ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Γεννηματά: Η συνεπιμέλεια μετατρέπει το παιδί σε «τουρίστα»
Η κα Γεννηματά υποστήριξε ότι το υπάρχον νομοθετικό πλαίσιο της Ελλάδας είναι από τα πιο προοδευτικά της Ευρώπης
Τη διαφωνία του ΚΙΝΑΛ
με το προωθούμενο νομοσχέδιο της κυβέρνησης για τις αλλαγές στο οικογενειακό δίκαιο και τη συνεπιμέλεια εξέφρασε η Φώφη Γεννηματά σε διαδικτυακή εκδήλωση με θέμα: «Το παιδί στο επίκεντρο: οι αλλαγές στο Οικογενειακό Δίκαιο».
Μητέρα και παιδί εκτίθενται σε ενδοοικογενειακή βία
Η κα Γεννηματά υποστήριξε ότι το υπάρχον νομοθετικό πλαίσιο της Ελλάδας είναι από τα πιο προοδευτικά της Ευρώπης και χρειάζεται μόνο κάποιες συμπληρώσεις, ενώ ειδικότερα για το νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης, τόνισε ότι με τις ρυθμίσεις που έρχονται, το παιδί και η μητέρα αφήνονται εκτεθειμένοι σε ενδοοικογενειακή βία. Ειδικότερα για το παιδί, η κα Γεννηματά επεσήμανε ότι με τις προβλέψεις για τη συνεπιμέλεια μετατρέπεται σε «τουρίστα» την στιγμή που το παιδί έχει ανάγκη από σταθερό περιβάλλον και όχι «εναλλασσόμενη κατοικία».
Το συμφέρον του παιδιού στο επίκεντρο
Αναλυτικά η ομιλία της Φώφης Γεννηματά, στη διαδικτυακή εκδήλωση για το Οικογενειακό Δίκαιο έχει ως εξής:
Φίλες και Φίλοι, στο θέμα του οικογενειακού Δικαίου στηριζόμαστε σε δυο βασικές αρχές. Την ισότητα μεταξύ των δύο φύλων και την εξασφάλιση των δικαιωμάτων των παιδιών.
Αποτελούν τη βάση μιας κανονικής οικογενειακής ζωής και της υγιούς ανάπτυξης των παιδιών, ακόμη και μετά το διαζύγιο των γονιών τους. Το συμφέρον και η ανάπτυξη του παιδιού σχετίζεται με το περιβάλλον που ζει.
Ασφαλές πλαίσιο
Αυτό βέβαια διαμορφώνεται τόσο από τους γονείς, όσο όμως και από τους νόμους της πολιτείας. Της πολιτείας που οφείλει να δημιουργεί ένα ασφαλές πλαίσιο όπου τα παιδιά και ο κάθε ένας από τους γονείς, δεν θα αποκλείονται ούτε θα κακοποιούνται.
Η παράταξη μας υπήρξε πρωτοπόρα. Κινήθηκε πάντα με αυτές τις βασικές αρχές. Είμαστε εμείς που προχωρήσαμε στις μεγάλες τομές, στις μεγάλες μεταρρυθμίσεις στο Οικογενειακό Δίκαιο.
Πρώτον με τον Νόμο 1329/1983 για την αναμόρφωση των σχέσεων γονέων-τέκνων και την αντικατάσταση της «πατρικής εξουσίας» με την γονική μέριμνα.
Στην συνέχεια με τον Ν.2247/1996 που εισήγαγε σε ειδικά τμήματα των Δικαστηρίων τις υποθέσεις Οικογενειακού Δικαίου. Προσπάθεια που δεν ολοκληρώθηκε, αφού δεν στελεχώθηκαν αυτά με ειδικά εκπαιδευμένους δικαστές.
