Μάριος Θεμιστοκλέους στα «Παραπολιτικά»: Ηθελα να γίνω στρατηγός, αλλά με κέρδισε η Ιατρική
Ο γενικός γραμματέας Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και συντονιστής του εμβολιαστικού σχεδίου «Ελευθερία», μιλάει στα «Π» και δίνει απάντηση για όλα
Ο γενικός γραμματέας Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και συντονιστής του εμβολιαστικού σχεδίου «Ελευθερία», Μάριος Θεμιστοκλέους, είναι από τα πρόσωπα που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της μάχης κατά της πανδημίας, καθώς έχει επωμιστεί τον βαρύ ρόλο να συντονίσει την εμβολιαστική διαδικασία.
Απόφοιτος και κάτοχος διδακτορικού τίτλου από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, καθώς και μεταπτυχιακού στην Οργάνωση και Διοίκηση Υπηρεσιών Υγείας, ο κ. Θεμιστοκλέους διετέλεσε πρόεδρος της Εθνικής Κεντρικής Αρχής Προμηθειών Υγείας, μέλος της Επιτροπής Συντονισμού και Παρακολούθησης της Κυβερνητικής Πολιτικής για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κοροναϊού Covid-19 και συντονιστής της Ειδικής Συμβουλευτικής Επιτροπής των δωρεών της «Πρωτοβουλίας για την Υγεία» του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος» εκ μέρους της Προεδρίας της Κυβέρνησης. Επίσης, υπήρξε πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής του Τομέα Ασφάλισης Υγειονομικών και αντιπρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΤΑΑ, ενώ έχει εργαστεί και ως νευροχειρουργός σε νοσοκομεία του Ηνωμένου Βασιλείου και στο θεραπευτήριο «Ευαγγελισμός» και ως επιμελητής Α’ στη Νευροχειρουργική Κλινική του Νοσοκομείου Παίδων «Αγ. Σοφία».
Το Σάββατο 13/11 μίλησε στα «Π» για την πορεία της πανδημίας και του εμβολιασμού και δίνει ξεκάθαρες απαντήσεις για όλα.
Τελικά, είναι τόσο κακή η κατάσταση στην πανδημία, όπως φαίνεται από την αύξηση των κρουσμάτων και των εισαγωγών στις ΜΕΘ;
Η πανδημία είναι εδώ και θα είναι εδώ. Δεν υπάρχει κάποιος μαγικός τρόπος για να εξαφανιστεί. Η μεγάλη αύξηση των κρουσμάτων που παρατηρείται στη χώρα μας παρατηρείται σχεδόν σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες και δεν θα κουραστώ να το λέω ότι ο αποτελεσματικότερος τρόπος να διαχειριστούμε την πανδημία είναι ο εμβολιασμός και η τήρηση των μέτρων ατομικής προστασίας. Η μεγάλη αύξηση των κρουσμάτων οδηγεί αναπόφευκτα σε πίεση στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, το οποίο καλείται να αντιμετωπίσει και τις υπόλοιπες παθήσεις, πέραν της λοίμωξης από κοροναϊό. Είναι σημαντικό να αντιληφθούμε όλοι ότι ο αριθμός των κρουσμάτων είναι αντιστρόφως ανάλογος της εμβολιαστικής κάλυψης. Να το πω με απλά λόγια: όπου είναι πολλοί οι εμβολιασμένοι, τόσο λιγότερα είναι τα κρούσματα.
Θα το ξαναπώ όσο πιο δυνατά μπορώ: Ο εμβολιασμός είναι η λύση για την προστασία της υγείας μας
Πιστεύετε ότι, αν επιβαρυνθούν κι άλλο τα πράγματα, θα χρειαστεί γενικό lockdown; Αυτό έχει απαντηθεί. Δεν πάμε σε γενικευμένο lockdown.
Φέτος έχουμε το εμβόλιο και αυτή είναι η λύση, μαζί φυσικά με τα μέτρα ατομικής προστασίας και δημόσιας υγείας. Lockdown έγινε όταν δεν είχαμε τον εμβολιασμό και θα πρέπει όλοι να συνυπολογίζουμε τις βαρύτατες συνέπειες που έχει ένα lockdown στην οικονομική και κοινωνική μας ζωή, αλλά και στην υγεία μας.
