των Μεσογειακών χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με τη συμμετοχή – για πρώτη φορά- της Σλοβενίας και της Κροατίας, έστειλε το μήνυμα ότι κάτι κινείται έντονα στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για την ακρίβεια στο νότιο κομμάτι της.
Η MED-9 (από MED-7) έφερε στην Αθήνα τον Πρόεδρο της Γαλλίας Εμμανουέλ Μακρόν, τον Πρωθυπουργό της Ιταλίας Μάριο Ντράγκι, της Ισπανίας Πέδρο Σάντσεθ, της Μάλτας Ρόμπερ Αμπέλα, της Κροατίας Αντρέι Πλένκοβιτς, της Σλοβενίας Γιάνες Γιάνσα και τον Πρόεδρο της Κύπρου Νίκο Αναστασιάδη και τον Υπουργό Εξωτερικών της Πορτογαλίας Αγκούστο Σάντος Σίλβα.
Σε ποια ζητήματα μπορούν οι εννέα χώρες της Ε.Ε. που βρέχονται από τη Μεσόγειο να βρουν κοινό βηματισμό και να αναπτύξουν κοινές πρωτοβουλίες; Σε πολλά – και σημαντικά – όπως απέδειξε η Σύνοδος της Αθήνας.
Πρώτα από όλα στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Η «Διακήρυξη της Αθήνας για την κλιματική αλλαγή και το περιβάλλον στη Μεσόγειο» υπογραμμίζει την «ανάγκη για αποφασιστικές πολιτικές προσαρμογής και ανθεκτικότητας» και τα εννέα κράτη που την υπογράφουν «δεσμεύονται να αναλάβουν δράση για τη διεύρυνση και για την καλύτερη διαχείριση του δικτύου προστατευόμενων περιοχών της ΕΕ», ενώ «τονίζουν τον επείγοντα χαρακτήρα ενίσχυσης και εμβάθυνσης της συνεργασίας μεταξύ των Μεσογειακών εταίρων, δεδομένου ότι οι προκλήσεις που σχετίζονται με φυσικές καταστροφές έχουν κοινό προφίλ».
Δεύτερον, στο σεβασμό στο διεθνές δίκαιο ως παράγοντα ειρήνης και σταθερότητας ιδίως στη θάλασσα. «Καλούμε όλες τις χώρες της περιοχής να σεβασθούν την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα των κρατών-μελών της ΕΕ στις θαλάσσιες ζώνες τους σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένου του δικαίου της θάλασσας», σημειώνει η Διακήρυξη της Συνόδου, μία αναφορά με σαφείς αιχμές προς την Τουρκία. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, στη δική του τοποθέτηση, σημείωσε χαρακτηριστικά ότι η Τουρκία «είναι καιρός πια να εγκαταλείψει την επιθετική συμπεριφορά απέναντι στην Κύπρο, στην Ελλάδα, αλλά και συνολικά στην περιοχή».
Τρίτον, στο μεταναστευτικό. Οι Med-9 συμφωνούν στην ανάγκη δικαιότερης κατανομής των βαρών μεταξύ των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στη στήριξη των γειτονικών χωρών του Αφγανιστάν για την υποδοχή των πολιτών που εγκαταλείπουν τη χώρα τους μετά την επικράτηση των Ταλιμπάν και στη δημιουργία «ενός αποτελεσματικού συστήματος επιστροφών και επανεισδοχής», ενώ καταδικάζουν την εργαλειοποίηση των μεταναστών για γεωπολιτικούς σκοπούς.
Σύμπνοια υπάρχει και στο ζήτημα των εξελίξεων στην ευρύτερη «γειτονιά», με έμφαση στη Λιβύη, την Τυνησία, τον Λίβανο και τη Συρία. Η φετινή Σύνοδος, όπως ήταν αναμενόμενο, δεν θα μπορούσε να μην αγγίξει το φλέγον ζήτημα των ανατιμήσεων. «Και βέβαια ζητάμε να αντιμετωπίσουμε και από κοινού, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, την πρόκληση των αυξημένων τιμών του φυσικού αερίου καθώς αυτές έχουν επιπτώσεις τελικά στις τιμές του ρεύματος για όλες τις οικονομίες μας», τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ενώ παρόμοιες δηλώσεις έκαναν και άλλοι νοτιοευρωπαίοι ηγέτες. «Ήδη βλέπουμε τις αυξήσεις που επιβαρύνουν τους λογαριασμούς του ρεύματoς, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να παρέμβει», υπογράμμισε ο Μάριο Ντράγκι.
Η διάθεση αλληλεγγύης και αλληλοϋποστήριξης των «9» φάνηκε και στις αναφορές της Διακήρυξης στο Κυπριακό, με το κείμενο να υπογραμμίζει την «ισχυρή δέσμευση» των ηγετών «για μια βιώσιμη συνολική επίλυση του Κυπριακού ζητήματος επί τη βάσει μιας δικοινοτικής, διζωνικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα, όπως ορίζεται στα σχετικά, δεσμευτικά για όλους, Ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και όπως προβλέπεται από το κεκτημένο, τις αξίες και τις αρχές της Ε.Ε.» και παράλληλα να καταδικάζει ρητά την προκλητική τουρκική συμπεριφορά.
