είναι ένα από τα πρόσωπα που απασχολεί την επικαιρότητα το τελευταίο διάστημα. Αφενός, λόγω της στενής πολιτικής σχέσης του με τη Φώφη Γεννηματά και τα συγκινητικά λόγια του στον ύστατο χαιρετισμό, αλλά και λόγω του θεσμικού ρόλου του στις εσωκομματικές εξελίξεις της παράταξης. Ωστόσο, ο ίδιος, αν και γεννημένος το 1991, έχει καταφέρει να βρίσκεται στην πρώτη γραμμή από πολύ νωρίς, τόσο στην πολιτική όσο και στην ελεύθερη αγορά. Αριστούχος μαθητής, ο Μανώλης Χριστοδουλάκης τελείωσε τη βασική εκπαίδευση με 19,72 και έλαβε υποτροφία ανώτερου βαθμού πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και τιμητικό έπαινο από τη Νομαρχία Αθηνών.
Με 19.776 μόρια μπήκε από τους πρώτους στη Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, απ’ όπου και αποφοίτησε με τελικό βαθμό 9,12/10. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του διετέλεσε γραμματέας της ΠΑΣΠ ΗΜΜΥ και της ΠΑΣΠ ΕΜΠ, αλλά και μέλος της Συγκλήτου του ΕΜΠ και του Δ.Σ. της Σχολής ΗΜ. Το 2013 ξεκίνησε τις μεταπτυχιακές του σπουδές στο London School of Economics, με τίτλο «Πολιτικές Επιστήμες και Πολιτική Οικονομία», και στη συνέχεια μπήκε στην αγορά εργασίας, αρχικά ως project manager σε έργα Ιατρικής Πληροφορικής, από το 2017 ως project office director και από τον Απρίλιο του 2018 ως αντιπρόεδρος και σύμβουλος διοίκησης, με αντικείμενο τις διεθνείς συνεργασίες και τη δραστηριότητα της εκτός Ελλάδας. Παράλληλα, από το 2017 είναι υποψήφιος διδάκτωρ στη Βιοϊατρική Τεχνολογία και τις Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες Υγείας στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Στην πολιτική σκηνή, από τον Απρίλιο του 2018 ανέλαβε γραμματέας του Κινήματος Αλλαγής και στη συνέχεια εκλέχθηκε εκ νέου πρώτος στην Κεντρική Πολιτική Επιτροπή και στη συνέχεια εκ νέου γραμματέας. Μιλάει στα «Π» για τη δική του, ξεχωριστή σχέση με τη Φώφη Γεννηματά, αποκαλύπτει τις συμβουλές της και επισημαίνει όσα άφησε παρακαταθήκη για τον ίδιο και την παράταξη. Παράλληλα, απαντά ξεκάθαρα για τον ρόλο του, στις εσωκομματικές διαδικασίες του ΚΙΝ.ΑΛ.
Τα λόγια σας κατά την εξόδιο ακολουθία για τη Φώφη Γεννηματά μάς συγκίνησαν. Τι θα θυμάστε από την αείμνηστη πρόεδρο του ΚΙΝ.ΑΛ.;
Κρατάω δύο πράγματα. Το πρώτο είναι ο άνθρωπος Φώφη Γεννηματά. Άνθρωπος με ήθος, εντιμότητα, αξιοπρέπεια, άνθρωπος καθαρός. Και μαζί με αυτά, όμως, τη δύναμη και τη γενναιότητά της. Όταν μαζί με τις πολιτικές μάχες έδινε και τις ανθρώπινες για τη ζωή και την υγεία της, πάντα με χαμόγελο. Αυτό ακριβώς δείχνει το μεγαλείο της ψυχής της. Το δεύτερο στοιχείο αφορά την πολιτική της παρακαταθήκη. Γιατί η Φώφη Γεννηματά παρέλαβε τον χώρο στα όρια της επιβίωσης και μας τον παρέδωσε με έναν δρόμο στρωμένο, με προοπτική και με τη δυνατότητα να κοιτάμε ξανά μπροστά και ψηλά. Έκανε πράξη την ενότητα του χώρου, πίστευε στην αυτονομία του, την οποία θωράκισε υπό πολύ δύσκολες συνθήκες, και του έδωσε τη δική της προοδευτική ταυτότητα, που βάζει με καθαρό τρόπο τα όρια του πολιτικού μας αυτοπροσδιορισμού. Αυτή την παρακαταθήκη έχουμε χρέος να τιμήσουμε, να συνεχίσουμε και να κάνουμε τη Φώφη Γεννηματά περήφανη που έβαλε τις ρίζες και τα θεμέλια στον κοινό μας στόχο.
