Αν το καλοκαίρι του 2019 υπήρχε ένα στοίχηµα σχετικά µε το ποια εξαγγελία της κυβέρνησης Μητσοτάκη θα έµενε στα χαρτιά, σίγουρα ο ψηφιακός µετασχηµατισµός του κράτους θα βρισκόταν ψηλά στις προβλέψεις.

Οι διαχρονικά αναιµικές επιδόσεις της χώρας σε αυτόν τον τοµέα είχαν δηµιουργήσει την ευρεία πεποίθηση ότι Ελλάδα και ψηφιοποίηση ήταν δύσκολο να βρεθούν στην ίδια πλευρά.

Παρά τις αρχικές επιφυλάξεις, τόσο ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης όσο και ο υπουργός Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κυριάκος Πιερρακάκης, δεν αµφέβαλαν στιγµή ούτε για τις δυνατότητες της χώρας ούτε για το σχέδιό τους. Και η πραγµατικότητα τους δικαίωσε: Στα τέλη του 2022, η ψηφιακή πρόοδος της Ελλάδας είναι τόσο µεγάλη ώστε οι περισσότερες από τις κατακτήσεις των τελευταίων τριών ετών θεωρούνται αναπόσπαστο κοµµάτι της καθηµερινότητας των πολιτών.

Ο δείκτης

Ο Κυριάκος Πιερρακάκης αναφέρεται πολύ συχνά στις ψηφιακές συναλλαγές. Πρόκειται για έναν δείκτη που αθροίζει δύο µεγέθη. Από τη µία τις περιπτώσεις που ο πολίτης εξυπηρετείται ψηφιακά χρησιµοποιώντας κωδικούς ταυτοποίησης. Και από την άλλη τις περιπτώσεις που τα µητρώα και οι υπηρεσίες του ∆ηµοσίου «µιλούν» µεταξύ τους για να ανταλλάξουν αυτόµατα ένα στοιχείο, µε τον πολίτη να δίνει απλά τη συγκατάθεσή του για την ενέργεια αυτή. Ο δείκτης αυτός είναι ξεκάθαρος ως προς την ψηφιακή έκρηξη που συντελείται στη χώρα.

Το 2018 η Ελλάδα µετρούσε µόλις 8,8 εκατοµµύρια ψηφιακές συναλλαγές. Ο αριθµός αυτός αυξήθηκε στα 34 εκατοµµύρια το 2019, µε τη µερίδα του λέοντος να καταγράφεται το δεύτερο µισό του έτους.



Το 2020, µε την εµφάνιση του gov.gr οι ψηφιακές συναλλαγές υπερέβησαν τα 94 εκατοµµύρια, για να ξεπεράσουν κάθε προηγούµενο πέρυσι, σταµατώντας στα 567 εκατοµµύρια. Η επίδοση του 2021 ήταν… η καλύτερη µέχρι την επόµενη, καθώς ήδη από τα µισά του 2022 η Ελλάδα είχε πλησιάσει τον περσινό αριθµό ψηφιακών συναλλαγών, βάζοντας πλώρη για το ένα δισεκατοµµύριο.

Συγκεκριµένα, τον περασµένο Οκτώβριο το υπουργείο Ψηφιακής ∆ιακυβέρνησης ανακοίνωσε ότι τους πρώτους εννέα µήνες του έτους έχουν καταγραφεί 665 εκατοµµύρια ψηφιακές συναλλαγές. Σύµφωνα µε στοιχεία από το εν λόγω υπουργείο, µέχρι τα τέλη του προηγούµενου µήνα οι ψηφιακές συναλλαγές κινούνται στο φάσµα των 800 εκατοµµυρίων, µε τον ∆εκέµβριο να αποτελεί έναν µήνα µε ιδιαίτερα µεγάλη δραστηριότητα. Για να γίνει κατανοητό το µέγεθος της αύξησης των ψηφιακών συναλλαγών, µόνο τον Νοέµβριο πραγµατοποιήθηκαν περίπου 34 εκατοµµύρια ψηφιακές συναλλαγές – όσες δηλαδή πραγµατοποιήθηκαν όλο το 2019 και σχεδόν τριπλάσιες σε σχέση µε το σύνολο του 2018!

Υπηρεσίες

Η χρήση ψηφιακών υπηρεσιών µέσα στο 2022 έχει ήδη ξεπεράσει τα 310 εκατοµµύρια. Στην κατηγορία αυτή, φυσικά, δεσπόζει το gov.gr, το οποίο ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2020 συγκεντρώνοντας 501 ψηφιακές υπηρεσίες, που ήταν διάσπαρτες σε διάφορα sites του Δηµοσίου, και σήµερα πλησιάζει τις 1.500. Μάλιστα, από την έναρξη λειτουργίας του, µέσω αυτού έχουν εκδοθεί περισσότερα από 225 εκατοµµύρια ψηφιακά έγγραφα.

Και αν αυτός ο αριθµός φαίνεται (και είναι) εντυπωσιακός, το ακόµα πιο εντυπωσιακό είναι το ότι µέσω του gov.gr έχουν εξυπηρετηθεί περισσότεροι από 8.100.000 διαφορετικοί πολίτες – ουσιαστικά, δηλαδή, σχεδόν όλος ο ενήλικος πληθυσµός της χώρας. Το γεγονός αυτό αποδεικνύει τον οριζόντιο χαρακτήρα της διευκόλυνσης που παράγουν οι ψηφιακές υπηρεσίες, αλλά και το πόσο φιλικό για τον χρήστη είναι το περιβάλλον του gov.gr.



Οι πρωταθλητές

Το ότι οι υπεύθυνες δηλώσεις βρίσκονται στην πρώτη θέση των δηµοφιλέστερων υπηρεσιών του gov.gr δεν προκαλεί έκπληξη σε κανέναν. Ωστόσο, ο αριθµός των 10 εκατοµµυρίων από την έναρξη λειτουργίας της υπηρεσίας τον Μάρτιο του 2020 είναι πραγµατικά εντυπωσιακός. Πολύ υψηλή ζήτηση έχει και η δεύτερη υπηρεσία που ενεργοποιήθηκε από την πρώτη ηµέρα του gov.gr. Ο λόγος για την εξουσιοδότηση, που έχει ξεπεράσει τα 3 εκατ. έγγραφα. Πολύ καλές επιδόσεις έχει και ακόµα µία υπηρεσία του docs.gov.gr, η ψηφιακή βεβαίωση εγγράφου, που ενεργοποιήθηκε πριν από έναν χρόνο και πλησιάζει ήδη το 1 εκατοµµύριο έγγραφα.

Σταθερά πολύ ψηλά στις προτιµήσεις των πολιτών είναι τα πιστοποιητικά Δηµοτολογίου, που σύντοµα θα φτάσουν τα 7 εκατοµµύρια, µε τη µερίδα του λέοντος (5 εκατοµµύρια) να κατέχει το πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης. Το 1 εκατοµµύριο έχουν ξεπεράσει εδώ και αρκετούς µήνες και οι ληξιαρχικές πράξεις, µε δηµοφιλέστερη αυτή της γέννησης (750.000). Από εκεί και πέρα, µέσω του gov. gr έχουν εκδοθεί πάνω από 500.000 ποινικά µητρώα, ενώ τον αριθµό αυτόν πλησιάζουν και οι προσωρινές άδειες οδήγησης.



Τα «κλικ»

Ευρύτερα, οι υπηρεσίες προς οδηγούς και ιδιοκτήτες οχηµάτων πλησιάζουν τις 800.000 επιτυχηµένα «κλικ». Μία κατηγορία από µόνη της είναι η άυλη συνταγογράφηση, στην οποία έχουν εγγραφεί πάνω από 4 εκατοµµύρια πολίτες. Μέχρι σήµερα έχουν εκδοθεί περισσότερες από 73 εκατοµµύρια άυλες ιατρικές συνταγές, ενώ πολύ µεγάλος είναι και ο αριθµός των άυλων παραπεµπτικών, µε περισσότερα από 32 εκατοµµύρια.

Ο αριθµός αυτός αναµένεται σύντοµα να εκτιναχθεί, µε την προσθήκη στο gov.gr των αποτελεσµάτων διαγνωστικών εξετάσεων, που σύντοµα θα είναι διαθέσιµα. Φυσικά, διόλου ευκαταφρόνητος είναι και ο αριθµός των ψηφιακών ραντεβού. Ειδικότερα, ΚΕΠ, προξενεία, Εφορία, e-ΕΦΚΑ και άλλοι φορείς έχουν εξυπηρετήσει πολίτες µέσω βιντεοκλήσης πάνω από 260 χιλιάδες φορές. Τέλος, ακόµα µία υπηρεσία που κερδίζει διαρκώς έδαφος είναι το Know Your Customer για την επικαιροποίηση προσωπικών στοιχείων στις τράπεζες, µέσω του οποίου περισσότεροι από δύο εκατοµµύρια πολίτες έχουν ενηµερώσει τα στοιχεία τους πάνω από 3.500.000 φορές.



Διαλειτουργικότητες

Μπορεί οι ψηφιακές υπηρεσίες να αποτελούν ένα πραγµατικά χειροπιαστό έργο, ωστόσο και ο δεύτερος πυλώνας των ψηφιακών συναλλαγών είναι εξίσου σηµαντικός – αν όχι και σηµαντικότερος. Και αυτό διότι οι διαλειτουργικότητες, η διασύνδεση δηλαδή των µητρώων, απαλλάσσουν τους πολίτες από το σύνολο σχεδόν των γραφειοκρατικών βαρών. Το καλύτερο παράδειγµα είναι, φυσικά, ο εµβολιασµός, όπου µόνο µε τους κωδικούς Taxisnet και τον ΑΜΚΑ του ο κάθε πολίτης µπορούσε να προγραµµατίσει ραντεβού ή να εκδώσει το πιστοποιητικό του, καθώς όλα τα υπόλοιπα στοιχεία αντλούνταν αυτόµατα.

Για το 2022, λοιπόν, οι διαλειτουργικότητες κινούνται πάνω από τα 420 εκατοµµύρια, µε τις περισσότερες να αφορούν επιβεβαίωση στοιχείων µητρώου. Ολες οι διασυνδέσεις πραγµατοποιούνται µέσω του Κέντρου ∆ιαλειτουργικότητας, την εποπτεία του οποίου έχει η Γενική Γραµµατεία Πληροφοριακών Συστηµάτων Δηµόσιας ∆ιοίκησης, φροντίζοντας ώστε οι υπηρεσίες να ολοκληρώνονται µε τον απλούστερο τρόπο.

Και, βέβαια, µέσω των διαλειτουργικοτήτων γίνεται ευκολότερη και η αποστολή της Γενικής Γραµµατείας Ψηφιακής ∆ιακυβέρνησης και Απλούστευσης ∆ιαδικασιών. Εφαρµόζοντας την αρχή «µόνον άπαξ (once only)», καθίσταται εφικτό να µειώνονται τα βήµατα κάθε διαδικασίας. Αυτό συµβαίνει γιατί η πληροφορία διακινείται ψηφιακά και, έτσι, ο πολίτης δεν χρειάζεται να δηλώσει το ίδιο πράγµα πολλές φορές, σε διαφορετικά γκισέ. Εδώ, φυσικά, το πιο γνωστό παράδειγµα είναι η δήλωση γέννησης, που εδώ και σχεδόν τρία χρόνια ολοκληρώνεται για τους γονείς µε µια απλή δήλωση µέσα στο µαιευτήριο.

Οι κερδισμένοι

Όπως έχει εξηγήσει πολλές φορές ο Κυριάκος Πιερρακάκης, κάθε ψηφιακή συναλλαγή µεταφράζεται σε µία λιγότερη αναµονή σε ουρά. Φέτος, λοιπόν, εκτιµάται ότι κάθε ενήλικος πολίτης θα γλυτώσει κατά µέσο όρο περισσότερες από εκατό ουρές. Μέσα, λοιπόν, από την ψηφιοποίηση του κράτους κερδισµένοι είναι όλοι οι Ελληνες πολίτες, που βλέπουν την καθηµερινότητά τους, τις συναλλαγές τους και κοµµάτια της δουλειάς τους να γίνονται πολύ ευκολότερα και γρηγορότερα µέσω του gov.gr, της διασύνδεσης των µητρώων και της απλούστευσης των διαδικασιών.



Οι κατάλληλοι άνθρωποι

Στην πλευρά των κερδισµένων, φυσικά, είναι και εκείνοι που έβαλαν και κέρδισαν αυτό το στοίχηµα. Και εδώ ο πρώτος είναι ο ίδιος ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος από τη θητεία του στο υπουργείο ∆ιοικητικής Μεταρρύθµισης είχε αποκρυσταλλώσει στο µυαλό του τι ήθελε να πετύχει και διάλεξε τους κατάλληλους ανθρώπους για να το υλοποιήσουν. Και, βέβαια, εξίσου δικαιωµένος είναι και ο Κυριάκος Πιερρακάκης, ο οποίος µαζί µε την οµάδα του πετυχαίνει εκεί που οι προκάτοχοί του απέτυχαν. Ετσι, µέσα από την ψηφιακή πρόοδο της χώρας βλέπει τη δηµοτικότητά του σε πολύ υψηλά επίπεδα, ενόψει και της µάχης του σταυρού που θα δώσει στην Α’ Αθηνών.

*Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά στις 17 Δεκεμβρίου 2022.