Τρία εναλλακτικά σενάρια για το άµεσο µέλλον και τρία σχέδια µεσοπρόθεσµα, στα οποία κυρίαρχο ρόλο έχει η συνεργασία µε την Αίγυπτο, έχει επεξεργαστεί η κυβέρνηση για την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας µας, η οποία εισάγει (µε βάση τα τελευταία δηµοσιευµένα στοιχεία) το 45,85% του φυσικού αερίου από τη Ρωσία.

∆εν είναι τυχαίο ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης επέλεξε την Πέµπτη, να συναντηθεί στο περιθώριο της ευρωαφρικανικής συνόδου στις Βρυξέλλες µε τον πρόεδρο της Αιγύπτου, Αµπντέλ Φατάχ αλ Σίσι, µε τους δύο ηγέτες να χαρακτηρίζουν απόλυτη προτεραιότητα την υλοποίηση του εγχειρήµατος της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας - Αιγύπτου, την παρακολούθηση του οποίου θα αναλάβουν προσωπικά τα επιτελεία τους, ενώ την προσεχή εβδοµάδα θα πραγµατοποιηθεί τηλεδιάσκεψη όλων των εµπλεκόµενων φορέων µε τη συµµετοχή των δύο ηγετών.

Ηδη από τις αρχές της περασµένης εβδοµάδας ο πρωθυπουργός προήδρευσε σε σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίµου µε αφορµή τις εξελίξεις στην Ουκρανία, στην οποία συζητήθηκαν όλα τα πιθανά σενάρια µε στόχο την ασφάλεια της τροφοδοσίας της χώρας µας σε φυσικό αέριο.

Ρεβυθούσα

Το πρώτο εναλλακτικό σενάριο είναι η αύξηση των φορτίων LNG που φτάνουν στη Ρεβυθούσα, µέσω συµφωνιών µε την Αίγυπτο, την Αλγερία, τις ΗΠΑ και µε άλλες χώρες, εφόσον χρειαστεί. Ο µόνος τερµατικός σταθµός Υγροποιηµένου Φυσικού Αερίου (ΥΦΑ) που διαθέτει προς το παρόν η Ελλάδα είναι εγκατεστηµένος στη νήσο Ρεβυθούσα, στον κόλπο Πάχης Μεγάρων, και αξιοποιείται για υποδοχή δεξαµενόπλοιων ΥΦΑ, παραλαβή, αποθήκευση και αεριοποίηση ΥΦΑ. Με αποθηκευτική ικανότητα 225.000 κυβικά µέτρα ΥΦΑ και ωριαία δυναµικότητα αεριοποίησης 1.250 κ.µ. LNG σε συνθήκες κανονικής λειτουργίας, παρέχει ασφάλεια ενεργειακής τροφοδοσίας, λειτουργική ευελιξία στο Εθνικό Σύστηµα Μεταφοράς Φυσικού Αερίου και αυξηµένη δυνατότητα κάλυψης εκτάκτων απαιτήσεων της αγοράς.

Αξιοποίηση του TAP

Το δεύτερο εναλλακτικό σενάριο είναι η περαιτέρω αξιοποίηση του TAP, µε το Αζερµπαϊτζάν να έχει, φυσικά, τον πρώτο λόγο σε αυτή την περίπτωση. Ο αγωγός TAP είναι µέρος του Νότιου ∆ιαδρόµου Φυσικού Αερίου, που αποτελεί σύστηµα αγωγών φυσικού αερίου, συνολικού µήκους 3.500 χλµ., το οποίο εκτείνεται από την Κασπία Θάλασσα έως την Ευρώπη. Σε πρόσφατη επίσκεψή της στο Μπακού, η επίτροπος Ενέργειας της Ε.Ε., Κάντρι Σίµσον, εξέφρασε την προσδοκία ο αγωγός TAP να αυξήσει τις ποσότητες φυσικού αερίου που παραδίδει από τον Αζερµπαϊτζάν στην Ευρώπη. «Ελπίζω πως οι εξαγωγές του TAP θα µπορούσαν να αυξηθούν από τα 8 δισ. στα 10 δισ. κυβικά µέτρα ανά έτος», τόνισε.

Ηλεκτροπαραγωγή

Η τρίτη επιλογή στον σχεδιασµό της κυβέρνησης είναι η αύξηση της ηλεκτροπαραγωγής τόσο από υδροηλεκτρικούς σταθµούς όσο και από λιγνιτικές µονάδες, ώστε να αντισταθµιστεί κατά το δυνατόν η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας µε καύση φυσικού αερίου, εφόσον αυτό είναι σε έλλειψη, σενάριο που προς το παρόν δεν µοιάζει πολύ πιθανό. Και ο Οίκος Moody’s, εξάλλου, σε έκθεσή του προ ηµερών για την κρίση µεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας σηµειώνει ότι στο µέτωπο της ενέργειας η Ελλάδα δεν είναι στην πρώτη οµάδα κινδύνου, αφού οι τερµατικοί σταθµοί LNG και η δυνατότητα πρόσβασης σε άλλους προµηθευτές από τη Βόρεια Αφρική, όπως η Αλγερία, περιορίζουν σε έναν βαθµό τον κίνδυνο.

