ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Βενιζέλος: Έχουμε ανάγκη από ένα μόνιμο μηχανισμό διαρκούς και αποτελεσματικής διαχείρισης κρίσεων
«Κρίση είναι η νέα κανονικότητα. Για να αντιμετωπίσεις οποιαδήποτε φυσική ή ανθρωπογενή καταστροφή θέλεις συντονισμό».
Το οργανωτικό σχήμα της προετοιμασίας του κράτους για τους Ολυμπιακούς Αγώνες, μπορεί να χρησιμοποιηθεί 18 χρόνια μετά για να αντιμετωπισθούν ποικίλες κρίσεις με αποτελεσματικότητα με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα αυτό που ονομάζεται Πολιτική Προστασία
, είπε μεταξύ άλλων, ο πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, πρώην υπουργός, Ευάγγελος Βενιζέλος, κατά την ομιλία του στην διαδικτυακή εκδήλωση που οργάνωσε ο Κύκλος Ιδεών με θέμα, «Μνήμη και συνέχεια. Η οργάνωση του κράτους για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 ως μοντέλο διαχείρισης κρίσεων».
Αυτό το σχήμα αποδεδειγμένα λειτούργησε και απέδωσε αποτελέσματα υπογράμμισε ο κ. Βενιζέλος.
«Κρίση είναι η νέα κανονικότητα. Για να αντιμετωπίσεις οποιαδήποτε φυσική ή ανθρωπογενή καταστροφή θέλεις συντονισμό. Η ζωή μας είναι μια διαρκής κρίση και τίποτε δεν λειτουργεί πια υπό φυσιολογικές συνθήκες θερμοκρασίας και πιέσεως. Οι κρίσεις είναι σε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό προβλέψιμες είτε πολύ χρόνο πριν είτε κάποιες μέρες ή κάποιες ώρες πριν. Υπάρχει χρόνος αντίδρασης, ώστε να υπάρχει προετοιμασία», ανέφερε ο κ. Βενιζέλος και πρόσθεσε.
«Η συνεχής επαφή μας με την κρίση, έχει αναδείξει ένα νέο ρόλο του κράτους, σε μια περίοδο που έπρεπε να υπάρχουν αντικρατικιστικές αντιλήψεις. Αποδεικνύεται ότι χωρίς να έχεις ένα κράτος, σε συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα που μπορεί να προσφέρει σημαντική βοήθεια και την κοινωνία των πολιτών, στο πλαίσιο μιας ευρωπαϊκής και διεθνούς συνεργασίας δεν έχεις τίποτε. Δεν μπορείς να κινητοποιήσεις τις δυνάμεις σου. 'Αρα όταν λέμε κράτος, εννοούμε οργανωτικό σχήμα το οποίο λειτουργεί αποτελεσματικά με δύναμη επιβολής, νομοθετεί και εκτελεί έχει σχέδιο και κινητοποίηση δυνάμεων».
Μιλώντας ειδικότερα για την περίοδο 1998-2004, είπε πως «αυτό που έγινε, ήταν ότι φτιάξαμε ένα σχήμα διυπουργικής συνεργασίας, με την μεγαλύτερη δυνατή ευελιξία και ταχύτητα.
Το μεγάλο κράτος είναι βαρύ. Είναι ένα δύσκολο περίβλημα που πρέπει και αυτό να το κινητοποιείς αλλά χρειάζεσαι και ένα εσωτερικό "ρουλεμάν" το οποίο είναι λειτουργικό, είναι "λαδωμένο" πάρα πολύ καλά και έτσι φτάσαμε στο αποτέλεσμα να διαχειριστούμε την κρίση που ήταν οι ίδιοι οι Ολυμπιακοί Αγώνες».
Συνεχίζοντας υπογράμμισε την αναγκαιότητα της ύπαρξης συγκεκριμένου πρωτοκόλλου.
