ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
H Παιδεία μετά την πανδημία: Η στρατηγική της κυβέρνησης και οι πρωτοβουλίες για την ομαλή επιστροφή των μαθητών
Στη µετα-COVID εποχή, και συγκεκριµένα στην οµαλή ένταξη των µαθητών στο σχολικό περιβάλλον, έπειτα από µια µακρά περίοδο εξ αποστάσεως διδασκαλίας, είναι ήδη στραµµένα τα βλέµµατα της ηγεσίας του υπουργείου Παιδείας, δεδοµένου ότι η τηλεκπαίδευση βαίνει καλώς σε όλες τις βαθµίδες και θα ολοκληρωθεί όταν το επιτρέψουν οι επιδηµιολογικές συνθήκες στη χώρα µας.
Στην Επιτροπή Εµπειρογνωµόνων οι απόψεις διίστανται για το αν θα πρέπει τα σχολεία να ανοίξουν στις 8 Ιανουαρίου, όπως έχει προγραµµατίσει το υπουργείο Παιδείας, ωστόσο τόσο η υπουργός Νίκη Κεραµέως όσο και η υφυπουργός Σοφία Ζαχαράκη, που έχει υπό την ευθύνη της την πρωτοβάθµια και τη δευτεροβάθµια εκπαίδευση, σχεδιάζουν ήδη τα υποστηρικτικά µέσα µε τα οποία θα επανέλθουν οι µαθητές στις τάξεις τους, αλλά και τις αλλαγές που θα επέλθουν όταν πλέον η κατάσταση θα αρχίσει να οµαλοποιείται µε τον εµβολιασµό.
«Η επιστροφή στο σχολείο στο πλαίσιο της πανδηµίας του COVID-19 αποτελεί µια πρωτόγνωρη εµπειρία για τους µαθητές, τις οικογένειές τους και όλα τα µέλη της σχολικής κοινότητας», τονίζουν οι ειδικοί, επισηµαίνοντας ότι ο στόχος του σχολείου πρέπει να είναι «η ψυχοκοινωνική προσαρµογή στα νέα δεδοµένα, η ψυχολογική επανάκαµψη και η ενίσχυση της ψυχικής ανθεκτικότητας των παιδιών».
Στην κατεύθυνση αυτή το «όπλο» του υπουργείου Παιδείας για την αντιµετώπιση των σχετικών συνεπειών της πανδηµίας του COVID-19 στους µαθητές είναι οι ψυχολόγοι και οι κοινωνικοί λειτουργοί που έχουν προσληφθεί και εκείνοι που θα προσληφθούν το επόµενο διάστηµα.
Οπως είχε αναφέρει από την πρώτη στιγµή της έναρξης της σχετικής διαδικασίας, τον Οκτώβριο, η κ. Ζαχαράκη, γνώµονας της στελέχωσης µε το εν λόγω ειδικό επιστηµονικό προσωπικό είναι η διαφύλαξη της ψυχικής υγείας, η προστασία των µαθητών, των εκπαιδευτικών και των οικογενειών τους, αλλά και η ενδυνάµωση της σχολικής κοινότητας διά της απόκτησης δεξιοτήτων που απαιτούνται για την αποτελεσµατική διαχείριση κρίσεων, όπως η πανδηµία του COVID-19.
Ο ρόλος των ψυχολόγων και των κοινωνικών λειτουργών θα είναι ανιχνευτικός, ενηµερωτικός, υποστηρικτικός και διαµεσολαβητικός, µε τη χρήση διαθεµατικών και βιωµατικών δραστηριοτήτων, την αξιοποίηση της επιστηµονικής γνώσης και εµπειρίας, καθώς και την υιοθέτηση σύγχρονων πρακτικών, όπως εργαστήρια, παιχνίδια ρόλων, εξ αποστάσεως εφαρµογές κ.ά.
ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ
«Η επάνοδος στο σχολείο µε τη νέα σχολική χρονιά ως διαδικασία σηµατοδοτεί την επιστροφή στην καθηµερινότητα και τη ρουτίνα, προκαλώντας συχνά ανάµεικτα συναισθήµατα στον τρόπο που οι µαθητές βιώνουν την επιστροφή στο σχολείο», σηµειώνουν οι ειδικοί και εξηγούν ότι «σε καταστάσεις κρίσεων, όπως η πανδηµία, που η καθηµερινότητα έχει αλλάξει µέσα σε ένα πλαίσιο αβεβαιότητας για την εξέλιξη και την πορεία της, τα επίπεδα του στρες µπορεί να είναι αυξηµένα».
Σηµειώνεται πως για το σχολικό έτος 2020-2021 το υπουργείο Παιδείας έχει ήδη χρηµατοδότηση ύψους 46 εκατ. ευρώ µέσα από πόρους του ΕΣΠΑ για την πρόσληψη συνολικά 2.800 αναπληρωτών Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού των κλάδων ΠΕ23 ψυχολόγων και ΠΕ30 κοινωνικών λειτουργών.