Δεν απαιτούνται ριζικές αλλαγές
Φίλες και Φίλοι,
Το πρώτο ερώτημα που πρέπει να απαντήσουμε είναι αν σήμερα υπάρχει ανάγκη αλλαγών στο Οικογενειακό Δίκαιο και αν ναι σε ποια κατεύθυνση; Ποια είναι τα συμπεράσματα από τη χρήση του μέχρι σήμερα νομικού πλαισίου; Υπάρχουν προβλήματα στην πράξη;
Η δική μας απάντηση είναι ξεκάθαρη.
1ον) Το ισχύον Οικογενειακό Δίκαιο, είναι από τα πλέον προοδευτικά στην Ευρώπη ακόμη και σήμερα. Με παιδοκεντρικό χαρακτήρα και υπέρ της ισότητας των φύλων. Είναι απόλυτα σύμφωνο με το Σύνταγμα μας και το Διεθνές και Ευρωπαϊκό Δίκαιο. Κατοχυρώνει πλήρως τα δικαιώματα των γονιών σε εξ’ ίσου επιμέλεια των παιδιών, μετά από δική τους συμφωνία. Άρα δεν απαιτούνται ριζικές αλλαγές.
Συμπλήρωση με τη θέσπιση οικογενειακού δικαστή
2ον) Απαιτείται όμως μια απαραίτητη συμπλήρωση για τις περιπτώσεις διαφωνίας του ζευγαριού σε σχέση με το παιδί. Γιατί εκεί χρειάζεται μια ολοκληρωμένη προσέγγιση και ένας έμπειρος και αξιόπιστος κριτής.
Για να αντιμετωπιστεί αυτό το θέμα, προτείνουμε τη δημιουργία Οικογενειακού Δικαστηρίου και τη θέσπιση Οικογενειακού Δικαστή. Αξιοποιώντας τη σχετική εμπειρία από χώρες που ο θεσμός αυτός εφαρμόζεται. Όπως στις ΗΠΑ, Γερμανία, Αυστραλία, Ιαπωνία.
Τα δικαστήρια αυτά επιβάλλεται να στελεχωθούν με δικαστές εξειδικευμένους σε θέματα Οικογενειακού Δικαίου, με ειδικά προγράμματα επιμόρφωσης που θα γίνονται σε συνεργασία της Εθνικής Σχολής Δικαστικών Λειτουργών με τις Νομικές σχολές της χώρας. Και θα λειτουργούν με την συμβολή πιστοποιημένου επιτελείου ειδικών (ψυχολόγους, γιατρούς, παιδαγωγούς, κοινωνιολόγους).
Επικίνδυνες αντιφάσεις – Η επιτροπή το απέρριψε
Φίλες και Φίλοι,
Έρχομαι τώρα στο Σχέδιο Νόμου που προωθεί η Κυβέρνηση. Ο Υπουργός Δικαιοσύνης αγνόησε προκλητικά ακόμη και το σχέδιο που ετοίμασε η Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή που είχε συστήσει ο ίδιος (!) με έγκριτους νομικούς, καθηγητές κ.α. υπό τον πρόεδρο κ. Τέντε.
Και υιοθέτησε ορισμένες απαράδεκτες ρυθμίσεις που είχαν απορριφθεί με μεγάλη πλειοψηφία από την Επιτροπή.
Με μια σειρά άρθρων δημιουργούνται επικίνδυνες αντιφάσεις, που εκτιμώ ότι θα οδηγήσουν σε μεγαλύτερες δικαστικές διενέξεις από αυτές που υποτίθεται ότι προσπαθεί να επιλύσει το σχέδιο. Οι ρυθμίσεις δημιουργούν σοβαρούς κινδύνους καθώς αφήνει εκτεθειμένους το παιδί και την μητέρα σε ενδοοικογενειακή βία.
Κάνει το παιδί τουρίστα
Ειδικότερα επισημαίνω:
Την εισαγωγή του μαθηματικού τεκμηρίου που καθορίζει το 1/3 του χρόνου, που το παιδί πρέπει να ζει με κάθε γονέα. Αυτό τίθεται προφανώς-και κακώς-για να δεσμεύσει την κρίση του φυσικού δικαστή.