Ο όποιος κίνδυνος για την ενεργειακή τροφοδοσία θα µειωθεί ακόµα περισσότερο στο µέλλον, µε βάση τον σχεδιασµό της κυβέρνησης. Η συµφωνία της Ελλάδας µε την Αίγυπτο για την ηλεκτρική διασύνδεση των δύο χωρών (σ.σ.: υπεγράφη τον περασµένο Οκτώβριο) θα µεταφέρει «πράσινη» ηλεκτρική ενέργεια από την Αίγυπτο στην Ελλάδα και από εκεί στην Ευρώπη, κάτι το οποίο µάλιστα αποτέλεσε βασικό θέµα της παρέµβασης που έκανε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη Σύνοδο Ε.Ε. - Αφρικής στη θεµατική «στρογγυλή τράπεζα» για την Ενεργειακή Μετάβαση, τα Ψηφιακά και τις Μεταφορές. «Οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις στην Ανατολική Μεσόγειο, όπως αυτή που θα αναπτυχθεί ανάµεσα στην Ελλάδα και την Αίγυπτο, είναι πολύ σηµαντικές.

Μέσω της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας - Αιγύπτου, η Ευρωπαϊκή Ενωση µπορεί σταδιακά να εξασφαλίσει µια σταθερή προµήθεια µεγάλων ποσοτήτων “πράσινης” ηλεκτρικής ενέργειας και η Ελλάδα να αποτελέσει τη γέφυρα της Ευρώπης µε την Αφρική», σηµείωσε ο πρωθυπουργός, ο οποίος υπογράµµισε, ακόµα, ότι η προστιθέµενη αξία του ελληνοαιγυπτιακού εγχειρήµατος και της συνεργασίας της Ελλάδας µε την Αίγυπτο δεν αφορά µόνο την ηλεκτρική ενέργεια, αλλά το ευρύτερο πνεύµα συνεργασίας για το κλίµα ανάµεσα στην Ευρώπη και την Αφρική. Το δεύτερο σχέδιο που προχωρά είναι η µεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα µε την κατασκευή υποθαλάσσιου καλωδίου µε µεταφορική ικανότητα 2.000 MW και συνολικό µήκος περίπου 1.200 χιλιοµέτρων, του λεγόµενου EuroAsia Interconnector.

Στήριξη από ΗΠΑ

Η Κοµισιόν έχει ανακοινώσει ότι θα διατεθούν 657 εκατ. ευρώ για το έργο, ενώ το Στέιτ Ντιπάρτµεντ έχει εκφράσει τη στήριξή του και για τη «σύνδεση των ηλεκτρικών δικτύων διανοµής της ηπειρωτικής Ευρώπης µε την Κύπρο και το Ισραήλ µέσω του EuroAsia Interconnector. Είναι µια οικονοµικά αποδοτική και ευέλικτη διαδροµή, που µπορεί να χρησιµοποιηθεί όχι µόνο για ηλεκτρισµό, αλλά και ως πλατφόρµα εκµετάλλευσης άλλων Ανανεώσιµων Πηγών Ενέργειας».

Βαλκάνια

Το τρίτο κοµµάτι του µεσοπρόθεσµου σχεδιασµού αφορά τα Βαλκάνια, µε στόχο την ενίσχυση τόσο της ενεργειακής ασφάλειας της Ελλάδας όσο και του γεωστρατηγικού της ρόλου. Η ολοκλήρωση της κατασκευής του διασυνδετικού αγωγού φυσικού αερίου Ελλάδας - Βουλγαρίας, σε συνδυασµό µε την κατασκευή της διασύνδεσης µε το Εθνικό Σύστηµα Μεταφοράς Φυσικού Αερίου στην περιοχή της Κοµοτηνής, θα συµβάλει και στους στόχους αυτούς και επιπλέον στον στόχο µείωσης της ενεργειακής εξάρτησης της χώρας µας από τη Ρωσία. «Υποστηρίζουµε ενεργά τον διασυνδετήριο αγωγό Βουλγαρίας - Σερβίας, τη σύνδεσή του µε τον ΤΑΡ, µέσω του αγωγού Ελλάδος - Βουλγαρίας, ο οποίος εκτιµώ ότι θα ολοκληρωθεί εντός των επόµενων µηνών», σηµείωσε ο κ. Μητσοτάκης κατά τη συνάντηση που είχε την περασµένη Τετάρτη στο Βελιγράδι µε τον πρόεδρο της Σερβίας, Αλεξάνταρ Βούτσιτς.

Κοµβικό ρόλο για την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας αλλά και για την παρουσία της στα Βαλκάνια θα διαδραµατίσει και ο νέος τερµατικός σταθµός υγροποιηµένου φυσικού αερίου (LNG) στην Αλεξανδρούπολη, ο οποίος µπορεί να είναι έτοιµος ακόµα και εντός του 2023.



*Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά στις 19 Φεβρουαρίου 2022.