Η Ελλάδα και ο Μουσουλμανικός Κόσμος: Αλήθειες κι αυταπάτες, άρθρο του Γιάννη Πήλιουρα
Ο δημόσιος διάλογος κυριαρχείται από μονολόγους εμπνευσμένους από ξενόφερτα ιδεολογήματα που κατά κύριο λόγο εκπορεύονται από τον Δυτικό Κόσμο. Δυστυχώς, στην χώρα μας δεν έγινε εμπεριστατωμένη ανάλυση για τις προκλήσεις που θα κληθεί να αντιμετωπίσει τον 21Ο αιώνα ξέχωρα από την τουρκική απειλή. Έχοντας επαναπαυτεί μετά την επιτυχία της Ελλάδας να γίνει μέρος της Ενωμένης Ευρώπης και της σταθερότητας που αυτή παρείχε σε μια σειρά προκλήσεων, αρνηθήκαμε να αντικρύσουμε με ειλικρίνεια την πραγματική μας θέση στο χάρτη.
Η Ελλάδα, παρά τα περί αντιθέτου λεγόμενα, είναι γεωγραφικά πιο κοντά στην Ανατολή απ’ ότι στη Δύση. Το Κάιρο, η Κωνσταντινούπολη, η Τρίπολη και η Δαμασκός απέχουν λιγότερα μίλια από όσο το Παρίσι, οι Βρυξέλλες και το Βερολίνο.
Αυτή η διαπίστωση που είναι οφθαλμοφανής στη γεωγραφία της χώρας μας πήρε πολλά χρόνια μέχρι η δράση της Τουρκίας και οι μεταναστευτικές ροές να μας την υπενθυμίσουν.
Στην εσωτερική πολιτική σκηνή το Ισλάμ και ο Μουσουλμανικός Κόσμος είναι συνδεδεμένα με την Τουρκία ενώ την τελευταία 20ετία με τις εικόνες των τρομοκρατών και των μεταναστών που προσπαθούν να εισέλθουν στην Ευρώπη. Η λέξη Μουσουλμάνος συνδέθηκε με τον Τρομοκράτη, ύστερα από το δυτικό σοκ της 11ης Σεπτεμβρίου.
Οι λαϊκιστές των άκρων αντιμετωπίζουν τον μουσουλμανικό κόσμο συνολικά ως απειλή αναμασώντας συνθήματα και αναλύσεις από τα αντίστοιχα κινήματα της Ευρώπης και των ΗΠΑ.
Πρέπει όμως να τον αντιμετωπίζει έτσι η Ελλάδα;
Ρεαλισμός εναντίον Παράκρουσης
Η πρώτη ελληνική στρέβλωση στο δημόσιο διάλογο είναι η ομογενοποίηση του μουσουλμανικού κόσμου. Η άγνοια των δημοσιολογούντων για τον Μουσουλμανισμό και η αναπαραγωγή λανθασμένων πληροφοριών, οδηγεί στο συμπέρασμα ότι οι μουσουλμανικές χώρες έχουν ενιαία θρησκευτική έκφραση άρα και συμπεριφορά.
Κάτι τέτοιο φυσικά δεν ισχύει. Ο μουσουλμάνος της Σενεγάλης εάν βρεθεί σε ένα τέμενος στη Σαουδική Αραβία ενδεχομένως να νιώσει περίεργα καθώς υπάρχουν διαφορές από το δόγμα μέχρι και τον τρόπο της προσευχής.
Όπως οι χριστιανικές χώρες δεν είναι ενιαίες έτσι και οι μουσουλμανικές κυριαρχούνται από αντιθέσεις, αντιπαραθέσεις ενίοτε και μίση αναμεταξύ τους.
