ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Μητσοτάκης σε Ντμπεϊμπά: Λάθος το τουρκολιβυκό σύμφωνο - Θεμέλιο της σχέσης μας το διεθνές δίκαιο
Η επίσκεψη Μητσοτάκη στη Λιβύη σηματοδοτεί την επανεκκίνηση των σχέσεων με την Ελλάδα
Πραγματοποιήθηκαν στη Λιβύη οι κοινές δηλώσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη
με τον πρωθυπουργό της Μεταβατικής Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας της Λιβύης (GNU), Αμπντούλ Χαμίντ Ντμπεϊμπά. Οι δύο ηγέτες είχαν νωρίτερα συνάντηση. Αντικείμενο της συνάντησής τους ήταν η επανεκκίνηση των σχέσεων των δυο χωρών.
Σημείωνεται ότι νωρίτερα ο Έλληνας πρωθυπουργός είχε συνάντηση με τον πρωθυπουργό της Ιταλίας, Μάριο Ντράγκι.
Μητσοτάκης: Θεμέλιο της νέας αφετηρίας στις σχέσεις Ελλάδας-Λιβύης, η πίστη στις αρχές της διεθνούς νομιμότητας
«Αισθάνομαι μεγάλη χαρά που η παρουσία μου στη Λιβύη συνδυάζεται με μια διπλή επανεκκίνηση: το νέο ξεκίνημα της ίδιας χώρας και των διμερών μας σχέσεων» τόνισε ο Έλληνας πρωθυπουργός, ξεκινώντας τις κοινές δηλώσεις με τον μεταβατικό πρωθυπουργό της Λιβύης, Αμπντούλ Χαμίντ Ντμπεϊμπά, στην Τρίπολη.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ευχαρίστησε τον Αμπντούλ Χαμίντ Ντμπεϊμπά για «τη γόνιμη συζήτηση» και υπογράμμισε: «Βασικός μου σκοπός να αναδείξω την επαναλειτουργία πρεσβείας ως ορόσημο της δυναμικής επανεκκίνησης των ελληνολιβυκών σχέσεων και να μεταφέρω μήνυμα στήριξης στις προσπάθειες της Λιβύης για ειρήνη και για πρόοδο στο πλαίσιο της ΕΕ και του ΟΗΕ».
Επίσης, ο πρωθυπουργός επισήμανε πως η Ελλάδα θα σταθεί δίπλα σας στο δρόμο για ελεύθερες εκλογές μακριά από ξένα στρατεύματα και με πυξίδα την ευημερία στη Μεσόγειο και έστειλε το μήνυμα: «Καιρός να μείνουν πίσω μας όσα δοκίμασαν τις σχέσεις μας τον προηγούμενο χρονικό διάστημα. Η συνεργασία μας μπορεί να προωθηθεί με γρήγορους ρυθμούς». Παρατήρησε ότι αναζωπυρώνεται το επιχειρηματικό ενδιαφέρον για ενέργεια, τουρισμό, Υγεία κα κατασκευές.
Περαιτέρω, ο κ. Μητσοτάκης κατέστησε σαφές πως θεμέλιο της νέας αφετηρίας στις σχέσεις μας είναι η ειλικρίνεια, η διάθεση διαλόγου και η πίστη στις αρχές της διεθνούς νομιμότητας, και αυτό σημαίνει να σβήσουμε τα λάθη της προηγούμενης περιόδου. Σε αυτό το πλαίσιο, ο πρωθυπουργός διαμήνυσε πως «προϋπόθεση κάθε προόδου είναι η άμεση και πλήρης αποχώρηση ξένων στρατευμάτων από το έδαφος σας και για εμάς είναι πολύ σημαντικό η ακύρωση παράνομων εγγράφων που καποιοι εμφανίζουν ως διεθνείς συμφωνίες, αλλά για εμας δεν έχουν καμία νομική ισχύ».
