ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Εκτίμηση Δένδια για πόλεμο στην Ουκρανία: Ο Λαβρόφ δεν γνώριζε για την εισβολή
«Η εντύπωση που δίνει η ρωσική πλευρά σε όλους είναι ότι έκανε ένα τεράστιο λάθος», τόνισε ο υπουργός Εξωτερικών
Στον πόλεμο στην Ουκρανία,
που μαίνεται από τις 24 Φεβρουαρίου, καθώς και στον αντίκτυπο του αναθεωρητισμού σε διεθνές επίπεδο, αναφέρθηκε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας.
Μιλώντας στον ΣΚΑΪ, διερωτήθηκε, μεταξύ άλλων, γιατί η Ρωσία έκανε αυτή την επιλογή, σημειώνοντας ότι πιστεύει πως ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ δεν γνώριζε για την εισβολή.
Μιλώντας για την κατάσταση που επικρατεί στην Ουκρανία, ο Νίκος Δένδιας, επικαλούμενος τον Γάλλο ομόλογο του Ζαν-Ιβ Λε Ντριάν, είπε ότι τα πράγματα δεν έχουν την εξέλιξη που περίμενε η Ρωσία, σημειώνοντας ότι αυτό αποδεικνύει και το τεράστιο λάθος της εισβολής σε μια ανεξάρτητη χώρα.
«Η εντύπωση που δίνει η ρωσική πλευρά σε όλους είναι ότι έκανε ένα τεράστιο λάθος. Υπέθετε ότι ο ρωσικός στρατός θα γίνει δεκτός σαν ελευθερωτής. Και η κυβέρνηση Ζελένσκι και η Ουκρανία σαν κρατικός μηχανισμός θα διαλυθεί στα εξ ων συνετέθη. Αυτή ήταν η ρωσική υπόθεση εργασίας επί τη βάσει της οποίας έγινε η επιχείρηση που έγινε», είπε χαρακτηριστικά.
Από εκεί και πέρα, όπως εκτίμησε, «μπορεί να προσπαθεί να εκμεταλλευθεί ο Πρόεδρος Πούτιν διαλείμματα ευκαιρίας για να ανασυντάξει τις δυνάμεις του, και θα δούμε αν αυτό σημαίνει ότι θα αναζητήσει μια έντιμη έξοδο, την οποία ευχόμαστε όλοι. Δηλαδή, καταρχήν μια πλήρη κατάπαυση του πυρός, μια αποχώρηση από τα εδάφη της Ουκρανίας και μια σοβαρή διαπραγμάτευση ή είναι ένα πρελούδιο για μια νέα ρωσική επιχείρηση. Δεν μπορεί κανείς να το ξέρει αυτό».
«Αλλά αυτό είναι δική μου υπόθεση εργασίας. Από τη στιγμή που έδινε αυτές τις διαβεβαιώσεις, στο δικό του μυαλό δεν ήταν καθόλου σαφές», δήλωσε.
Σε ερώτηση σχετική με την εκτίμησή του για την έκβαση του πολέμου, είπε πως φαίνονται κάποια αχνά αισιόδοξα σημάδια, αναφέροντας για παράδειγμα ότι επί της αρχής η Ουκρανία μπορεί να γίνει δεκτό να μην μπει στο ΝΑΤΟ.
Ανέφερε πως «το γεγονός ότι έμμεσα πλέον γίνεται μια συζήτηση για ουδετεροποίηση της Ουκρανίας, δηλαδή μη εισόδου της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, είναι μια παραχώρηση στο αίσθημα ασφάλειας που η Ρωσία θα ήθελε να αισθάνεται μετά από αυτή την αποτυχημένη περιπέτεια».
«Από εκεί και πέρα, όμως, η Ουκρανία πρέπει να διαφυλαχθεί και δεν μπορεί πια η Δύση να την αφήσει στην τύχη της, ανεξαρτήτως της πίεσης που θα δεχθεί από τον Πρόεδρο Πούτιν ή από οποιαδήποτε άλλη πλευρά», πρόσθεσε.
Σε άλλο σημείο της συνέντευξης, είπε πως αν οι ίδιοι αποφασίσουν ότι μπορούν, μέσα στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης με τη Ρωσία, να οδηγηθούν σε κάποιες συμπτώσεις, είναι προφανές ότι εμείς θα τη στηρίξουμε. «Αλλά δεν μπορούμε εμείς να τους οδηγήσουμε σε παραχωρήσεις, δεν πρέπει, θα είναι και βαθιά ανήθικο και εναντίον των πάγιων θέσεων της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, για την οποία το Διεθνές Δίκαιο, η εδαφική ακεραιότητα, ο μη αναθεωρητισμός είναι Ιερό Ευαγγέλιο», υπογράμμισε.