Θεωρείτε ότι για την αύξηση των εμβολιασμών χρειάζεται να ενταχθούν και άλλες κοινωνικές ή επαγγελματικές ομάδες στην κατηγορία του υποχρεωτικού εμβολιασμού;
Θα ήθελα να δώσω μια ξεκάθαρη απάντηση: Η υποχρεωτικότητα δεν θα προσφέρει σημαντικό όφελος στην επίτευξη του τείχους ανοσίας. Κατ’ αρχήν, αν εξετάσουμε την εφαρμογή του μέτρου στους υγειονομικούς, που αποτελούν ειδική ομάδα, πέρα από μια αύξηση στα εμβολιαστικά ποσοστά, ένας σημαντικός αριθμός τους έχει επιλέξει να μην εμβολιαστεί και να θέσει τον εαυτό του σε αναστολή εργασίας. Είναι, λοιπόν, φανερό ότι η επέκταση του μέτρου αυτού θα οδηγήσει σε μικρή αύξηση του αριθμού των ατόμων που εμβολιάζονται, αλλά και σε αρκετούς που δεν θα εμβολιαστούν. Αυτό, αναπόφευκτα, θα προκαλέσει σημαντικές δυσλειτουργίες, με δυσαναπλήρωτα κενά σε σημαντικούς τομείς της κρατικής λειτουργίας. Επίσης, θα δημιουργήσει ένα κλίμα αναταραχής και αντιπαράθεσης (μπορεί κάποιος να δει τι συμβαίνει στη γειτονική Ιταλία), που δεν θα βοηθήσει καθόλου στη διαχείριση της πανδημίας, ούτε στην ενίσχυση του εμβολιασμού γενικότερα. Γι’ αυτούς τους λόγους η υποχρεωτικότητα δεν έχει εφαρμοστεί, εκτός από ελάχιστες εξαιρέσεις, στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Κάποιος σε διπλανό τραπέζι σε καφετέρια μου εξηγούσε πως, όταν ανοίξει το Bluetooth στο τηλέφωνο, μπορεί να εντοπίσει τους εμβολιασμένους γύρω μας
Τι πρέπει να γίνει για να αυξηθούν οι εμβολιασμοί όσων ανήκουν στους αρνητές;
Καθημερινά εργαζόμαστε γι’ αυτό. Η επιχείρηση «Ελευθερία» είναι πολύ εξωστρεφής και αναπτύσσει πάρα πολλές δράσεις. Σε καθημερινή βάση, περισσότερες από 300 κινητές ομάδες πραγματοποιούν εμβολιασμούς σε σπίτια. Σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση, την Εκκλησία και τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, αναπτύσσουμε κινητές μονάδες ταυτόχρονα με την ανάπτυξη περισσότερων από 1.500 εμβολιαστικών κέντρων σε όλη την επικράτεια, για να πλησιάσουμε κάθε πολίτη, να ενημερώσουμε και να εμβολιάσουμε. Οι λόγοι για τους οποίους κάποιος πολίτης έχει αποφασίσει να μην εμβολιαστεί ποικίλλουν και δεν κατατάσσονται όλοι οι πολίτες στην κατηγορία των φανατικών αρνητών. Σίγουρα υπάρχουν και εκείνοι που λόγω κοινωνικών, πολιτιστικών ή θρησκευτικών πεποιθήσεων δεν θα καταφέρουμε να τους πείσουμε. Πιστεύω, όμως, ότι υπάρχουν και αρκετοί συμπολίτες μας που ακόμη το σκέφτονται, διστάζουν, φοβούνται. Σε αυτούς απευθυνόμαστε. Κατ’ αρχάς, τους λέμε πως αυτό είναι ανθρώπινο και τους καλούμε να μας ρωτήσουν, να ρωτήσουν τον ιατρό τους, να προσέλθουν στα εμβολιαστικά κέντρα για να συζητήσουν. Τα εμβόλια είναι ασφαλή και μας προστατεύουν.