«Χαιρετίζω τη διάθεση σας να συζητήσουμε για την οριοθέτηση των θαλασσίων μας ζωνών», κατά τη διάρκεια των κοινών δηλώσεων με τον μεταβατικό πρωθυπουργό της Λιβύης. Παράλληλα, ο πρωθυπουργός επισήμανε πως οι φίλοι της Λιβύης είναι κοντά της και εν τέλει η γεωγραφία καθορίζει τις σχέσεις των δύο χωρών και όχι οι γραμμές, που χαράσσουν κάποιοι πάνω σε χάρτες».
Nτμπεϊμπά: «Είμαστε ευτυχείς για τη βελτίωση των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών
Ο πρωθυπουργός της Μεταβατικής Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας της Λιβύης, Αμπντέλ Χαμίντ Ντμπεϊμπά, ανεβαίνοντας στο βήμα για τις κοινές δηλώσεις του με τον Έλληνα πρωθυπουργό τον ευχαρίστησε για την επίσκεψή του αυτή.
Αναφέρθηκε όμως και στο ρόλο που έπαιξε ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης στη βελτίωση των σχέσεων μεταξύ Ελλάδας και Λιβύης. «Είμαστε ευτυχείς για τη βελτίωση των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών», είπε ο Λίβυος πρωθυπουργός.
Τόνισε ότι υπάρχει μακρά ιστορία οικονομικών και εμπορικών ακόμη και ανθρωπιστικών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών και προσέθεσε: «Εργαζόμαστε για να βελτιώσουμε τις σχέσεις των δύο χωρών και σε αυτό το πλαίσιο ξανανοίγουμε την πρεσβεία στην Τρίπολη και υποδεχόμαστε το άνοιγμα του προξενείου. Ευελπιστούμε στη βελτίωση των σχέσεων μεταξύ Λιβύης και Ελλάδας στον εμπορικό τομέα».
Αναφερόμενος στις σχέσεις της Λιβύης με την Τουρκία, ο κ. Ντμπεϊμπά τόνισε ότι «επιδιώκουμε τη βελτίωση των σχέσεων και ακόμα ενθαρρύνουμε τις διαπραγματεύσεις μεταξύ Ελλάδας-Τουρκίας και Λιβύης-Τουρκίας για τον ορισμό των οικονομικών ζωνών για να συνεχιστεί η συνεργασία στην περιοχή της Μεσογείου».
Κλείνοντας την τοποθέτησή του, ο κ. Ντμπεϊμπά επισήμανε πως η χώρα του επιδιώκει τις καλές σχέσεις μεταξύ όλων των χωρών της περιοχής και τόνισε πως μέσω κάθε συμφωνίας επιδιώκει το συμφέρον της. «Φροντίζουμε τα συμφέροντα της χώρας μας, του λαού μας», όπως κάνει κάθε χώρα είπε ολοκληρώνοντας.Σύμφωνα με το επίσημο πρόγραμμα, ακολουθεί συνάντηση του υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Δένδια, με την ομόλογο του Νάζλα αλ Μανγκούς (Najla al-Mangoush), ενώ στη συνεχεία θα ακολουθήσουν διευρυμένες συνομιλίες των αντιπροσωπειών και ακολούθως οι δύο ηγέτες θα προχωρήσουν σε δηλώσεις στον Τύπο.
Ολόκληρες οι δηλώσεις Μητσοτάκη:
Κύριε Πρωθυπουργέ,
Κυρίες και κύριοι.
Αισθάνομαι μια μεγάλη χαρά που η παρουσία μου σήμερα στη Λιβύη συνδυάζεται με μία διπλή επανεκκίνηση: Με το νέο ξεκίνημα της ίδιας της χώρας, αλλά και των διμερών μας σχέσεων. Σας ευχαριστώ για τη ζεστή υποδοχή, για τη γόνιμη συζήτηση που είχαμε σε συνέχεια της πρώτης τηλεφωνικής μας επικοινωνίας, πριν από λίγες εβδομάδες.
