ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Συμφώνησαν ότι...διαφωνούν Μητσοτάκης και Μέρκελ - «Οι ευρωπαϊκές λέξεις να γίνουν πράξεις»
«Ανά πάσα στιγμή μπορεί ο Ερντογάν να ανοίξει την κάνουλα του προσφυγικού»
Στην εκπομπή MEGA Σαββατοκύριακο μίλησε σχετικά ο διεθνολόγος, Αλέξανδρος Δεσποτόπουλος, με αφορμή την επίσκεψη της απερχόμενης Καγκελαρίου, Άνγκελα Μέρκελ
στην Αθήνα αλλά και το...νόημα πίσω από τις κοινές δηλώσεις των δύο ηγετών.
«Είμαστε σε μια περίοδο που Ελλάδα και Κύπρος εκτελούν τα ενεργειακά τους σχέδια και μάλιστα καλυμμένες από αμυντικές συμφωνίες. Αυτό έχει δημιουργήσει μεγάλο εκνευρισμό στην Άγκυρα, που καταλαβαίνει ότι το δόγμα της Γαλάζιας Πατρίδας τρίζει», σχολίασε ο κ. Δεσποτόπουλος.
Αναφερόμενος στις δηλώσεις Μητσοτάκη στο πλαίσιο της συνάντησης με την Άνγκελα Μέρκελ, για κυρώσεις στην Τουρκία, ο κ. Δεσποτόπουλος είπε ότι «Κυρώσεις υπάρχουν, και θα μπορούσαν να επιβληθούν, αλλά δεν επιβάλλονται. Στη συνάντηση με τη Γερμανίδα Καγκελάριο, στο θέμα της Τουρκίας συμφώνησαν ότι διαφωνούν. Ο πρωθυπουργός είπε ότι οι ευρωπαϊκές λέξεις πρέπει να γίνουν πράξεις, ενώ η Μέρκελ είπε ότι 3 εκατ. Γερμανοί τουρκικής καταγωγής βρίσκονται στη Γερμανία. Η Ευρώπη δε θέλει να υιοθετήσει σκληρή γραμμή απέναντι στην Τουρκία. Υπάρχουν ισχυρές διμερείς σχέσεις με τη Γερμανία, και δεν πιστεύω ότι θα αλλάξει κάτι με τη νέα κυβέρνηση. Δεν νομίζω ότι η γερμανική εξωτερική πολιτική θα αλλάξει».
Αναφερόμενος, τέλος, στο αν ο Ερντογάν μπορεί να ασκήσει πιέσεις ανοίγοντας εκ νέου την «κάνουλα» του προσφυγικού, ο ίδιος είπε ότι «Ανά πάσα στιγμή μπορεί να το κάνει. Όσο έχει εκκρεμότητες με την Ευρώπη και βλέπει ότι δεν τακτοποιούνται, τότε υπάρχει πάντα το ενδεχόμενο να θέλει να ξανανοίξει την κάνουλα για τους πρόσφυγες και μετανάστες».
Με εξαίρεση τον Λουκά Παπαδήμο και τον Παναγιώτη Πικραμμένο, οι σχέσεις της Μέρκελ με τους υπόλοιπους Έλληνες πρωθυπουργούς πέρασαν διάφορες φάσεις.
Ο Κώστας Καραμανλής γνώριζε την Μέρκελ από το Λαϊκό Κόμμα πριν ακόμη ανέβει στον πρωθυπουργικό θώκο. Η καγκελάριος μάλιστα τον είχε επισκεφθεί στη Ραφήνα το 2007, με τη χημεία τους να είναι καλή. Όλα άλλαξαν όταν η Γερμανίδα πολιτικός απέδωσε σοβαρές ευθύνες για τον δημοσιονομικό εκτροχιασμό στην κυβέρνηση Καραμανλή.
Με τον Γιώργο Παπανδρέου οι σχέσεις τους διαταράχθηκαν στις Κάννες, όταν στη συνάντηση με τον Σαρκοζί δεν υποστήριξε τον Παπανδρέου σχετικά με το δημοψήφισμα. «Ποτέ δεν κατάλαβα τι έχει στο μυαλό του ο Γιώργος», είναι μια απορία της καγκελαρίου που έμεινε χωρίς απάντηση.
