Έντονη ανησυχία και προβληματισμός επικρατεί τόσο στην κυβέρνηση, όσο και στην επιστημονική κοινότητα τόσο για τον αριθμό των κρουσμάτων όσο και για τα δυο κρούσματα με την νοτιοαφρικανική μετάλλαξη, που διαγνώστηκαν και νοσηλεύονται στη Θεσσαλονίκη, στο νοσοκομείο «Παπανικολάου».
Σύμφωνα με τους ειδικούς, αλλά και τον Παγκόσμο Οργανισμό Υγείας η μετάλλαξη Ν. Αφρικής είναι πιο ανθεκτική στα εμβόλια και ακόμα πιο μεταδοτική (από την Βρετανική μετάλλαξη).
Στον απόηχο αυτής της ανησυχίας σε εξέλιξη βρίσκεται από το πρωί σύσκεψη μέσω τηλεδιάσκεψης που έχει συγκαλέσει ο Υπουργός Υγείας Βασίλης Κικίλιας, με αντικείμενο το επιχειρησιακό σχέδιο προετοιμασίας του Εθνικού Συστήματος Υγείας για το ενδεχόμενο ενός τρίτου κύματος της πανδημίας.
Στη σύσκεψη συμμετέχουν ο Αναπληρωτής Υπουργός Υγείας Βασίλης Κοντοζαμάνης, ο Γενικός Γραμματέας Υπηρεσιών Υγείας Ιωάννης Κωτσιόπουλος, ο Γενικός Γραμματέας Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας Μάριος Θεμιστοκλέους, η Πρόεδρος του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας (ΚΕΣΥ) Μίνα Γκάγκα, ο Πρόεδρος του ΕΚΑΒ-ΚΕΠΥ Νίκος Παπαευσταθίου, η Πρόεδρος του Οργανισμού Διασφάλισης Ποιότητας στην Υγεία (ΟΔΙΠΥ) Δάφνη Καϊτελίδου, ο Πρόεδρος της Εθνικής Κεντρικής Αρχής Προμηθειών Υγείας (ΕΚΑΠΥ) Δήμος Μπαρτσώκας, καθώς και υπηρεσιακοί παράγοντες του Υπουργείου Υγείας.
Να αποτραπεί η εκθετική αύξηση των κρουσμάτων
Στόχος των ειδικών είναι να αποτραπεί η εκθετική αύξηση των κρουσμάτων, ενώ καταγράφεται σταθερά ήπια αύξηση τις τελευταίες εβδομάδες. Ενδεικτικά, τα κρούσματα που καταγράφηκαν τις τρεις τελευταίες Κυριακές αποτυπώνουν την μικρή άνοδο της επιδημιολογικής καμπύλης. Ειδικότερα, χθες καταγράφηκαν 484 κρούσματα, διπλάσια κρούσματα σε σχέση με την Κυριακή 17/1 (237 περιστατικά) και αυξημένα κατά 45% συγκριτικά με την προηγούμενη Κυριακή 24/1 όταν και ανακοινώθηκαν συνολικά 334 μολύνσεις.
Στα νοσοκομεία βρίσκονται 1.548 ασθενείς με λοίμωξη Covid-19, οι οποίοι αυξάνονται σταθερά ημέρα με την ημέρα. Πριν από μία εβδομάδα οι νοσηλευόμενοι ήταν 1.483.
Το επιχειρησιακό σχέδιο του υπουργείου Υγείας για την ετοιμότητα των δομών του ΕΣΥ έναντι του διαφαινόμενου τρίτου κύματος, θα ξεδιπλώνεται υπό την εποπτεία του γενικού γραμματέα δημόσιας υγείας, κ. Ιωάννη Κωτσιοπουλου και το ΕΚΑΒ.
Το κέντρο επιχειρήσεων υγείας του ΕΚΑΒ, η ομάδα διαχείρισης κρίσεων και το ενιαίο συντονιστικό κέντρο βρίσκονται σε συνεχή επαγρύπνηση και ετοιμότητα για τον συντονισμό και την επιχειρησιακή διαχείριση της επιδημίας σε όλες τις υγειονομικές δομές της χώρας.