Αποδέχθηκα την ευγενική σας πρόταση και ταξίδεψα -για πρώτη φορά μάλιστα- στη Λιβύη για έναν βασικό σκοπό: Να αναδείξω την επαναλειτουργία της Ελληνικής Πρεσβείας στην Τρίπολη ως ορόσημο της δυναμικής επανεκκίνησης των ελληνολυβικών σχέσεων. Και να μεταφέρω μήνυμα στήριξης στις προσπάθειες της Λιβύης για ειρήνη και για πρόοδο. Τόσο στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσο και του ΟΗΕ, η πατρίδα μας θα σταθεί δίπλα σας στο δρόμο προς αξιόπιστες εκλογές, πολιτική ομαλότητα και ανασυγκρότηση της χώρας σας. Μακριά από ξένους στρατούς και συμφέροντα. Και με μοναδική πυξίδα την ασφάλεια και την ευημερία στη γειτονιά μας και στη Μεσόγειο.
Είναι καιρός, νομίζω, να μείνουν πίσω μας όσα δοκίμασαν τις σχέσεις μας το προηγούμενο διάστημα. Και, καθώς μετά την Πρεσβεία στην Τρίπολη, θα ακολουθήσει και το Ελληνικό Γενικό Προξενείο στη Βεγγάζη, η συνεργασία μας σε όλους τους τομείς μπορεί να αναπτυχθεί με γρήγορους ρυθμούς.
Οι εξελίξεις της τελευταίας δεκαετίας μπορεί να περιόρισαν τις οικονομικές μας σχέσεις. Όμως, στην πραγματικότητα, η ελληνική επιχειρηματική παρουσία στη Λιβύη ουδέποτε διακόπηκε. Και, σήμερα, που η πολιτική κατάσταση στη χώρα σταθεροποιείται, το ενδιαφέρον αυτό αναζωπυρώνεται.
Με τον κ. Πρωθυπουργό -και με την ομάδα του, με τους Υπουργούς του- συζητήσαμε τις προοπτικές συνεργασίας μας σε τομείς όπως η ενέργεια, οι κατασκευές, οι θαλάσσιες μεταφορές, η υγεία. Αλλά υπάρχουν και άλλα πεδία, όπως ο τουρισμός, η εκπαίδευση, ο πολιτισμός, όπου επίσης μπορούν να γίνουν πολλά.
Πρωταγωνιστεί, ασφαλώς και η πλήρης αποκατάσταση της ενεργειακής μας συνεργασίας. Που, μάλιστα, θα μπορούσε να επεκταθεί και στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και στις ηλεκτρικές διασυνδέσεις, όπου σήμερα διαμορφώνονται εξαιρετικές ευκαιρίες για δημόσιες και για ιδιωτικές επενδύσεις.
Όπως, βέβαια, παραδοσιακός μας δεσμός είναι κι αυτός της άμυνας και της ασφάλειας. Κύριε Πρωθυπουργέ, περισσότεροι από 280 Λίβυοι αξιωματικοί έχουν αποφοιτήσει τις τελευταίες δεκαετίες από τις σχολές των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων. Ενώ στο Κέντρο Ναυτικής Αποτροπής έχουν εκπαιδευτεί και εκπαιδεύονται στελέχη της Λιβυκής Ακτοφυλακής κάτι το οποίο αποκτά και ξεχωριστή γεωπολιτική σημασία καθώς η ακτοφυλακή σας πρωταγωνιστεί στην ανάσχεση μεταναστευτικών ροών. Συνεπώς και εδώ η συνεργασία μας έχει ισχυρές ρίζες και έχει και ευρύ μέλλον.