Το 2012 λίγο μετά την ανάληψη της πρωθυπουργίας από τον Αντώνη Σαμαρά είχε την πρώτη συνάντηση με την Άνγκελα Μέρκελ. Τον κάλεσε σε κατ΄ ιδίαν συνεργασία, όπου του έδειξε χάρτες και διαγράμματα, που αποτύπωναν τη δύσκολη πορεία της οικονομίας, του μίλησε ανοιχτά για το Plan B. Μια έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ (τυπικά για περιορισμένο χρονικό διάστημα), με αντίστοιχη οικονομική βοήθεια από τη Γερμανία για να διασφαλιστεί η «ομαλή μετάβαση». «Αυτή η συζήτηση δεν έγινε ποτέ», «δεν άκουσα τίποτα», ήταν η άμεση απάντηση του Σαμαρά.
Δύο χρόνια μετά, στην τελευταία συνάντησή τους στο Βερολίνο, τον Σεπτέμβριο του 2014, ο Αντώνης Σαμαράς γνώρισε την αδιάλλακτη πλευρά της Μέρκελ. Της ζήτησε στήριξη για μια χαλάρωση στις απαιτήσεις της «τρόικας» προκειμένου να κλείσει η αξιολόγηση, επικαλούμενος -μεταξύ άλλων- τον «αριστερό κίνδυνο» του ΣΥΡΙΖΑ. Δυστυχώς για τον ίδιο, Μέρκελ και Σόιμπλε είχαν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου δεν είχε μέλλον.
Ο Αλέξης Τσίπρας ήταν ο σκληρότερος πολέμιος του «μερκελισμού», ο οποίος βέβαια ανέπτυξε στενή συνεργασία και σχέση εμπιστοσύνης με την καγκελάριο της Γερμανίας. Μετά την πρώτη τους πολύωρη συνάντηση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι «ο μικρός μαθαίνει γρήγορα», όπως είπε μετά την πολύωρη συνάντηση στους συνεργάτες της, σύμφωνα με τις πληροφορίες της DW.
H Συμφωνία των Πρεσπών, σε μεγάλο βαθμό, αποτέλεσε την «κορωνίδα» στις σχέσεις Μέρκελ - Τσίπρα. Άλλωστε, για τη Γερμανία η συμφωνία δεν διευκόλυνε απλώς μια «εταιρική» σχέση, αλλά σηματοδοτούσε μια γεωστρατηγική επιτυχία.
Το φιλελεύθερο πνεύμα και το μεταρρυθμιστικό στίγμα της κυβέρνησης Μητσοτάκη έκαναν τις σχέσεις με τον νυν πρωθυπουργό να εξελιχθούν σε εξαιρετικό επίπεδο, αν και λόγω της αντίθεσης της ΝΔ στη Συμφωνία των Πρεσπών, η Μέρκελ κοιτούσε με καχυποψία τον Κυριάκο Μητσοτάκη όταν ανέλαβε το τιμόνι της χώρας το 2019. Τα τελευταία δύο χρόνια μάλιστα η στήριξη της καγκελαρίας στην Ελλάδα επαληθεύθηκε στην πράξη, με αποκορύφωμα την πριμοδότηση της Ελλάδας με το Ταμείο Ανάκαμψης.
«Είμαστε σε μια περίοδο που Ελλάδα και Κύπρος εκτελούν τα ενεργειακά τους σχέδια και μάλιστα καλυμμένες από αμυντικές συμφωνίες. Αυτό έχει δημιουργήσει μεγάλο εκνευρισμό στην Άγκυρα, που καταλαβαίνει ότι το δόγμα της Γαλάζιας Πατρίδας τρίζει», σχολίασε ο κ. Δεσποτόπουλος.
Αναφερόμενος στις δηλώσεις Μητσοτάκη στο πλαίσιο της συνάντησης με την Άνγκελα Μέρκελ, για κυρώσεις στην Τουρκία, ο κ. Δεσποτόπουλος είπε ότι «Κυρώσεις υπάρχουν, και θα μπορούσαν να επιβληθούν, αλλά δεν επιβάλλονται. Στη συνάντηση με τη Γερμανίδα Καγκελάριο, στο θέμα της Τουρκίας συμφώνησαν ότι διαφωνούν. Ο πρωθυπουργός είπε ότι οι ευρωπαϊκές λέξεις πρέπει να γίνουν πράξεις, ενώ η Μέρκελ είπε ότι 3 εκατ. Γερμανοί τουρκικής καταγωγής βρίσκονται στη Γερμανία. Η Ευρώπη δε θέλει να υιοθετήσει σκληρή γραμμή απέναντι στην Τουρκία. Υπάρχουν ισχυρές διμερείς σχέσεις με τη Γερμανία, και δεν πιστεύω ότι θα αλλάξει κάτι με τη νέα κυβέρνηση. Δεν νομίζω ότι η γερμανική εξωτερική πολιτική θα αλλάξει».
