Η άμεση και επιτυχής αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης βρίσκει σήμερα την Ελλάδα σε μια ισχυρή θέση απέναντι στις μεγάλες πρκλήσεις του μέλλοντος. Οδεύουμε, πλέον, σε μια νέα εποχή για την επανεκκίνηση της οικονομίας, με τα θεμέλια για μια ταχεία και εξαιρετικά ισχυρή ανάπτυξη από το 2021 να έχουν ήδη τεθεί. Μέσα στις συνθήκες της πρωτοφανούς αυτής οικονομικής κρίσης που προκάλεσε η πανδημία, με σοβαρή στρατηγική και προγραμματισμό, καταφέραμε να ανταποκριθούμε στον διπλό στόχο της ορθολογικής αξιοποίησης των πόρων του ΕΣΠΑ και της μεγιστοποίησης της αποτελεσματικότητάς τους, προς όφελος τόσο της οικονομίας όσο και της κοινωνίας.

Συγκεκριμένα, από τον Ιούλιο του 2019, όταν αναλάβαμε ως κυβέρνηση, παραλάβαμε το ΕΣΠΑ με εντάξεις έργων σε ποσοστό 84% και σήμερα ξεπεράσαμε το 140%, ενώ αντίστοιχα οι δαπάνες των ενταγμένων έργων ανέρχονται σε 12,6 δισ. ευρώ, ποσοστό πάνω από 60%, έναντι του αντίστοιχου 23% τον Ιούλιο του 2019. Κατά το διάστημα Ιουλίου 2019 - Μαΐου 2021, εγκρίθηκαν και εντάχθηκαν στο ΕΣΠΑ νέα έργα συνολικού π/υ 11,5 δισ. ευρώ, ενώ υπογράφηκαν συμβάσεις ύψους 9,2 δισ. ευρώ, ενισχύοντας την απασχόληση και την οικονομία. Η αύξηση του ποσοστού δαπανών πάνω από 37 ποσοστιαίες μονάδες αντιστοιχεί σε πραγματικές πληρωμές της τάξεως άνω των 7,3 δισ. ευρώ μέσα σε μόνον 24 μήνες.

Παράλληλα, θεσμοθετήθηκε το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης (ΕΠΑ), που είναι ένα ολοκληρωμένο σύστημα για τον σχεδιασμό, σε ορίζοντα πενταετίας, τη διαχείριση, την παρακολούθηση και τον έλεγχο των παρεμβάσεων που χρηματοδοτούνται από τους εθνικούς πόρους του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), με βασικό στόχο τον εκσυγχρονισμό και τον εξορθολογισμό βασικών λειτουργιών του κράτους και με επίκεντρο την παραγωγική ανάταξη, την ισόρροπη περιφερειακή ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή.

Οι πόροι του ΕΠΑ για την 1η προγραμματική περίοδο, 2021-2025, ανέρχονται σε 10 δισ. ευρώ, με την προτεραιοποίηση των εθνικών αναπτυξιακών στόχων να αναπτύσσεται σε πέντε κύριους άξονες, που είναι η έξυπνη ανάπτυξη, η πράσινη ανάπτυξη, η ανάπτυξη υποδομών, η κοινωνική ανάπτυξη και η εξωστρέφεια. Σημαντική επιτυχία είναι και για πρώτη φορά το 2020, έπειτα από πολλά χρόνια, η πλήρης εκτέλεση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων για το έτος αυτό.

Έπειτα από μια σειρά γόνιμων διαπραγματεύσεων και διαβουλεύσεων με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ολοκληρώνεται εντός του προσεχούς χρονικού διαστήματος η έγκριση του Εταιρικού Συμφώνου για το Πλαίσιο Ανάπτυξης (ΕΣΠΑ) 2021-2027. Οι προτεραιότητες της νέας προγραμματικής περιόδου, όπως ορίζονται από τους πέντε στόχους πολιτικής, αφορούν σε μια ψηφιακή Ευρώπη, μια πράσινη Ευρώπη, μια πιο διασυνδεδεμένη Ευρώπη, μια πιο κοινωνική Ευρώπη και μια Ευρώπη πιο κοντά στους πολίτες της. Και, προφανώς, όταν λέμε Ευρώπη, εννοούμε Ελλάδα για το δικό μας πρόγραμμα.

Στο νέο ΕΣΠΑ 2021-2027 προβλέπεται η σημαντική ενίσχυση των περιφερειακών προγραμμάτων, μεσοσταθμικά κατανέμοντας ποσοστό μεγαλύτερο του ενός τρίτου των συνολικών πόρων και έως 50% περισσότερους πόρους σε σχέση με το τρέχον ΕΣΠΑ 2014-2020, αναγνωρίζοντας την αυξημένη ανάγκη χρηματοδότησης των αναπτυξιακών προτεραιοτήτων και αναγκών των περιφερειών. Για πρώτη φορά, η Ελλάδα απέκτησε έναν πραγματικό Εθνικό Αναπτυξιακό και Χρηματοδοτικό Οργανισμό, την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα και την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα Επενδύσεων, που έχουν τη δυνατότητα να παρεμβαίνουν ουσιαστικά στην πραγματική οικονομία, μοχλεύοντας τους εθνικούς και κοινοτικούς πόρους, δρώντας και αντικυκλικά, για να διευκολύνουν την πρόσβαση μικρών, μεσαίων και μεγαλύτερων επιχειρήσεων στη χρηματοδότηση.

Από τον Μάρτιο του 2020, όταν ανέλαβε η νέα διοίκηση, η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα κατάφερε να μοχλεύσει σχεδόν 3 δισ. ευρώ από τους δημόσιους πόρους που της χορηγήθηκαν, ώστε με δύο υφιστάμενα προγράμματα, το ΤΕ ΠΙΧ και το Εγγυοδοτικό COVID-19, να δημιουργήσει, μέσω του τραπεζικού συστήματος, πραγματική, φθηνή και στοχευμένη ρευστότητα ύψους 9 δισ. ευρώ (ΤΕΠΙΧ 2,5 δισ. + Εγγυοδοτικό 6,5 δισ.).

Σήμερα είναι μια μοναδική στιγμή για ένα νέο ξεκίνημα, για τις απαιτούμενες ριζικές τομές στην οικονομία, που θα αναδιατάξουν τις παραγωγικές δυνάμεις και θα διαμορφώσουν το νέο παραγωγικό μοντέλο της Ελλάδας. Ένα μοντέλο που θα βασίζεται περισσότερο στην κυκλική οικονομία και όχι στη γραμμική, σε ένα εντελώς ψηφιακό και πράσινο περιβάλλον, τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο τομέα. Το ζητούμενο, όμως, δεν είναι μόνο η ανάπτυξη. Είναι η ανάπτυξη με παράλληλη μεγιστοποίηση της ανθεκτικότητας της οικονομίας και του παραγωγικού ιστού της χώρας, αλλά και κοινωνική ευημερία, με σωστή κατανομή του πλούτου.