Όπως τόνισα και στον κ. Πρωθυπουργό, θεμέλιο της νέας αφετηρίας στη σχέση μας πρέπει να είναι πάντα η ειλικρίνεια, η διάθεση διαλόγου και, κυρίως, η πίστη στις αρχές της διεθνούς νομιμότητας, του Διεθνούς Δικαίου. Και αυτό σημαίνει ότι, γράφοντας την καινούργια σελίδα της κοινής μας διαδρομής, θα μπορούμε να βρούμε τον τρόπο να σβήσουμε τα λάθη της προηγούμενης. Θέλω, επίσης, να είμαι απολύτως σαφής και να επαναλάβω αυτό το οποίο μετέφερε και ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ο Charles Michel, στην επίσκεψή του στη φίλη χώρα σας, ότι προϋπόθεση κάθε προόδου είναι η άμεση και πλήρης αποχώρηση ξένων στρατευμάτων και μισθοφόρων από το λιβυκό έδαφος. Είναι κάτι το οποίο έχουν ζητήσει, εξάλλου, όλες οι ευρωπαϊκές χώρες. Και ασφαλώς, για εμάς, πολύ σημαντικό είναι η ακύρωση παράνομων εγγράφων που παρουσιάστηκαν ως δήθεν διακρατικές συμφωνίες αλλά δεν έχουν καμία νομική ισχύ, όπως ρητά έχει αποφανθεί το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Κύριε Πρωθυπουργέ,
Οι τελευταίες ημέρες στη Λιβύη έχουν έντονο χαρακτήρα, καθώς μετά τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, βρέθηκαν ο Πρωθυπουργός της Μάλτας, ο Πρωθυπουργός της Ιταλίας, εγώ προσωπικά. Και η Ελλάδα και η Ιταλία, μάλιστα, έχουν πρόσφατα συνάψει μεταξύ τους νόμιμες συμφωνίες για τον καθορισμό των θαλάσσιων ζωνών και των χωρικών υδάτων.
Ο συμβολισμός, λοιπόν, είναι εξαιρετικά ισχυρός: Οι φίλοι της Λιβύης είναι δίπλα της και όχι μακριά της. Άλλωστε -όπως συζητήσαμε- το πλησιέστερο σ’ αυτήν ευρωπαϊκό έδαφος είναι η Γαύδος και η πατρίδα μου, η Κρήτη. Και τελικά κ. Πρωθυπουργέ είναι η γεωγραφία που καθορίζει το πλαίσιο των διμερών μας σχέσεων, και όχι οι τεχνητές γραμμές που κάποιοι τραβούν σε χάρτες. Κατά συνέπεια χαιρετίζω τη διάθεσή σας να μπορούμε να συζητήσουμε απ’ ευθείας και διμερώς ζητήματα που αφορούν την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών -ως οφείλουμε να κάνουμε ως γειτονικές χώρες- και να συνεχίσουμε μια συζήτηση η οποία διεκόπη το 2010. Πάντα με σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο, το οποίο αποτελεί την πυξίδα με την οποία φιλικά κράτη λύνουν τέτοιου είδους διαφορές.
Θέλω να επαναλάβω ότι στο δύσκολο έργο σας, κ. Πρωθυπουργέ, για την ανασυγκρότηση της χώρας σας, δεν είστε μόνος σας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα μέλη της είναι εδώ, παρόντα. Και αποφασισμένα να στηρίξουν τον λιβυκό λαό, που τόσα έχει υποφέρει την τελευταία δεκαετία.
Επιτρέψτε μου, λοιπόν, να κλείσω, και πάλι με τις ελληνολιβυκές σχέσεις, οι οποίες ξεκινούν πριν από 2.600 χρόνια. Απ’ την εποχή που ταξιδιώτες από την Σαντορίνη έφταναν στις ακτές σας, ιδρύοντας την Κυρήνη, μετά τη Βεγγάζη και την ελληνική Πεντάπολη. Τότε, καλλιεργήσαμε μαζί, εδώ, ένα σπάνιο θεραπευτικό βότανο το «σίλφιο», το οποίο ονομάστηκε και το «χρυσάφι της Λιβύης». Στον 21ο αιώνα, λοιπόν, «χρυσάφι» των λαών μας είναι η ειρήνη, η συνεργασία και η ευημερία.
Σας ευχαριστώ για ακόμα μια φορά για τη θερμή σας υποδοχή.
