, και μετά, δεν έγινε επαρκής προετοιμασία του συστήματος Υγείας για την αντιμετώπιση ενός επόμενου και πιο επιθετικού κύματος της πανδημίας και για την πιθανή επιβολή νέου lockdown (π.χ., ως προς την τηλεκπαίδευση στα σχολεία). Επικράτησε αδικαιολόγητος εφησυχασμός. Ενα νέο lockdown αποκλειόταν ως κάτι το αδιανόητο και καταστροφικό για την οικονομία. Ετίθετο ξανά το δήθεν δίλημμα τι έχει προτεραιότητα, η υγεία ή η οικονομία, ενώ η επάνοδος στην οικονομική κανονικότητα επιτυγχάνεται μόνο μέσω της προάσπισης της δημόσιας υγείας.
Σχετικά με το ενδεχόμενο συμμετοχής μου στην κυβέρνηση, η απάντησή μου είναι απλά και καθαρά αρνητική. Δεν είναι αυτός ο ρόλος μου, ούτε τα προβλήματα λύνονται στο επίπεδο ενός καλού και έμπειρου υπουργού

Ερχομαι τώρα στο δεύτερο σκέλος της ερώτησής σας. Τα μέτρα στήριξης των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών είναι σημαντικά και επαυξάνονται. Πάντα, όμως, υπάρχουν άνθρωποι που νιώθουν αδικημένοι, πάντα υπάρχει χρονική απόσταση μεταξύ εξαγγελίας και πλήρους εφαρµογής ενός µέτρου, ιδίως όταν παρεµβάλλεται κάποια διοικητική διαδικασία ή τραπεζική αξιολόγηση. Τώρα, που δεν ισχύουν στην Ε.Ε. περιορισµοί ως προς τις κρατικές ενισχύσεις, κάθε κράτος-µέλος ενισχύει τις επιχειρήσεις του ανάλογα µε τις δηµοσιονοµικές του δυνατότητες. Αλλες είναι οι δυνατότητες της Γερµανίας και άλλες τις Ελλάδας. Οταν, µε το καλό, ξεπεράσουµε την πανδηµία, θα µιλάµε και πάλι για το δηµοσιονοµικό και το πρωτογενές έλλειµµα, τη βιωσιµότητα του δηµόσιου χρέους, το έλλειµµα ανταγωνιστικότητας. Γι’ αυτό, παράλληλα µε τη διάσωση, πρέπει να προωθούνται διαρθρωτικές αλλαγές και να κινείται ο µηχανισµός αξιοποίησης του πολύ σηµαντικού πακέτου πόρων που περιλαµβάνεται στο Ταµείο Ανασυγκρότησης, στο νέο ΕΣΠΑ και στα συναφή προγράµµατα και, βεβαίως, της ρευστότητας που παρέχει το κολοσσιαίο πρόγραµµα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ.

Κατά τη γνώµη σας, τα κόµµατα της αντιπολίτευσης έχουν σταθεί στο ύψος των περιστάσεων ή διαπιστώνετε πως η κόπωση των πολιτών από τα περιοριστικά µέτρα αξιοποιείται από πολιτικές δυνάµεις για να διαµορφωθεί ένα διαφορετικό κίνηµα «νεοαγανακτισµένων»;

Η κόπωση των πολιτών και της κοινωνίας συνολικά είναι τεράστια. Το περιβάλλον ευνοεί τις ανορθολογικές και ανεύθυνες συµπεριφορές. Η αντιπολίτευση, όµως, δεν µπορεί να διατυπώσει µε τέτοια υλικά ένα ολοκληρωµένο αφήγηµα. Ο πραγµατικός αντίπαλος για την κυβέρνηση δεν είναι η αντιπολίτευση και οι αµήχανες ή αντιφατικές πρακτικές της, αλλά η πραγµατική κατάσταση, τα προβλήµατα που συρρέουν. Ο πολίτης θέλει να εναποθέσει τις ελπίδες του και να δώσει την εµπιστοσύνη του σε ένα κράτος που δεν παλινωδεί, δεν αυτοδιαψεύδεται και µπορεί να λύνει πρακτικά προβλήµατα. ∆εν νοµίζω ότι πολιτικά στερεότυπα, λεκτικές οξύτητες και κοµµατικοί µικροπατριωτισµοί λένε κάτι στους κουρασµένους και απαιτητικούς πολίτες.