Αναφερόμενος, τέλος, στο αν ο Ερντογάν μπορεί να ασκήσει πιέσεις ανοίγοντας εκ νέου την «κάνουλα» του προσφυγικού, ο ίδιος είπε ότι «Ανά πάσα στιγμή μπορεί να το κάνει. Όσο έχει εκκρεμότητες με την Ευρώπη και βλέπει ότι δεν τακτοποιούνται, τότε υπάρχει πάντα το ενδεχόμενο να θέλει να ξανανοίξει την κάνουλα για τους πρόσφυγες και μετανάστες».
Η καγκελάριος που έζησε επτά Έλληνες πρωθυπουργούς
Ο σημερινός πρωθυπουργός είναι ο έβδομος που συναντά η Μέρκελ κατά τη διάρκεια της 16χρονης πορείας στα ηνία της Γερμανίας. Η απερχόμενη καγκελάριος ταύτισε τη διαδρομή της με όλες τις σημαντικές αποφάσεις της ΕΕ, ωστόσο για την Ελλάδα είναι ταυτισμένη με τα χρόνια των μνημονίων.Με εξαίρεση τον Λουκά Παπαδήμο και τον Παναγιώτη Πικραμμένο, οι σχέσεις της Μέρκελ με τους υπόλοιπους Έλληνες πρωθυπουργούς πέρασαν διάφορες φάσεις.
Ο Κώστας Καραμανλής γνώριζε την Μέρκελ από το Λαϊκό Κόμμα πριν ακόμη ανέβει στον πρωθυπουργικό θώκο. Η καγκελάριος μάλιστα τον είχε επισκεφθεί στη Ραφήνα το 2007, με τη χημεία τους να είναι καλή. Όλα άλλαξαν όταν η Γερμανίδα πολιτικός απέδωσε σοβαρές ευθύνες για τον δημοσιονομικό εκτροχιασμό στην κυβέρνηση Καραμανλή.
Δύο χρόνια μετά, στην τελευταία συνάντησή τους στο Βερολίνο, τον Σεπτέμβριο του 2014, ο Αντώνης Σαμαράς γνώρισε την αδιάλλακτη πλευρά της Μέρκελ. Της ζήτησε στήριξη για μια χαλάρωση στις απαιτήσεις της «τρόικας» προκειμένου να κλείσει η αξιολόγηση, επικαλούμενος -μεταξύ άλλων- τον «αριστερό κίνδυνο» του ΣΥΡΙΖΑ. Δυστυχώς για τον ίδιο, Μέρκελ και Σόιμπλε είχαν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου δεν είχε μέλλον.
H Συμφωνία των Πρεσπών, σε μεγάλο βαθμό, αποτέλεσε την «κορωνίδα» στις σχέσεις Μέρκελ - Τσίπρα. Άλλωστε, για τη Γερμανία η συμφωνία δεν διευκόλυνε απλώς μια «εταιρική» σχέση, αλλά σηματοδοτούσε μια γεωστρατηγική επιτυχία.
Το φιλελεύθερο πνεύμα και το μεταρρυθμιστικό στίγμα της κυβέρνησης Μητσοτάκη έκαναν τις σχέσεις με τον νυν πρωθυπουργό να εξελιχθούν σε εξαιρετικό επίπεδο, αν και λόγω της αντίθεσης της ΝΔ στη Συμφωνία των Πρεσπών, η Μέρκελ κοιτούσε με καχυποψία τον Κυριάκο Μητσοτάκη όταν ανέλαβε το τιμόνι της χώρας το 2019. Τα τελευταία δύο χρόνια μάλιστα η στήριξη της καγκελαρίας στην Ελλάδα επαληθεύθηκε στην πράξη, με αποκορύφωμα την πριμοδότηση της Ελλάδας με το Ταμείο Ανάκαμψης.