Μπορείτε να μας εκμυστηρευτείτε κάποια λόγια της, κάποιες συμβουλές που σας είχε δώσει στην έναρξη της πολιτικής σας διαδρομής;
Το πρώτο πράγμα που μου είπε πως ήθελε να κάνω, αναλαμβάνοντας τότε, στα 27 μου, τα καθήκοντα του γραμματέα του Κινήματος Αλλαγής, ήταν να πάρω μία τσάντα στην πλάτη και να γυρίσω όλη την Ελλάδα. Και αυτό ακριβώς έκανα. Πίστευε πολύ στην ανάγκη συγκρότησης των οργανωτικών μας δομών, στην ενεργοποίηση της κοινωνικής μας βάσης, σε μαζικές, ανοιχτές και δημοκρατικές διαδικασίες διαλόγου και στην προσωπική επαφή που ήθελε να έχουμε με τα απλά μέλη και τους φίλους της παράταξης. Άλλωστε, και εκείνη μας έδωσε το παράδειγμα σε αυτό, με τις σχεδόν καθημερινές περιοδείες της και με μια κινητικότητα που κράτησε ζωντανή την παράταξη και στις πιο δύσκολες συνθήκες. Αυτή η προσωπική, αδιαμεσολάβητη σχέση με τον κόσμο είναι και το βασικό εφόδιο που κρατάω ως δική της συμβουλή. Γιατί, όπως πίστευε και η ίδια, οι άνθρωποι μπορούν να αλλάξουν την πολιτική.
Έδειχνε το πρόβλημα της υγείας της στην καθημερινότητά της; Ή προσπαθούσε να μη μιλάει για αυτό;
Δεν το έδειξε ποτέ. Ακόμα και εμείς, οι πιο κοντινοί της άνθρωποι, δεν είχαμε ιδέα για τη σοβαρότητα του θέματος που αντιμετώπιζε και τον πραγματικό κίνδυνο για τη ζωή της. Είναι ενδεικτικό πως μία μέρα πριν μπει στο νοσοκομείο ήμασταν μαζί σε περιοδεία στη Ρόδο. Έβγαλε την ίδια δυναμική ομιλία, είχε το γνωστό εξαντλητικό πρόγραμμα, χωρίς κανείς να μπορεί να διανοηθεί τι θα ακολουθήσει. Ποτέ δεν παραπονέθηκε, ποτέ δεν δικαιολογήθηκε, ποτέ δεν αξιοποίησε ή εργαλειοποίησε την ασθένειά της. Ακόμα και τις λίγες φορές που μίλησε για αυτήν ήταν για να σπάσει τα ταμπού και να δώσει δύναμη σε άλλους ανθρώπους, και ειδικά στις γυναίκες, για τη δική τους περιπέτεια, τον δικό τους Γολγοθά. Εγινε σύμβολο θάρρους και γενναιότητας για όλους.
Στον επικήδειο για τη Φώφη Γεννηματά σαν να εκφράσατε και ένα παράπονο για τις κλειστές πόρτες που βρίσκουν οι νέοι στο ΚΙΝ.ΑΛ., τις οποίες η Φώφη άνοιξε. Εσείς, της νέας γενιάς του ΚΙΝ. ΑΛ., έχετε δεχθεί πολιτικό bullying από τους μεγαλύτερους;
Είναι λογικό σε ένα κόμμα με το φορτίο, την ιστορική διαδρομή, αλλά και το στελεχικό δυναμικό του ΠΑΣΟΚ να είναι δύσκολο για νέους ανθρώπους και νέα στελέχη να βρουν χώρο και ευκαιρίες. Φυσικά και αντιμετωπίσαμε δυσκολίες, ειδικά στην αρχή, αλλά νομίζω πως, στην πορεία, είναι στο χέρι του καθενός να κερδίσει την εμπιστοσύνη των συνεργατών και των συνομιλητών του. Η Φώφη Γεννηματά πίστευε πολύ στους νέους ανθρώπους. Και έδωσε ευκαιρίες σε πολλά στελέχη της νέας γενιάς να βρουν ρόλο, και μάλιστα σε καίρια πόστα και θέσεις. Δεν μας ήθελε ως γλάστρες, μας εμπιστεύτηκε πραγματικά, μας ανέθεσε αρμοδιότητες και ευθύνες. Ήταν πάντα δίπλα μας, μας στήριζε, μας έδινε δύναμη και ώθηση να ακολουθήσουμε τον δικό της, δύσκολο δρόμο, που είχε χαράξει. Πήρε το ρίσκο - και πρώτα από όλους με εμένα. Δεν θα το ξεχάσω ποτέ.