«Δεν γνωρίζουμε από πού προήλθε (σ.σ.: το εν λόγω κρούσμα). Γι' αυτό γίνεται ιχνηλάτηση, για να μπορέσουμε να οριστικοποιήσουμε κάποια πράγματα. Έχουμε ενδείξεις και θα πάρουμε τα μέτρα που χρειάζεται», είπε ο κ. Χαρδαλιάς, ενώ αναφορικά με τους εμβολιασμούς επισήμανε: «Δεν θα επηρεάσει τους εμβολιασμούς. Προχωράμε με βάση το σχέδιό μας. Παραμένουμε πιστοί στο αρχικό μας σχέδιο».
Γ. Μαγιορκίνης: Μετάλλαξη πιο ανθεκτική
Η εσπευσμένη μετάβαση του υφυπουργού Πολιτικής Προστασίας, και του προέδρου του Εθνικού Οργανισμού Δημοσίας Υγείας αποδεικνύει και το ιδιαίτερο ενδιαφέρον, αλλά και την έντονη ανησυχία, την οποία προκαλεί η συγκεκριμένη μετάλλαξη της Νοτίου Αφρικής στους ειδικούς επιστήμονες και τους αρμοδίους για την προστασία της δημόσιας υγείας. Γιατί, όμως, είναι τόσο ανησυχητική η μετάλλαξη της Νότιας Αφρικής; Ο επίκουρος καθηγητής Κλινικής Ιολογίας και Επιδημιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Υγείας, Γκίκας Μαγιορκίνης, εξήγησε σχετικά στο parapolitika.gr: «Τα στελέχη της Νότιας Αφρικής και της Βραζιλίας του νέου κοροναϊού μοιράζονται αρκετές μεταλλάξεις. Αυτό είναι μία ένδειξη ότι, υπό την πίεση της φυσικής επιλογής, εξελίχθηκαν σε στελέχη πιο ανθεκτικά, χωρίς, όμως, να γνωρίζουμε ακόμη στο 100%, απολύτως δηλαδή, το ακριβές είδος και την ισχύ αυτής της πλεονάζουσας αντοχής τους».
Δημ. Σαρηγιάννης: Αν δεν προσέξουμε θα εξαπλωθεί
Στο ίδιο μήκος κύματος ήταν και οι δηλώσεις άλλων επιστημόνων. Μιλώντας στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του MEGA, χθες ο καθηγητής Υγειονομικής και Περιβαλλοντικής Μηχανικής στο ΑΠΘ, Δημοσθένης Σαρηγιάννης, ανέφερε πως «είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό. Η νοτιοαφρικανική μετάλλαξη έχει 50% μεγαλύτερη μεταδοτικότητα και φαίνεται να μην δίνει ανοσία και σε ανθρώπους που έχουν ήδη επιμολυνθεί τουλάχιστον στο 50%.
Είναι κρίσιμο να καταπνίξουμε την διασπορά του συγκεκριμένου στελέχους». «Η βρετανική μετάλλαξη έχει 56% μεγαλύτερο βαθμό διάδοσης, αλλά όλα τα άλλα χαρακτηριστικά του ιού, παραμένουν ίδια», διευκρίνισε. «Η απόδοση του εμβολίου είναι μειωμένη κατά 50%», τόνισε ερωτηθείς σχετικά με την αποτελεσματικότητα του εμβολίου στη νοτιοαφρικανική μετάλλαξη. «Αν δεν προσέξουμε μπορεί να εξαπλωθεί, το είδαμε να συμβαίνει με την βρετανική, που ξεκινήσαμε από 2 κρούσματα, 24 σε πύλες εισόδου και πλέον έχουμε πολύ μεγάλους αριθμούς», ανέφερε τονίζοντας πώς άπαντες οφείλουν να είναι διπλά προσεκτικοί. «Ο καθένας από εμάς πρέπει να τηρήσει αυστηρότατα τα μέτρα προστασίας και πρέπει να αυξήσουμε τον αριθμό εμβολιασμών, ίσως πιο στοχευμένα, για να δημιουργήσουμε τεχνική ανοσία στον πληθυσμό», συμπλήρωσε.
