Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές διαπιστώθηκε αμοιβαία βούληση για την προώθηση μιας θετικής ατζέντας. Η συνάντηση κράτησε σχεδόν μια ώρα και τον Τσαβούσογλουσυνόδευσε ο ίδιος ο πρωθυπουργός ως την έξοδο από το Μέγαρο Μαξίμου.
Στη συνέχεια ο Τούρκος ΥΠΕΞ, συνοδεία του Νίκου Δένδιαμετέβησαν με τα πόδια στο υπουργείο Εξωτερικών, για να την κατ' ιδίαν συνάντησή τους, όπου θα ακολουθήσουν διευρυμένες συνομιλίες. Ωρα 13:15 έχουν προγραμματιστούν δηλώσεις του Νίκου Δένδια και του Μεβλούτ Τσαβούσογλου οι οποίες θα μεταδοθούν από την ΕΡΤ χωρίς να δοθεί δυνατότητα για ερωτήσεις στους δημοσιογράφους.Ο χθεσινός εναγκαλισμός των δύο υπουργών Εξωτερικών έξω από το εστιατόριο στην Ακρόπολη μάλλον στέλνει το σήμα ότι και οι δύο ίσως να επιθυμούν μια συνέντευξη που δεν θα στείλει το μήνυμα της σύγκρουσης.
«Να τερματιστούν οι προκλήσεις, οι παράνομες κινήσεις και η επιθετική ρητορική»
Η Αθήνα προσέρχεται στις συναντήσεις με την ελπίδα βελτίωσης των ελληνοτουρικών σχέσεων, με απαραίτητη προϋπόθεση τον σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου και του Δικαίου της Θάλασσας, καθώς και τον τερματισμό των τουρκικών προκλήσεων. «Ο μόνος τρόπος για να υπάρξει ουσιαστική προσέγγιση με την Άγκυρα, την οποία επιζητούμε και επιθυμούμε, είναι να τερματιστούν οι προκλήσεις, οι παράνομες κινήσεις και η επιθετική ρητορική. Για να το πω διαφορετικά, μόνο τα δικά της συνετά βήματα είναι εκείνα που θα επιταχύνουν και τα ευρωπαϊκά βήματα. Αυτό είναι και το κλίμα που θα οδηγήσει σε ένα διάλογο για το ζήτημα των θαλάσσιων ζωνών, πάντα με οδηγό το Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας» διαμήνυσε την Παρασκευή ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε κοινές δηλώσεις με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ.
Επιπροσθέτως, υπογράμμισε πως «αυτή είναι και η λογική της διττής προσέγγισης, το dual track approach, το οποίο συναποφασίσαμε στα πρόσφατα Ευρωπαϊκά Συμβούλια και ειδικά στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Μαρτίου». Σημειώνεται πως η διττή προσέγγιση της ΕΕ όσον αφορά τις ευρωτουρκικές σχέσεις, που υιοθετήθηκε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 25-26ης Μαρτίου, αναφέρεται σε αφενός θετική ατζέντα και αφετέρου στην προοπτική λήψης μέτρων, εφόσον η Άγκυρα επαναλάβει την παραβατική συμπεριφορά.
Τα τρία βασικά στοιχεία για την αποκλιμάκωση
Δίνοντας το στίγμα της ευρωπαϊκής στάσης έναντι της Άγκυρας στην επικείμενη Σύνοδο Κορυφής του Ιουνίου, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου σε συνέντευξή του στο «Βήμα της Κυριακής» έστειλε το μήνυμα πως όλα εξαρτώνται από την Τουρκία και προσέθεσε ότι η ατζέντα θα είναι αναλογική, αναστρέψιμη και υπό όρους. Εξήγησε ότι υπάρχουν τρία πολύ σημαντικά στοιχεία: πρώτον, οι ελληνοτουρκικές σχέσεις και η πιθανότητα βελτίωσής τους. Δεύτερον, η διευθέτηση του Κυπριακού και τρίτον, η κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τουρκία.
Συνάντηση Μητσοτάκη - Ερντογάν;
Επίσης, αναμένεται κατά τις σημερινές συναντήσεις να ιχνηλατηθεί το έδαφος μιας ενδεχόμενης συνάντησης του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, στις 14 Ιουνίου, στις Βρυξέλλες. «Οι συναντήσεις μου θα συμβάλουν στην προετοιμασία του εδάφους για μια συνάντηση μεταξύ των ηγετών μας στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ» δήλωσε χαρακτηριστικά σε συνέντευξή του στο «Βήμα της Κυριακής» ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου.