Μια δεύτερη ελληική στρέβλωση αφορά την Τουρκία. Στην προσπάθεια τους ορισμένοι να συνδέσουν το Μεταναστευτικό πρόβλημα με την Τουρκία προχώρησαν σε μια αστήρικτη θεωρία ότι όλοι οι μουσουλμάνοι είναι φιλικά διακείμενοι στην Τουρκία άρα η Ελλάδα πρέπει να αντιμετωπίζει ως αντίπαλο της συνολικά τον Μουσουλμανικό Κόσμο. Μάλιστα κάνουν χρήση της γνωστής και χιλιοειπωμένης θεωρίας του Χάντινγκτον στο βιβλίο του «Σύγκρουση των Πολιτισμών».
Η αλήθεια είναι κατηγορηματικά εναντίον αυτής της στρέβλωσης. Αυτή τη στιγμή οι μεγαλύτεροι ανταγωνιστές της Τουρκίας βρίσκονται στον Μουσουλμανικό Κόσμο.
Από τον Χαφτάρ, τΆσαντ και το Σίσι μέχρι τους Κούρδους και τους Πρίγκηπες των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και της Σαουδικής Αραβίας, όλοι τους συνδέονται με ένα κοινό χαρακτηριστικό: Είναι όλοι Μουσουλμάνοι.
Την ίδια ώρα η Τουρκία μετράει συμμάχους από τη Χριστιανική Δύση ενώ το τελευταίο διάστημα η συμμαχική σχέση με τη Ρωσία έφερε στην επιφάνεια ένα οξύμωρο σχήμα για τους συνομωσιολόγους: οι Ορθόδοξοι Ρώσοι να συμμαχούν με τους Μουσουλμάνους Τούρκους.
Η πραγματικότητα λοιπόν και η λογική συζήτηση μας οδηγεί σε τρία βασικά συμπεράσματα:
- Η Ελλάδα, παρά την προσπάθεια ορισμένων που θέλουν να την εγκλωβίσουν δεν έχει την πολυτέλεια να αντιπαρατεθεί με το σύνολο του Μουσουλμανικού Κόσμου.
- Η Ελλάδα οφείλει να γίνει ένα καλό λιμάνι των μουσουλμανικών χωρών προκειμένου να υπάρχει μια ασφαλής και σταθερή επικοινωνία μεταξύ Ευρώπης και Μουσουλμανικού Κόσμου. Η παρουσία άλλωστε των ελληνορθόδοξων κοιτίδων που εκπροσωπούν σήμερα τα Πατριαρχεία μας, προσφέρουν μια επιπλέον διάσταση στη σημασία της χώρας μας στον Μουσουλμανικό Κόσμο.
- Η γεωγραφική μας θέση μας επιτρέπει να γίνουμε εμείς ο προνομιακός συνομιλητής πολλών μουσουλμανικών χωρών προκειμένου να αναπτυχθούν τα κοινά μας συμφέροντα τόσο στην Μεσόγειο όσο και στην ευρύτερη Ανατολή.
Η απομόνωση που μας οδηγούν τα ιδεολογήματα περί σύγκρουσης Ανατολής Δύσης και η εχθρότητα συνολικά σε όσους έχουν μουσουλμανική πίστη είναι μια παγίδα που πρέπει οριστικά και αμετάκλητα να αποφύγει ο ελληνικός λαός.
Την ώρα που γίνεται μια σοβαρή προσπάθεια να δαμαστεί η ανεξέλεγκτη δράση του κράτους-ταραξία που ακούει στο όνομα Τουρκία, κάποιοι άθελα τους βάζουν νερό στον μύλο του Ερντογάν παρουσιάζοντας την Τουρκία ως ένα κράτος-ηγέτη στον Μουσουλμανικό Κόσμο προσφέροντας ανεκτίμητες υπηρεσίες στο αφήγημα της γείτονος. Η γνώση και η συνεχής ενημέρωση είναι ο πιο ασφαλής δρόμος για να αποφευχθούν οι αυταπάτες.
*Ο Γιάννης Πήλιουρας είναι Διεθνολόγος