Χαράλαμπος Γώγος: «Αντέχουν» στα εμβόλια
Για τις μεταλλάξεις και συγκεκριμένα για το πρώτο κρούσμα της νοτιοαφρικανικής μετάλλαξης του κοροναϊού που εντοπίστηκε στη Θεσσαλονίκη μίλησε στον ΣΚΑΪ ο καθηγητής και μέλος της επιτροπής Λοιμωξιολόγων Χαράλαμπος Γώγος. Ανέφερε ότι δεν έχουμε ακόμη σαφή δεδομένα, ωστόσο, τα δύο εμβόλια που έρχονται, της Johnson&Johnson και της Novavax, έχουν δοκιμάσει και την νοτιοαφρικανική μετάλλαξη με πολύ λιγότερη όμως αποτελεσματικότητα. «Το βασικό στέλεχος το καλύπτουν κατά 89%, ενώ το μεταλλαγμένο έως και 55%», είπε και τόνισε πως «υπάρχει πρόβλημα με αυτή τη συγκεκριμένη μετάλλαξη». Ο κ. Γώγος προειδοποίησε, επίσης, πως πρέπει να είμαστε έτοιμοι για περισσότερα μεταλλαγμένα κρούσματα. Σημαντικό, όπως ανέφερε, είναι να κάνουμε το γρηγορότερο δυνατό τους εμβολιασμούς. Όσον αφορά το εμβόλιο της Pfizer και της Moderna, ο καθηγητής είπε ότι καλύπτει τις μεταλλάξεις από τη Βρετανία, όμως για τη νοτιοαφρικανική δεν έχουμε τέτοια δεδομένα.
ΠΟΥ: Πιο ανθεκτική και πιο μεταδοτική η μετάλλαξη της Νότιας Αφρικής
Τον κώδωνα του κινδύνου για την μετάλλαξη της Νότιας Αφρικής κρούει ομάδα ερευνητών από την Καλιφόρνια των ΗΠΑ σε δυο επιστημονικά άρθρα που δημοσιεύτηκαν στο biorxiv, τονίζοντας πως η συγκεκριμένη παραλλαγή είναι ακόμη πιο μεταδοτική από εκείνη της Βρετανίας, ενώ αποδεικνύεται ακόμη πιο ανθεκτική στα εμβόλια και τις θεραπείες αντισωμάτων.
Σύμφωνα με τα νέα ευρήματα της μελέτης, σε εργαστηριακές εξετάσεις με αίμα από ασθενείς Covid 19 που ανάρρωσαν, διαπιστώθηκε ότι τα αντισώματα που είχαν αναπτύξει δεν μπορούσαν σε πολλές των περιπτώσεων να εμποδίσουν την εκ νέου μόλυνση των κυττάρων με την παραλλαγή του ιού της Νοτίου Αφρικής.
Τι γνωρίζουμε για την μετάλλαξη της Νότιας Αφρικής
Η μετάλλαξη εντοπίστηκε στη Νότια Αφρική από τοπικούς ερευνητές σε δείγματα που χρονολογούνται από τον Οκτώβριο και δημοσιοποιήθηκε στις 18 Δεκεμβρίου με δήλωση του Υπουργού Υγείας της Νοτίου Αφρικής. Είναι πλέον η πλειοψηφία των κρουσμάτων στη χώρα, όπου η αύξηση τους ξεκίνησε από τις αρχές Δεκεμβρίου και συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Η νοτιοαφρικάνικη μετάλλαξη ονομάζεται 501.V2, παρουσιάζει πολλές μεταλλάξεις στην ακίδα πρωτεΐνης. Μεταξύ αυτών, υπάρχουν η «N501Y», που υπάρχει ήδη στην αγγλική παραλλαγή, αλλά και η «K417N», και ειδικά η «E484K», η οποία ανησυχεί ιδιαίτερα την επιστημονική κοινότητα.