«Πρέπει να υπάρχει διεθνές πρωτόκολλο. Να ξέρεις τι πρέπει να κάνεις. Εάν δεν το έχουμε, χάνουμε πολύ χρόνο τη στιγμή που έρχεται το ερέθισμα. Αυτό σημαίνει ότι λειτουργεί ένα πραγματικό επιτελικό κράτος και όχι ένα επιτελικό κράτος που είναι ο πρωθυπουργός και οι σύμβουλοί του στο Μέγαρο Μαξίμου. Ένα επιτελικό κράτος που έχει κεντρικό νευρικό σύστημα, υπόκειται στον πρωθυπουργό και σε μια διυπουργική επιτροπή με υπουργό που την συντονίζει, έχει διακλαδώσεις παντού».
«Το σχήμα αυτό αποδεδειγμένα λειτούργησε και απέδωσε αποτελέσματα και είναι κρίμα, αυτό το σχήμα να μην το αξιοποιήσουμε και τώρα, που έχουμε ανάγκη από ένα μόνιμο μηχανισμό διαρκούς και αποτελεσματικής διαχείρισης κρίσεων με χαρακτηριστικό παράδειγμα την Πολιτική Προστασία», τόνισε ο κ. Βενιζέλος.
«Οι Ολυμπιακοί Αγώνες ως γεγονός είναι από μόνο του μια κρίση. Η χώρα κατάφερε να ανταποκριθεί σε αυτή την κρίση, παρά το γεγονός ότι είναι η μικρότερη χώρα που έχει διοργανώσει Ολυμπιακούς Αγώνες», ανέφερε ο πρώην Γενικός Γραμματέας Ολυμπιακής Προετοιμασίας, Κώστας Καρτάλης και πρόσθεσε.
«Αυτό που η κρίση απαιτεί, είναι να κλωνοποιήσεις το κράτος. Χρειαζόμαστε ένα ευέλικτο κράτος μέσα στο μεγάλο κράτος. Το ευέλικτο κράτος πρέπει να είναι γρήγορο αλλά έχει την ανάγκη του μεγάλου κράτους. Έτσι φτιάχτηκαν δομές σε όλα τα παραγωγικά υπουργεία και φορείς. Πολλά προβλήματα λύθηκαν, όταν αποσαφηνίστηκαν δυο βασικά ερωτήματα τα οποία αφορούν κάθε πτυχή αυτού του γεγονότος της κρίσης. Σε ποιον τηλεφωνείς όταν έχεις ένα πρόβλημα και ποιος παίρνει την απόφαση».
«Το δομικό πρόβλημα της χώρας είναι ότι δεν υπάρχει θεσμική μνήμη να κρατήσει, ώστε να κρατήσει τα θετικά να τα εμπλουτίσει και να τα μετεξελίξει ούτε να συγκρατήσει τα αρνητικά ώστε να μην τα επαναλάβει στο μέλλον» υποστήριξε από την πλευρά του. Τα στοιχεία που είχαν συναπαρτίσει το μοντέλο της διαχείρισης της κρίσης, δηλαδή της διοργάνωσης των Ολυμπιακών Αγώνων, μπορούν να μεταφερθούν σαν μια μορφή οργάνωσης και λειτουργίας της χώρας η οποία μπορεί να υπηρετεί κάθε μορφή κρίσης. Οι μεγάλες κρίσεις αντιμετωπίζονται με έναν συνολικό συντονισμό που ξεκινάει από τον πρωθυπουργό που συντονίζει τους βασικούς υπουργούς και από κάτω υπάρχει μια μόνιμη δομή. Οι δομές του ελληνικού κράτους αντιμετωπίζουν το πρόβλημα του ποιος ηγείται, πως οργανώνει το εσωτερικό του κάθε φορά και κυρίως με μόνιμα σχέδια.
«Πολύ συχνά στη χώρα μας ενώ μιλάμε με μεγάλα λόγια στην πραγματικότητα αγνοούμε ότι υπάρχει ανάγκη για σχέδια ρεαλιστικά και υλοποιήσιμα», είπε ο πρώην υφυπουργός Πολιτισμού, Νάσος Αλευράς και πρόσθεσε.