Μάλιστα, έκανε την υπόθεση εργασίας ότι δεν νομίζει πως θα φθάσει η ουκρανική πλευρά στο να δεχθεί την πλήρη παραχώρηση του Ντονμπάς στη Ρωσία, μπορεί να υπάρχει ένα καθεστώς αυτονομίας με κάποια αυξημένα δικαιώματα.
Σε ό,τι αφορά το αίτημα του Προέδρου της Ρωσίας οι ξένοι αγοραστές φυσικού αερίου να πληρώνουν σε ρούβλια, ο Νίκος Δένδιας τόνισε πως η ΕΕ έχει δηλώσει ότι δεν πρόκειται να υποκύψει σε εκβιασμούς και σε απειλές. «Είναι αυτή η απόλυτη απόφαση του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων. Είναι εν απολύτω ομονοία το Συμβούλιο Υπουργών και το Συμβούλιο των αρχηγών» διαβεβαίωσε.
Απαντώντας σε ερώτηση αν η Ελλάδα έκανε ό,τι μπορούσε για τους ομογενείς της Ουκρανίας, εξέφρασε τη λύπη του «που δεν υπήρχε καμία δυνατότητα να το αποτρέψουμε».
«Προσπαθήσαμε με όποιο τρόπο μπορούσαμε. Πήγα έγκαιρα για να υποδείξω την παρουσία και να την ενισχύσω», δήλωσε.
Εξέφρασε μάλιστα την πεποίθηση πως «αυτό είναι κάτι που για την Ελλάδα είναι πολύ σημαντικό σαν κεκτημένο και γι’ αυτό, πέραν από τις αρχές μας, είναι και κάτι το οποίο στηρίζουμε ολόθερμα». Λειτουργεί, όπως υπογράμμισε, «σαν μια οιονεί ασπίδα για τα δικά μας συμφέροντα, για το δικό μας μέλλον και για το σκαλί δημιουργίας μιας Ευρώπης πολύ πιο συνεκτικής απ’ ό,τι μέχρι τώρα».
Ο αναθεωρητισμός διεθνώς εις βάρος των συνθηκών και της εδαφικής ακεραιότητας των κρατών υπέστη ένα βαρύτατο πλήγμα, τόνισε, αναφερόμενος στη διεθνή αντίδραση κατά της ρωσικής εισβολής. Διερωτήθηκε γιατί η Ρωσία έκανε αυτή την επιλογή όταν είχε επαρκείς άλλες και σημείωσε πως είναι τόσο τραγικά απαράδεκτο στον 21ο αιώνα, τόσο εκτός κάθε παραδεκτής λογικής που κανείς δεν μπορεί παρά να το καταδικάσει επί της αρχής αμέσως, να βάλει μια πλατιά κόκκινη γραμμή και να πει ότι αυτό δεν είναι ανεκτό. Αυτό έκαναν οι δυτικές δημοκρατίες και καλά έκαναν, τόνισε.
«Κατέρρευσε το πρότυπο της άλλης προσέγγισης. Δηλαδή, ένας Πρόεδρος Πούτιν ο οποίος μπορεί διά της ισχύς των όπλων να επιβάλλει τη θέλησή του οπουδήποτε θέλει. Αυτό κατέρρευσε. Θα το προσλάβει επαρκώς το τουρκικό σύστημα; Δεν ξέρω. Ελπίζω όμως ότι θα συμβεί αυτό», τόνισε σε άλλο σημείο της συνέντευξης.
Μιλώντας στον ΣΚΑΪ, διερωτήθηκε, μεταξύ άλλων, γιατί η Ρωσία έκανε αυτή την επιλογή, σημειώνοντας ότι πιστεύει πως ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ δεν γνώριζε για την εισβολή.
Μιλώντας για την κατάσταση που επικρατεί στην Ουκρανία, ο Νίκος Δένδιας, επικαλούμενος τον Γάλλο ομόλογο του Ζαν-Ιβ Λε Ντριάν, είπε ότι τα πράγματα δεν έχουν την εξέλιξη που περίμενε η Ρωσία, σημειώνοντας ότι αυτό αποδεικνύει και το τεράστιο λάθος της εισβολής σε μια ανεξάρτητη χώρα.