Τώρα έχετε και τις εσωκομματικές εκλογές στο κόμμα σας. Τελικά, θα μιλάμε για ΠΑΣΟΚ ή για ΚΙΝ.ΑΛ.; Εσείς ως γραμματέας συμφωνείτε με την επιστροφή του ονόματος ΠΑΣΟΚ στο κόμμα;
Όσοι από εμάς έχουμε μεγαλώσει με το ΠΑΣΟΚ, πολιτικοποιηθήκαμε μέσα σε αυτό, μέσα από βιώματα και αφηγήσεις, προφανώς και δίνουμε ξεχωριστό ρόλο στο όνομα και τα σύμβολά του. Όμως, αυτό που τα έκανε να δεθούν με τα πλατιά στρώματα της ελληνικής κοινωνίας ήταν το περιεχόμενό τους. Οι ιδέες που οδήγησαν στη μεγάλη πολιτική και κοινωνική αλλαγή, που δημιούργησαν στους Έλληνες μία ελπίδα που δεν διαψεύστηκε. Αυτό, λοιπόν, είναι και η βασική προτεραιότητα σήμερα. Το πολιτικό περιεχόμενο που απευθύνεται στους προοδευτικούς πολίτες και καλείται να δώσει απαντήσεις στις σύγχρονες ανάγκες και προβλήματα. Οι εκλογικές διαδικασίες που έχουμε μπροστά μας με βάση το καταστατικό μας αφορούν το Κίνημα Αλλαγής. Οποιαδήποτε αλλαγή θα πρέπει και μπορεί να τεθεί στο συνέδριο του κόμματος που θα ακολουθήσει την ερχόμενη άνοιξη. Προσωπική μου άποψη, να μην εργαλειοποιούμε το ΠΑΣΟΚ στην εσωκομματική μας εκλογική αναμέτρηση. Να το προστατεύσουμε, να το αναδείξουμε, να το αξιοποιήσουμε.
Έχετε ξεχωρίσει κάποιον υποψήφιο; Θα στηρίξετε κάποιον δημόσια;
Όχι, δεν θα το κάνω. Αντιλαμβάνομαι την αξία της θεσμικής μου ιδιότητας και θα δώσω τη μάχη για τη σοβαρότητα της διαδικασίας, την αξιοπιστία της, την εξωστρέφειά της και τα πολιτικά της χαρακτηριστικά. Το πρώτο και βασικό στοίχημα όλων μας είναι η υψηλή συμμετοχή, η μαζικότητα και η κινητοποίηση της κοινωνικής μας βάσης. Αυτό, εξάλλου, θα είναι και το βασικό εφόδιο για την ηγεσία που θα αναδειχθεί, προκειμένου να απευθύνει ένα ευρύ κάλεσμα στους προοδευτικούς πολίτες να συνταχθούν εκ νέου στις τάξεις μας και να χτίσουμε μαζί τους μια νέα σχέση εμπιστοσύνης. Προσωπική μου άποψη είναι πως η επόμενη ηγεσία οφείλει να έχει τη νομιμοποίηση της υψηλής συμμετοχής, οφείλει να ενώνει, οφείλει να μεγαλώσει την παράταξη και να της δώσει ξανά τον ρόλο του πρωταγωνιστή που της αξίζει. Η επόμενη μέρα πρέπει να μας βρει όλους μαζί και ισχυρότερους.
Η επιστροφή του Γιώργου Παπανδρέου λέγεται ότι άλλαξε το παιχνίδι των εσωκομματικών εκλογών. Τι θυμάστε εσείς, της νεότερης γενιάς, από τον πρώην πρωθυπουργό; Το Καστελλόριζο και το ΔΝΤ ή κάτι άλλο;
Θυμάμαι μια προσπάθεια του ίδιου και της παράταξης συνολικά να κρατήσει όρθια τη χώρα σε μια κρίση την οποία δεν δημιούργησε, την παρέλαβε. Και πρόταξε το συμφέρον της πατρίδας έναντι του κομματικού, όταν όλοι οι υπόλοιποι έχτιζαν πολιτικές καριέρες. Η παράταξη δικαιώθηκε ιστορικά και αυτή είναι η βάση για να μπορέσουμε να μιλήσουμε ξανά με ειλικρίνεια στους Έλληνες, όχι μόνο για το τι έγινε στο παρελθόν, αλλά και για το πώς μπορούμε να πάμε τη χώρα ξανά μπροστά.