Όμως οδηγεί σε «εναλλασσόμενη κατοικία», την εισάγει από το παράθυρο, που βλάπτει συναισθηματικά το παιδί, γιατί του στερεί το απαραίτητο σταθερό περιβάλλον και τις σταθερές συνθήκες ζωής. Κάνει το παιδί τουρίστα.
Το ίδιο τεκμήριο δημιουργεί σοβαρό ζήτημα για την καταβαλλόμενη διατροφή, οδηγεί σε μείωση ή εκμηδενισμό της. Όσο και αν το Υπουργείο το αρνείται.
Τίθεται ο όρος της γονεϊκής αποξένωσης, ως μορφή ψυχικής κακοποίησης του παιδιού. Όρος που δεν υπάρχει σε κανένα διεθνές νομοθέτημα και αμφισβητείται ευθέως ως ψευδοεπιστημονικός.
Προφανώς στοχεύει και αυτός στην άσκηση επιρροής για τις τυχόν δικαστικές αποφάσεις σε περίπτωση διαφωνίας.
Σε αντίθεση με τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης
Τέλος παντελώς απαράδεκτη είναι η πρόβλεψη για την ανάγκη «τελεσίδικης δικαστικής απόφασης» ώστε να ληφθούν μέτρα -σε σχέση με την επιμέλεια του παιδιού- κατά γονέων που ασκούν ενδοοικογενειακή βία.
Όλοι κατανοούμε ότι η διάταξη αυτή εκθέτει τη γυναίκα και το παιδί απροστάτευτους για πολλά χρόνια, σε φαινόμενα κάθε είδους βίας.Ότι έρχεται σε ευθεία αντίθεση και με τις σχετικές προβλέψεις των Διεθνών Συμβάσεων για τα Δικαιώματα του Παιδιού και την πρόληψη και καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών (Σύμβαση Κωνσταντινούπολης).
Δημιουργεί περισσότερα προβλήματα από αυτά που τυχόν θα λύσει
Φίλες και Φίλοι,
Εκτιμώ ότι αυτό το Σχέδιο δημιουργεί πολύ περισσότερα προβλήματα, από αυτά που τυχόν θα λύσει. Για μας το συγκεκριμένο σχέδιο νόμου της κυβέρνησης είναι απολύτως απαράδεκτο και εκφράζουμε την αντίθεσή μας.
Είναι σαφές ότι αποτελεί προϊόν πίεσης από ορισμένες ολιγάριθμες, αλλά ισχυρές ομάδες που έφτασαν όπως είδαμε πρόσφατα και σε εκστρατεία χρηματοδοτούμενης διαφημιστικής καμπάνιας.
Δεν είναι όμως στόχος μας να αντιδικήσουμε με κανέναν, να μπούμε σε μια άγονη συζήτηση και διλήμματα αν το παιδί θα είναι με τη μητέρα ή τον πατέρα.
Αυτό θα πρέπει να το εξετάζουν με ορθολογισμό δύο ψυχικά υγιείς άνθρωποι-το ζευγάρι-με κριτήριο το ίδιο το παιδί και το συμφέρον του.
Ακρογωνιαίος λίθος τα δικαιώματα και το συμφέρον του παιδιού
Κάθε παιδί πρέπει να έχει την δυνατότητα επικοινωνίας με τους γονείς του, αλλά χρέος και των δύο γονέων είναι να συμμετέχουν ισότιμα στην μέριμνα του παιδιού τους.
Τα παιδιά σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει και δεν μπορεί να εργαλειοποιηθούν ούτε από τις μανάδες, ούτε από τους πατεράδες τους. Τα δικαιώματα του παιδιού δεν εξυπηρετούνται με αυτό το σχέδιο. Παραγνωρίζεται το συμφέρον του παιδιού, που ως σήμερα είναι ο ακρογωνιαίος λίθος του οικογενειακού μας δικαίου και το οποίο αξιολογείται από τον αρμόδιο φυσικό δικαστή κατά περίπτωση.