Πλήττει κυρίως τους νέους
Σύμφωνα με τον καθηγητή επιδημιολόγιας και συν-πρόεδρο της επιστημονικής επιτροπής του Υπουργείου Υγείας της Νότιας Αφρικής Υγείας Salim Abdool Karim, η μετάλλαξη είναι 50% πιο μεταδοτική, αλλά τίποτα δεν δείχνει ότι την καθιστά πιο σοβαρή. Ωστόσο, οι γιατροί της Νοτίου Αφρικής σημειώνουν ότι το πανδημικό κύμα μεταξύ Δεκεμβρίου-Ιανουαρίου είχε επηρεάσει ιδιαίτερα τους νέους και γίνεται προσπάθεια να διευκρινιστεί αν το φαινόμενο αυτό συνδέεται με τη νέα παραλλαγή του ιού ή απλά με το γεγονός ότι έχουν μολυνθεί σήμερα περισσότεροι νέοι. Σημειώνεται ότι η μετάλλαξη σύμφωνα με τον Π.Ο.Υ έχει εμφανιστεί ήδη σε 23 χώρες ανά τον κόσμο
Η κατανομή των κρουσμάτων κοροναϊού
Η γεωγραφική κατανομή των 484 κρουσμάτων Covid-19 που ανακοίνωσε σήμερα ο ΕΟΔΥ έχει ως εξής:
23 κρούσματα στην ΠΕ Ανατολικής Αττικής
46 κρούσματα στην ΠΕ Βόρειου Τομέα Αθηνών
24 κρούσματα στην ΠΕ Δυτικού Τομέα Αθηνών
6 κρούσματα στην ΠΕ Δυτικής Αττικής
66 κρούσματα στην ΠΕ Κεντρικού Τομέα Αθηνών
23 κρούσματα στην ΠΕ Νότιου Τομέα Αθηνών
33 κρούσματα στην Π.Ε Πειραιώς
1 κρούσμα στην Π.Ε.Νήσων
58 κρούσματα στην Π.Ε. Θεσσαλονίκης
9 κρούσματα στην Π.Ε. Αιτωλοακαρνανίας
3 κρούσματα στην Π.Ε. Αργολίδας
23 κρούσματα στην Π.Ε. Αχαΐας
4 κρούσματα στην Π.Ε. Βοιωτίας
5 κρούσματα στην Π.Ε. Έβρου
19 κρούσματα στην Π.Ε. Εύβοιας
1 κρούσμα στην ΠΕ Ζακύνθου
4 κρούσματα στην Π.Ε. Ηλείας
11 κρούσματα στην ΠΕ Ηρακλείου
2 κρούσματα στην Π.Ε. Θήρας
2 κρούσματα στην Π.Ε. Ιωαννίνων
1 κρούσμα στην Π.Ε. Καλύμνου
3 κρούσμα στην Π.Ε. Καρδίτσας
9 κρούσματα στην Π.Ε Κοζάνης
6 κρούσματα στην Π.Ε. Κορινθίας
8 κρούσματα στην Π.Ε. Λακωνίας
3 κρούσματα στην Λάρισας
1 κρούσμα στην Π.Ε. Λέσβου
2 κρούσματα στην Π.Ε. Μαγνησίας
12 κρούσματα στην Π.Ε.Μυκόνου
2 κρούσματα στην Π.Ε. Ξάνθης
20 κρούσματα στην Π.Ε. Πιερίας
2 κρούσματα στην Π.Ε. Ρεθύμνου
1 κρούσμα στην Π.Ε Ροδόπης
3 κρούσματα στην Π.Ε. Σερρών
2 κρούσματα στην Π.Ε. Τρικάλων
1 κρούσμα στην Π.Ε. Φθιώτιδας
1 κρούσμα στην Π.Ε.Φλώρινας
11 κρούσματα στην Π.Ε. Χαλκιδικής
2 κρούσματα στην Π.Ε. Χανίων
1 κρούσμα στην ΠΕ Χίου
15 κρούσματα υπό διερεύνηση