«Η εντύπωση που δίνει η ρωσική πλευρά σε όλους είναι ότι έκανε ένα τεράστιο λάθος. Υπέθετε ότι ο ρωσικός στρατός θα γίνει δεκτός σαν ελευθερωτής. Και η κυβέρνηση Ζελένσκι και η Ουκρανία σαν κρατικός μηχανισμός θα διαλυθεί στα εξ ων συνετέθη. Αυτή ήταν η ρωσική υπόθεση εργασίας επί τη βάσει της οποίας έγινε η επιχείρηση που έγινε», είπε χαρακτηριστικά.
Από εκεί και πέρα, όπως εκτίμησε, «μπορεί να προσπαθεί να εκμεταλλευθεί ο Πρόεδρος Πούτιν διαλείμματα ευκαιρίας για να ανασυντάξει τις δυνάμεις του, και θα δούμε αν αυτό σημαίνει ότι θα αναζητήσει μια έντιμη έξοδο, την οποία ευχόμαστε όλοι. Δηλαδή, καταρχήν μια πλήρη κατάπαυση του πυρός, μια αποχώρηση από τα εδάφη της Ουκρανίας και μια σοβαρή διαπραγμάτευση ή είναι ένα πρελούδιο για μια νέα ρωσική επιχείρηση. Δεν μπορεί κανείς να το ξέρει αυτό».
Δεν γνώριζε ο Λαβρόφ για την εισβολή
Κληθείς να σχολιάσει το κλίμα της συνάντησής του με τον υπουργό Εξωτερικών της Ρωσίας Σεργκέι Λαβρόφ στη Μόσχα, 6 ημέρες πριν ξεκινήσει η ρωσική εισβολή και τη διαβεβαίωση που έλαβε ότι η Ρωσία δεν πρόκειται να εισβάλει στην Ουκρανία, ο Νίκος Δένδιας είπε πως διατηρεί την αντίληψη ότι ο συνομιλητής του δεν γνώριζε.«Αλλά αυτό είναι δική μου υπόθεση εργασίας. Από τη στιγμή που έδινε αυτές τις διαβεβαιώσεις, στο δικό του μυαλό δεν ήταν καθόλου σαφές», δήλωσε.
Αχνά τα αισιόδοξα σημάδια για την έκβαση του πολέμου
Σε ερώτηση σχετική με την εκτίμησή του για την έκβαση του πολέμου, είπε πως φαίνονται κάποια αχνά αισιόδοξα σημάδια, αναφέροντας για παράδειγμα ότι επί της αρχής η Ουκρανία μπορεί να γίνει δεκτό να μην μπει στο ΝΑΤΟ.Ανέφερε πως «το γεγονός ότι έμμεσα πλέον γίνεται μια συζήτηση για ουδετεροποίηση της Ουκρανίας, δηλαδή μη εισόδου της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, είναι μια παραχώρηση στο αίσθημα ασφάλειας που η Ρωσία θα ήθελε να αισθάνεται μετά από αυτή την αποτυχημένη περιπέτεια».
«Από εκεί και πέρα, όμως, η Ουκρανία πρέπει να διαφυλαχθεί και δεν μπορεί πια η Δύση να την αφήσει στην τύχη της, ανεξαρτήτως της πίεσης που θα δεχθεί από τον Πρόεδρο Πούτιν ή από οποιαδήποτε άλλη πλευρά», πρόσθεσε.
Σε άλλο σημείο της συνέντευξης, είπε πως αν οι ίδιοι αποφασίσουν ότι μπορούν, μέσα στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης με τη Ρωσία, να οδηγηθούν σε κάποιες συμπτώσεις, είναι προφανές ότι εμείς θα τη στηρίξουμε. «Αλλά δεν μπορούμε εμείς να τους οδηγήσουμε σε παραχωρήσεις, δεν πρέπει, θα είναι και βαθιά ανήθικο και εναντίον των πάγιων θέσεων της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, για την οποία το Διεθνές Δίκαιο, η εδαφική ακεραιότητα, ο μη αναθεωρητισμός είναι Ιερό Ευαγγέλιο», υπογράμμισε.
Μάλιστα, έκανε την υπόθεση εργασίας ότι δεν νομίζει πως θα φθάσει η ουκρανική πλευρά στο να δεχθεί την πλήρη παραχώρηση του Ντονμπάς στη Ρωσία, μπορεί να υπάρχει ένα καθεστώς αυτονομίας με κάποια αυξημένα δικαιώματα.