Το πρόγραμμα της επίσκεψης
Στις 18:00, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα συναντηθεί με τον πρόεδρο του Προεδρικού Συμβουλίου της Λιβύης, Μοχάμεντ ελ Μένφι (Mohamed al-Menfi) και στη συνέχεια θα ακολουθήσουν διευρυμένες συνομιλίες. Η επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού θα ολοκληρωθεί με την επίσκεψη του στην Ελληνική πρεσβεία στη Λιβύη.
Δείτε τις κοινές δηλώσεις:
Σημείωνεται ότι νωρίτερα ο Έλληνας πρωθυπουργός είχε συνάντηση με τον πρωθυπουργό της Ιταλίας, Μάριο Ντράγκι.
Μητσοτάκης: Θεμέλιο της νέας αφετηρίας στις σχέσεις Ελλάδας-Λιβύης, η πίστη στις αρχές της διεθνούς νομιμότητας
«Αισθάνομαι μεγάλη χαρά που η παρουσία μου στη Λιβύη συνδυάζεται με μια διπλή επανεκκίνηση: το νέο ξεκίνημα της ίδιας χώρας και των διμερών μας σχέσεων» τόνισε ο Έλληνας πρωθυπουργός, ξεκινώντας τις κοινές δηλώσεις με τον μεταβατικό πρωθυπουργό της Λιβύης, Αμπντούλ Χαμίντ Ντμπεϊμπά, στην Τρίπολη.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ευχαρίστησε τον Αμπντούλ Χαμίντ Ντμπεϊμπά για «τη γόνιμη συζήτηση» και υπογράμμισε: «Βασικός μου σκοπός να αναδείξω την επαναλειτουργία πρεσβείας ως ορόσημο της δυναμικής επανεκκίνησης των ελληνολιβυκών σχέσεων και να μεταφέρω μήνυμα στήριξης στις προσπάθειες της Λιβύης για ειρήνη και για πρόοδο στο πλαίσιο της ΕΕ και του ΟΗΕ».
Επίσης, ο πρωθυπουργός επισήμανε πως η Ελλάδα θα σταθεί δίπλα σας στο δρόμο για ελεύθερες εκλογές μακριά από ξένα στρατεύματα και με πυξίδα την ευημερία στη Μεσόγειο και έστειλε το μήνυμα: «Καιρός να μείνουν πίσω μας όσα δοκίμασαν τις σχέσεις μας τον προηγούμενο χρονικό διάστημα. Η συνεργασία μας μπορεί να προωθηθεί με γρήγορους ρυθμούς». Παρατήρησε ότι αναζωπυρώνεται το επιχειρηματικό ενδιαφέρον για ενέργεια, τουρισμό, Υγεία κα κατασκευές.
Περαιτέρω, ο κ. Μητσοτάκης κατέστησε σαφές πως θεμέλιο της νέας αφετηρίας στις σχέσεις μας είναι η ειλικρίνεια, η διάθεση διαλόγου και η πίστη στις αρχές της διεθνούς νομιμότητας, και αυτό σημαίνει να σβήσουμε τα λάθη της προηγούμενης περιόδου. Σε αυτό το πλαίσιο, ο πρωθυπουργός διαμήνυσε πως «προϋπόθεση κάθε προόδου είναι η άμεση και πλήρης αποχώρηση ξένων στρατευμάτων από το έδαφος σας και για εμάς είναι πολύ σημαντικό η ακύρωση παράνομων εγγράφων που καποιοι εμφανίζουν ως διεθνείς συμφωνίες, αλλά για εμας δεν έχουν καμία νομική ισχύ».
«Χαιρετίζω τη διάθεση σας να συζητήσουμε για την οριοθέτηση των θαλασσίων μας ζωνών», κατά τη διάρκεια των κοινών δηλώσεων με τον μεταβατικό πρωθυπουργό της Λιβύης. Παράλληλα, ο πρωθυπουργός επισήμανε πως οι φίλοι της Λιβύης είναι κοντά της και εν τέλει η γεωγραφία καθορίζει τις σχέσεις των δύο χωρών και όχι οι γραμμές, που χαράσσουν κάποιοι πάνω σε χάρτες».
