Με επιθετική διπλωματία περί δύο κυρίαρχων κρατών στην Κύπρο εμφανίστηκε στη Γενεύη η Τουρκία. Ουδείς στα πολιτικά παρασκήνια προέβλεπε, βεβαίως, την παραμονή της άτυπης Πενταμερούς, ότι αυτή η διάσκεψη μπορούσε να έχει καλή τύχη για το μέλλον της Κύπρου. Ο υπουργός Εξωτερικών, Ν. Δένδιας , και ο Πρόεδρος Ν. Αναστασιάδης ήξεραν τι θα αντιμετώπιζαν εκεί. Η Αγκυρα και ο τοπάρχης της στην κατεχόμενη Βόρεια Κύπρο, Τουρκοκύπριος αρχηγός κ. Τατάρ, είχαν προδιαγράψει με δηλώσεις τους την εξέλιξη της διάσκεψης. Ο Ερντογάν προέβαλλε από καιρό το «μάταιο» της ομοσπονδιακής λύσης και ζητά πλέον «λύση» με δύο κράτη, κυριαρχικά ισότιμα και ο κ. Τατάρ δήλωνε προ ημερών ότι «έχει την Τουρκία πίσω του» και «θα πάει στη Γενεύη ήσυχος». Επιπλέον, πρόσθετε σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Sunday Express» την παραμονή της Πενταμερούς, ότι «μετά την απελευθέρωσή της από τη Ε.Ε. η Βρετανία έχει την ιστορική ευκαιρία να αναγνωρίσει ως κυρίαρχη χώρα τη Β. Κύπρο»... Σταθερή ήταν και θα παραμείνει η πολιτική γραμμή της Αθήνας στην υπόθεση της Κύπρου: Η Ελλάδα δεν συζητά, ούτε μπορεί να συζητά, για το Κυπριακό καμία λύση που δεν θα είναι πλήρως ενταγμένη στο Ευρωπαϊκό Δίκαιο, δεδομένου ότι η Κυπριακή Δημοκρατία είναι χώρα-μέλος της Ε.Ε. και το ψευδοκράτος έχει κληθεί από το 2004 να γίνει μέρος του ευρωπαϊκού κεκτημένου.

Ενδιαφέρον…

Ο κ. Δένδιας, παρότι η Τουρκία υπονόμευσε εξαρχής την Πενταμερή, δεν μπορούσε να αρνηθεί την πρόσκληση του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ, Αντ. Γκουτέρες. Και ο τελευταίος, παρότι γνώριζε τα αδιέξοδα, θέλησε να επιδείξει στη διεθνή κοινότητα το αμείωτο ενδιαφέρον του για την εξεύρεση λύσης του Κυπριακού, ώστε να μην κατηγορηθεί για αδράνεια και «απόλυτη» αποτυχία. Από έγκυρες διπλωματικές πηγές υπογραμμίζεται, σύμφωνα με πληροφορίες των «Παραπολιτικών», ότι η Αθήνα δεν πρόκειται να μετακινηθεί στο ελάχιστο από την πλεονεκτική θέση που της δίνει η υπεράσπιση των θέσεων με βάση τους αδιαμφισβήτητους κανόνες του Ευρωπαϊκού Δικαίου και του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, που αποτελεί και Ευρωπαϊκό Δίκαιο, καθώς και των αρχών του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ.

Ο κ. Ν. Δένδιας γνωρίζει ότι η Ε.Ε.δεν έχει περιθώριο να αρνηθεί την ελληνική θέση, που τοποθετεί το Κυπριακό ως ένα ευρωπαϊκό πρόβλημα στη βάση των Συνθηκών και του νομικού σώματος της Ε.Ε. Από εδώ και στο εξής, η Ευρωπαϊκή Ενωση δεν θα μπορεί να βρίσκεται διαρκώς «έξω» από συνομιλίες για το Κυπριακό, όταν σε αυτές μετέχει μία χώρα-μέλος της, η Ελλάδα, και επιχειρείται από την Τουρκία η διάλυση ενός επίσης κράτους-μέλους της, της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Σε όλα τα πεδία κίνησής της, η Τουρκία υιοθετεί παραβατικές συμπεριφορές που αποδοκιμάζονται ευθέως από την Ε.Ε., από τις Ηνωμένες Πολιτείες και από τρίτες χώρες. Για το Κυπριακό, η Ουάσινγκτον υποστηρίζει ξεκάθαρα τη λύση της διζωνικής ομοσπονδίας. Ειδικότερα, το καθεστώς Ερντογάν, που προσπαθεί με τη βοήθεια του Βερολίνου να προχωρήσει σε αναβάθμιση σχέσεων Ε.Ε. - Τουρκίας, με ανανεωμένη συμφωνία Τελωνειακής Ενωσης, βαδίζει τώρα σε εχθρικό ευρωπαϊκό έδαφος.

Η στάση του Ερντογάν στο Κυπριακό αδυνατίζει τη θέση του στην Ε.Ε. Η Αγκυρα διαπιστώνει ότι μπορεί να έχει πάρει από τις δύο τελευταίες Συνόδους Κορυφής της Ε.Ε. ευκαιρίες για αποχή της από τις παράνομες και εχθρικές πολιτικές της έναντι δύο χωρών-μελών της Ενωσης, της Ελλάδας και της Κύπρου, αλλά ο Ερντογάν γνωρίζει ότι το κλίμα στην Ευρώπη είναι πλέον πολύ βαρύ για την Τουρκία. Με την Αγκυρα να μην αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία, δεν μπορεί να ζητά αναβαθμισμένη συμφωνία τελωνειακής ένωσης με την Ε.Ε. Ας σημειωθεί ότι η τελευταία έκθεση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων του Ευρωκοινοβουλίου για την Τουρκία, που ψηφίστηκε με συντριπτική πλειοψηφία των μελών της (49 υπέρ, 4 κατά και 14 απόντες), είναι «καταπέλτης» για το καθεστώς Ερντογάν. Η επιτροπή φθάνει να εισηγείται «επίσημη αναστολή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Αγκυρα», αν αυτή συνεχίσει τις τάσεις για «διολίσθηση του κράτους Δικαίου και της προστασίας θεμελιωδών δικαιωμάτων» και τη «συγκρουσιακή και εχθρική εξωτερική πολιτική της, ειδικά απέναντι σε Ελλάδα και Κύπρο».

Στην Αθήνα, έμπειροι διπλωμάτες με τους οποίους επικοινώνησαν τα «Π» τόνιζαν ότι στο κέντρο της τουρκικής πολιτικής στο Κυπριακό παραμένει οπωσδήποτε η διατήρηση και η διαρκής αναβάθμιση της στρατιωτικής δύναμης στα κατεχόμενα, που «σφραγίζει» τη στρατηγική παρουσία της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και στη Μέση Ανατολή. Στο πλαίσιο αυτής της στρατηγικής, η Αγκυρα δεν προτίθεται να εγκαταλείψει τον στόχο της για τη δυνατότητα ελέγχου ολόκληρης της νήσου από την Τουρκία.


Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παραπολιτικά τη Μεγάλη Πέμπτη 29 Απριλίου