Η ΕΕ δεν πρόκειται να υποκύψει σε εκβιασμούς και σε απειλές
Σχετικά με τη στήριξη της ΕΕ προς την Ουκρανία, ο υπουργός Εξωτερικών έκανε λόγο για θέμα αρχής. «Είναι θέμα αρχής για όλες τις δημοκρατικές χώρες. Το διακύβευμα δεν είναι μόνον η Ουκρανία, είναι πια πολύ μεγαλύτερο. Έχει μπει μια διαχωριστική γραμμή, και είναι μια διαχωριστική γραμμή αρχών. Δεν είναι μια γεωγραφική διαχωριστική γραμμή», σημείωσε.Σε ό,τι αφορά το αίτημα του Προέδρου της Ρωσίας οι ξένοι αγοραστές φυσικού αερίου να πληρώνουν σε ρούβλια, ο Νίκος Δένδιας τόνισε πως η ΕΕ έχει δηλώσει ότι δεν πρόκειται να υποκύψει σε εκβιασμούς και σε απειλές. «Είναι αυτή η απόλυτη απόφαση του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων. Είναι εν απολύτω ομονοία το Συμβούλιο Υπουργών και το Συμβούλιο των αρχηγών» διαβεβαίωσε.
«Θα πάω στο Κίεβο μόλις ο Κουλέμπα επιστρέψει»
Σχετικά με την ανοικτή πρόσκληση του υπουργού Εξωτερικών της Ουκρανίας να επισκεφτεί το Κίεβο, ο Νίκος Δένδιας είπε πως θα πάει μόλις ο Ντμίτρο Κουλέμπα επιστρέψει και ανέδειξε το ενδιαφέρον που έχει για την Ελλάδα «το παραθαλάσσιο κομμάτι της Μαύρης Θάλασσας, το κομμάτι που ιστορικά ελληνικοί πληθυσμού υπήρξαν, άκμασαν και συνεχίζουν να υπάρχουν και σήμερα».Απαντώντας σε ερώτηση αν η Ελλάδα έκανε ό,τι μπορούσε για τους ομογενείς της Ουκρανίας, εξέφρασε τη λύπη του «που δεν υπήρχε καμία δυνατότητα να το αποτρέψουμε».
«Προσπαθήσαμε με όποιο τρόπο μπορούσαμε. Πήγα έγκαιρα για να υποδείξω την παρουσία και να την ενισχύσω», δήλωσε.
Βαρύ το πλήγμα για τον αναθεωρητισμό
«Στο σύνολό τους οι δημοκρατίες βρίσκονται απέναντι στον αναθεωρητισμό. Και επίσης με πολύ καθαρή θέση και καθαρό λόγο, ανεξαρτήτως θυσιών και πέραν εκβιασμών» επισήμανε ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας.Εξέφρασε μάλιστα την πεποίθηση πως «αυτό είναι κάτι που για την Ελλάδα είναι πολύ σημαντικό σαν κεκτημένο και γι’ αυτό, πέραν από τις αρχές μας, είναι και κάτι το οποίο στηρίζουμε ολόθερμα». Λειτουργεί, όπως υπογράμμισε, «σαν μια οιονεί ασπίδα για τα δικά μας συμφέροντα, για το δικό μας μέλλον και για το σκαλί δημιουργίας μιας Ευρώπης πολύ πιο συνεκτικής απ’ ό,τι μέχρι τώρα».
Ο αναθεωρητισμός διεθνώς εις βάρος των συνθηκών και της εδαφικής ακεραιότητας των κρατών υπέστη ένα βαρύτατο πλήγμα, τόνισε, αναφερόμενος στη διεθνή αντίδραση κατά της ρωσικής εισβολής. Διερωτήθηκε γιατί η Ρωσία έκανε αυτή την επιλογή όταν είχε επαρκείς άλλες και σημείωσε πως είναι τόσο τραγικά απαράδεκτο στον 21ο αιώνα, τόσο εκτός κάθε παραδεκτής λογικής που κανείς δεν μπορεί παρά να το καταδικάσει επί της αρχής αμέσως, να βάλει μια πλατιά κόκκινη γραμμή και να πει ότι αυτό δεν είναι ανεκτό. Αυτό έκαναν οι δυτικές δημοκρατίες και καλά έκαναν, τόνισε.
«Κατέρρευσε το πρότυπο της άλλης προσέγγισης. Δηλαδή, ένας Πρόεδρος Πούτιν ο οποίος μπορεί διά της ισχύς των όπλων να επιβάλλει τη θέλησή του οπουδήποτε θέλει. Αυτό κατέρρευσε. Θα το προσλάβει επαρκώς το τουρκικό σύστημα; Δεν ξέρω. Ελπίζω όμως ότι θα συμβεί αυτό», τόνισε σε άλλο σημείο της συνέντευξης.