«Πολλές φορές βρίσκονται λύσεις εκ των ενόντων και αυτό έχει ένα πρόσθετο κόστος, διοικητικό, οικονομικό και πολιτικό ενώ η ίδια η κοινωνία συνήθως αντιμετωπίζει με ένα μανιχαϊσμό. Η εμπειρία των Ολυμπιακών Αγώνων μας έδωσε την ευκαιρία να δημιουργήσουμε μια κληρονομιά στο θεσμικό πεδίο της χώρας, η οποία δυστυχώς χάθηκε και την απώλεια αυτής της κληρονομιάς την βρίσκουμε ως πρόβλημα τα επόμενα χρόνια».
Αυτό το σχήμα αποδεδειγμένα λειτούργησε και απέδωσε αποτελέσματα υπογράμμισε ο κ. Βενιζέλος.
«Κρίση είναι η νέα κανονικότητα. Για να αντιμετωπίσεις οποιαδήποτε φυσική ή ανθρωπογενή καταστροφή θέλεις συντονισμό. Η ζωή μας είναι μια διαρκής κρίση και τίποτε δεν λειτουργεί πια υπό φυσιολογικές συνθήκες θερμοκρασίας και πιέσεως. Οι κρίσεις είναι σε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό προβλέψιμες είτε πολύ χρόνο πριν είτε κάποιες μέρες ή κάποιες ώρες πριν. Υπάρχει χρόνος αντίδρασης, ώστε να υπάρχει προετοιμασία», ανέφερε ο κ. Βενιζέλος και πρόσθεσε.
«Η συνεχής επαφή μας με την κρίση, έχει αναδείξει ένα νέο ρόλο του κράτους, σε μια περίοδο που έπρεπε να υπάρχουν αντικρατικιστικές αντιλήψεις. Αποδεικνύεται ότι χωρίς να έχεις ένα κράτος, σε συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα που μπορεί να προσφέρει σημαντική βοήθεια και την κοινωνία των πολιτών, στο πλαίσιο μιας ευρωπαϊκής και διεθνούς συνεργασίας δεν έχεις τίποτε. Δεν μπορείς να κινητοποιήσεις τις δυνάμεις σου. 'Αρα όταν λέμε κράτος, εννοούμε οργανωτικό σχήμα το οποίο λειτουργεί αποτελεσματικά με δύναμη επιβολής, νομοθετεί και εκτελεί έχει σχέδιο και κινητοποίηση δυνάμεων».
Μιλώντας ειδικότερα για την περίοδο 1998-2004, είπε πως «αυτό που έγινε, ήταν ότι φτιάξαμε ένα σχήμα διυπουργικής συνεργασίας, με την μεγαλύτερη δυνατή ευελιξία και ταχύτητα.
Το μεγάλο κράτος είναι βαρύ. Είναι ένα δύσκολο περίβλημα που πρέπει και αυτό να το κινητοποιείς αλλά χρειάζεσαι και ένα εσωτερικό "ρουλεμάν" το οποίο είναι λειτουργικό, είναι "λαδωμένο" πάρα πολύ καλά και έτσι φτάσαμε στο αποτέλεσμα να διαχειριστούμε την κρίση που ήταν οι ίδιοι οι Ολυμπιακοί Αγώνες».
Συνεχίζοντας υπογράμμισε την αναγκαιότητα της ύπαρξης συγκεκριμένου πρωτοκόλλου.
«Πρέπει να υπάρχει διεθνές πρωτόκολλο. Να ξέρεις τι πρέπει να κάνεις. Εάν δεν το έχουμε, χάνουμε πολύ χρόνο τη στιγμή που έρχεται το ερέθισμα. Αυτό σημαίνει ότι λειτουργεί ένα πραγματικό επιτελικό κράτος και όχι ένα επιτελικό κράτος που είναι ο πρωθυπουργός και οι σύμβουλοί του στο Μέγαρο Μαξίμου. Ένα επιτελικό κράτος που έχει κεντρικό νευρικό σύστημα, υπόκειται στον πρωθυπουργό και σε μια διυπουργική επιτροπή με υπουργό που την συντονίζει, έχει διακλαδώσεις παντού».