Το προσωπικό αυτό, που θα εργάζεται ανά συστάδα σχολείων, θα προσφέρει εξειδικευµένη και επιστηµονικά τεκµηριωµένη καθοδήγηση και θα παρεµβαίνει έγκαιρα για τη διαχείριση - αντιµετώπιση κρίσιµων καταστάσεων.
Θα είναι σε ανοιχτό δίαυλο επικοινωνίας και συνεργασίας µε τον Σύµβουλο Σχολικής Ζωής, έναν νέο θεσµό της δευτεροβάθµιας εκπαίδευσης, ο οποίος θα είναι ο πρώτος αποδέκτης των συµβάντων που χρήζουν άµεσης αντιµετώπισης εντός της σχολικής κοινότητας.
Στην µετα-COVID εποχή συνεχίζεται και η επιµόρφωση των εκπαιδευτικών, µε έµφαση στην εφαρµογή της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Για το σχολικό έτος 2020-2021 εξασφαλίστηκε χρηµατοδότηση ύψους 2 εκατ. ευρώ µέσα από πόρους του ΕΣΠΑ.
Οι ωφελούµενοι του έργου, το οποίο, λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών της πανδηµίας, εφαρµόζεται εξ αποστάσεως, είναι όλοι οι εκπαιδευτικοί της επικράτειας (µόνιµοι, αναπληρωτές, ειδικής αγωγής - περίπου 180.000). Παράλληλα, επεκτείνονται οι πιλοτικές δράσεις «Εργαστήρια δεξιοτήτων» και «Αγγλικά στο νηπιαγωγείο», που εφαρµόζονται ήδη σε πάνω από 200 σχολεία, ενώ ενισχύονται τα πρότυπα και πειραµατικά σχολεία.
Ειδικότερα για το πρόγραµµα «Αγγλικά στο νηπιαγωγείο», σύµφωνα µε πληροφορίες, το παρακολουθεί προσωπικά η υφυπουργός Παιδείας, Σοφία Ζαχαράκη, ενώ τον Μάρτιο θα υπάρξει αξιολόγηση του µέτρου.
Στο υπουργείο Παιδείας εξετάζουν και τρόπους αξιοποίησης της εµπειρίας της τηλεκπαίδευσης, πέραν της περιόδου της πανδηµίας.
Σύµφωνα µε πληροφορίες, µετά το πέρας αυτής της τηλε-διαδικασίας θα γίνει αποτίµηση και υπάρχουν σκέψεις να ενταχθεί στα προγράµµατα ενισχυτικής διδασκαλίας των σχολείων, ώστε να ενισχυθούν µαθητές «που έµειναν πίσω» στην ύλη κατά τη διάρκεια της πανδηµίας.
Στην Επιτροπή Εµπειρογνωµόνων οι απόψεις διίστανται για το αν θα πρέπει τα σχολεία να ανοίξουν στις 8 Ιανουαρίου, όπως έχει προγραµµατίσει το υπουργείο Παιδείας, ωστόσο τόσο η υπουργός Νίκη Κεραµέως όσο και η υφυπουργός Σοφία Ζαχαράκη, που έχει υπό την ευθύνη της την πρωτοβάθµια και τη δευτεροβάθµια εκπαίδευση, σχεδιάζουν ήδη τα υποστηρικτικά µέσα µε τα οποία θα επανέλθουν οι µαθητές στις τάξεις τους, αλλά και τις αλλαγές που θα επέλθουν όταν πλέον η κατάσταση θα αρχίσει να οµαλοποιείται µε τον εµβολιασµό.
«Η επιστροφή στο σχολείο στο πλαίσιο της πανδηµίας του COVID-19 αποτελεί µια πρωτόγνωρη εµπειρία για τους µαθητές, τις οικογένειές τους και όλα τα µέλη της σχολικής κοινότητας», τονίζουν οι ειδικοί, επισηµαίνοντας ότι ο στόχος του σχολείου πρέπει να είναι «η ψυχοκοινωνική προσαρµογή στα νέα δεδοµένα, η ψυχολογική επανάκαµψη και η ενίσχυση της ψυχικής ανθεκτικότητας των παιδιών».
Στην κατεύθυνση αυτή το «όπλο» του υπουργείου Παιδείας για την αντιµετώπιση των σχετικών συνεπειών της πανδηµίας του COVID-19 στους µαθητές είναι οι ψυχολόγοι και οι κοινωνικοί λειτουργοί που έχουν προσληφθεί και εκείνοι που θα προσληφθούν το επόµενο διάστηµα.