Θέλουμε σήμερα να συζητήσουμε μαζί σας αυτό το σημαντικό θέμα. Δεν είναι τυχαίο ότι επιλέξαμε να ζητήσουμε την άποψη ειδικών επιστημόνων με γνώση για το αντικείμενο και κύρος, αλλά και την γνώμη των γυναικείων οργανώσεων που ουσιαστικά αγνοήθηκε από την Κυβέρνηση όλη αυτή την περίοδο».
Μητέρα και παιδί εκτίθενται σε ενδοοικογενειακή βία
Η κα Γεννηματά υποστήριξε ότι το υπάρχον νομοθετικό πλαίσιο της Ελλάδας είναι από τα πιο προοδευτικά της Ευρώπης και χρειάζεται μόνο κάποιες συμπληρώσεις, ενώ ειδικότερα για το νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης, τόνισε ότι με τις ρυθμίσεις που έρχονται, το παιδί και η μητέρα αφήνονται εκτεθειμένοι σε ενδοοικογενειακή βία. Ειδικότερα για το παιδί, η κα Γεννηματά επεσήμανε ότι με τις προβλέψεις για τη συνεπιμέλεια μετατρέπεται σε «τουρίστα» την στιγμή που το παιδί έχει ανάγκη από σταθερό περιβάλλον και όχι «εναλλασσόμενη κατοικία».
Το συμφέρον του παιδιού στο επίκεντρο
Αναλυτικά η ομιλία της Φώφης Γεννηματά, στη διαδικτυακή εκδήλωση για το Οικογενειακό Δίκαιο έχει ως εξής:
Φίλες και Φίλοι, στο θέμα του οικογενειακού Δικαίου στηριζόμαστε σε δυο βασικές αρχές. Την ισότητα μεταξύ των δύο φύλων και την εξασφάλιση των δικαιωμάτων των παιδιών.
Αποτελούν τη βάση μιας κανονικής οικογενειακής ζωής και της υγιούς ανάπτυξης των παιδιών, ακόμη και μετά το διαζύγιο των γονιών τους. Το συμφέρον και η ανάπτυξη του παιδιού σχετίζεται με το περιβάλλον που ζει.
Ασφαλές πλαίσιο
Αυτό βέβαια διαμορφώνεται τόσο από τους γονείς, όσο όμως και από τους νόμους της πολιτείας. Της πολιτείας που οφείλει να δημιουργεί ένα ασφαλές πλαίσιο όπου τα παιδιά και ο κάθε ένας από τους γονείς, δεν θα αποκλείονται ούτε θα κακοποιούνται.
Η παράταξη μας υπήρξε πρωτοπόρα. Κινήθηκε πάντα με αυτές τις βασικές αρχές. Είμαστε εμείς που προχωρήσαμε στις μεγάλες τομές, στις μεγάλες μεταρρυθμίσεις στο Οικογενειακό Δίκαιο.
Πρώτον με τον Νόμο 1329/1983 για την αναμόρφωση των σχέσεων γονέων-τέκνων και την αντικατάσταση της «πατρικής εξουσίας» με την γονική μέριμνα.
Στην συνέχεια με τον Ν.2247/1996 που εισήγαγε σε ειδικά τμήματα των Δικαστηρίων τις υποθέσεις Οικογενειακού Δικαίου. Προσπάθεια που δεν ολοκληρώθηκε, αφού δεν στελεχώθηκαν αυτά με ειδικά εκπαιδευμένους δικαστές.
Δεν απαιτούνται ριζικές αλλαγές
Φίλες και Φίλοι,
Το πρώτο ερώτημα που πρέπει να απαντήσουμε είναι αν σήμερα υπάρχει ανάγκη αλλαγών στο Οικογενειακό Δίκαιο και αν ναι σε ποια κατεύθυνση; Ποια είναι τα συμπεράσματα από τη χρήση του μέχρι σήμερα νομικού πλαισίου; Υπάρχουν προβλήματα στην πράξη;
Η δική μας απάντηση είναι ξεκάθαρη.