Nτμπεϊμπά: «Είμαστε ευτυχείς για τη βελτίωση των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών
Ο πρωθυπουργός της Μεταβατικής Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας της Λιβύης, Αμπντέλ Χαμίντ Ντμπεϊμπά, ανεβαίνοντας στο βήμα για τις κοινές δηλώσεις του με τον Έλληνα πρωθυπουργό τον ευχαρίστησε για την επίσκεψή του αυτή.
Αναφέρθηκε όμως και στο ρόλο που έπαιξε ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης στη βελτίωση των σχέσεων μεταξύ Ελλάδας και Λιβύης. «Είμαστε ευτυχείς για τη βελτίωση των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών», είπε ο Λίβυος πρωθυπουργός.
Τόνισε ότι υπάρχει μακρά ιστορία οικονομικών και εμπορικών ακόμη και ανθρωπιστικών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών και προσέθεσε: «Εργαζόμαστε για να βελτιώσουμε τις σχέσεις των δύο χωρών και σε αυτό το πλαίσιο ξανανοίγουμε την πρεσβεία στην Τρίπολη και υποδεχόμαστε το άνοιγμα του προξενείου. Ευελπιστούμε στη βελτίωση των σχέσεων μεταξύ Λιβύης και Ελλάδας στον εμπορικό τομέα».
Αναφερόμενος στις σχέσεις της Λιβύης με την Τουρκία, ο κ. Ντμπεϊμπά τόνισε ότι «επιδιώκουμε τη βελτίωση των σχέσεων και ακόμα ενθαρρύνουμε τις διαπραγματεύσεις μεταξύ Ελλάδας-Τουρκίας και Λιβύης-Τουρκίας για τον ορισμό των οικονομικών ζωνών για να συνεχιστεί η συνεργασία στην περιοχή της Μεσογείου».
Κλείνοντας την τοποθέτησή του, ο κ. Ντμπεϊμπά επισήμανε πως η χώρα του επιδιώκει τις καλές σχέσεις μεταξύ όλων των χωρών της περιοχής και τόνισε πως μέσω κάθε συμφωνίας επιδιώκει το συμφέρον της. «Φροντίζουμε τα συμφέροντα της χώρας μας, του λαού μας», όπως κάνει κάθε χώρα είπε ολοκληρώνοντας.Σύμφωνα με το επίσημο πρόγραμμα, ακολουθεί συνάντηση του υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Δένδια, με την ομόλογο του Νάζλα αλ Μανγκούς (Najla al-Mangoush), ενώ στη συνεχεία θα ακολουθήσουν διευρυμένες συνομιλίες των αντιπροσωπειών και ακολούθως οι δύο ηγέτες θα προχωρήσουν σε δηλώσεις στον Τύπο.
Ολόκληρες οι δηλώσεις Μητσοτάκη:
Κύριε Πρωθυπουργέ,
Κυρίες και κύριοι.
Αισθάνομαι μια μεγάλη χαρά που η παρουσία μου σήμερα στη Λιβύη συνδυάζεται με μία διπλή επανεκκίνηση: Με το νέο ξεκίνημα της ίδιας της χώρας, αλλά και των διμερών μας σχέσεων. Σας ευχαριστώ για τη ζεστή υποδοχή, για τη γόνιμη συζήτηση που είχαμε σε συνέχεια της πρώτης τηλεφωνικής μας επικοινωνίας, πριν από λίγες εβδομάδες.
Αποδέχθηκα την ευγενική σας πρόταση και ταξίδεψα -για πρώτη φορά μάλιστα- στη Λιβύη για έναν βασικό σκοπό: Να αναδείξω την επαναλειτουργία της Ελληνικής Πρεσβείας στην Τρίπολη ως ορόσημο της δυναμικής επανεκκίνησης των ελληνολυβικών σχέσεων. Και να μεταφέρω μήνυμα στήριξης στις προσπάθειες της Λιβύης για ειρήνη και για πρόοδο. Τόσο στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσο και του ΟΗΕ, η πατρίδα μας θα σταθεί δίπλα σας στο δρόμο προς αξιόπιστες εκλογές, πολιτική ομαλότητα και ανασυγκρότηση της χώρας σας. Μακριά από ξένους στρατούς και συμφέροντα. Και με μοναδική πυξίδα την ασφάλεια και την ευημερία στη γειτονιά μας και στη Μεσόγειο.