Ιδιαίτερα η Αγκυρα αντιμετωπίζει τα ελληνοτουρκικά μέσα από το πρίσμα της προσπάθειας βελτίωσης των σχέσεων με την Ουάσιγκτον, εγχείρημα καθόλου εύκολο και διόλου αυτονόητο, όπως φάνηκε και από την πρόσφατη επίσκεψη στην Τουρκία της αναπληρώτριας υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Γουέντι Σέρμαν, η οποία έθεσε στους συνομιλητές της τις αμερικανικές απόψεις για μια σειρά από θέματα.
Από την άλλη πλευρά, πρόθεση της Αθήνας σε πρώτη φάση είναι καταρχήν να αποφευχθεί ένα θερμό καλοκαίρι με την Τουρκία στην Ανατολική Μεσόγειο αντίστοιχο με το περσινό. Στο πλαίσιο αυτό επιδιώκεται να γίνουν και βήματα μπροστά που θα επιτρέψουν συζητήσεις για μια διευθέτηση των ζητημάτων που προκαλούν ένταση μεταξύ των δύο χωρών. Είναι σαφές ότι πλέον οι αποφάσεις είναι εξαιρετικά δύσκολες και προς αυτή την κατεύθυνση μόνο σε επίπεδο κορυφής μπορούν να δρομολογηθούν εξελίξεις.
Σημειώνεται επίσκεψη πραγματοποιείται στον απόηχο των καταγγελιών του Τούρκου μαφιόζου Σεντάτ Πεκέρ κατά της τουρκικής κυβέρνησης για ανοιχτές διασυνδέσεις με τρομοκρατικές οργανώσεις και παρεμπόριο και τις προειδοποιήσεις του εναντίον του Ερντογάν ότι θα προχωρήσει σε νέες αποκαλύψεις, αλλά και των διεθνών επικρίσεων κατά της Τουρκίας για μη τήρηση των θεμελιωδών δικαιωμάτων. «Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είπε πολύ ξεκάθαρα ότι δεν βλέπουμε καμία προσπάθεια υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών στην Τουρκία», είπε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου Νταβίντ Σασόλι σε συνέντευξή του στην ΕΡΤ. «Ζητούμε από την Τουρκία να αλλάξει την πολιτική της και να σεβαστεί τα θεμελιώδη δικαιώματα. Εάν αυτή η προϋπόθεση δεν υπάρχει, η ύπαρξη διαλόγου είναι πολύ δύσκολη» επισήμανε περαιτέρω.
Επίσημο δείπνο με θέα την Ακρόπολη
Σημειώνεται ότι χθες το βράδυ ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών παρέθεσε στον Τούρκο ομόλογό του ανεπίσημο δείπνο σε εστιατόριο της Αθήνας με θέα την Ακρόπολη, στο οποίο παρακάθισαν, επίσης, οι υφυπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών Κώστας Φραγκογιάννης και Σεντάτ Ονάλ, ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Εξωτερικών Θεμιστοκλής Δεμίρης και ο πρεσβευτής της Τουρκίας στην Ελλάδα Μπουράκ Οζουγκέργκιν.
«Η Ελλάδα εφαρμόζει πλήρως τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη Συνθήκη της Λωζάννης»
Νωρίτερα την Κυριακή, ο Μ. Τσαβούσογλου πραγματοποίησε ιδιωτική επίσκεψη στη Θράκη. Απαντώντας άμεσα και έντονα στις προκλητικές δηλώσεις του Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Αλέξανδρος Παπαϊωάννου κατέστησε σαφές πως «η Ελλάδα εφαρμόζει πλήρως τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη Συνθήκη της Λωζάννης, η οποία αναφέρεται ρητά και ξεκάθαρα σε μουσουλμανική μειονότητα στη Θράκη». Διαμήνυσε πως οι συνεχείς προσπάθειες διαστρέβλωσης της πραγματικότητας αυτής από την Τουρκία, καθώς και οι αιτιάσεις περί δήθεν μη προστασίας των δικαιωμάτων των πολιτών αυτών ή περί δήθεν διακριτικής μεταχείρισης είναι αβάσιμες και απορρίπτονται στο σύνολό τους. Κάλεσε μάλιστα την Τουρκία να σεβαστεί το Διεθνές Δίκαιο, συμπεριλαμβανομένης της Συνθήκης της Λωζάννης, την οποία επίσης υπέγραψε και έχει την υποχρέωση να εφαρμόζει.