1ον) Το ισχύον Οικογενειακό Δίκαιο, είναι από τα πλέον προοδευτικά στην Ευρώπη ακόμη και σήμερα. Με παιδοκεντρικό χαρακτήρα και υπέρ της ισότητας των φύλων. Είναι απόλυτα σύμφωνο με το Σύνταγμα μας και το Διεθνές και Ευρωπαϊκό Δίκαιο. Κατοχυρώνει πλήρως τα δικαιώματα των γονιών σε εξ’ ίσου επιμέλεια των παιδιών, μετά από δική τους συμφωνία. Άρα δεν απαιτούνται ριζικές αλλαγές.
Συμπλήρωση με τη θέσπιση οικογενειακού δικαστή
2ον) Απαιτείται όμως μια απαραίτητη συμπλήρωση για τις περιπτώσεις διαφωνίας του ζευγαριού σε σχέση με το παιδί. Γιατί εκεί χρειάζεται μια ολοκληρωμένη προσέγγιση και ένας έμπειρος και αξιόπιστος κριτής.
Για να αντιμετωπιστεί αυτό το θέμα, προτείνουμε τη δημιουργία Οικογενειακού Δικαστηρίου και τη θέσπιση Οικογενειακού Δικαστή. Αξιοποιώντας τη σχετική εμπειρία από χώρες που ο θεσμός αυτός εφαρμόζεται. Όπως στις ΗΠΑ, Γερμανία, Αυστραλία, Ιαπωνία.
Τα δικαστήρια αυτά επιβάλλεται να στελεχωθούν με δικαστές εξειδικευμένους σε θέματα Οικογενειακού Δικαίου, με ειδικά προγράμματα επιμόρφωσης που θα γίνονται σε συνεργασία της Εθνικής Σχολής Δικαστικών Λειτουργών με τις Νομικές σχολές της χώρας. Και θα λειτουργούν με την συμβολή πιστοποιημένου επιτελείου ειδικών (ψυχολόγους, γιατρούς, παιδαγωγούς, κοινωνιολόγους).
Επικίνδυνες αντιφάσεις – Η επιτροπή το απέρριψε
Φίλες και Φίλοι,
Έρχομαι τώρα στο Σχέδιο Νόμου που προωθεί η Κυβέρνηση. Ο Υπουργός Δικαιοσύνης αγνόησε προκλητικά ακόμη και το σχέδιο που ετοίμασε η Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή που είχε συστήσει ο ίδιος (!) με έγκριτους νομικούς, καθηγητές κ.α. υπό τον πρόεδρο κ. Τέντε.
Και υιοθέτησε ορισμένες απαράδεκτες ρυθμίσεις που είχαν απορριφθεί με μεγάλη πλειοψηφία από την Επιτροπή.
Με μια σειρά άρθρων δημιουργούνται επικίνδυνες αντιφάσεις, που εκτιμώ ότι θα οδηγήσουν σε μεγαλύτερες δικαστικές διενέξεις από αυτές που υποτίθεται ότι προσπαθεί να επιλύσει το σχέδιο. Οι ρυθμίσεις δημιουργούν σοβαρούς κινδύνους καθώς αφήνει εκτεθειμένους το παιδί και την μητέρα σε ενδοοικογενειακή βία.
Κάνει το παιδί τουρίστα
Ειδικότερα επισημαίνω:
Την εισαγωγή του μαθηματικού τεκμηρίου που καθορίζει το 1/3 του χρόνου, που το παιδί πρέπει να ζει με κάθε γονέα. Αυτό τίθεται προφανώς-και κακώς-για να δεσμεύσει την κρίση του φυσικού δικαστή.
Όμως οδηγεί σε «εναλλασσόμενη κατοικία», την εισάγει από το παράθυρο, που βλάπτει συναισθηματικά το παιδί, γιατί του στερεί το απαραίτητο σταθερό περιβάλλον και τις σταθερές συνθήκες ζωής. Κάνει το παιδί τουρίστα.