Πότε θα έρθουν στην Ελλάδα τα αντι-ιικά χάπια κατά του κοροναϊού;
Για τα αντι-ιικά φάρμακα απαιτείται η έγκριση από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων. Αυτό υπολογίζεται προς το τέλος του έτους ή στην αρχή του νέου χρόνου. Σε σχέση με τα μονοκλωνικά αντισώματα, μικρή ποσότητα αυτών έχει ήδη παραληφθεί από τη χώρα μας και το επόμενο χρονικό διάστημα θα καθοριστούν η διαδικασία και οι ομάδες χορήγησης. Οι ποσότητες, όμως, λόγω της παραγωγικής διαδικασίας και των φαρμάκων και των μονοκλωνικών αντισωμάτων, θα είναι πολύ περιορισμένες και θα χορηγηθούν σε ειδικές κατηγορίες ασθενών. Άρα, θα το ξαναπώ όσο πιο δυνατά μπορώ: Ο εμβολιασμός είναι η λύση για την προστασία της υγείας μας.
Ειδικοί από το εξωτερικό λένε ότι θα τελειώσει η πανδημία το φθινόπωρο του 2022. Πιστεύετε αυτή την ανάλυση;
Όπως ανέφερα, δεν γίνεται να ξυπνήσουμε μία μέρα και η πανδημία να έχει εξαφανιστεί. Η πανδημία είναι ακόμα εδώ και θα είναι και το επόμενο χρονικό διάστημα. Όσο περισσότεροι εμβολιαστούν, τόσο νωρίτερα θα πετύχουμε να εξελίξουμε την πανδημία σε μια «βαριά γρίπη», που δεν θα επιβαρύνει το ΕΣΥ και δεν θα διαταράσσει την κοινωνική και οικονομική μας ζωή.
Ποια ήταν η πιο δύσκολη στιγμή στη ζωή σας ως γιατρού;
Η ειδικότητά μου είναι η Νευροχειρουργική, άρα οι δύσκολες στιγμές είναι πολλές. Ωστόσο, νομίζω ότι για κάθε γιατρό η πιο δύσκολη στιγμή, αυτή που πραγματικά σε συγκλονίζει, είναι όταν ανακοινώνεις άσχημα νέα για πολύ νεαρά άτομα ή παιδιά. Για εμένα η πιο δύσκολη στιγμή ήταν η πρώτη φορά που έπρεπε να ενημερώσω νεαρή μητέρα για μια πολύ σοβαρή και άσχημη εξέλιξη στην πορεία της υγείας του παιδιού της. Δεν έβρισκα λόγια, κυριολεκτικά «αρρώστησα» για μέρες.
Πώς ήταν τα παιδικά σας χρόνια;
Ξέγνοιαστα, παρότι γεννήθηκα στη Λευκωσία δύο χρόνια μετά την τουρκική εισβολή και η οικογένειά μου ήταν πρόσφυγες από την Κερύνεια. Η προσφυγιά είναι μια πολύ δύσκολη κατάσταση, καθώς οι άνθρωποι ξεριζώνονται και αναπολούν τον τόπο που έχασαν. Οι Ελληνες το ξέρουμε καλά αυτό, όμως η οικογένειά μου ήταν πολύ δεμένη. Οι γονείς μου, οι παππούδες και οι γιαγιάδες μου ήταν κοντά σε εμένα και τα αδέλφια μου και δεν μας έλειψε τίποτε, παρά τις δυσκολίες. Οι αναμνήσεις από τα παιχνίδια μας στη γειτονιά, στις αλάνες όπου παίζαμε μικροί ποδόσφαιρο, κατά έναν περίεργο τρόπο είναι το καταφύγιό μου ακόμα και σήμερα, όταν οι καταστάσεις γίνονται πιεστικές και αγχωτικές.
Ποιο είναι το πιο τρελό πράγμα που σας έχουν πει για τα εμβόλια;
Πολλά. Οι Έλληνες είμαστε ένας λαός με χιούμορ. Και πράγματι πολλά με έχουν κάνει να γελάσω. Το πιο αστείο ήταν όταν κάποιος σε διπλανό τραπέζι σε καφετέρια μου εξηγούσε πως, όταν ανοίξει το Bluetooth στο τηλέφωνο, μπορεί να εντοπίσει τους εμβολιασμένους γύρω μας. Το ζήτημα είναι να μπορεί κανείς να διακρίνει το χιούμορ από την αμάθεια ή από λανθασμένες παγιωμένες κοινωνικές, πολιτιστικές ή θρησκευτικές αντιλήψεις. Αν μπορέσει κανείς να διακρίνει σε τι οφείλεται, τότε είναι πιο εύκολος ο χειρισμός.
Πιτσιρικάς, τι θέλατε να γίνετε;
Ήθελα να γίνω στρατηγός. Τελικά με κέρδισε η Ιατρική.