Είναι καιρός, νομίζω, να μείνουν πίσω μας όσα δοκίμασαν τις σχέσεις μας το προηγούμενο διάστημα. Και, καθώς μετά την Πρεσβεία στην Τρίπολη, θα ακολουθήσει και το Ελληνικό Γενικό Προξενείο στη Βεγγάζη, η συνεργασία μας σε όλους τους τομείς μπορεί να αναπτυχθεί με γρήγορους ρυθμούς.
Οι εξελίξεις της τελευταίας δεκαετίας μπορεί να περιόρισαν τις οικονομικές μας σχέσεις. Όμως, στην πραγματικότητα, η ελληνική επιχειρηματική παρουσία στη Λιβύη ουδέποτε διακόπηκε. Και, σήμερα, που η πολιτική κατάσταση στη χώρα σταθεροποιείται, το ενδιαφέρον αυτό αναζωπυρώνεται.
Με τον κ. Πρωθυπουργό -και με την ομάδα του, με τους Υπουργούς του- συζητήσαμε τις προοπτικές συνεργασίας μας σε τομείς όπως η ενέργεια, οι κατασκευές, οι θαλάσσιες μεταφορές, η υγεία. Αλλά υπάρχουν και άλλα πεδία, όπως ο τουρισμός, η εκπαίδευση, ο πολιτισμός, όπου επίσης μπορούν να γίνουν πολλά.
Πρωταγωνιστεί, ασφαλώς και η πλήρης αποκατάσταση της ενεργειακής μας συνεργασίας. Που, μάλιστα, θα μπορούσε να επεκταθεί και στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και στις ηλεκτρικές διασυνδέσεις, όπου σήμερα διαμορφώνονται εξαιρετικές ευκαιρίες για δημόσιες και για ιδιωτικές επενδύσεις.
Όπως, βέβαια, παραδοσιακός μας δεσμός είναι κι αυτός της άμυνας και της ασφάλειας. Κύριε Πρωθυπουργέ, περισσότεροι από 280 Λίβυοι αξιωματικοί έχουν αποφοιτήσει τις τελευταίες δεκαετίες από τις σχολές των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων. Ενώ στο Κέντρο Ναυτικής Αποτροπής έχουν εκπαιδευτεί και εκπαιδεύονται στελέχη της Λιβυκής Ακτοφυλακής κάτι το οποίο αποκτά και ξεχωριστή γεωπολιτική σημασία καθώς η ακτοφυλακή σας πρωταγωνιστεί στην ανάσχεση μεταναστευτικών ροών. Συνεπώς και εδώ η συνεργασία μας έχει ισχυρές ρίζες και έχει και ευρύ μέλλον.