Το ίδιο τεκμήριο δημιουργεί σοβαρό ζήτημα για την καταβαλλόμενη διατροφή, οδηγεί σε μείωση ή εκμηδενισμό της. Όσο και αν το Υπουργείο το αρνείται.
Τίθεται ο όρος της γονεϊκής αποξένωσης, ως μορφή ψυχικής κακοποίησης του παιδιού. Όρος που δεν υπάρχει σε κανένα διεθνές νομοθέτημα και αμφισβητείται ευθέως ως ψευδοεπιστημονικός.
Προφανώς στοχεύει και αυτός στην άσκηση επιρροής για τις τυχόν δικαστικές αποφάσεις σε περίπτωση διαφωνίας.
Σε αντίθεση με τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης
Τέλος παντελώς απαράδεκτη είναι η πρόβλεψη για την ανάγκη «τελεσίδικης δικαστικής απόφασης» ώστε να ληφθούν μέτρα -σε σχέση με την επιμέλεια του παιδιού- κατά γονέων που ασκούν ενδοοικογενειακή βία.
Όλοι κατανοούμε ότι η διάταξη αυτή εκθέτει τη γυναίκα και το παιδί απροστάτευτους για πολλά χρόνια, σε φαινόμενα κάθε είδους βίας.Ότι έρχεται σε ευθεία αντίθεση και με τις σχετικές προβλέψεις των Διεθνών Συμβάσεων για τα Δικαιώματα του Παιδιού και την πρόληψη και καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών (Σύμβαση Κωνσταντινούπολης).
Δημιουργεί περισσότερα προβλήματα από αυτά που τυχόν θα λύσει
Φίλες και Φίλοι,
Εκτιμώ ότι αυτό το Σχέδιο δημιουργεί πολύ περισσότερα προβλήματα, από αυτά που τυχόν θα λύσει. Για μας το συγκεκριμένο σχέδιο νόμου της κυβέρνησης είναι απολύτως απαράδεκτο και εκφράζουμε την αντίθεσή μας.
Είναι σαφές ότι αποτελεί προϊόν πίεσης από ορισμένες ολιγάριθμες, αλλά ισχυρές ομάδες που έφτασαν όπως είδαμε πρόσφατα και σε εκστρατεία χρηματοδοτούμενης διαφημιστικής καμπάνιας.
Δεν είναι όμως στόχος μας να αντιδικήσουμε με κανέναν, να μπούμε σε μια άγονη συζήτηση και διλήμματα αν το παιδί θα είναι με τη μητέρα ή τον πατέρα.
Αυτό θα πρέπει να το εξετάζουν με ορθολογισμό δύο ψυχικά υγιείς άνθρωποι-το ζευγάρι-με κριτήριο το ίδιο το παιδί και το συμφέρον του.
Ακρογωνιαίος λίθος τα δικαιώματα και το συμφέρον του παιδιού
Κάθε παιδί πρέπει να έχει την δυνατότητα επικοινωνίας με τους γονείς του, αλλά χρέος και των δύο γονέων είναι να συμμετέχουν ισότιμα στην μέριμνα του παιδιού τους.
Τα παιδιά σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει και δεν μπορεί να εργαλειοποιηθούν ούτε από τις μανάδες, ούτε από τους πατεράδες τους. Τα δικαιώματα του παιδιού δεν εξυπηρετούνται με αυτό το σχέδιο. Παραγνωρίζεται το συμφέρον του παιδιού, που ως σήμερα είναι ο ακρογωνιαίος λίθος του οικογενειακού μας δικαίου και το οποίο αξιολογείται από τον αρμόδιο φυσικό δικαστή κατά περίπτωση.
Θέλουμε σήμερα να συζητήσουμε μαζί σας αυτό το σημαντικό θέμα. Δεν είναι τυχαίο ότι επιλέξαμε να ζητήσουμε την άποψη ειδικών επιστημόνων με γνώση για το αντικείμενο και κύρος, αλλά και την γνώμη των γυναικείων οργανώσεων που ουσιαστικά αγνοήθηκε από την Κυβέρνηση όλη αυτή την περίοδο».