Η χώρα, όµως, αντιµετωπίζει σοβαρές προκλήσεις και στο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής, το οποίο επίσης γνωρίζετε καλά. Ποια πρέπει να είναι η στάση µας απέναντι στην κλιµάκωση των εκβιαστικών και απειλητικών ενεργειών της Τουρκίας;

Το ότι παραπέμφθηκε στο Ειδικό Δικαστήριο μόνο ο κ. Παπαγγελόπουλος ως ηθικός αυτουργός δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει ηθικός αυτουργός του ηθικού αυτουργού
Η Ελλάδα πρέπει να αντιδρά πάντα µε στρατηγική ψυχραιµία. Είναι πάντα έτοιµη να προστατεύσει την εθνική της κυριαρχία και τα κυριαρχικά της δικαιώµατα. Παράλληλα, είναι σταθερά υπέρ της εφαρµογής του ∆ιεθνούς ∆ικαίου και είναι έτοιµη για διάλογο σχετικά µε την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών και τα µέτρα οικοδόµησης εµπιστοσύνης. Είναι έτοιµη να υποστηρίξει την ελληνοκυπριακή πλευρά, ώστε να επαναληφθεί ο διάλογος για δικοινοτική, διζωνική, οµοσπονδιακή λύση στο Κυπριακό. Περιµένουµε µια πιο σαφή και δυναµική στάση από τις ΗΠΑ µε τον νέο πρόεδρο. Το κρίσιµο, όµως, είναι να είµαστε εµείς προετοιµασµένοι για τα ερωτήµατα που θέτει κάθε διαµεσολάβηση και κάθε διάλογος.

Πρόσφατα βρεθήκατε για κατάθεση στην ανακρίτρια του Ειδικού ∆ικαστηρίου, που διεξάγει τις έρευνες για την υπόθεση Novartis και την εµπλοκή σε αυτήν του ∆. Παπαγγελόπουλου. Ωστόσο, το κόµµα της αξιωµατικής αντιπολίτευσης κάνει λόγο για κινήσεις ρεβανσισµού και υποστηρίζει πως τα περί σκευωρίας είναι ένας αστείος ισχυρισµός, µια αβάσιµη κατηγορία και συκοφαντία, στη λογική «φωνάζει ο κλέφτης για να φοβηθεί ο νοικοκύρης». Είναι έτσι;

Τώρα η δικογραφία της σκευωρίας έχει εισαχθεί ως ποινική υπόθεση µε πολλές κακουργηµατικές κατηγορίες ενώπιον της ανακρίτριας και του δικαστικού συµβουλίου του Ειδικού ∆ικαστηρίου. Οι µάρτυρες καταθέτουν, τα στοιχεία συλλέγονται, οι κατηγορούµενοι θα κληθούν να απολογηθούν. Ολα τα αλλά είναι άνευ αντικειµένου.

Ο ίδιος ο Αλ. Τσίπρας, για να γίνει πιο πειστικός ως προς την αθωότητά του και τη διαφάνεια µε την οποία χειρίστηκε η κυβέρνησή του την υπόθεση Novartis, προβάλλει το επιχείρηµα της µη απόδοσης ποινικών ευθυνών προς το πρόσωπό του στο πόρισµα της Προανακριτικής... Πώς το σχολιάζετε;

Το ότι παραπέµφθηκε στο Ειδικό ∆ικαστήριο µόνο ο κ. Παπαγγελόπουλος ως ηθικός αυτουργός δεν σηµαίνει ότι δεν υπάρχει ηθικός αυτουργός του ηθικού αυτουργού. Η ∆ικαιοσύνη ως προς τα πολιτικά πρόσωπα δεσµεύεται από την απόφαση της Βουλής. Η Βουλή, για λόγους πολιτικής και θεσµικής σκοπιµότητας, επέλεξε να είναι γενναιόδωρη. Αυτή η επιλογή θα κριθεί πολιτικά και σε κάποιο βάθος χρόνου.