«Το σχήμα αυτό αποδεδειγμένα λειτούργησε και απέδωσε αποτελέσματα και είναι κρίμα, αυτό το σχήμα να μην το αξιοποιήσουμε και τώρα, που έχουμε ανάγκη από ένα μόνιμο μηχανισμό διαρκούς και αποτελεσματικής διαχείρισης κρίσεων με χαρακτηριστικό παράδειγμα την Πολιτική Προστασία», τόνισε ο κ. Βενιζέλος.
«Οι Ολυμπιακοί Αγώνες ως γεγονός είναι από μόνο του μια κρίση. Η χώρα κατάφερε να ανταποκριθεί σε αυτή την κρίση, παρά το γεγονός ότι είναι η μικρότερη χώρα που έχει διοργανώσει Ολυμπιακούς Αγώνες», ανέφερε ο πρώην Γενικός Γραμματέας Ολυμπιακής Προετοιμασίας, Κώστας Καρτάλης και πρόσθεσε.
«Αυτό που η κρίση απαιτεί, είναι να κλωνοποιήσεις το κράτος. Χρειαζόμαστε ένα ευέλικτο κράτος μέσα στο μεγάλο κράτος. Το ευέλικτο κράτος πρέπει να είναι γρήγορο αλλά έχει την ανάγκη του μεγάλου κράτους. Έτσι φτιάχτηκαν δομές σε όλα τα παραγωγικά υπουργεία και φορείς. Πολλά προβλήματα λύθηκαν, όταν αποσαφηνίστηκαν δυο βασικά ερωτήματα τα οποία αφορούν κάθε πτυχή αυτού του γεγονότος της κρίσης. Σε ποιον τηλεφωνείς όταν έχεις ένα πρόβλημα και ποιος παίρνει την απόφαση».
«Το δομικό πρόβλημα της χώρας είναι ότι δεν υπάρχει θεσμική μνήμη να κρατήσει, ώστε να κρατήσει τα θετικά να τα εμπλουτίσει και να τα μετεξελίξει ούτε να συγκρατήσει τα αρνητικά ώστε να μην τα επαναλάβει στο μέλλον» υποστήριξε από την πλευρά του. Τα στοιχεία που είχαν συναπαρτίσει το μοντέλο της διαχείρισης της κρίσης, δηλαδή της διοργάνωσης των Ολυμπιακών Αγώνων, μπορούν να μεταφερθούν σαν μια μορφή οργάνωσης και λειτουργίας της χώρας η οποία μπορεί να υπηρετεί κάθε μορφή κρίσης. Οι μεγάλες κρίσεις αντιμετωπίζονται με έναν συνολικό συντονισμό που ξεκινάει από τον πρωθυπουργό που συντονίζει τους βασικούς υπουργούς και από κάτω υπάρχει μια μόνιμη δομή. Οι δομές του ελληνικού κράτους αντιμετωπίζουν το πρόβλημα του ποιος ηγείται, πως οργανώνει το εσωτερικό του κάθε φορά και κυρίως με μόνιμα σχέδια.
«Πολύ συχνά στη χώρα μας ενώ μιλάμε με μεγάλα λόγια στην πραγματικότητα αγνοούμε ότι υπάρχει ανάγκη για σχέδια ρεαλιστικά και υλοποιήσιμα», είπε ο πρώην υφυπουργός Πολιτισμού, Νάσος Αλευράς και πρόσθεσε.
«Πολλές φορές βρίσκονται λύσεις εκ των ενόντων και αυτό έχει ένα πρόσθετο κόστος, διοικητικό, οικονομικό και πολιτικό ενώ η ίδια η κοινωνία συνήθως αντιμετωπίζει με ένα μανιχαϊσμό. Η εμπειρία των Ολυμπιακών Αγώνων μας έδωσε την ευκαιρία να δημιουργήσουμε μια κληρονομιά στο θεσμικό πεδίο της χώρας, η οποία δυστυχώς χάθηκε και την απώλεια αυτής της κληρονομιάς την βρίσκουμε ως πρόβλημα τα επόμενα χρόνια».