Όπως τόνισα και στον κ. Πρωθυπουργό, θεμέλιο της νέας αφετηρίας στη σχέση μας πρέπει να είναι πάντα η ειλικρίνεια, η διάθεση διαλόγου και, κυρίως, η πίστη στις αρχές της διεθνούς νομιμότητας, του Διεθνούς Δικαίου. Και αυτό σημαίνει ότι, γράφοντας την καινούργια σελίδα της κοινής μας διαδρομής, θα μπορούμε να βρούμε τον τρόπο να σβήσουμε τα λάθη της προηγούμενης. Θέλω, επίσης, να είμαι απολύτως σαφής και να επαναλάβω αυτό το οποίο μετέφερε και ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ο Charles Michel, στην επίσκεψή του στη φίλη χώρα σας, ότι προϋπόθεση κάθε προόδου είναι η άμεση και πλήρης αποχώρηση ξένων στρατευμάτων και μισθοφόρων από το λιβυκό έδαφος. Είναι κάτι το οποίο έχουν ζητήσει, εξάλλου, όλες οι ευρωπαϊκές χώρες. Και ασφαλώς, για εμάς, πολύ σημαντικό είναι η ακύρωση παράνομων εγγράφων που παρουσιάστηκαν ως δήθεν διακρατικές συμφωνίες αλλά δεν έχουν καμία νομική ισχύ, όπως ρητά έχει αποφανθεί το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Κύριε Πρωθυπουργέ,
Οι τελευταίες ημέρες στη Λιβύη έχουν έντονο χαρακτήρα, καθώς μετά τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, βρέθηκαν ο Πρωθυπουργός της Μάλτας, ο Πρωθυπουργός της Ιταλίας, εγώ προσωπικά. Και η Ελλάδα και η Ιταλία, μάλιστα, έχουν πρόσφατα συνάψει μεταξύ τους νόμιμες συμφωνίες για τον καθορισμό των θαλάσσιων ζωνών και των χωρικών υδάτων.
Ο συμβολισμός, λοιπόν, είναι εξαιρετικά ισχυρός: Οι φίλοι της Λιβύης είναι δίπλα της και όχι μακριά της. Άλλωστε -όπως συζητήσαμε- το πλησιέστερο σ’ αυτήν ευρωπαϊκό έδαφος είναι η Γαύδος και η πατρίδα μου, η Κρήτη. Και τελικά κ. Πρωθυπουργέ είναι η γεωγραφία που καθορίζει το πλαίσιο των διμερών μας σχέσεων, και όχι οι τεχνητές γραμμές που κάποιοι τραβούν σε χάρτες. Κατά συνέπεια χαιρετίζω τη διάθεσή σας να μπορούμε να συζητήσουμε απ’ ευθείας και διμερώς ζητήματα που αφορούν την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών -ως οφείλουμε να κάνουμε ως γειτονικές χώρες- και να συνεχίσουμε μια συζήτηση η οποία διεκόπη το 2010. Πάντα με σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο, το οποίο αποτελεί την πυξίδα με την οποία φιλικά κράτη λύνουν τέτοιου είδους διαφορές.
Θέλω να επαναλάβω ότι στο δύσκολο έργο σας, κ. Πρωθυπουργέ, για την ανασυγκρότηση της χώρας σας, δεν είστε μόνος σας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα μέλη της είναι εδώ, παρόντα. Και αποφασισμένα να στηρίξουν τον λιβυκό λαό, που τόσα έχει υποφέρει την τελευταία δεκαετία.
Επιτρέψτε μου, λοιπόν, να κλείσω, και πάλι με τις ελληνολιβυκές σχέσεις, οι οποίες ξεκινούν πριν από 2.600 χρόνια. Απ’ την εποχή που ταξιδιώτες από την Σαντορίνη έφταναν στις ακτές σας, ιδρύοντας την Κυρήνη, μετά τη Βεγγάζη και την ελληνική Πεντάπολη. Τότε, καλλιεργήσαμε μαζί, εδώ, ένα σπάνιο θεραπευτικό βότανο το «σίλφιο», το οποίο ονομάστηκε και το «χρυσάφι της Λιβύης». Στον 21ο αιώνα, λοιπόν, «χρυσάφι» των λαών μας είναι η ειρήνη, η συνεργασία και η ευημερία.
Σας ευχαριστώ για ακόμα μια φορά για τη θερμή σας υποδοχή.
Το πρόγραμμα της επίσκεψης
Στις 18:00, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα συναντηθεί με τον πρόεδρο του Προεδρικού Συμβουλίου της Λιβύης, Μοχάμεντ ελ Μένφι (Mohamed al-Menfi) και στη συνέχεια θα ακολουθήσουν διευρυμένες συνομιλίες. Η επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού θα ολοκληρωθεί με την επίσκεψη του στην Ελληνική πρεσβεία στη Λιβύη.
Δείτε τις κοινές δηλώσεις: