ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Γεραπετρίτης: «Κανείς δεν θα μείνει πίσω» διαβεβαίωνει για τα άτομα με αναπηρία, ΛΟΑΤΚΙ+, Ρομά και αστέγους
Το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία ήταν η πρώτη πρωτοβουλία που ανέλαβε η παρούσα κυβέρνηση
Οι κυβερνητικές πολιτικές για τα άτομα με αναπηρία, ΛΟΑΤΚΙ+, Ρομά και αστέγους, βρέθηκαν στο επίκεντρο συνέντευξης που έδωσε ο υπουργός Επικρατείας, Γιώργος Γεραπετρίτης, στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΑ, και όπως σχολίασε εξ αρχής, «τέτοιου τύπου εθνικά σχέδια δράσης, τα οποία αφορούν τις πιο ευάλωτες κατηγορίες συμπολιτών μας, είναι εκείνα τα οποία απαμβλύνουν τις κοινωνικές ανισότητες και οδηγούν σε μια αληθινή δημοκρατία».
Συνέχισε δε, θυμίζοντας αμέσως μετά ότι ήταν το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία, η πρώτη πρωτοβουλία που ανέλαβε η παρούσα κυβέρνηση μετά την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης το καλοκαίρι του 2019.
«Το Εθνικό Σχέδιο ένωσε όλες τις επιμέρους δράσεις, τις έβαλε κάτω από μια ενιαία ομπρέλα με έξι πυλώνες και 30 δράσεις. Η ιδιαιτερότητα εδώ, είναι ότι εν αντιθέσει με άλλες πολιτικές που αναπτύσσονται στη χώρα, οι 30 επιμέρους δράσεις έχουν ένα φορέα υλοποίησης, έχουν συγκεκριμένη, ποσοτικοποιημένη χρηματοδότηση και συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα ανάπτυξης», ανέφερε επίσης προσθέτοντας ότι «παρακολουθούμε σε πραγματικό χρόνο, μηχανογραφημένα, την υλοποίηση των επιμέρους δράσεων, πού εντοπίζονται τυχόν καθυστερήσεις, πού απαιτείται συντονιστική παρέμβαση, είμαστε εντελώς πάνω από το σχέδιο».
Στις επιμέρους δράσεις, «έχει ολοκληρωθεί η διοικητική κωδικοποίηση όλης της νομοθεσίας των ατόμων με αναπηρία. Η νομοθεσία ήταν τόσο διάσπαρτη που άγγιζε 20 υπουργεία, ένας συνάνθρωπός μας με αναπηρία ήταν σχεδόν αδύνατον να μπορέσει να δει πώς θα μπορούσε να διαχειριστεί ένα δικαίωμα που απέρρεε από τον νόμο», αναγνώρισε ο υπουργός Επικρατείας. Όμως, «πλέον, σε ένα ενιαίο, εύχρηστο κείμενο που έχει αναρτηθεί και είναι προσβάσιμο σε όλες τις μορφές, μπορεί να αναζητήσει κανείς το όποιο δικαίωμα απορρέει».
Μια άλλη δράση είναι η ενεργοποίηση της Εθνικής Αρχής Προσβασιμότητας, που ήταν «αίτημα του αναπηρικού κινήματος, ήταν το πρώτο αίτημα που μας ετέθη», και δεν είναι τίποτε άλλο από το μηχανισμό που παρακολουθεί την υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης.
Εξάλλου, στο amea.gov.gr. - «το πιο προσβάσιμο site που υφίσταται στην Ευρώπη» - παρατίθεται το σχέδιο καταγραφής της προσβασιμότητας όλων των δημοσίων κτηρίων της χώρας, με 31.000 εγγραφές. Με τον υπουργό Επικρατείας να υπογραμμίζει ότι «έχουμε χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης για να εξασφαλίσουμε τη φυσική προσβασιμότητα», με την ταυτόχρονη επισήμανση ότι «αντιμετωπίσαμε μια εικόνα που καθόλου δεν κολακεύει τη χώρα μας». Προτεραιότητα έχει επιδειχθεί στα σχολεία, στις δομές υγείας, τους αθλητικούς χώρους, συμπλήρωσε.
Έκανε, όμως, αναφορά και στο αναβατόριο της Ακρόπολης, χάρη στο οποίο «καθίσταται προσβάσιμο αυτό το στολίδι του παγκόσμιου πολιτισμού», σχολιάζοντας επιπλέον ότι «η ...πολυτελής προσέγγιση, "τα αφήνουμε όλα άθικτα και όποιος μπορεί να έχει πρόσβαση, ας έχει", δεν με βρίσκει καθόλου σύμφωνο».
Παραλλήλως, «για πρώτη φορά λειτουργεί το νέο πλαίσιο του προσωπικού βοηθού: η πρώτη φάση του προγράμματος πιλοτικά γίνεται στην Αττική και τα νησιά του Αργοσαρωνικού για 1.000 άτομα, θα ακολουθήσει (στη δεύτερη φάση) και για άλλες Περιφέρειες για άλλα 1.000 άτομα στο τέλος του έτους». Συμμεριζόμενος, όμως, «το παράπονο των συμπολιτών μας για το ότι δεν προβλέψαμε εξ αρχής οι θέσεις να είναι ανά τη χώρα», εξήγησε πως «επειδή το πρόγραμμα είναι πολυσύνθετο, ήταν απολύτως αναγκαίο να μπορούν να υπάρχουν επιτόπιοι έλεγχοι. Ήδη, από τις αρχές του επόμενου έτους θα έχουμε 2.000 προσωπικούς βοηθούς, άρτια εκπαιδευμένους», απάντησε ακόμη.
Ευκαιρίας δοθείσης, ο υπουργός, και με την άλλη ιδιότητά του, αυτήν του καθηγητή Συνταγματικού Δικαίου, σημείωσε εμφατικά ότι το Σύνταγμα από το 2001 «προβλέπει ως πυλώνες της ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητας την αυτονομία και τη συμμετοχή στην οικονομική, κοινωνική, πολιτική ζωή της χώρας για όλα τα άτομα με αναπηρία. Τους δυο αυτούς πυλώνες, συμμετοχή και αυτονομία, στο μέτρο του δυνατού πιστεύω πως θα τους υλοποιήσουμε σταδιακά», συμπλήρωσε.
Μια άλλη «εξαιρετικά σημαντική» δράση είναι η αποϊδρυματοποίηση, ωστόσο, «δυστυχώς ακόμη λειτουργούν ορισμένα ιδρύματα. Σκοπός μας είναι να πάψουν να υφίστανται στη σημερινή δομή και μορφή. Ίσχυε περισσότερο ένα ιατρικό μοντέλο, πηγαίνουμε σε ένα πιο δικαιωματικό χαρακτήρα», ήταν η φράση-κλειδί που χρησιμοποίησε ο Γ. Γεραπετρίτης, που εξήρε, τέλος, και τους δημοσίους υπαλλήλους που αγκάλιασαν την πρωτοβουλία αυτή, «δούλεψαν πολύ σκληρά από όλα τα Υπουργεία και φορείς». Στο εξής, «σε κάθε Δήμο και Περιφέρεια, σε κάθε υπηρεσία και Υπουργείο υπάρχει ένας εντεταλμένος υπάλληλος, ο οποίος ασχολείται με τα ζητήματα των ατόμων με αναπηρία».
Στη συνέχεια, η συνέντευξη επεκτάθηκε στο Εθνικό Σχέδιο για τα Δικαιώματα της Κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ+ , που επίσης έχει γίνει με την επιμέλεια της Προεδρίας της Κυβέρνησης. Εδώ αναφέρθηκε σε δύο εμβληματικές, όπως τις χαρακτήρισε, δράσεις, το δικαίωμα των ΛΟΑΤΚΙ+ να είναι αιμοδότες και την απαγόρευση των πρακτικών μεταστροφής.
Στο θέμα των γάμων των ομόφυλων ζευγαριών, ο υπουργός Επικρατείας προχώρησε στη διαβεβαίωση, όπως είπε, ότι «όταν ολοκληρωθεί η διαβούλευση με όλους τους κοινωνικούς φορείς και ενδιαφερόμενους, θα είμαστε σε θέση να φέρουμε ένα απολύτως εύλογο, δίκαιο, ισόνομο μοντέλο για όλους τους συνανθρώπους μας». Και πρόσθεσε: «έχουμε δώσει δείγματα γραφής χωρίς να υπολογίζουμε το πολιτικό κόστος και σε ό,τι με αφορά, όταν έχουμε δικαιώματα των πολιτών, δεν θα φεισθούμε καμίας απολύτως προσπάθειας».
Αναφορά, τέλος, έγινε και στους Ρομά και τους αστέγους, στους οποίους «έχουμε πολύ συγκεκριμένα σχέδια που βρίσκονται σε ανάπτυξη, με την πρωτοβουλία του γενικού γραμματέα κ. Σταμάτη». Ειδικότερα, για τους μεν Ρομά υπάρχει «ένα συνολικό πλαίσιο για την περαιτέρω ένταξή τους στην κοινότητα», για δε τους αστέγους «έχουν γίνει πολλαπλά προγράμματα».
Συμπερασματικώς, «όλες οι δράσεις έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό, όπως και εκείνες των ΛΟΑΤΚΙ και των ανάπηρων συμπολιτών μας: οι συμπεριληπτικές πολιτικές, μας ενδιαφέρει να συμπεριλαμβάνονται όλοι οι πολίτες. Ένα δίκαιο μερίδιο ανάπτυξης να το έχουν όλοι οι συμπολίτες μας, δεν θα μείνει κανένας πίσω», δεσμεύτηκε κλείνοντας ο υπουργός Επικρατείας.
Συνέχισε δε, θυμίζοντας αμέσως μετά ότι ήταν το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία, η πρώτη πρωτοβουλία που ανέλαβε η παρούσα κυβέρνηση μετά την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης το καλοκαίρι του 2019.
«Το Εθνικό Σχέδιο ένωσε όλες τις επιμέρους δράσεις, τις έβαλε κάτω από μια ενιαία ομπρέλα με έξι πυλώνες και 30 δράσεις. Η ιδιαιτερότητα εδώ, είναι ότι εν αντιθέσει με άλλες πολιτικές που αναπτύσσονται στη χώρα, οι 30 επιμέρους δράσεις έχουν ένα φορέα υλοποίησης, έχουν συγκεκριμένη, ποσοτικοποιημένη χρηματοδότηση και συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα ανάπτυξης», ανέφερε επίσης προσθέτοντας ότι «παρακολουθούμε σε πραγματικό χρόνο, μηχανογραφημένα, την υλοποίηση των επιμέρους δράσεων, πού εντοπίζονται τυχόν καθυστερήσεις, πού απαιτείται συντονιστική παρέμβαση, είμαστε εντελώς πάνω από το σχέδιο».
Στις επιμέρους δράσεις, «έχει ολοκληρωθεί η διοικητική κωδικοποίηση όλης της νομοθεσίας των ατόμων με αναπηρία. Η νομοθεσία ήταν τόσο διάσπαρτη που άγγιζε 20 υπουργεία, ένας συνάνθρωπός μας με αναπηρία ήταν σχεδόν αδύνατον να μπορέσει να δει πώς θα μπορούσε να διαχειριστεί ένα δικαίωμα που απέρρεε από τον νόμο», αναγνώρισε ο υπουργός Επικρατείας. Όμως, «πλέον, σε ένα ενιαίο, εύχρηστο κείμενο που έχει αναρτηθεί και είναι προσβάσιμο σε όλες τις μορφές, μπορεί να αναζητήσει κανείς το όποιο δικαίωμα απορρέει».
Μια άλλη δράση είναι η ενεργοποίηση της Εθνικής Αρχής Προσβασιμότητας, που ήταν «αίτημα του αναπηρικού κινήματος, ήταν το πρώτο αίτημα που μας ετέθη», και δεν είναι τίποτε άλλο από το μηχανισμό που παρακολουθεί την υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης.
Εξάλλου, στο amea.gov.gr. - «το πιο προσβάσιμο site που υφίσταται στην Ευρώπη» - παρατίθεται το σχέδιο καταγραφής της προσβασιμότητας όλων των δημοσίων κτηρίων της χώρας, με 31.000 εγγραφές. Με τον υπουργό Επικρατείας να υπογραμμίζει ότι «έχουμε χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης για να εξασφαλίσουμε τη φυσική προσβασιμότητα», με την ταυτόχρονη επισήμανση ότι «αντιμετωπίσαμε μια εικόνα που καθόλου δεν κολακεύει τη χώρα μας». Προτεραιότητα έχει επιδειχθεί στα σχολεία, στις δομές υγείας, τους αθλητικούς χώρους, συμπλήρωσε.
Έκανε, όμως, αναφορά και στο αναβατόριο της Ακρόπολης, χάρη στο οποίο «καθίσταται προσβάσιμο αυτό το στολίδι του παγκόσμιου πολιτισμού», σχολιάζοντας επιπλέον ότι «η ...πολυτελής προσέγγιση, "τα αφήνουμε όλα άθικτα και όποιος μπορεί να έχει πρόσβαση, ας έχει", δεν με βρίσκει καθόλου σύμφωνο».
Παραλλήλως, «για πρώτη φορά λειτουργεί το νέο πλαίσιο του προσωπικού βοηθού: η πρώτη φάση του προγράμματος πιλοτικά γίνεται στην Αττική και τα νησιά του Αργοσαρωνικού για 1.000 άτομα, θα ακολουθήσει (στη δεύτερη φάση) και για άλλες Περιφέρειες για άλλα 1.000 άτομα στο τέλος του έτους». Συμμεριζόμενος, όμως, «το παράπονο των συμπολιτών μας για το ότι δεν προβλέψαμε εξ αρχής οι θέσεις να είναι ανά τη χώρα», εξήγησε πως «επειδή το πρόγραμμα είναι πολυσύνθετο, ήταν απολύτως αναγκαίο να μπορούν να υπάρχουν επιτόπιοι έλεγχοι. Ήδη, από τις αρχές του επόμενου έτους θα έχουμε 2.000 προσωπικούς βοηθούς, άρτια εκπαιδευμένους», απάντησε ακόμη.
Ευκαιρίας δοθείσης, ο υπουργός, και με την άλλη ιδιότητά του, αυτήν του καθηγητή Συνταγματικού Δικαίου, σημείωσε εμφατικά ότι το Σύνταγμα από το 2001 «προβλέπει ως πυλώνες της ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητας την αυτονομία και τη συμμετοχή στην οικονομική, κοινωνική, πολιτική ζωή της χώρας για όλα τα άτομα με αναπηρία. Τους δυο αυτούς πυλώνες, συμμετοχή και αυτονομία, στο μέτρο του δυνατού πιστεύω πως θα τους υλοποιήσουμε σταδιακά», συμπλήρωσε.
Μια άλλη «εξαιρετικά σημαντική» δράση είναι η αποϊδρυματοποίηση, ωστόσο, «δυστυχώς ακόμη λειτουργούν ορισμένα ιδρύματα. Σκοπός μας είναι να πάψουν να υφίστανται στη σημερινή δομή και μορφή. Ίσχυε περισσότερο ένα ιατρικό μοντέλο, πηγαίνουμε σε ένα πιο δικαιωματικό χαρακτήρα», ήταν η φράση-κλειδί που χρησιμοποίησε ο Γ. Γεραπετρίτης, που εξήρε, τέλος, και τους δημοσίους υπαλλήλους που αγκάλιασαν την πρωτοβουλία αυτή, «δούλεψαν πολύ σκληρά από όλα τα Υπουργεία και φορείς». Στο εξής, «σε κάθε Δήμο και Περιφέρεια, σε κάθε υπηρεσία και Υπουργείο υπάρχει ένας εντεταλμένος υπάλληλος, ο οποίος ασχολείται με τα ζητήματα των ατόμων με αναπηρία».
Στη συνέχεια, η συνέντευξη επεκτάθηκε στο Εθνικό Σχέδιο για τα Δικαιώματα της Κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ+ , που επίσης έχει γίνει με την επιμέλεια της Προεδρίας της Κυβέρνησης. Εδώ αναφέρθηκε σε δύο εμβληματικές, όπως τις χαρακτήρισε, δράσεις, το δικαίωμα των ΛΟΑΤΚΙ+ να είναι αιμοδότες και την απαγόρευση των πρακτικών μεταστροφής.
Στο θέμα των γάμων των ομόφυλων ζευγαριών, ο υπουργός Επικρατείας προχώρησε στη διαβεβαίωση, όπως είπε, ότι «όταν ολοκληρωθεί η διαβούλευση με όλους τους κοινωνικούς φορείς και ενδιαφερόμενους, θα είμαστε σε θέση να φέρουμε ένα απολύτως εύλογο, δίκαιο, ισόνομο μοντέλο για όλους τους συνανθρώπους μας». Και πρόσθεσε: «έχουμε δώσει δείγματα γραφής χωρίς να υπολογίζουμε το πολιτικό κόστος και σε ό,τι με αφορά, όταν έχουμε δικαιώματα των πολιτών, δεν θα φεισθούμε καμίας απολύτως προσπάθειας».
Αναφορά, τέλος, έγινε και στους Ρομά και τους αστέγους, στους οποίους «έχουμε πολύ συγκεκριμένα σχέδια που βρίσκονται σε ανάπτυξη, με την πρωτοβουλία του γενικού γραμματέα κ. Σταμάτη». Ειδικότερα, για τους μεν Ρομά υπάρχει «ένα συνολικό πλαίσιο για την περαιτέρω ένταξή τους στην κοινότητα», για δε τους αστέγους «έχουν γίνει πολλαπλά προγράμματα».
Συμπερασματικώς, «όλες οι δράσεις έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό, όπως και εκείνες των ΛΟΑΤΚΙ και των ανάπηρων συμπολιτών μας: οι συμπεριληπτικές πολιτικές, μας ενδιαφέρει να συμπεριλαμβάνονται όλοι οι πολίτες. Ένα δίκαιο μερίδιο ανάπτυξης να το έχουν όλοι οι συμπολίτες μας, δεν θα μείνει κανένας πίσω», δεσμεύτηκε κλείνοντας ο υπουργός Επικρατείας.