Θα ήθελα το σχόλιό σας και για ακόµα µία υπόθεση µε πολιτικό ενδιαφέρον, που επίσης δεν βλέπουµε να «τρέχει» µε ταχύτατους ρυθµούς, όπως είχε συµβεί µε την περίπτωση «στοχοποίησής» σας. Αναφέροµαι στις καταγγελίες του επιχειρηµατία Χρ. Καλογρίτσα.

Πρόκειται για ιδιαίτερα σοβαρές καταγγελίες, που έχουν ήδη φτάσει στη Βουλή. Εναπόκειται στην κοινοβουλευτική πλειοψηφία της Ν.∆. να αποφασίσει αν θα κινήσει ή όχι τις σχετικές διαδικασίες. Για τα µη πολιτικά πρόσωπα την προκαταρκτική εξέταση τη διενεργεί τώρα η τακτική ∆ικαιοσύνη.

Το γεγονός πως έχετε αποχωρήσει εδώ και καιρό από την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ ερµηνεύεται από πολλούς, ενίοτε και µε µια διάθεση «χαιρεκακίας», ως «αποχαιρετισµός στα όπλα». Οτι, δηλαδή, ανήκετε πλέον στην κατηγορία των µη ενεργών και µάχιµων πολιτικών και, ως εκ τούτου, θα περιοριστείτε µόνο στα ακαδηµαϊκά σας καθήκοντα και δεν θα σας ξαναδούµε ούτε στη Βουλή ούτε σε κάποιο άλλο θεσµικό αξίωµα ή πόστο ευθύνης. Κάνουν λάθος;

Είναι σηµαντικό να σε περιµένουν τα ακαδηµαϊκά σου καθήκοντα, που πότε δεν εγκατέλειψα ερευνητικά, και το επάγγελµά σου. Αυτά είναι, όµως, δευτερεύοντα. Πρωτεύουσα είναι η ιδιότητα του ενεργού πολίτη που παρεµβαίνει όταν βλέπει ότι αυτό επιβάλλεται από την πορεία των εθνικών µας θεµάτων ή από τις εξελίξεις στους δηµοκρατικούς θεσµούς ή την οικονοµία. Μετέχω µε µάχιµο τρόπο στην πολιτική, αλλά όχι στην µικροπολιτική. ∆εν έχω υστεροβουλίες, ούτε µε καθοδηγεί κάποια σκοπιµότητα. Ισως θα ήταν ακριβέστερο να πούµε ότι το πεδίο µου είναι µια σύγχρονη µεταπολιτική.

Και σας ρωτώ ευθέως: Αν ο σηµερινός πρωθυπουργός, που έχει αποδείξει µε τις έως τώρα επιλογές του πως δεν κινείται σε στενά κοµµατικά όρια, σας ζητήσει να «βάλετε πλάτη» σε µια περίοδο εξαιρετικά κρίσιµη ή να προσφέρετε στη χώρα από κάποια θέση ευθύνης, θα πείτε όχι;

Αν εννοείτε συµµετοχή στην κυβέρνηση, η απάντησή µου είναι απλά και καθαρά αρνητική. ∆εν είναι αυτός ο ρόλος µου, ούτε τα προβλήµατα λύνονται στο επίπεδο ενός καλού και έµπειρου υπουργού. Με ενδιαφέρει η εγκυρότητα ενός πολιτικού λόγου που δεν «εξαργυρώνεται» µε συµβατικό τρόπο, κοµµατικά και κυβερνητικά.


Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παραπολιτικά το Σάββατο 21 Νοεμβρίου