Οπως είχε αναφέρει από την πρώτη στιγµή της έναρξης της σχετικής διαδικασίας, τον Οκτώβριο, η κ. Ζαχαράκη, γνώµονας της στελέχωσης µε το εν λόγω ειδικό επιστηµονικό προσωπικό είναι η διαφύλαξη της ψυχικής υγείας, η προστασία των µαθητών, των εκπαιδευτικών και των οικογενειών τους, αλλά και η ενδυνάµωση της σχολικής κοινότητας διά της απόκτησης δεξιοτήτων που απαιτούνται για την αποτελεσµατική διαχείριση κρίσεων, όπως η πανδηµία του COVID-19.
Ο ρόλος των ψυχολόγων και των κοινωνικών λειτουργών θα είναι ανιχνευτικός, ενηµερωτικός, υποστηρικτικός και διαµεσολαβητικός, µε τη χρήση διαθεµατικών και βιωµατικών δραστηριοτήτων, την αξιοποίηση της επιστηµονικής γνώσης και εµπειρίας, καθώς και την υιοθέτηση σύγχρονων πρακτικών, όπως εργαστήρια, παιχνίδια ρόλων, εξ αποστάσεως εφαρµογές κ.ά.
ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ
«Η επάνοδος στο σχολείο µε τη νέα σχολική χρονιά ως διαδικασία σηµατοδοτεί την επιστροφή στην καθηµερινότητα και τη ρουτίνα, προκαλώντας συχνά ανάµεικτα συναισθήµατα στον τρόπο που οι µαθητές βιώνουν την επιστροφή στο σχολείο», σηµειώνουν οι ειδικοί και εξηγούν ότι «σε καταστάσεις κρίσεων, όπως η πανδηµία, που η καθηµερινότητα έχει αλλάξει µέσα σε ένα πλαίσιο αβεβαιότητας για την εξέλιξη και την πορεία της, τα επίπεδα του στρες µπορεί να είναι αυξηµένα».
Σηµειώνεται πως για το σχολικό έτος 2020-2021 το υπουργείο Παιδείας έχει ήδη χρηµατοδότηση ύψους 46 εκατ. ευρώ µέσα από πόρους του ΕΣΠΑ για την πρόσληψη συνολικά 2.800 αναπληρωτών Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού των κλάδων ΠΕ23 ψυχολόγων και ΠΕ30 κοινωνικών λειτουργών.
Το προσωπικό αυτό, που θα εργάζεται ανά συστάδα σχολείων, θα προσφέρει εξειδικευµένη και επιστηµονικά τεκµηριωµένη καθοδήγηση και θα παρεµβαίνει έγκαιρα για τη διαχείριση - αντιµετώπιση κρίσιµων καταστάσεων.
Θα είναι σε ανοιχτό δίαυλο επικοινωνίας και συνεργασίας µε τον Σύµβουλο Σχολικής Ζωής, έναν νέο θεσµό της δευτεροβάθµιας εκπαίδευσης, ο οποίος θα είναι ο πρώτος αποδέκτης των συµβάντων που χρήζουν άµεσης αντιµετώπισης εντός της σχολικής κοινότητας.
Στην µετα-COVID εποχή συνεχίζεται και η επιµόρφωση των εκπαιδευτικών, µε έµφαση στην εφαρµογή της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Για το σχολικό έτος 2020-2021 εξασφαλίστηκε χρηµατοδότηση ύψους 2 εκατ. ευρώ µέσα από πόρους του ΕΣΠΑ.
Οι ωφελούµενοι του έργου, το οποίο, λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών της πανδηµίας, εφαρµόζεται εξ αποστάσεως, είναι όλοι οι εκπαιδευτικοί της επικράτειας (µόνιµοι, αναπληρωτές, ειδικής αγωγής - περίπου 180.000). Παράλληλα, επεκτείνονται οι πιλοτικές δράσεις «Εργαστήρια δεξιοτήτων» και «Αγγλικά στο νηπιαγωγείο», που εφαρµόζονται ήδη σε πάνω από 200 σχολεία, ενώ ενισχύονται τα πρότυπα και πειραµατικά σχολεία.
Ειδικότερα για το πρόγραµµα «Αγγλικά στο νηπιαγωγείο», σύµφωνα µε πληροφορίες, το παρακολουθεί προσωπικά η υφυπουργός Παιδείας, Σοφία Ζαχαράκη, ενώ τον Μάρτιο θα υπάρξει αξιολόγηση του µέτρου.
Στο υπουργείο Παιδείας εξετάζουν και τρόπους αξιοποίησης της εµπειρίας της τηλεκπαίδευσης, πέραν της περιόδου της πανδηµίας.
Σύµφωνα µε πληροφορίες, µετά το πέρας αυτής της τηλε-διαδικασίας θα γίνει αποτίµηση και υπάρχουν σκέψεις να ενταχθεί στα προγράµµατα ενισχυτικής διδασκαλίας των σχολείων, ώστε να ενισχυθούν µαθητές «που έµειναν πίσω» στην ύλη κατά τη διάρκεια της πανδηµίας.